ايجاد يك سرور پشتيبان لينوكسي

[SHeRvin]

ايجاد يك سرور پشتيبان لينوكسي - بخش اول
ارزاني بي‌علت است!

در سال گذشته، مبحث محاسبات ابري موج گسترده‌اي ايجاد كرد كه بسياري تمايل پيدا كردند اطلاعات خود را به سرور ديگري منتقل كنند و كليه داده‌هاي خود را بر بستر اينترنت بگذارند (البته نه به ‌صورت عمومي و قابل دسترس). سرويس‌هاي پشتيبان‌گيري زيادي به ‌صورت رايگان و پولي همانند دراپ‌باكس و اسكاي‌درايو وجود دارند كه گاهي اوقات به اندازه يك ديسك سخت نيز فضا در اختيار كاربر مي‌گذارند. قبل از آن كه آدم بخواهد با پرداخت هزينه اطلاعات خود را به سروري مطمئن و خارجي منتقل كند مي‌توان به يك راه‌حل ديگر انديشيد كه بدون پرداخت هزينه انجام مي‌شود و با لينوكس قابل پياده‌سازي است.
لازم به اشاره اين نكته است كه رايگان بودن يك چيز نبايد مانع امن بودن يا محدود بودن امكانات آن شود. در ‌واقع پيكربندي‌هاي لازم براي اين راه‌حل به‌ گونه‌اي بايد انجام شود كه نرخ قابل اعتماد بودن چنين راه‌حلي نيز در وضع قابل قبولي باشد. در مورد اين راه‌حل خاص، استفاده از RAID براي پشتيبان‌گيري يك امر اساسي است.
ريد (RAID) نرم‌افزاري، همان طور كه از نامش بر مي‌آيد، ارائه‌اي موازي از ديسك‌هاي ارزان است كه به جاي آن كه از طريق سخت‌افزار مخصوص و با هزينه بالا انجام شود، به صورت نرم‌افزاري صورت مي‌پذيرد. كليد اصلي چنين كاري نيز هزينه آن است. همان طور كه سخت‌افزار مخصوص آن قابليت‌هاي بيشتري به پيكربندي پيش‌فرض سيستم اضافه مي‌كند، مي‌توان اين اقدام را به صورت نرم‌افزاري نيز انجام داد. يكي از تنها نقص‌هاي روش نرم‌افزاري، بازدهي پايين‌تر آن نسبت به سخت‌افزاري است، چراكه سخت‌افزارهاي مخصوص عموما يك ماشين كوچك (RAM+CPU)‌ را براي محاسبات لازم و انتقال داده به چند ديسك ميسر مي‌كنند.
با استفاده از سيستم ريد نرم‌افزاري، بخشي از بازدهي پردازنده فدا مي‌شود، اما هزينه ايجاد سيستم پايين مي‌آيد، هرچند پردازنده‌هاي امروزي مقدار زيادي توان پردازشي دارند كه همواره از آنها استفاده نمي‌شود. در اين مثال بخصوص كه مي‌خواهيم از يك سيستم به‌عنوان فايل سرور استفاده كنيم، استفاده از پردازنده براي امور ديگر مساله مهمي نخواهد بود.

پيش‌نيازها

دانش اوليه نسبت به ريد و كاربردهاي آن (ر.ك. كليك شماره 216صفحه 13)‌
سيستم‌عامل دبياني (اوبونتو، مينت،‌ دبيان)‌
ويرايشگر متني: (VIM, gedit, nano)‌
بسته به نوع ريدي كه مي‌خواهيد ايجاد كنيد، لازم است حداقل دو ديسك سخت مستقل به سيستم متصل شده باشد، در اين مثال از ? ديسك مختلف استفاده خواهيم كرد.
انتخاب ديسك‌ها گام مهمي است كه نبايد سرسري از آن گذشت و بسياري ممكن است با از بين رفتن ديسك‌ها و خرابي اطلاعات مواجه شوند. هيچ گاه از ديسك‌هاي مصرف‌كننده استفاده نكرده و به‌جاي آن از ديسك‌هاي مخصوص سرور استفاده كنيد.
اين موضوع البته هدف اين مطلب مبني بر ارزان بودن سرور پشتيبان را رد نخواهد كرد، از آنجا كه مهم‌ترين بخش يك فايل‌سرور، ديسك سخت است نبايد بسادگي از كنار اين مساله گذشت و تمام پيكربندي و داده‌هاي مهم را روي ديسك‌هايي گذاشت كه به هر حال بر اثر نوسانات يا تكان خوردن امكان خرابي بالايي دارند. ضمن آن كه بايد اشاره شود ديسك‌هاي مصرف‌كننده قرار نيست 24 ساعت و 7 روز هفته روشن باشند و سرويس بدهند. به‌طور معمول در چنين شرايطي بعد از 1/5 تا 1/8 سال پس از راه‌اندازي سرور، ديسك‌هاي مصرف‌كننده از كار مي‌افتند؛ هرچند به دليل ماهيت ريد، هيچ داده‌اي حذف نمي‌شود، اما پايين آمدن زمان سرويس‌دهي سرور، هزينه مجدد براي جايگزين‌كردن اطلاعات خود ممكن است هزينه‌اي بالاتر از هزينه خريد ديسك‌هاي سروري داشته باشد.
گاهي عده‌اي ممكن است معتقد باشند كه بين اين دو نوع، نرخ خرابي يكسان است، هر چند اين اصل ممكن است درست باشد، اما درايوهاي سروري از نظر S.M.A.R.T در سطح بالاتري هستند و همچنين نسبت به ديسك‌هاي مصرف‌كننده با تاخير بيشتري وارد بازار مي‌شوند. از اين رو توصيه مي‌شود كه براي ارتقاي كيفي ريد، از ديسك‌هاي سروري استفاده كنيد.

پارتيشن‌بندي ديسك‌ها

در گنو/لينوكس مي‌توان از تمام ديسك براي ذخيره‌سازي استفاده كرد، اما در اينجا با پارتيشن‌بندي مي‌خواهيم بخشي از ديسك را جدا كنيم و به ابزارهاي بازيابي و اضطراري اختصاص دهيم تا در موارد خاص بتوان از آنها استفاده كرد. در اين مطلب از ابزار fdisk استفاده خواهيم كرد، اما اگر بخواهيد با ديسك‌هاي بزرگ‌تر از 2 ترابايت كار كنيد بايد از ابزار مناسب اين كار همچون gparted استفاده كنيد. براي شروع مي‌توان از دستور زير استفاده كرد:

sudo fdisk /dev/sdb

توجه كنيد كه نصب اوبونتو در درايو dev/sda/ انجام شده است، بنابراين اولين ديسك خالي بعد از آن sdb خواهد بود.
گزينه‌هاي موجود در fdisk به‌صورت زير است. بعد از اين دستور كليدهاي زير را بزنيد:
n براي ايجاد پارتيشن جديد
p براي ايجاد يك پارتيشن اصلي
1 براي تعداد پارتيشن‌ها
t براي تغيير نوع
fdتنظيم براي تشخيص خودكار ريد توسط لينوكس
w ذخيره تغييرات و خروج
براي تمام ديسك‌ها چنين عملي را تكرار كنيد.

ايجاد ريد 10 لينوكسي

مزيت استفاده از ريد 10 لينوكسي اين است كه لينوكس مي‌تواند از تعداد ديسك‌هاي غير زوج استفاده كند تا بازدهي و امنيت سيستم را افزايش دهد. همچنين مي‌توان اين ارائه 10 را در يك گام انجام داد.
حالا بايد ديسك‌هايي كه در مرحله قبلي آماده كرده‌ايم را به‌صورت يك ارائه در بياوريم. اين اقدام با نوشتن دستور زير صورت مي‌گيرد:

sudo mdadm--create/dev/md0--chunk=256--level=10--p f2—raid-devices=5/dev/sda1/dev/sdb1 /dev/sdc1 /dev/sdd1 /dev/sde1--verbose

حالا بهتر است پارامترهاي اين دستور را با هم بررسي كنيم:
گزينه
chunk=256 حجم بايت‌هايي است كه تكه‌هاي ريد به آن تقسيم خواهد شود. رقم 256 براي ديسك‌هاي جديدتر پيشنهاد مي‌شود. گزينه
level=10 نيز از ريد 10 لينوكسي استفاده مي‌كند. گزينه
p f2 از نقشه چرخشي دور استفاده مي‌كند و 2 نشان مي‌دهد كه ارائه از هر داده دو كپي تهيه خواهد كرد. اين كه چرا از نقشه دور استفاده كرده‌ايم به اين دليل است كه طرح‌بندي فيزيكي داده‌ها روي ديسك يكسان نباشد. اگر به ‌دليل مشكلات توليدكننده يك ديسك، داده‌اي خراب شد و ديسك‌هاي شما هر دو از يك نوع و مدل بودند، كپي آن نيز خراب نشود. با استفاده از اين گزينه، داده‌هاي پشتيبان روي نقاط متفاوتي با ديسك اصلي ذخيره مي‌شود و به‌ اين ترتيب ريسك خرابي داده‌ها پايين‌تر مي‌آيد. بعد از ايجاد ارائه، پردازشي جهت همخوان كردن اطلاعات انجام مي‌شود و بعد از آن مي‌توان از اين ارائه فورا استفاده كرد. پروسه همخوان كردن را مي‌توان از طريق دستور زير مشاهده كرد:

Watch-d cat /proc/mdstat

ايجاد فايل پيكربندي

هرچند مطمئن هستيم اوبونتو به‌صورت خودكار مي‌توان ارائه را اسكن و فعال كند، اما براي محكم‌كاري فايل پيكربندي لازم را ايجاد مي‌كنيم. سيستم به‌ صورت خودكار اين فايل را توليد نمي‌كند و قاعدتا همه مشخصات و پارتيشن‌هاي ديسك RAID را به‌خاطر نمي‌آورد، بنابراين اطلاعاتي كه در اين فايل پيكربندي قرار مي‌گيرد، اطلاعات حساس و مرتبط با وضعيت ديسك‌هاست و عدم تنظيم صحيح آن مي‌تواند منجر به ذخيره خراب اطلاعات و از دست رفتن فوري آنها شود. براي اين كه اطلاعات را درست و صحيح وارد كنيم، مي‌توان از دستورmdadm-detail-scan-verbose استفاده كرد كه خروجي آن، ورودي مناسبي براي فايل پيكربندي خواهد بود.
اگر از توزيع ديگري بجز اوبونتو استفاده مي‌كنيد، توجه داشته باشيد كه اكثر توزيع‌ها فايل mdadm.conf را در مسير etc/ جستجو مي‌كنند، اما اوبونتو اين فايل را در مسير etc/mdadm/ جستجو مي‌كند.
به اين ترتيب، دستور فوق را به‌صورت زير بازنويسي مي‌كنيم تا فايل تنظيمات ايجاد شود:

sudo mdadm—detail—scan--verbose » /etc/mdadm/mdadm.conf

توجه داشته باشيد كه بايد از فايل ايجاد شده، كاراكتر صفر را حذف كنيد. براي مطمئن شدن از درستي فايل پيكربندي كافي است دستور زير را وارد كنيم:

Mdadm--examine--scan

براي حل مشكل رخ داده، فايل etc/mdadm/mdadm.conf/ را باز كرده و عبارت metadata
=00.90 را به ‌صورت زير تبديل كنيد:

metadata=0.90

اجراي دستور Mdadm--examine--scan اين بار بدون هيچ پيغام خطايي كار مي‌كند. ادامه تنظيمات را در شماره بعدي پيگيري خواهيم كرد.