یک گروه متشکل از محققان 6 کشور موفق شدند رصدخانه‌ی جدیدی را در بلندترین نقطه‌ی فلات قطب جنوب بنا نمایند. این رصدخانه‌ی منحصر به فرد که پلاتو نام دارد، می‌تواند با دقت زیادی به رصد آسمان بپردازد.
دو هفته پس از رسیدن محققان به گنبد آرگوس، هیئت اعزامی محققان به سرپرستی موسسه‌ی پژوهش‌های قطبی چین (PRIC) موفق شدند عملیات احداث رصدخانه را به پایان ببرند. دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که به کمک این رصدخانه می‌توان به اطلاعاتی دست یافت که زمانی فقط به کمک تلسکوپ‌های فضایی ممکن بود.
بر طبق بررسی‌های انجام شده، گنبد آرگوس بهترین نقطه روی زمین برای احداث رصدخانه است. بر خلاف سواحل طوفانی، فلات جنوبگان محیطی بسیار آرام دارد و سردترین و خشک‌ترین نقطه‌ی روی زمین نیز محسوب می‌شود. این مشخصات همگی ویژگی‌های مثبتی هستند که محل احداث رصدخانه باید دارا باشد.
هفته‌ی گذشته، محققان PRIC به همراه متخصصان موسسه‌ی ملی رصدخانه‌های چین، با دقت فراوان پلاتو و ابزارآلات مربوطه را در محل رصدخانه مستقر کردند. آنها سپس رصدخانه را برای مدت ۱۱ ماه به مقصد سواحل جنوبگان و از آنجا به سمت کشورهای خود ترک کردند.
احداث اين رصدخانه، نقطه‌ی اوج قرن‌ها جستجو و تلاش بشر برای یافتن مناسب‌ترین محل روی زمین برای مشاهده‌ی آسمان است. به کمک تلسکوپی در گنبد آرگوس می‌توان به عکس‌های با کیفیت نزدیک به عکس‌های تلسکوپ‌های فضایی دست یافت و این در حالی است که هزینه‌ی بسیار کمتری در مقایسه با تلسکوپ‌های فضایی صرف می‌شود.
تسلکوپ پلاتو – که توسط دانشگاه نیو ساوث ولز (University of New South Wales) ساخته شده است- قادر است تا ۱۲ ماه به صورت خودکار فعالیت نماید و به کمک ماهواره‌های ایریدیوم، به ارسال داده‌های جمع‌آوری شده بپردازد.
انرژی این تلسکوپ در تابستان توسط آرایه‌های خورشیدی و در زمستان‌های تاریک جنوبگان به کمک یک موتور دیزل کارآمد تامین می‌شود.
با حداقل کردن نیاز به حضور انسان، تجهیزات خودکاری مانند پلاتو نقش مهمی را در پژوهش‌های آینده‌ی قطبی ایفا می‌نمایند.
به مناسب سال جهانی پژوهش‌های قطبی، یک تیم بین‌المللی از محققان، وظیفه‌ی تامین ابزارآلات پلاتو را بر عهده گرفته‌اند. قطب جنوب در این مدت شاهد حضور دانمشندانی از ۶۰ کشور جهان خواهد بود که بر روی بیش از ۲۰۰ پروژه ی تحقیقاتی فعالیت خواهند نمود.
یکی از مهم‌ترین آزمایشات به کمک ۴ عدد تلسکوپ ساخت چین انجام می‌شود. هر یک از این تلسکوپ‌های ۵/۱۴ سانتی‌متری مجهز به ***** متفاوتی است که به آن این قابلیت را می دهد که آسمان را در محدوده‌ی یک طول موج متفاوت رصد کند. هر تلسکوپ قادر خواهد بود محدودی وسیعی از آسمان جنوبی را رصد نماید. این چهار تلسکوپ به صورت پیوسته و به مدت ۴ ماه اقدام به ضبط تصاوير از آسمان خواهند کرد. آزمایشاتی از این دست تنها در قطب جنوب امکان‌پذیر خواهد بود. به کمک این آزمایشات می‌توان به بررسی تغییرات قدر ستاره‌ها و جستجوی سیارات دوردست پرداخت.
پلاتو طوری طراحی شده است که بتواند سخت‌ترین شرایط روی زمین را تحمل کند: دمای ۹۰- درجه در زمستان و فشار هوای نصف سطح دریا. با این شرایط رصدخانه باید تا زمان بازگشت هیئت تحقیقاتی چینی در دی ماه سال ۸۷ (ژانویه ۲۰۰۹) به طور کاملا خودکار فعالیت نماید.
در سال‌های آتی، چین بیش از ۲۵ میلیون دلار صرف ساختن پایگاهی دائمی در کنار رصدخانه خواهد کرد. علاوه بر این هم‌اکنون برنامه‌هایی برای ساخت آرایه‌ای از تلسکوپ‌ها در این محل وجود دارد تا به کمک آنها، تصاویر بهتری از آسمان تهیه شود.
در حال حاضر منجمان مشغول فعالیت برای ساختن یک آرایه‌ی سه تایی از تلسکوپ‌های نیم‌متری جهت نصب در جنوبگان هستند. این تلسکوپ‌ها در پژوهش‌های آینده برای کشف سیاراتی زمین‌مانند، صدها ابرنواختر مناسب جهت تحقیقات کیهان‌شناختی و بسیاری از سوژه‌های رصدی متغیر دیگر به کار خواهند رفت.
02-10-2008
رصدخانه‌ای منحصر به فرد در قطب جنوب ساخته شد
حالت خطی
