تابستان امسال نيز يكی از بهترين بارشهای شهابی سال مهمان آسمان شب خواهد بود. اگر چه به سبب وجود ماه زمان اين مهمانی كم خواهد بود و تنها ساعتی قبل از طلوع خورشيد میتوانيم شاهد آتشبازی آسمانی باشيم.
[FONT='Tahoma','sans-serif']بارشهای شهابی حاصل گذر زمین از تودههای سنگی به جای مانده از دنبالهدارها یا سیاركها ایجاد میشود. بارش شهابی برساووشی در اثر گذر زمین از مسیر گرد و غبار به جا مانده از دنباله دار به نام «سویف-تاتل» روی می دهد. این دنباله دار هر 130 سال یک بار از میان سیارات داخلی منظومه شمسی میگذرد که آخرین مورد آن در سال 1992 بود. وقوع این بارش در فصل گرم تابستان طرفداران زیادی را برای رصد و ثبت آن به سوی خویش میكشاند.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']طبق پیشبینی [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']IMO[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] (سازمان بینالمللی بارشهای شهابی) امسال نیز همچون سالهای گذشته بارش شهابی برساووشی از 27 تیر ماه تا 3 شهریور فعالیت دارد ولی اوج فعالیت بین ساعات 16 تا 18:30 شامگاه سهشنبه 22 مرداد 1387با [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] 100 شهاب در ساعت خواهد بود. كه البته بهترین زمان رصد بارش در ایران شامگاه 22 مرداد ماه خواهد بود. البته ماه شب یازدهم تا حدود ساعت 2:30 بامداد مزاحم رصد خواهد بود ولی پس از غروب در بامداد 23 مرداد و همزمان افزایش ارتفاع كانون بارش میتوانیم شاهد آتشبازی زیبای بارش برساووشی در آسمان شب باشیم.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']
[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif'][FONT='Tahoma','sans-serif']اما صرف تماشای بارش میتوانیم هم از دیدن آن لذت ببریم و هم با انجام پروژههای رصدی به ثبت آن نیز بپردازیم. متداولترین ثبت كه برای پیشبینی دقیقتر تودههای ذرات بارشهای شهابی كاربرد دارد، ثبت بعضی از مشخصات عمومی شهاب است. مانند زمان رویت، قدر، رنگ، صورت فلكی، طول شهاب و مدت دوام است كه بستگی به میزان تجربهی گروه ثبتكننده میتوانید به آن بپردازید.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']هر چه تعداد گروه رصدی بیشتر باشد، ثبت مناطق بیشتری را بر عهده خواهید گرفت. میزان تجربهی گروه در ثبت دقیقتر بارش بسیار مهم است. اما اگر تجربه كم است یا تاكنون تجربهای ندارید بایستی مراحل زیر را طی كنید.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']ابتدا سعی كنید تا فهرستی از اطلاعات درخواستی مانند زیر تهیه كنید.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']
[FONT='Tahoma','sans-serif']برگهی ثبت رصد بارش شهابی[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']گروه: تعداد ثبت:[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']تعداد رصدگر و ثبات: محدوده:[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']شماره[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']زمان (جهانی)[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']قدر[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']رنگ[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']طول شهاب[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']مدت دوام[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']صورت فلكی[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']نوع بارش[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']توضیحات[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']1[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']2[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']3[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']4[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']5[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']6[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']7[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']8[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']9[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']10[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']سپس فهرستی از قدر ستارگانی كه در زمان مشاهدهی بارش در آسمان هستند تهیه كنید. به طوریكه پرنورترین قدر اجرامی مانند ماه، زهره و مشتری و كمنورترین آنها ستارگانی از قدر 5 خواهند بود و سعی كنید برای راحتتر شدن ثبت بارش ستارگان زیادی را از مناطق متفاوتی از آسمان تعیین كنید. توجه داشته باشید كه اگر قدرسنجی شما دقیقتر باشد میتوانید فواصل را به نیم قدر نیز كاهش بدهید.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']سپس در رصدگاه صور فلكی را به ثبتكنندهها معرفی كنید و سپس گروهبندی نمایید. با توجه به اینكه حركت سر و چشم انسان به صورت عمودی بهتر است پس منطقهبندی آسمان را طوری انجام دهید كه سر بیشتر بالا و پایین جركت كند و زیاد به چپ و راست جابهجا نشود. حال ساعتی را با دوستان خویش به قدرسنجی ستارگان بپردازید و سعی كنید شهابهایی كه عبور میكنند را قدرسنجی نمایید.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']سپس با توجه به وجود نور ماه و سپس غروب آن میتوانید در دو بازهی مختلف به ثبت شهابها بپردازید و تفاوت دیدهشدن شهابها را در حضور ماه مشاهده كنید. ولی پروژهی اصلی را بایستی پس از غروب كامل ماه آغاز كنید كه در این زمان كانون بارش نیز ارتفاع مناسبی از افق گرفته است.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']پس از ثبت بارش اطلاعات را به شكل نمودار در بیاورید تا میزان فراوانی، رنگ و قدر شهابها را در زمان بارش پیدا كنید. سپس اطلاعات مربوط به تعداد شهابها را برای
سازمان بینالمللی بارشهای شهابی ارسال نمایید تا از دادههای شما نیز برای تعیین [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] بارش در دنیا استفاده شود. ولی شما نیز میتوانید [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] (سرعت سمتالراسی بارش) را محاسبه كنید. البته به یاد داشته باشد كه [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] تعداد شهابهایی است كه وقتی كانون بارش در سمتالرأس واقع باشد در عرض یك ساعت یك نفر میتواند شاهد آن باشد. پس به یاد داشته باشید كه حتماً اطلاعات ثبت بارش برای هر رصدگر جدا باشد و برای آنكه شهابهای ثبت شدهی هر راصد با دیگری ادغام نشود بایستی لیستهای ثبت هر رصدگر جدا از هم باشد و یا برای هر رصدگر یك ثبت كننده بگذارید كه در طول زمان با جابهجایی نفرات به ثبت بارش در یك منطقه از آسمان بپردازند.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']اگر بازهی ثبت شما طولانی و از چند ساعت فراتر میرود بایتسی صور فلكی كه طلوع میكنند را نیز بین گروهها تقسیم كنید تا شهابهای مناطق جدید در آسمان نیز از دست نرود. یك مسألهی مهم كه رصدگران بایستی دقت كنند تعینن سریع مشخصات بارش است. در واقع ابتدا پس از اعلام مشاهدهی شهاب ابتدا خلاف جهت آن را امتداد دهید تا ببینند آیا به كانون بارش میرسد یا خیر. اگر نرسید پس شهاب جز بارش نیست و بایستی این مسأله را به ثبت كننده اطلاع دهید. سپس به سرعت قدر، رنگ و مدت دوام را اطلاع دهید و سپس دست خویش را به اندازهی عرض شانه باز كنید و به سمت محل ورود و خروج شهاب بگیرید آنگاه با اطلاع از این مسأله كه هر وجب 20 درجه، هر مشت 10 درجه، بند انگشت 2 درجه و انگشت كوچك یك درجه است، میتوانید طول رد شهاب را بر حسب درجه تعیین كنید.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']ولی محاسبهی فرمول [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] به صورت زیر است.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif'] ([/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']HR) (r)^1-(LM - 6.5[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'])[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] = -----------------------------[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']Sine A[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']كه در آن [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']HR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] تعداد شهابهای دیده شده از بارش در یك ساعت، [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']r[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] شاخص جمعیت شهاب كه در بارش شهابی برساووشی 2.6 است. [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']LM[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] حد قدر آسمان در بازهی یك ساعتهی بارش و [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']A[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] ارتفاع كانون بارش بر حسب درجه در زمان ثبت بارش است. حال در این حالت میتوانید [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] بارش شهابی را محاسبه كنید كه مثال زیر بهتر میتواند شما را در محاسبهی آن یاری دهد.[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']HR = 40 [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']شهاب[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']در[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']عرض[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']یك[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ساعت[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']
r = [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']برای بارش شهابی برساووشی[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] 2.6[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']LM =[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']حد قدر آسمان[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] 5.7
A = [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']ارتفاع كانون بارش 60 درجه[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']([/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']HR) (r)6.5 – LM[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] = -----------------------[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']Sine A[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif'] (40) (2.6)6.5 - 5.7[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']= -----------------------[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']Sine 60 degrees[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif'](40) (2.6).8[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']= -----------------------[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']0.6427876097[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']40 [/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif']X 2.14[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']= -----------------------[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']0.6427876097[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']85.6[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']= ---------------------[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']0.6427876097[/FONT]
[FONT='Tahoma','sans-serif']ZHR[/FONT][FONT='Tahoma','sans-serif'] = 133 [/FONT]
[/FONT][/FONT]