آیا گوگل ما را کودن می‌کند؟!

[زکریا فتاحی]

آیا گوگل ما را کودن می‌کند؟!

کتاب - نیکلاس کر در کتابش با عنوان «عمق های سطحی:‌ اینترنت چه اثری بر مغز ما دارد» دنیای وب و ابزارهای دیجیتالی را باعث عقب‌گرد انسان و کور شدن خلاقیتش عنوان می کند.

در همان سالی که کریستوف کلمب موفق شد از اقیانوس اطلس بگذرد و قاره جدیدی به نام آمریکا را کشف کند شاید پایه اصلی تمدن مدرن را یک راهب مسیحی به نام «ترتمیوس» که در غرب آلمان زندگی می کرد با استفاده از تکنولوژی جدیدی به نام صنعت چاپ،پایه ریزی کرد که ادامه آن در قاره جدید بنا نهاده شد و توسعه یافت تا اینکه به امروز رسیده است و صنعت چاپ جای خود را به دنیای دیجیتال داده است که موضوع اصلی کتاب «نیکلاس کر» یکی از مفسران و منتقدان انقلاب دیجیتالی را تشکیل می دهد.

وی یکی از وبلاگ نویسان مشهور آمریکاست ولی شغل اصلی اش عضویت در سهام شرکت دیگراتی، از شرکت های تولید کننده نرم افزار در این کشور است که در مقدمه کتابش ظهور اینترنت و ابزارهای دیجیتال را زنگ خطری برای تفکر و خلاقیت انسانی عنوان می کند که هیاهوی اخیر بر سر انتشار اطلاعات خصوصی در سایت فیس بوک یکی از نشانه های همین موجودیت انسان در فضای دیجیتالی است.

به گزارش خبرآنلاین به نقل از اکونومیست، «نیکلاس کر» در این کتاب با عنوان «عمق‌های سطحی:‌ اینترنت چه اثری بر مغز ما دارد»‌ با اشاره به یکی از مقالاتش درباره سایت گوگل که در سال 2008 در نشریه آتلانتیک منتشر شد اینترنت و به طور کلی دنیای وب و ابزارهای دیجیتالی را باعث پس روی انسان و کور شدن خلاقیتش عنوان می کند. وی در این مقاله با عنوان «آیا گوگل ما را کودن می کند»‌ در نقد جستجوهای اینترنتی و در دسترس بودن سریع اطلاعات انسان های عصر آینده را افرادی با اطلاعات عمومی بالا ولی سطحی و کم عمق خطاب کرده بود که مغز آنها دست‌خوش اطلاعات آماده ای قرار گرفته است که از خودش هیچ چیز ندارد و باید از نوشته های دیگران الگو بگیرد.

به عقیده نویسنده کتاب با رشد تکنولوژی از الفبای لغات و زبان گرفته تا صنعت چاپ همگی راه‌هایی برای تسهیل زندگی گشودند و هر روزه هم با ایجاد ابزارهای جدید زندگی آسان تر از گذشته می شود ولی متاسفانه باید یکی از معضلات این تکنولوژی را چنین ارزیابی کرد که این تجهیزات دیجیتالی که ما هر روزه بیشتر به آنها وابسته می شویم در حال سیم کشی مجدد مغزهای ما هستند و آنگونه که تحقیقات دانشمندان نشان می دهد کسانی که بیشتر از اینترنت و ابزارهای دیجیتال استفاده می کنند فعالیت نورون های مغزی آنها نسبت به بقیه کندتر است و در حقیقت بر اساس نتایج این مطالعات باید گفت جستجوهای اینترنتی که بیشتر شامل اطلاعات سطحی می شود روی ساختار حافظه بلند مدت انسان تاثیر گذاشته و باعث سکون جریان الکتریکی در آن می شود و از آن طرف حافظه کوتاه مدت نیز نمی تواند اطلاعات سطحی جستجو شده در اینترنت را به مدت زیادی در خود نگه دارد و از آنجا که حافظه بلند مدت مرکز ایجاد و خلق ایده ها و طرح های جدید و به طور کلی تفکر است، انسان آینده دیگر نمی تواند خلاق باشد.

کلیک روی گزینه هایی که شما را به صفحات دیگر وب می برند و در آنجا اطلاعات جدیدی در انتظار شماست این معنی را می دهد که برای رفتن به صفحه بعدی و دسترسی به اطلاعات نیازی به تفکر نیست و تنها باید در کوتاه ترین زمانی تصمیمتان را برای کلیک بر روی گزینه اینترنتی بگیرید و همانطور که نیکلاس کر در کتابش ذکر کرده است در این صورت واضح است که انسان به طور ناخودآگاه ذهن ادیب و با سواد خود را محکوم کرده است و بیشتر از یک فشار دادن انگشت دیگر فعل و انفعالی در مغز صورت نمی گیرد.

البته همیشه تکنولوژی مزایایی برای انسان ها داشته و دارد که در مورد ابزارهای دیجیتال می توان به مهارت های چندگانه و هماهنگی بین مغز و سایر اندامهای بدن مثل انگشتان دست اشاره کرد ولی همیشه چیزی برای از دست دادن وجود دارد که نمونه های آن را در اعتیاد جوانان به اینترنت و صفحات مانیتور در خبرها می خوانیم.

به هر حال هنوز برای این مسئله راه حلی از سوی کارشناسان و دانشمندان ارایه نشده است ولی همانطور که نویسنده برای نوشتن کتابش می گوید که به کوهستانی دوردست و بی اینترنت سفر کرده است، بهتر است طبق بعضی از نسخه هایی که او در این کتاب ارایه کرده است از اینترنت و ابزارهای دیجیتال دور باشیم و به مغزمان فرصت دهیم برای خلق ایده های جدید بدون کمک اینترنت کمی فکر کند تا شاید ابزاری بهتر از اینترنت برای ادامه حیات و دریافت اطلاعات دست‌وپا کند.