امروز در تاریخ

[ساقي]

محاكمه طالقاني :بازرگان و سحابي

دراين روز در سال 1342 و 9 ماه پس از قيام خرداد ماه، محاكمه دسته اي از مخالفان شاه از جمله آيةالله سيد محمود طالقاني، مهندس مهدي بازرگان و دكتر يدالله سحابي در محكمه تجديد نظر نظامي كه رياست آن را ژنرال عباس قره باغي (آخرين رئيس ستاد مشترك ارتش در نظام سلطنتي در سال 1357) برعهده داشت آغاز شد. پيش از اغاز محاكمه، حكومت نظامي در تهران و اصفهان تمديد شده بود تا تظاهراتي صورت نگيرد.



در قلمرو انديشه


دو مورخي كه در اين روز فوت شدند

كيده




پنجم مارس در دوسال مختلف دو مورخ ــ فيلسوف در گذشتند؛ هيپوليته تاين فرانسوي در سال 1893 در 64 سالگي و لودويگ كيده آلماني در 1941 . كتاب كيده كه در 23 مارس 1858 به دنيا آمده بود تحت عنوان « ديوانگي هاي امپراتور » برنده جايزه نوبل شد . وي در اين كتاب هوسهاي ظالمانه گاليكولا امپراتور روم را برنگاشته و حق داده است كه بر ضد حاكم ظالم قيام شود.

وي در كتاب ديگرش ثابت كرده است كه پس از هر جنگ ، مردم منفي گرا مي شوند كه منفي گرائي باعث عقب ماندن انسان مي شود . وي افتادن فاصله ميان مردم و دولت را كه باعث بي تفاوتي مردم مي شود خطرناك خوانده است زيرا باعث مي شود كه هر حبابي را عامل نجات خود بدانند و با چشم بسته به هركس كه با دولت مخالفت كند به پيوندند و خود را از چاله به چاه بيافكنند.



...

[ساقي]

ساير ملل



استالين در سالروز درگذشت او

از راست به چپ: استالين در اواخر دهه چهارم ، در اواخر دهه سوم ، و در اواخر دهه اول قرن 20






جوزف استالين كمونيست معروف و ربع قرن رهبر بلامنازع اتحاد شوروي ساعت 9 بعد از ظهر پنجم مارس سال 1953 ( مصادف با 14 اسفند 1331 ) پس از چهار روز اغماء درگذشت و فصلي از تاريخ به پايان رسيد. وي زاده گرجستان بود.

درمارس 2003 در روسيه به مناسبت پنجاهمين سال در گذشت استالين نمايشگاهي تحت عنوان «استالين : يك مرد و يك سمبل» آغاز بكار كرده بود كه با بازديد از آن و گفت و شنود با مردمي كه از آن ديدن مي كردند مي شد نظر روسها را درباره وي به دست آورد.

اسوسييتدپرس خبرگزاري روزنامه هاي آمريكا در گزارش چهارم مارس 2003 خود از مسكو از قدرداني روسها نسبت به استالين و وفاداري به او ابراز تعجب كرده و نوشته است كه روسها هنوز استالين را «رفيق استالين» مي خوانند. طبق اين گزارش، روسها پس از ورود به اين نمايشگاه ، نخست سراغ مداركي مي روند كه وضعيت مزاجي استالين را در چهار روز آخر عمرش نشان مي دهد تا مطمئن شوند كه مرگ او بر اثر توطئه مخالفانش نبوده است.


«يوري پلي ياكف» مورخ روس و عضو آكادمي علوم روسيه هم از علاقه مندي روسها به استالين كه رفاه برابر برايشان تامين كرد ، آنان را در جنگ جهاني دوم به پيروزي رساند و يكي از دو ابر قدرت جهان ساخت و صنعتي و داراي سلاحهاي هسته اي كرد ابراز شگفتي كرده است .
«ناتاليا وكشينا» يكي از بازديدكنندگان نمايشگاه به اسوسييتدپرس گفته است كه روسيه به رهبري چون استالين كه اين كشور را از زير ويرانه ها بالا كشيد نياز دارد.«الكسي فدياكين» دانشجوي 27 ساله در اين زمينه اطهار داشته كه استالين سمبل يك ملت سالم بود.


اسوسييتدپرس در همان گزارش نوشته است كه نتيجه يك سنجش افكار در روسيه نشان مي دهد 37 در صد روسها معتقدند كه استالين بيش از هر رهبر ديگر به روسيه خدمت كرد، حال آن كه مخالفان اين نظر تنها 29 در صد بودند. اين خبرگزاري سپس نتيجه گيري كرده است كه دوران بي قانوني (چاپيدن و غارت اموال عمومي) ، اقتصاد غير مطمئن و خروج روسيه از باشگاه ابر قدرتها باعث شده است كه روسها متوجه گذشته خود شوند و روي كار آمدن«پوتين» به همين دليل بوده است.




نمونه اي بارز از آزمندي ناشي از كاپيتاليسم: تهيه و فروش گوشت گاوههاي مردني، پير و بيمار



درپي پخش فيلمي از يك كشتارگاه آمريكا در ايالت كاليفرنيا، شماري از نمايندگان مجلس ايالات متحده در نخستين هفته ماه مارس 2008 تصميم گرفتند كه در اين باره كه با سلامت مردم ارتباط دارد، بررسي كامل بعمل آيد و مدير شركت بسته بندي و توزيع گوشت كه آن كشتارگاه را در اختيار داشت به مجلس احضار و حضورا به پرسش هاي نمايندگان پاسخ گويد.
بعدا احضاريه (سپينا Subpoena ) براي مدير كمپاني گوشت هلمارك وستلاند (Hallmark/Westland Meat Co.) صادر شد و از او اخذ توضيح بعمل آمد.

فيلم تهيه شده از كشتارگاه اين كمپاني كه از تلويزيون پخش شده و مخاطبان را تحت تاثير قرارداده و تا مدتي دچار اكراه از خوردن گوشت كرده بود، صحنه هايي را نشان مي داد كه كاركنان كشتارگاه گاوهاي مردني را با ليفتراك از زمين بلند مي كردند و به مسلخ مي بردند. اين گاوها كه براثر پيري و يا بيماري قادر به كنترل خود و روي پاي ايستادن نبودند ازكاميونهايي كه آنها را به كشتارگاه حمل كرده بودند به زمين افکنده مي شدند. اين گاوها تنها مي توانستند گردن خود را حركت دهند و تقّلاي آنها براي برخاستن بي نتيجه بود و اين صحنه ها و تصوّر كشتن آنها نه تنها دلخراش بود و وجدان را جريحه دار مي كرد بلكه اين بيم را به وجود مي آورده بود كه توزيع گوشت آنها جهت خوردن ممكن است در مصرف كننده توليد مرض كند.

اين فيلم ظاهرا از سوي گزارشگران اينوستيگيتيو شبكه هاي تلويزيوني آمريكا تهيه شده بود.
مخاطبان پس از ديدن اين گزارش مصوّر گفته بودند كه ازخوردن هرچه استيك و همبرگر بيزار شده اند زيرا كه از اين پس با مشاهده غذاهاي گوشتي، منظره اين گاوهاي مردني و رفتار غيرانساني با آنها در ذهنشان تداعي خواهد شد. برخي نيز اين وضعيت را به حساب آزمندي هاي كاپيتاليستيك گذارده بودند؛ جمع مال (پول) به هر وضعيت و شكل. ادامه همين آزمندي ها به بحران مالي سال 2009 سقوط بهاي سهام و قرارگرفتن بانکها در آستانه ورشکستگي منجر شده است.

درباره وضعيت آن کشتارگاه، مسئولان آژانس دولتي مربوط گفته بودند كه بودجه و نيروي انساني كافي (بازرس) براي مراقبت دائمي از كشتارگاههارا ندارند!. با وجود اين، پس از پخش اين گزارش كه در فوريه 2008 صورت گرفت، اعلام شده بود كه حدود هفتاد ميليون كيلوگرم گوشت توزيع شده را جهت معاينه مجدد و بررسي هاي ديگر از جمله تعيين سن تقريبي گاوها هنگام ذبح، از انبارها و فروشگاهها جمع آوري (Recall) كرده اند كه بزرگترين ريكال گوشت در آمريكا بشمار آورده شده است.

عكس زير كه از گزارش تلويريوني گرفته شده؛ گاوي را نشان مي دهد كه در كشتارگاه ياد شده در بالا روي زمين افتاده و از فرط پيري و يا بيماري قادر به بلند شدن نيست و مي خواهند با ليفتراك آن را به محل كشتار ببرند و گوشتش را بسته بندي كنند و به مردم بفروشند تا با «به ـ به و چه ـ چه گفتن» بخورند:

[ساقي]

پيدايش سيگارفرانسيسكو فرناندز توتوني را كه از كوبا به اروپا آورده بود پنجم مارس 1558 به صورت سيگار به اروپاييان معرفي كرد. قبلا توتون را در چپق مصرف مي كردند. توتون از گياهان بومي قاره آمريكاست كه كريستف كلمب در سفر اول خود به اين قاره در سال 1492 در كوبا متوجه آن شد و ديد كه بوميان دود برگهاي خشك شده آن را استنشاق مي كنند و نوعي حالت انبساط به آنان دست مي دهد كه اين گياه نخست به اروپا و سپس به ساير نقاط منتقل شد كه سازمان جهاني بهداشت آن قاتل شماره يك انسان و عامل بيماري هاي صعب العلاج از جمله سرطان اعلام كرده است.ا





شاره به ايران در نامه محرمانه اوباما به كرملين

مدوديف در زير قاب عکس سيمون بوليوار

دوم مارس 2009 در نيويورك تايمز فاش شد كه باراك اوباما رئيس جمهور آمريكا سه هفته پيش از اين (و درست سه هفته پس از آغاز حكومتش) در نامه محرمانه اي كه در مسكو به دميتري مدوديف رئيس جمهور روسيه تسليم شد از اوخواست كه روسيه به ايران براي دستيابي به سلاحهاي دوربرد كمك نكند. متن نامه فاش نشده بود.

بعدا از شنيده ها چنين برآمد كه «اوباما» به رئيس جمهور روسيه وعده داده بود كه اگر مسكو كمك كند كه ايران موفق به دستيابي به سلاحهاي دوربرد و استراتژيك (موشک باليستيک) نشود و يا اينكه تهران را متقاعد به قطع توليد اين گروه از جنگ افزارها كند وي از استقرار پايگاه ضد موشكي در لهستان و جمهوري چك دست برخواهد داشت.

دولت روسيه وصول يك نامه محرمانه از اوباما را تاييد كرده ولي گفته بود كه به اين نامه هنوز پاسخ نداده است.




تاييد بازداشت ركسانا صابري و واكنش تند هيلري كلينتون و تصميم وزارت امور خارجه آمريكا

رکسانا در تهران


در پي انتشار چند گزارش مبهم در رسانه هاي آمريكا درباره بازداشت ركسانا صابري 31 ساله كه از شش سال پيش در تهران به كار گزارشگري به عنوان «فري لنس» سرگرم بود، سخنگوي قوه قضايي جمهوري اسلامي 14 اسفند 1487 تاييد كرد كه چنين فردي طبق قرار دادسراي انقلاب در زندان اوين بازداشت است. تاييد زنداني بودن ركسانا يك ماه پس از بازداشت او صورت گرفته بود. ركسانا دختر رضا صابري در ايالت داكوتاي شمالي (آمريكا) به دنيا آمده است. پدر وي كه در آن ايالت و در شهر«فارگو» زندگي مي كند قبلا جريان بازداشت دخترش را به رسانه هاي امريكا داده بود و اين رسانه ها اظهارات اورا با عكس زير كه رضا را با قاب عكس دخترش نشان مي داد چاپ كرده و نوشته بودند که زماني رکسانا به عنوان دختر داکوتاي شمالي انتخاب شده بود.

[ساقي]

پيدايش سيگار


فرانسيسكو فرناندز توتوني را كه از كوبا به اروپا آورده بود پنجم مارس 1558 به صورت سيگار به اروپاييان معرفي كرد. قبلا توتون را در چپق مصرف مي كردند. توتون از گياهان بومي قاره آمريكاست كه كريستف كلمب در سفر اول خود به اين قاره در سال 1492 در كوبا متوجه آن شد و ديد كه بوميان دود برگهاي خشك شده آن را استنشاق مي كنند و نوعي حالت انبساط به آنان دست مي دهد كه اين گياه نخست به اروپا و سپس به ساير نقاط منتقل شد كه سازمان جهاني بهداشت آن قاتل شماره يك انسان و عامل بيماري هاي صعب العلاج از جمله سرطان اعلام كرده است.ا





اشاره به ايران در نامه محرمانه اوباما به كرملين

مدوديف در زير قاب عکس سيمون بوليوار

دوم مارس 2009 در نيويورك تايمز فاش شد كه باراك اوباما رئيس جمهور آمريكا سه هفته پيش از اين (و درست سه هفته پس از آغاز حكومتش) در نامه محرمانه اي كه در مسكو به دميتري مدوديف رئيس جمهور روسيه تسليم شد از اوخواست كه روسيه به ايران براي دستيابي به سلاحهاي دوربرد كمك نكند. متن نامه فاش نشده بود.

بعدا از شنيده ها چنين برآمد كه «اوباما» به رئيس جمهور روسيه وعده داده بود كه اگر مسكو كمك كند كه ايران موفق به دستيابي به سلاحهاي دوربرد و استراتژيك (موشک باليستيک) نشود و يا اينكه تهران را متقاعد به قطع توليد اين گروه از جنگ افزارها كند وي از استقرار پايگاه ضد موشكي در لهستان و جمهوري چك دست برخواهد داشت.

دولت روسيه وصول يك نامه محرمانه از اوباما را تاييد كرده ولي گفته بود كه به اين نامه هنوز پاسخ نداده است.




تاييد بازداشت ركسانا صابري و واكنش تند هيلري كلينتون و تصميم وزارت امور خارجه آمريكا

رکسانا در تهران


در پي انتشار چند گزارش مبهم در رسانه هاي آمريكا درباره بازداشت ركسانا صابري 31 ساله كه از شش سال پيش در تهران به كار گزارشگري به عنوان «فري لنس» سرگرم بود، سخنگوي قوه قضايي جمهوري اسلامي 14 اسفند 1487 تاييد كرد كه چنين فردي طبق قرار دادسراي انقلاب در زندان اوين بازداشت است. تاييد زنداني بودن ركسانا يك ماه پس از بازداشت او صورت گرفته بود. ركسانا دختر رضا صابري در ايالت داكوتاي شمالي (آمريكا) به دنيا آمده است. پدر وي كه در آن ايالت و در شهر«فارگو» زندگي مي كند قبلا جريان بازداشت دخترش را به رسانه هاي امريكا داده بود و اين رسانه ها اظهارات اورا با عكس زير كه رضا را با قاب عكس دخترش نشان مي داد چاپ كرده و نوشته بودند که زماني رکسانا به عنوان دختر داکوتاي شمالي انتخاب شده بود.

طبق گزارش هاي بعدي، ركسانا در زمان رياست جمهوري محمد خاتمي به ايران رفته و با مجوز وزارت ارشاد به كار گزارشگري به صورت مستقل (فري لنس) مشغول بود و طيفي از رسانه هاي خارج از ايران خريداران گزارش هاي او را تشكيل مي دادند. طبق همان گزارش ها، وي از يك سال پيش فاقد مجوز كار بود. طبق يك گزارش، بازداشت ركسانا در سي و يكم ژانويه 2009 صورت گرفته بود!.

عکسي از محمد خاتمي با رکسانا



بانو كلينتون وزير امور خارجه آمريكا سوم مارس 2009 و در جريان ديدار از اسرائيل در مصاحبه اي كه از شبكه اي. بي. سي آمريكا پخش شد نگراني خود را از ادامه بازداشت ركسانا اعلام كرده بود. كلينتون با لحني غير ديپلماتيك و نسبتا خشن افزوده بود: ” بازداشت اين روزنامه نگار جوان به آن طريق، طبيعت دولت ايران را نشان مي دهد!“.
بانو کلینتون افزوده بود: " من تلاش لازم را خواهم کرد تا بدانم چه وضعیت و پیشامدی منجر به دستگیری این گزارشگر آمریکایی شده است. وزارت امور خارجه را مامور کرده ام تا وضعیت قضایی و محل توقیف رکسانا را بیابد و این وزارت با دولت سویس ـ رابط ما با ایران در تماس است تا اطلاعاتی را که ما خواسته ایم به دست آورد.".

وزارت امور خارجه آمريكا نيز چند ساعت بعد اعلام كرده بود كه براي رها شدن ركسانا از بازداشت و بازگرداندن او به وطن (آمريكا) از همه ابزارهايي كه در دسترس دارد استفاده خواهد كرد.

هیلری کلینتون که با کمک جامعه یهودیان آمریکا دو دوره سناتور نیویورک شده بود روابط نزدیک و حسنه با دولت اسرائیل دارد. استقبال گرمی که از او در دیدار از اسرائیل در هفته اول مارس 2009 صورت گرفت و قول هایی را که داد موید حمایتش در طول سمت تازه از از آن دولت است. عکس زیر که بازتاب مصور اظهارات او درباره رکسانا و دوستی با اسرائیل است چهارم مارس 2009 در رسانه های آمریکا انتشار یافته بود:

[ساقي]

برخي ديگر از رويدادهاي 5 مارس


1291: پاره اي از تاريخ نگاران اروپاپي قتل سعد الدوله «بزرگ وزير» يهودي ايران را در اين روز ( 5 مارس ) نوشته اند كه برخي ديگر زمان اين رويداد را چند هفته پيشتر رقم زده اند.

: سميوئل کلت صنعتگر آمريكايي چند روز بعد از ثبت صنعتي ساخت كلت كاليبر 34 (رولور) از اين روز کار توليد انبوه آن را آغاز کرد. اين تپانچه در طول عمر 174 ساله خود تكامل و شهرت جهاني يافته است. كلت كه در تاسيسات صنعتي خود جنگ افزار هم توليد مي كرد در 19 ژوئيه 1814 در شهر هارتفورد ايالت كانكتيكت متولد و دهم ژوئيه 1862 درگذشت.

1845: دستور داده شد شتراني را كه به مبلغ 30 هزار دلار براي استفاده ارتش امريكا خريده بودند چون مفيد واقع نشدند در جنوب غربي اين كشور رها سازند كه هنوز در اين مناطق به صورت وحشي ديده مي شوند.

1918: كمونيستها كه در پي انقلاب بلشويكي، حكومت روسيه را به دست گرفته بودند در اين روز پايتخت را از پتروگراد (سن پترزبورگ) به مسكو انتقال دادند. پيش از پتر يكم، شهر مسكو پايتخت روسيه بود. سن پترزبورگ به دست پتر يكم ساخته شد تا پايتخت او به قلب اروپا نزديكتر باشد.

1942: تيتو ايجاد سومين بريگاد پرولتاريا را در بوسني اعلام داشت.

1959: ميان دولت وقت ايران و دولت آمريكا معاهدات نظامي و اقتصادي امضاء شد.

1964: طبق دستاوردهاي باستانشناسان از منطقه «حسنلو» كه جزئيات آن 14اسفند 1342 اعلام شد جهانيان متوجه شدند كه ايرانيان از 770 سال پيش از ميلاد باساختن دژ نظامي و فلزكاري پيشرفته آشنا بودند. اين کشفيات همچنين نظرات سابق را تاييد كرد كه ايرانيان در جنگها از اسب استفاده مي كردند و تمدن پيشرفته اي داشتند.





...

[ساقي]

مهمترين رويدادهاي ايران و جهان در طول تاريخ در اين روز 15 مارس

ايران


كارنامك اردشير پاپكان، تمدن بيشرفته ايرانيان و اقتباس از آن در دنياي معاصر

تصوير اردشير پاپکان بر سكه اش



كار جمع آوري و تاليف تاريخچه اردشير يكم، بنيادگذار دودمان ساسانيان، تحت عنوان «كارنامك اردشير پاپكان» مارس سال 300 ميلادي (اسفندماه) پايان يافت و چند روز بعد نسخه اصلي آن به مناسبت نوروز در تالار پذيرايي كاخ سلطنتي درتيسفون قرار گرفت. به نوشته مورخان رومي، «نرسي» شاه وقت پس از خواندن كارنامه اردشير، از اين كه نتوانسته بود مانند او روميان را از نزديك شدن به قلمرو ايران بازدارد از فرط اندوه بيمار شد و به نفع پسرش «هرمز» كناره گيري كرد. كارنامه اردشير قرنها نصب العين سران ايران بود. اين كارنامه درعين حال پيشرفته بودن تمدن ايران درآن روزگار را منعكس مي كند كه دفتر رئيس كشور (اردشير يكم) كارهاي روزانه دولت را يادداشت مي كرد و همانند يك «روزنامه محدود» به اطلاع مقامات رسانده مي شد.

برپايه همين روش، از 1995 سران همه كشورها، پارلمان ها و دستگاههاي دولتي براي خود «وبسايت» رسمي ساخته و براي ملاحظه عموم و به ويژه دولتهاي ديگر و رسانه ها در اينترنت قرارداده اند و مطالب اين سايت ها سند است و تاريخدانان هم جهت استفاده هاي بعدي و دادن تكليف بررسي به شاگردانشان مورد استفاده قرار مي دهند. در اظهار نظر ساير دولتها به مطالب منتشر شده منسوب به يك مقام رسمي، همين وبسايت ها ملاك عمل و سند رسمي هستند و درنتيجه بايد «تكست = متن» باشند تا تنظيم ژورناليستي كه جهت سهولت خواندن در زماني كم و فهميدن ماوقع است. عادت بر اين شده است كه برخي از روزنامه ها، در زير خبرهاي خود نشاني وبسايت رسمي مربوط را (که از آن نقل شده است) درج كنند تا اگر مخاطب نياز به متن مطلب داشته باشد به آن مراجعه كند.


نافرماني عشاير - يک ايل خواستار کشت خشخاش بود!

صولت


نافرماني ايل قشقايي درفارس كه خواستار آزاد شدن «سردارصولت» رئيس خود از زندان تهران و بازگشت او به فارس و رياست مجدد بر ايل بود از يك هفته به نوروز سال 1308 آغاز و به تدريج به صورت يك بحران سراسري در آمد، زيرا كه در چند استان ديگر هم آثار نافرماني در عشاير آشگار و ايل بختياري حتي دهكرد (شهر كرد امروز) را متصرف شده بود.

قشقايي ها درخواستهاي ديگري هم داشتند ازجمله حفظ سلاحهاي خود، اجبار نداشتن به ترك لباسهاي سنتي و معرفي نکردن پسران خود به خدمت سربازي. آنان با مداخله دولت در امر كشت خشخاش و جمع آوري ترياك حاصله هم موافقت نداشتند. چون درخواستهاي آنان پذيرفته نشد؛ دست به حمله به پاسگاههاي انتظامي و روستاها و شهرهاي فارس زدند و شيراز را محاصره كردند. شمار محاصره كنندگان شيراز را كه زير نظر سالارحشمت برادر سردارصولت عمل مي كردند بيش از پنج هزار تن گزارش كرده بودند.

دولت وقت در واكنش خود، استانداران و روساي ماموران انتظامي مناطقي را كه نافرماني در آنجا مشاهده شده بود تغيير داد و تنبيه كرد و استاندار نظامي با سرباز تازه نفس و توپ فرستاد و دست به سختگيري و خشونت زد كه از امرداد ماه 1309 بدون اين كه كوچكترين امتيازي به عشاير داده شود به تدريج اوضاع به حالت عادي بازگشت. دولت در آبان ماه همان سال دوستمحمد خان بلوچ را كه از فرصت نافرماني قشقايي ها سوء استفاده كرده و بار ديگر ياغي شده بود دستگير و اعدام كرد. سردارصولت هم كه از او سلب رياست ايل شده بود چند سال بعد در زندان درگذشت.

دوستمحمد



دوران سياست بركنارکردن، بازداشت و خلع درجه

تيمور تاش

فيروز

رضا شاه چند سال پس از آغاز سلطنت خود با اتخاذ سياست «برق آسا بركنار كردن مقامات، بازداشت و خلع درجه کردن نظاميان» در پيش گرفت و به اينگونه كارها را از پيش مي برد. مروري بر تاريخچه كارهاي او موارد متعدد را نشان مي دهد كه پيش از ظهر دستور خلع درجه يك نظامي ارشد را صادر كرده و عصر همان روز وي را بخشيده بود. مورخان وقت اتخاذ اين روش را مبارزه رضاشاه با فساد اداري و پيشگيري از بي نظمي ذکر کرده و نوشته اند وي که از ميان توده مردم برخاسته بود روانشناسي هموطنان را بخوبي مي دانست.

يكي از اين مقامات عبدالحسين تيمور تاش وزير دربار رضاشاه بود كه در دي ماه 1311 در خانه اش بازداشت و محاكمه او از 25 اسفند اين سال آغاز و پس از سه جلسه به جرم ارتشاء به سه سال زندان محكوم شد. به همين گونه فيروزميرزا فيروز وزير دارايي كه ظرف يك چشم برهم زدن از وزارت عزل و بازداشت و محاكمه شد و به جرم ارتشاء محكوم گرديد.

بايد دانست كه فيروزميرزا ملقب به نصرت الدوله نوه مظفرالدين شاه در جريان قرارداد 1299 وثوق الدوله با انگلستان كه اگر به اجرا در مي آمد ايران تحت الحمايه دولت لندن مي شد وزير كابينه و يكي از دريافت كنندگان رشوه نقدي از انگلستان بود كه بعدا اين پول را به خزانه ايران ريخت. طبق روايات، هواداران انگليسي اش اورا به رضا شاه تحميل كرده بودند.

[ساقي]

... و بالاخره قانون ملي شدن نفت تصويب شد



15 مارس 1951 ( 24 اسفند 1329 ) پس از سالها مبارزه، تغيير كابينه ها و بالاخره ترور رزم آرا نخست وزير وقت، طرح دكتر مصدق و يارانش مبني بر ملي شدن نفت كشور به اتفاق آراء به تصويب مجلس شورا رسيد و انتشار خبر آن ايرانيان را به گونه اي شادمان ساخت كه به خيابانها ريختند و تا نيمه شب شادي كردند. پس از تصويب طرح، مردم نمايندگان مجلس را بر روي دوش از بهارستان به خانه هايشان رسانيدند.

روزهاي بعد نيز شادي مردم قطع نشد و تا پايان ايام نوروز ادامه يافت.
چهار روز بعد (29 اسفند) سنا نيز به رغم اعتراض شديد دولت انگلستان طرح را تصويب و همان روز به امضاي شاه رسيد. بعدا به پيشنهاد دكتر مصدق «29 اسفند» روز ملي و تعطيل عمومي اعلام شد. از آغاز قرن 20 نفت ايران در انحصار انگلستان بود.


تشديد جنگ تبليغاتي مسکو و تهران: مسكو اقدام شاه به لغو دو اصل از معاهده 1921 را بي اثر اعلام داشت


دور ديگر جنگ سياسي ــ تبليغاتي مسكو برضد شاه كه از نيمه اسفند 1337 (مارس1959و همرمان با ملاقات شاه با آيزنهاور رئيس جمهور وقت آمريكا) آغاز شده بود از بيست و چهارم اين ماه به اوج خود رسيد و در اين روز (14 مارس) خروشچف رهبر وقت شوروي شاه را زير انتقاد كشيد و گفت:
«شاه به مردم ايران تحميل شده است و از ايرانيان مي هراسد و به خاطر ماندن بر اريكه قدرت، خود را به آغوش آمريكاييان افكنده و با گذشتن از منافع ملت ايران، مشروعيت خود را از دست داده است و ....».

دولت وقت ايران ده روز پيش از اين تاريخ و سه روز قبل از امضاي معاهده نظامي دوجانبه با آمريكا در چارچوب «سنتو»، اصول پنجم و ششم قرارداد سال 1921 ايران و روسيه را يكجانبه ملغي ساخته بود كه دولت مسكو اين اقدام يكجانبه را بلااثر اعلام كرده بود. طبق اين دو اصل اگر نظاميان دولت خصم روسيه وارد ايران شوند دولت روسيه حق خواهد داشت نيرو وارد ايران سازد. دولت موقت مهدي بازرگان پس از روي كارآمدن، كل اين قرارداد را و اين بارهم به طور يكجانبه لغو كرد. طبق عرف بين المللي قراردادها را نمي شود يکجانبه لغو کرد. لغو همين قرارداد شايعات مربوط به برخي از اعضاي کابينه مهدي بازرگان و ماموريت آنان را تاحدي تقويت کرد.

شاه و آيزنهاور ـ 14 مارس 1959





داريوش فروهر به چگونگي برگزاري انتخابات اعتراض و از سمت وزارت کناره گيري کرد

نخستين انتخابات مجلس شوراي اسلامي جمعه 24 اسفندماه 1358 برگزار شد. به گزارش روزنامه هاي تهران، چند اعتراض به چگونگي برگزاري اين انتخابات صورت گرفته بود و داريوش فروهر وزير مشاور وقت كه از معترضين بود به همين سبب از مقام دولتي خود كناره گيري كرد.



اشاره ها و سرنخهاي روز براي بررسي پژوهشگران

درقرن 21: قتل دو دختر دانشجو در دو ايالت آمريكا به يك صورت در دو روز!

ايو کارسون و دو متهم به قتل او: دماريو (بالا) و لووت (پايين)

Eve Carson




در پي قتل يك دانشجوي دوره دكترا در دانشگاه دوك (ايالت كاروليناي شمالي آمريكا) به نام «آبيجيت ماهوتو» از كشور هند و سرقت پولش از آپارتماني در همسايگي دانشگاه، پنجم مارس 2008 نيز «ايو كارسونEve Carson» بيست و دو ساله دانشجوي سال آخر دانشگاه دولتي كاروليناي شمالي (واقع در 19 كيلومتري دانشگاه دوك) ربوده و جسد او كه با اصابت پنج گلوله كشته شده بود به دست آمد. «ايو» درعين حال رئيس انجمن دانشجويان اين دانشگاه بود. خانواده «ايو» كه دختري زيبا بود در ايالت جورجياي آمريكا زندگي مي كنند. چند ساعت پس از مشاهده جسد «ايو»، اتومبيل او نيز در نزديكي دانشگاه به دست آمد. اشياء داخل كيف دستي «ايو» بسرقت رفته بود.

Lauren Burk



پليس بعدا يك نظامي سابق بازگشته از عراق به نام «كورنتي لاكهارت (سياهپوست)Courtney lockhart» را به اتهام قتل «لورن» دستگير كرد. مادر او بانو «كاترين ويليامز» ضمن ابراز تاسف از قتل لورن گفته بود كه پسرش «كورنتي» پس از بازگشت از عراق چيز ديگري شده بود و كورتني سابق نبود. كورتني (در آن زمان 23 ساله) 16 ماه در عراق بود.

Courtney lockhart



...

[ساقي]

در قلمرو ادبيات درگذشت مرد بزرگي كه 70 داستان تاريخي نوشت و انقلابيون بزرگ را در قالب داستان معرفي کرد

از راست: هوارد در35 سالگي، 56 سالگي، 87 سالگي (سال 2001) و در اواخر دهه 1950 در جلسه كميسيون كنگره آمريكا هنگام اداي توضيح




هوارد فست Howard Fast نويسنده بزرگ و چپگراي آمريكا 12 مارس 2003 در 89 سالگي در گذشت. وي 70 داستان تاريخي از جمله داستان اسپارتاكوس را نوشته و همه داستانهايش زمينه انقلابي و چپ داشته و بيشتر آنها به صورت فيلم سينمايي در آمده اند. هوارد که در سال 1943 به عضويت حزب كمونيست آمريكا در آمد تنها نويسنده آمريكايي است كه از استالين جايزه ادبي گرفت.

هوارد 11 نوامبر 1914 در نيويورك به دنيا آمده بود و پدرش كارگر كارخانه بود. بيست ساله بود كه نخستين داستان خود را به پايان رسانيد. او از همان زمان تصميم گرفت كه در لابلاي كتابهاي تاريخ، انقلابيون بزرگ و كساني را كه به خاطر آزادي و سعادت بشر و ميهنشان فداكاري كرده اند بيابد و هر كدام را قهرمان يك داستان خود كند.

وي سه داستان در باره انقلاب استقلال آمريكا نوشت كه هنوز تجديد چاپ مي شوند تحت عناوين «عبور» ، «راه آزادي» و «آمريكايي». اين سه داستان به صورت فيلم سينمايي در آمده اند. در داستان تاريخي «عبور» كه از رويداد گذشتن سربازان انقلاب به هدايت جورج واشنگتن از رودخانه دليور Delawer گرفته شده، هوارد نقش فردرا در پيشبرد و به ثمر رساندن يك انقلاب به اثبات رسانده و ثابت كرده است كه اگر شخصيت نيرومند جورج واشنگتن نبود شايد انقلاب استقلال آمريكا به آن صورت تحقق نمي يافت.


هوارد عقيده داشت كه داستاني كردن يك بيوگرافي نه تنها صاحب آن را بهتر مي شناساند بلكه كارها، قهرماني ها، جانفشاني ها و هدفهاي او كه باخيال نويسنده تلطيف شده و تكامل يافته اند سرمشق ديگران به ويژه جوانان خواهند شد و نويسنده در عين حال در متن داستان عقايد و فرضيه هاي خود را هم توجيه و تلقين مي كند.
هوارد كه به دليل شهرت چپگرايي بيم داشت كه ناشران از انتشار كتابهايش اكراه كنند، خود شركت نشر «بلو هرون پرس» را داير كرد.

از ميان كتابهاي پرخواننده او «راهي براي مردم»، «تبعه ؛ تام پين»، «لولا: دختر مهاجر»، «نسل دوم»، «كمونيست بودن» و «اسپارتاكوس» شهرت بيشتري دارند.
در دهه 1950 يك كميسيون كنگره آمريكا درباره شايعه كمك هاي مالي هوارد فست به كمونيستهاي فرانسه از وي توضيح خواسته بود.



نخستين مصاحبه مطبوعاتي آزاد يك رئيس كشور و انتقاد يك رئيس كشور از روزنامه ها ـ پيدايش اصطلاح نشريه زرد


15 مارس سال 1906 تئودور روزولت رئيس جمهوري وقت آمريكا در باشگاه «گريديرون» شهر واشنگتن به انتقاد شديد از پاره اي از روزنامه هاي اين كشور پرداخت وگفت كه اين روزنامه ها به جاي خبر رساني سالم و بالابردن سطح معلومات و فرهنگ عمومي، عميقا در گير تبليغات سياسي احزاب و اشخاص شده اند و بعضي افشاگري هاي آنها را كه با نيت خاص صورت مي گيرد «ماكريك Muckrake به معناي به هم زدن كود» خواند.

وي گفت كه افشاءگري با تبليغات سياسي يكطرفه فرق بسيار دارد. وي از سردبيران نشريات خواست كه ميان خود يك انجمن تاسيس كنند، مطالب يك سويه و مغاير حرفه روزنامه نگاري را بيابند و به عنوان «تبليغات سياسي» اعلام دارند تا مردم فريب نخورند. ضمنا خود را جدا از اين نشريات نشان دهند تا مردم از هرچه روزنامه است بيزار نشوند.


اين قبيل نشريات مدتها «روزنامه نگاري زرد» خوانده مي شدند. (هدف از "زرد" در اين عبارت؛ رنگ کود است).

# درهمين روز، ولي هفت سال بعد (سال 1913) وودرو ويلسون رئيس جمهوري وقت آمريكا كه قبلا يك دانشگاهي بود نخستين مصاحبه مطبوعاتي عمومي، آزاد و باز را انجام داد. قبلا مصاحبه هاي سران كشورها با نشريات عمدتا اختصاصي بود و نماينده يك روزنامه و ندرتا چند روزنامه مشخص شركت مي كردند و اصطلاح «مصاحبه عمومي» كه به روي همه روزنامه نگاران باز است بكار نمي رفت.

هدف از مصاحبه آزاد اين است كه روزنامه نگاران از قبل سئوالات خود را به مصاحبه شونده نمي دهند و مراد از مصاحبه باز (اپن اند) اين است كه تا پايان يافتن همه پرسشها ادامه خواهد داشت و محدود به وقت معين نخواهد بود كه در مصاحبه 15 مارس 1913 هر سه عامل جمع بود و از آن پس عموميت يافت و جهاني شد.

تئودور روزولت

وودرو ويلسون

[ساقي]

در قلمرو رسانه‌ها


روزي كه انتشار «پراودا» متوقف شد - اهميت روزنامه نگار به عنوان سرباز مدافع وطن در يک جنگ سرد

14مارس 1992 انتشار «پراودا» كه روزگاري در ميليونها نسخه توزيع مي شد متوقف شد، زيرا يلتسين كه خود از پلكان حزب كمونيست بالا رفته بود نه تنها حزب كمونيست روسيه را بست بلكه دارايي هاي آن را هم مسدود كرد، و بنابراين پراودا هم تعطيل شد - رويدادي كه قبلا قابل پيش بيني نبود.

پراودا نخستين شماره خود را در آوريل 1912 ـ پنج سال و 5 ماه پيش از انقلاب بلشويكي ــ به عنوان صداي زحمتكشان منتشر ساخته بود. موسس آن لنين بود و در زماني هم كه در روسيه نيود براي پراودا مقاله مي فرستاد. نسخه هاي پراودا در سال اول انتشار 41 بار توسط ماموران دولت روسيه جمع آوري شده بود.

ثبات انتشار پراودا از مارس 1917 بوده است. لنين نويسندگان پراودا را شخصا انتخاب مي كرد. وي شايد بيش از هر دولتمرد و سياستمدار ديگر به اهميت روزنامه و روزنامه نگاري پي يرده بود. او اين نكته ماركس را كه گفته است: روزنامه هاي كشورهاي سرمايه داري زير يناي كاپيتاليسم هستند، آنها را هدف قراردهيد و ويران سازيد تا بنا فرو ريزد، تغيير داد و به اين صورت در آورد كه رسانه ها زير بناي هر نظام هستند و زيربنا بايد استوار باشد تا همه بنا را پا برجا نگهدارد.
براي اين كه پراودا به اخبار و تبليغات موسسات دولتي آلوده نشود، بعدا روزنامه ايزوستيا (اطلاعات) به عنوان ارگان دولت شوروي تاسيس شد که کار آن انتشار اخبار دولتي بود.
پراودا به تدريج علاوه بر مقاله و تحليل، به انتشار خبر و «ضد خبر» هم دست زد. منظور از «ضدخبر»، افشاء دروغها و پروپاگانداي رسانه هاي ساير كشورها بود.


اهميت پراودا به جايي رسيده بود كه در شوروي به دست داشتن نسخه اي از آن نوعي پرستيژ بود.


همين روزنامه با اين عظمت و نفوذ در مارس 1992 پس از 80 سال انتشار و عزت تعطيل شد و كسي هم بر مرگش اشك نريخت و مانند ساير اموال حزب کمونيست، در يک روز معين به حرّاج گذارده شد، يك سوسياليست يوناني به پاس احترام لنين آن را خريد و راه اندازي دوباره كرد و داراي اديشن آنلاين به زبان انگليسي شده است.

بايد دانست كه يكي از علل عمده شكست شوروي اين بود كه نتوانست روزنامه نگار خوب پرورش دهد تا اين روزنامه نگاران رشته هاي رسانه هاي كشورهاي رقيب را پنبه كنند. «روزنامه نگاري يك كشور» همانند ارتش يك ابزار دفاع از آن كشور است كه شوروي با آن همه موشك اتمي فاقد آن بود. در يك جنگ سرد، اين رسانه هاي يك كشورند كه از آن دفاع مي كنند و چون شوروي «روزنامه نگار ماهر و دلسوز» نداشت جنگ سرد را باخت و از هم فروپاشيد.



...

[ساقي]

ساير ملل


ترور سزار با نقشه قبلي درجلسه سناي روم

ژوليوس سزار





پانزدهم مارس سال 44 پيش از ميلاد ژوليوس سزار در جلسه سناي روم طبق نقشه اي كه از پيش آماده شده بود ترور شد. وي پس از اين كه درتالار سنا بر كرسي خود نشست مورد حمله گروهي از سناتورها كه خنجر ها را از زير شنلهايشان بيرون كشيده بودند قرار گرفت و بدون اين كه وسيله اي براي دفاع از خود داشته باشد كشته شد. حمل اسلحه در تالار نشست سنا ممنوع بود.

بسياري از اين توطئه گران از دوستان نزديك سزار بودند و وي از آنان چنين انتظاري نداشت.
در آن روز 23 سناتور از جمله «بروتوس» پسرخوانده سزار هريك به بدن امپراتور روم يک ضربه زده بود تا يك نفر به تنهايي متهم به قتل او نشود. جمع كل نوطئه گران 60 تن بود. بهانه توطئه؛ نجات دمكراسي روم از ديكتاتوري سزار بود، حال آن كه سزار حاضر نشده بود تاج سلطنت بر سر گذارد.
در پي قتل سزار، تني چند از يارانش از جمله ماركوس آنتونيوس به خونخواهي او بپاخاستند و ....


از سانفرانسيسكو تا نيويورك 33 روز رانندگي

اين الدزموبيل بنزين سوز ساخت سال 1904 مسافت ميان نيويورك و سانفراسيسكو را در 33 روز طي كرد و با اين كه اين كار در اوت 1904 انجام شده بود 15 مارس 1905 در نيويورك به راننده آن «ال.ال. ويتمن» جايزه طولاني ترين رانندگي داده شد.


زادروز مصطفي بارزاني

مصطفي بارزاني كه تا هنگام درگذشت رئيس حزب دمكرات كردستان عراق بود و از 16 سالگي تا اواخر عمر در همه مبارزات كردها شركت كرده بود 14 مارس سال 1903 در روستاي بارزان به دنيا آمده بود. وي يکم مارس 1979 در بيمارستان جورج تاون شهر واشنگتن از بيماري سرطان ريه درگذشت.

جنازه بارزاني نخست در اشنويه ايران دفن شد و سپس به زادگاهش انتقال يافت. پس از شکست تجزيه طلبي قاضي محمد و اعدام او، مصطفي بارزاني که از همدستانش بود از1946 تا 1958 به صورت پناهنده در شوروي بسر برده بود. با وجود اين، دولت ايران در اسفند 1353 به وي اعلام کرد که مي تواند به صورت پناهنده در ايران زندگي کند. بارزاني مدتي در کرج زندگي مي کرد که بعدا به آمريکا رفت و در اينجا درگذشت.




..