حرف مرا می فهمی

[رزیتا]

اول ،خوب گوش کردن است ، اين کار پايه صحبت کردن و يک هنر است . در کلاس هايی که برای روانشناسان برگزار می شود به آنها می آموزند که چطور خوب گوش کنند تا بتوانند مراجعان و بيماران خود را درمان کرده و به نکات کليدی دست يابند.
دکتر مير شفا در ادامه می گويد : نوع فيزيک بدن ، توجه کامل به طرف مقابل و نوع نگاه نيز حائز اهميت بالايی هستند.ما بايد بتوانيم آنچه را که در دل داريم خوب بيان کنيم .يعنی بدرستی بيان احساس کرده و دريافتی های خود را با شيوه های ظريف و هنرمندانه منتقل کنيم .در صحبت کردن بايد سن ،جنس ،نژاد ،قوميت و مذهب فرد مقابل را هم در نظر بگيريم و بعد از آن با او وارد مذاکره شويم.در هنگام صحبت هم بايد به لحن توجه کرده و کش و قوس های لازم را رعايت کنيم.
ميرشفا معتقد است در مجموع بايد صادق ، ساده و صميمی باشيم .از پيچيدگی و لفاظی خودداری کنيم .حين صحبت به چشم طرف مقابل نگاه کنيم و به حالت های او توجه کنيم ، ببينيم در ميان صحبت های ما آرام است ، عصبانی یا هيجان زده می شود يا حوصله اش سر می رود .گاهی در اين صحبت ها لازم است سکوت کنيم. سکوت به تنهايی بسيار موثر بوده و انتقال دهنده بسياری از درونيات است.
دکتر ميرشفا در ميان صحبت هايش به عنوان نمونه به يکی از مراجعان خود اشاره می کند: مردی استاد دانشگاه بود ، ولی با پسر 21 ساله خود مشکل داشت و نمی توانست ارتباط کلامی خوبی با او برقرار کند .من مت.جه شدم اشکال او نداشتن تماس چشمی است .او هنگام صحبت کردن به در و ديوار نگاه می کرد، در نتيجه ارتباط کلامی خوبی برقرار نمی کرد به او گفتم از اين پس روزی 10 تا 15 دقيقه در آينه نگاه کرده و هنگام صحبت هم در چشمان طرف مقابل نگاه کن. او با رعايت اين نکته حال توانسته ارتباط خوبی با پسرش برقرار کند. حتی نوع نشستن هم به مخاطب ما می فهماند که ما چقدر برای او ارزش و احترام قائل هستيم. در صحبت کردن موضوع ارتباط را بايد بدانيم ، اينکه در چه زمينه ای می خواهيم صحبت کنيم .آيا قرار است صحبت ما دو طرفه و به صورت پرسش و پاسخ باشد که در اين صورت حالت مذاکره پيدا می کند، مذاکره می کنيم و با پيروی از يک موضوع واحد به نتيجه می رسيم . اگر در صحبت کردن از اين شاخه به آن شاخه بپريم ،کلام قطع شده و رشته اصلی ارتباط از دست ما خارج می شود .در روابط داخل خانواده هم همين قوانين حکمفرماست . اين آسيب شناس خانواده عقيده دارد روابط حاکم بر خانواده از درجه اهميت بالاتری نسبت به روابط اجتماعی برخوردارست . مادر خانواده در اين زمينه نقش محوری دارد. او بايد اعضای خانه را دور هم جمع کرده و موضوع صحبت را مشخص کند که اين را در اصطلاح مراسم گفت و گوی خانواده می گويند . در اين دور هم جمع شدن ها اعضای خانواده دلخوری های بوجود آمده يا اشتباهات خود را مطرح می کنند ، يعنی در يک شرايط مطلوب به گفت و گو پرداخته و نتيجه می گيرند . اين شرايطی است که در يک خانواده منسجم برقرار می شود ، اما در يک خانواده غيرمنسجم هر کدام از افراد در هر شرايطی که می خواهد حرف خود را می زند و عملا روابط مخدوش است و اغلب گفت و گو ها همراه با توهين و تحقير است و به نتيجه مطلوبی نمی رسد.
پس اگر خواستيد ارتباط رضايت بخشی با اعضای خانواده يا افراد اجتماع خود داشته باشيد سعی کنيد ابتدا مخاطب خود و زمان و مکان را بشناسيد، بر موضوع گفت و گو اشراف کامل داشته و مسلط صحبت کنيد، به چشمان مخاطب خود نگاه کنيد، از لفاظی بپرهيزيد و صادق و ساده و صميمی باشيد. مطمئنا خاطره خوبی از آن گفت و گو در ذهنتان باقی می گذاريد.

[رزیتا]

خوب حرف زدن يکی از راه های احترام به فرد مقابل است . ما بايد يک گفت و گوی خوب و متعادل را آغاز کنيم ، حرف بزنيم و بشنويم، يعنی علاقه به شنيدن صحبت ها و نقطه نظرات طرف مقابل هم داشته باشيم.
بايد طوری عمل کنيم که طرف مقابل با اطمينان صحبت های ما را بشنود و مطمئن شود که با درک و همدلی با او به گفت وگو نشسته ايم .
ما حتی اگر حرف هم نزنيم به واسطه حرکات و فيزيک و ظاهر خود می توانيم درونيات خود را به فرد مقابل منتقل کنيم .پس بهتر است در صحبت کردن ظاهر خود را نطز همانند نيت درونی خود مثبت و محبت آميز جلوه دهيم . يک گوينده خوب و توانا بايد قادر به تغيير ايده ها و عقايد با لحنی مناسب باشد .او ضمن اينکه بايد اعتقاد عميق به گفته های خود داشته باشد می بايست پذيرای شنيدن آرا و عقايد ديگران نيز باشد.
بايد خوب حرف بزنيم و خوب گوش کنيم . در صحبت کردن است که با تفکرات و عقايد ديگران آشنا می شويم. گاهی اوقات نزديکان ما دوست دارند از آنها بپرسيم که فکر آنها را چه چيزی به خود مشغول کرده است . بايد توانايی سوال کردن داشته باشيم و نترسيم از اينکه ممکن است پاسخ ها آنچه انتظارش را داريم نباشند. ما بايد نقد پذيری را در خود تقويت کنيم، تاييد و رد شويم تا بتوانيم ارتباط برقرار کنيم .سوال و جواب های صحيح ، روابط آسيب ديده را احياء کرده و باعث نزديکی انسان ها می شود.
دکتر شهين اوليايی زند (جامعه شناس ) معتقد است برای خوب حرف زدن سه فاکتور اساسی وجود دارد: گوينده ابتدا بايد درک درستی از جامعه خود داشته باشد و بداند مخاطبان او چه کسانی هستند.اگر بهترين حرف ها رابزنيم ، ولی مخاطب را نشناسيم ، کار بيهوده ای کرده ايم . خطيبی که می خواهد بحثی را ارائه کند بايد شناخت درستی از جامعه اش داشته باشد . متاسفانه روشنفکرها و دست اندرکاران نمی دانند با مردم عادی چطور صحبت کنند، يعنی مخاطب شناسی نمی کنند.

فاکتور دوم اين است که بر آنچه می خواهيم بگوييم مسلط باشيم.بعضی تصور می کنند صرف داشتن مدرک تحصيلی يا تخصصی نشان دهنده تيزهوشی و ژرف نگری است ،اما همه اين را می دانيم که هميشه از بين هزاران دکتر هم يکی چيره تر است ، پس بر آنچه می گوييم مسلط باشيم .اوليايی زند زمان شناسی و مکان شناسی را سومين فاکتور مهم می داند : بايد بدانيم چه زمانی برای مخاطب حرف بزنيم ممکن است حرف های خوبی برای گفتن داشته باشيم ، ولی آن را در يم زمان نامناسب هدر بدهيم. دکتر سيد مهدی ميرشفا، متخصص روانشناسی بالينی و آسيب شناسی خانواده ،معتقد است در يک گفت و گو سه عنصر اساسی وجود دارد: اول فرستنده (گوينده )، دوم شنونده (گيرنده ) و سوم موضوع .