60سال از توليد اتومبيلي بی ‌ادعا گذشت

[رزیتا]

60سال از توليد اتومبيلي بی ‌ادعا گذشت



آخرین نیوز: یادش بخیر، وقتی قرار بود زورآزمایی کنیم می‌رفتیم و ژیانی پیدا می‌کردیم و بعد به یک نفر می‌گفتیم اگر مردی ته آن را از زمین بلند کن و آن بی‌خبر از رندی ما، هر چه توش و توان داشت به کار می‌بست اما نمی‌توانست یک طرف ژیان را از زمین بلند کند. نه اینکه سنگین بود بلکه مثل گربه کش می‌آمد و انگار کمک‌فنرهایش برای کش‌آمدن ساخته شده بودند و بعد همین ژیان بود که وارد مثل‌های ما ایرانی‌ها شد:‌« هر وقت ژیان ماشین شد باجناق هم فامیل می‌شه.» امروز اما باید روی کیک تولد این ماشین بی‌ادعا 60 شمع روشن کنیم و تولدش را جشن بگیریم.

امسال شصتمین سالگرد تولید نخستین اتومبیل فرانسوی سیتروئن Citroen CV2 (یا همان ژیان که در سال 1347 توسط شرکت سایپا در ایران مونتاژ شد) است.

خودروی ژیان در فرانسه با نام«دوژوو» (Deux Chevaux ) معروف است، دوژوو در زبان فرانسوی به معنای «دو اسب» است که بیانگر قدرت دو اسبی این خودرو در مقیاس فرانسوی است.

محبوبیت فراوان این خودرو بیشتر به خاطر قیمت ارزان و مصرف بنزین بسیار کم آن است. شاید هنگامی که این خودرو برای اولین بار در نمایشگاه خودروی پاریس در هفتم اکتبر سال 1948 رونمایی شد هیچ کس فکر نمی‌کرد تا 20 سال این خودرو از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین خودروهای فرانسه باشد.

از روز هفتم اکتبر 1948 که برای نخستین بار در سی‌و‌پنجمین نمایشگاه اتول پاریس به نمایش گذاشته شد و آمریکایی‌ها به طعنه به آن «tin can» (قوطی حلبی – یا به‌ قول ما ایرونی‌ها: لگن)، آلمانی‌ها به آن اردک کوچک و انگلیسی‌ها به آن حلزون نام نهادند، تا سال 1990 میلادی در حدود 5 میلیون دستگاه ژیان را فروختند و یک صف طولانی پنج ساله برای خرید دستگاه نو آن بین خانواده‌ها و مردم کم درآمد و اکثرا کشاورز یا جوان فرانسوی وجود داشت و به همین دلیل ژیان‌های دست دوم را گران‌تر و حتی دو برابر قیمت نوی آن می‌خریدند تا پنج سال، در نوبت نمانند!!

نمونه‌های اولیه (Prototype) ژیان را فرانسوی‌ها از ترس اینکه آلمان‌ها و هیتلر از آنها به عنوان نمونه‌های ماشین‌های نظامی استفاده نکنند در چند مزرعه قایم کرده بودند که بعد از جنگ از زیر خاک بیرون آورده شدند!مدل‌های اولیه ژیان که فقط یک چراغ جلو داشت و با هندل روشن می‌شد (جلوی پایین کاپوت)، بعدها دوچراغه شد و دارای استارتر مدل امروزی. ظاهرا آینه بغل هم نداشته! ژیان که نام فرانسوی‌اش CV2 است امروزه به عنوان یک کالای آنتیک و بسیار گرانقیمت و در عین حال نوستالژیک، خاطره‌انگیز ، اسطوره و افسانه (myth و legend) به‌شمار می‌رود.

از آنجا که هیچ نیازی به تبلیغات نداشت روز اول از روزنامه‌نگاران برای مراسم پرده‌برداری از آن دعوتی نشد به همین دلیل ژورنالیست‌ها که بهشان برخورده بود سعی در مسخره کردنش کردند و مثلا آمریکایی‌ها که زیاد هم با فرانسوی‌ها آبشان توی یک جوی نمی‌رود – به خاطر ضعفی که فرانسوی‌ها مقابل هیتلر نشان دادند- متلک‌پراکنی کرده و به ژیان لقب قوطی باریک (یا چتری که چهار چرخ داره «Umbrella on wheels» داده و به طعنه می‌گفتند:
Does it come with a can opener? (در قوطی بازکن هم باهاش می‌آید؟) …این خودرو جدید مجهز به شیشه پانورامیک PANAROMIC GLASS یا سقف پارچه‌ای بوده که می‌تواند همچون مدل‌های قدیمی به سمت عقب جمع شود. کاپوت این خودرو به‌طور کامل یاد‌آور مدل اصلی است؛ در حالی که چراغ‌های جلو با گلگیر‌های بغل یک پارچه شده‌اند. بازگشت ژیان می‌تواند شروعی مجدد برای شرکت سیتروئن در طراحی خودرو‌های مدرن باشد.

منبع: گروه مجلات همشهری