پرفسور شمسی پور دانشمندی از کرمانشاه

**دانه کولانه** · #1 12-20-2007

پرفسور شمسی پور دانشمندی از کرمانشاه

زندگی نامه مختصر :

پروفسور مجتبی شمسی پور در سال 1328 در کرمانشاه دیده به جهان گشود تحصیلات خود را تا

پایان دیپلم در کرمانشاه به پایان برد ایشان با ورود به دانشگاه صنعتی شریف تحت تاثیر اساتید آن

دانشگاه قرار گرفت و روز به روز بر علم خود افزود تا در سال 1352 موفق به دریافت لیسانس

شیمی شد اما ایشان گرایش شیمی تجزیه را انتخاب کردند و در سال 1354 موفق به گرفتن فوق

لیسانس در دانشگاه صنعتی شریف شدند. ایشان برای دریافت دکترای شیمی تجزیه به آمریکا

عزیمت کردند و در سال 1358 موفق به دریافت دکترا از دانشگاه ایالتی میشیگان شدند.

فعالیت ها :

- تدریس در دانشگاه شیراز و برگزیده شدن به عنوان استاد نمونه دانشگاه های ایران در

سال 1373

- تدریس در دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه رازی کرمانشاه

- عضویت در انجمن های شیمی آمریکا ، ایران و پاکستان

- عضویت در هیئت تحریریه چندین نشریه معتبر علمی

- عضویت در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

آثار :

نگارش کتب علمی و ارائه مقالات فراوان در نشریات معتبر بین المللی

افتخارات :

برنده جایزه شیمی سال 2006 آیسسکو و انتخاب به عنوان برترین دانشمند جهان

برگزیده شدن به عنوان چهره ماندگار عرصه شیمی در دومین همایش چهره های ماندگار در سال

1381

محقق برجسته وزارت علوم و دریافت جوایز کتاب سال جمهوری اسلامی و کتاب برگزیده

دانشگاه های ایران

**دانه کولانه** · #2 12-20-2007

در تازه ترين فهرست دانشمندان جهان، نام پروفسور شمسي پور همچنان در صدر اين فهرست قرار دارد.
براساس آمار مربوط به ژانويه 2005 (دي ماه) كه گستره اول ژانويه 1995 تا 31 اكتبر سال 2005 را شامل مي شود، يازده تن از اعضاي هيأت علمي دانشگاههاي كشور براساس تعداد ارجاعات، در گروه "يك درصد" اول ليست پژوهشگران جهان قرار گرفتند.نفر اول در فهرست دانشمندان ايران براساس شاخصهاي اساسي علم برحسب تعداد ارجاعات، پروفسور "مجتبي شمسي پور"، عضو هيأت

علمي دانشگاه رازي كرمانشاه است كه با 244 مقاله شيمي و اختصاص 2425 ارجاع و 72 مقاله مهندسي شيمي و 574 ارجاع از حداقل آستانه ارجاع براي دانشمند شدن در رشته هاي شيمي و مهندسي شيمي در اين گستره كه به ترتيب 737 و 214 ارجاع است، عبور كرده است.
پروفسور شمسي پور، همچنين در سال جاري براي چهارمين سال متوالي از طرف مؤسسه بين المللي "اي.اس.اي" آمريكا به عنوان دانشمند برتر جهان معرفي شد.اين چهره ماندگار كشور تاكنون بيش از صد حسگر جديد براي مواد دارويي، كاتيون ها و آنيون هاي معدني كه به عنوان جايگزين براي دستگاههاي گرانقيمت جذب اتم ها، استفاده در آزمايشگاه تشخيص طبي، اندازه گيري آلاينده هاي محيط زيست و كنترل كيفيت در صنايع كاربرد معرفي كرده است كه در سطح بين المللي از آن استفاده مي شود.
پروفسور شمسي پور سال 1324 در شهر كرمانشاه متولد شد و پس از گذراندن تحصيلات ابتدايي، براي ادامه تحصيلات به خارج از كشور رفت و در سال 1358 موفق به كسب مدرك دكتراي تخصصي شيمي از دانشگاه ميشيگان شد و در سال 1371 به رتبه استادي در ايران نايل گرديد.برنده جايزه كتاب سال 1368 ايران، برنده جايزه جشنواره خوارزمي در سال 1370 در علوم محض، شيميست برگزيده انجمن شيمي ايران در سال 1374، برنده جايزه كامستك (سازمان كشورهاي اسلامي) در سال 1367، محقق برگزيده و خاص وزارت علوم در سال 1379، برنده جايزه شيمي همايش چهره هاي ماندگار در سال 1381 و دريافت نشان لياقت در پژوهش از رييس جمهور در سال 1381 و ... بخشي از موفقيتهاي پروفسور شمسي پور است.
تاكنون تعداد زيادي دانشجوي دوره PHD از محضر استاد سود برده و فارغ التحصيل شده اند كه عده اي از آنان به رتبه استادي نيز رسيده اند.
با اين دانشمند كشورمان گفتگويي انجام داده ايم كه از نظرتان مي گذرد:

با توجه به پيشينه علم شيمي در اسلام و ايران، وضعيت امروز اين علم را چگونه مي بينيد؟
علم شيمي در ايران سابقه طولاني دارد. طبيعتاً در اين مدت طولاني تغييرات زيادي براي اين علم اتفاق افتاده است و اگر چه در خيلي از مسايل ما جلودار بوديم، اما به هر حال اين تغييراتي كه در گذشته اتفاق افتاده همراه با نوسانات زيادي بوده است. در كل با وجود همه اين مسايل اكنون علم شيمي نسبت به ساير علوم در ايران از جايگاه بهتري برخوردار است و شواهد اين ادعا را اثبات مي كند و از نظر پژوهشي و توليد علم در مقايسه با ساير علوم پيشتاز هستيم. منتها اگر بخواهيد با پيشرفت كشورهاي ديگر مقايسه كنيد خب اختلاف زياد است. اگر شما بخواهيد علم شيمي را از نظر توليد علم در بين كشورهاي جهان رده بندي بكنيد، ايران در جايگاه سي و پنج تا چهلم قرار دارد.

افقهاي پيش رو چگونه است؟
اتفاقي كه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي افتاده در همه جهان بخصوص در دو دهه گذشته در همه شاخه هاي علمي ايران از رشد قابل توجهي برخوردار بوده است و شيمي هم طبيعتاً پيشتاز اين قضيه نسبت به كشورهايي كه در منطقه ما قرار گرفته اند بوده است. طي ده، يازده سال گذشته در حقيقت شايد عقب تر از بسياري از كشورهاي اسلامي از نظر توليد علم بخصوص علم شيمي بوده ايم، اما اكنون با اين رشد قابل توجه و چشمگيري كه داشتيم بعد از تركيه كشور دوم در بين كشورهاي اسلامي از نظر توليد علم بخصوص در شاخه علم شيمي قرار داريم.
من افق آينده را با سرعت رشد علمي كه داشته ايم بسيار روشن مي بينم. البته بايد توجه كافي بشود و استعدادهاي ما به سمت پژوهش و توليد هدايت شوند. در اين صورت در دهه آينده، آينده خوبي خواهيم داشت.

حمايتهايي كه از مؤسسات تحقيقاتي در زمينه شيمي مي شود، چگونه است؟
سرمايه گذاريهاي دولت در مجموع خوب است، گرچه در حال حاضر حتي در جهتي كه - در برنامه توسعه كشور- پيش بيني شده عملاً از توليد ناخالص ملي سال قبل حدود بين 65 صدم درصد به امر پژوهش اختصاص پيدا كرده است. در حقيقت اين رقم بايد حدود 5/2 تا سه برابر باشد. البته نرم جهاني آن بين 2 تا 4 برابر است.ما انتظار داريم كه اختصاص درصدي از ناخالص ملي در سال گذشته كه شصت و پنج صدم درصد هست به بالاي يك درصد بايد مي رسيد كه اميدواريم در سالهاي آينده توجه بيشتري از اين جهت بشود و اين زمينه اي است كه دولت مي تواند سرمايه گذاري بكند البته همه كشورها در اين زمينه تجربه خوبي دارند و پيشرفت خوبي داشته اند.
اين طريق باعث مي شود كه توليدات اقتصادي كشورها رشد پيدا بكند. طبيعتاً اگر ما هم خوب سرمايه گذاري كنيم به پيشرفتهاي بيشتري دست پيدا مي كنيم. منتها نكته اي كه من بايد عرض كنم به جز اختصاص لازم بودجه هاي پژوهشي، بجا خرج كردن آنهاست از برداشتي كه من دارم آن مقدار بودجه اي هم كه اختصاص پيدا مي كند متأسفانه درصد بالايي از آن هدر مي رود و درست در اختيار محققاني كه به واقع كار پژوهشي انجام مي دهند قرار نمي گيرد. به طور مثال حدود 20 درصد از بودجه پژوهشي به اساتيد دانشگاه و وزارت علوم و هشتاد درصد ديگرش را ارگانهاي ديگر كشور خرج مي كنند، منتها چون برنامه ريزي ندارند، مقدار زيادي از اين بودجه ها كه مي تواند كمكي به توليد علم كشور باشد، هرز مي رود. در نتيجه اختصاص بودجه مناسب، هدايت اين بودجه و بجا خرج كردن آن مي تواند كمك بكند كه در آينده علم كشورمان از سرعت رشد بسيار بالايي برخوردار شود.

چه راهكارهايي را پيشنهاد مي كنيد كه مؤسسات دولتي و خصوصي در اين زمينه قوي شوند؟
من معتقدم نيروي انساني ما بايد به پژوهش توجه پيدا بكند و لازمه اين موضوع اين است كه پژوهشگران وجهه و جايگاه اجتماعي خاص خودشان را پيدا بكنند. ما در كشور تعداد زيادي استاد داريم و از دست دادن نيروهاي مناسب و مغزهايي كه مي توانند كارساز باشند كه اين روزها به بحث فرار مغزها عنوان مي شود از تبعات اين قضيه است.
يعني اگر كشور نيروي مناسب هم از نظر كيفي و هم از نظر كمي جهت پژوهشي نداشته باشد، هر چقدر هم سرمايه گذاري بكند نتيجه درستي نخواهد داشت. پس بايد به اساتيد جايگاه اجتماعي داد و به وضعيت پژوهشگران سر و سامان داد و مسؤولان بايد حداقل امكانات و شرايط لازم براي انجام پروژه هاي تحقيقاتي را در اختيارشان گذاشت. من در همين جا تأكيد مي كنم كه نيروهاي جواني كه در كشور داريم بسيار بااستعداد هستند، اگر توجه نكنيم مقدار زيادي از آنها مهاجرت مي كنند و از توان علمي كشور كاسته مي شود و نكته بعدي همانطور كه گفتم توزيع مناسب امكانات پژوهشي مي باشد كه بايد متناسب با نيروي مورد نظر باشند. اين توزيع اكنون تناسب خوبي ندارد و بعضي از پژوهشگران از حداقل امكانات در داخل استان به تناسب توان و استعدادي كه دارند برخوردار نيستند و فكر مي كنم يك مديريت پژوهشي مناسب نياز داريم، مديريت متمركزي كه نظارت خوبي روي اين قضيه داشته باشد تا توزيع خوبي از نظر امكانات داشته باشيم. اين مورد نيز يكي از راهكارهايي است كه به توسعه و توليد علم كمك مي كند.
وضعيت مراكز پژوهشي شيمي در كشور را چگونه مي بينيد؟
اكنون مراكز پژوهشي در همه علوم ديگر برمي گردد به مراكز دانشگاهي ما يعني دانشگاههاي دولتي و غيردولتي. البته پژوهشكده هايي هم داريم كه به اين قضيه كم و بيش كمك مي كنند. البته عمدتاً بار پژوهشي كشور را دانشگاههاي ما متقبل مي شوند و دانشجويان تكميلي، دانشجويان دوره هاي ارشد و دكتراي ما در اين مراكز كار مي كنند كه اين مسأله نيز توجه بيشتري مي خواهد كه مراكز بيشتري داشته باشيم تا بتوانيم كارهاي بخصوصي در زمينه هاي كاربردي پژوهشي براي در اختيار گذاشتن نتايج به صنعت داشته باشيم.همچنين توجه به نيروهاي زبده حل مشكل كار دانشجويان كه با برنامه ريزي صحيح مي توانيم آنها را جذب كنيم و امكانات لازم را در اختيار آنها قرار دهيم قطعاً كمك خوبي به مجموعه پژوهشي كشور خواهد بود. بخصوص در زمينه شيمي كه ما ظرفيت بيشتري نسبت به علوم ديگر داريم.

آيا تحقيقات دانشگاهي در رشته شيمي توانسته در ايران به صنعت راه پيدا كند؟
بعضي وقتها انتظار اين است كه اگر شما پژوهشي در دانشگاه انجام مي دهيد، بايد نتيجه را ببينيد، منتها اين هميشه در يك فاصله زماني خاص مي تواند جوابگو باشد. در پژوهش، برنامه هاي طولاني مدتي داريم كه خب طبيعتاً بازدهي بيشتري دارد و در همه جاي دنيا اينطور است كه هيچ دانشگاه، استاد دانشگاه و محقق نمي تواند بعد از اين كه يك كار پژوهشي انجام داد پژوهش را دنبال بكند و به صنعت معرفي و تبديل به محصول صنعتي كند بلكه كاري كه پژوهشگر مي كند مطابق با برنامه ريزي است كه برايش تعريف شده و در حدي است كه بتواند مسأله اي را روشن كند و به توليد علم تبديل كند تا كارهاي پژوهشي در شاخه هاي ديگر كاربردي شود و عمده كارش نيز تناسب اينها با نيازهاي كشور است. معمولاً همه جاي دنيا مراكز رشدي دارند كه وظيفه شان همين است. خوشبختانه در اين چند ساله اخير به اين مبحث توجه شده است و وظيفه اين مراكز اين است كه اينها تلاششان اين است كه پژوهشهاي دانشگاهي را كه منجر به توليد صنعتي شوند بياورند در يك اشل آزمايشگاهي به يك اشل نيمه توليدي ببرند و مسايل فني و مهندسي قضيه را روي آن پياده كنند و وقتي آماده كردند در اختيار صنعت قرار بدهند كه البته اين مراكز رشد هنوز جايگاه خودشان را پيدا نكرده اند. ولي وزارت علوم در اين چند سال گذشته به اين مسأله توجه كرده است و ساير ارگانها نيز بايد به اين مسأله كمك كنند. هر جاي عالم را كه نگاه كنيد شاخصهاي رشد اقتصادي كشورهاي مختلف رابطه مستقيم با توليد علم و نتايج پژوهشي آنها دارد، گرچه ممكن است اكنون به درد صنعت نخورد و استفاده نشود، ولي اين در مجموع ديدگاهي را ايجاد مي كند و انسانهايي تربيت مي شوند كه اين انسانها مي توانند جهت توسعه اثرات بيشتري داشته باشند.

سيستم تحقيقاتي كشورهاي پيشرفته چه تفاوتي با ايران دارد؟ و ايران در قياس با آنها چه از نظر تجهيزات و توان اجرايي و چه از نظر اساتيد علمي چه تفاوتي دارد؟
اگر بخواهم اين قضيه را توضيح بدهم بايد به نكته اي اشاره كنم كه در همه جاي جهان صادق مي باشد و آن نقش توليد علم در تكنولوژي فناوري است. توليد علم منجر به توليد تكنولوژي مي شود، استفاده علم از تكنولوژي باعث توليد علم بيشتر مي شود و توليد علم بيشتر تكنولوژي پيشرفته تر. و اين چرخه اي است كه باز خوردش به مسايل اقتصادي و توسعه اي و فناوري برمي گردد. و ما هم داخل اين چرخه هستيم، اما اين چرخه همانطور كه مي شود پيش بيني كرد در جنبه هاي مختلف در جايگاههاي مختلفي از همديگر قرار دارند. آن كه سابقه طولاني تري در اين مسأله دارد و در حقيقت دستاوردهاي تكنولوژيكي پيشرفته تري دارد، استفاده از آن تكنولوژي برتر باعث پيشرفت پژوهشي برايش مي شود. ما هم از اين امر مستثنا نيستيم. و همه به تناسب داخل اين چرخه قرار داريم و چون اين چرخه مرتب شعاع گسترده تري پيدا مي كند و فرق ما با ديگر كشورها شعاع و اين گسترش چرخه علم و تكنولوژي مي باشد خوشبختانه رشد ما كم سابقه است، اما آن شاخص اوليه در پانزده سال قبل 500 مقاله علمي در طول يكسال در مجلات معتبر دنيا داشته ايم، ولي در طي سال گذشته استنادات علمي ما بالاي 5 هزار است، اين سرعت رشد، سرعت بالايي است و اگر به يك كشور اروپايي نگاه كنيم مي بينيم كه به اين شكل رشد نداشته است. ولي آن سالي كه ما 500 مقاله داشتيم آنها 5 هزار مقاله داشته اند و اختلاف ما خيلي زياد بوده است. ما از نظر سرعت خيلي خوب بوده ايم، اما آن كميت اوليه جايگاه مناسبي نداشته ايم و لازمه اش اين است كه اگر بخواهيم بتدريج خودمان را به روز كنيم، بايد اين سرعت را نگذاريم كاهش پيدا بكند و سرعت قابل ملاحظه اي داشته باشيد. ما بايد خودمان را شانه به شانه با 25 كشور اول دنيا بكنيم كه خب اين در درازمدت امكان پذير است.

آيا صرف ارايه تحقيق و مطالب تئوريك بدون توجه به زمينه اجرايي و بهره وري علمي مي تواند شاخص خوبي در جهت برآورد رشد علمي كشور باشد؟
به بحث پژوهش نمي شود فقط تئوريك نگاه كرد، شما هر توليد علمي كه داشته باشيد در نهايت كمك مي كند به استقرار مسايل علمي در داخل كشور و به پيشرفت مسايل توليدي، اجرايي كمك مي كند. برنامه ريزان كشور بايد از اين توانايي ها استفاده و بهره برداري بكنند و بتدريج به سمتي بروند كه منجر به فناوري شود و در نهايت باعث توليد بالاتر و توسعه كشور شود.
اگر از پژوهشهاي بنيادي درست بهره برداري بشود حتماً مي تواند باعث رشد شود. شما وقتي كه مي خواهيد تكنولوژي را رشد دهيد بايد نيروي انساني را پرورش دهيد، هنوز بودجه پژوهشي و سرمايه گذاري، با نيروي انساني مان متناسب نيست و بايد نيروي انساني در اين زمينه تربيت كنيم. پس برنامه ريزي درست، پيشرفت نيروي انساني و سرمايه گذاري مناسب ما را به اهداف دلخواهمان هدايت مي كند.

از تحقيقات علمي شما در كشور تاكنون چه استفاده اي شده است؟
كساني كه مثل من كار پژوهشي مي كنند يك جنبه اش تربيت پژوهشگر است. كار پژوهشگر اين است كه سؤالي را كه براي خود يا ديگران به وجود مي آيد آن را از دل علم بيرون بياورد و ارايه كند. من از پانزده سال پيش توانسته ام حدود 50 نفر را در مقطع PHD تربيت كنم كه همه از نيروهاي زبده هستند. اما متأسفانه استفاده خوبي از آنها نشده است. براي مثال من روي حس گرها و سنسرها كار كرده ام، اينها كارشان اين است كه بطور انتخابي مي توانند روي يك كاتيون خاص يا داروي خاص اندازه گيري كنند، بدون اينكه مزاحمتي با ساير گونه ها وجود داشته باشد. شما با يك سنسر هزار يا دو هزار توماني مي توانيد براي كنترل كيفيت در صنايع مختلف براي اندازه گيري آلاينده هاي مختلف مثل سرب يا ... استفاده كنيد. ولي متأسفانه هنوز از اين دستاورد آن طوري كه بايد استفاده نشده است.

براي اينكه وارد كننده علم نباشيم چه راهكارهايي را پيشنهاد مي كنيد؟
اگر خودمان نتوانيم علم و پژوهش را داخل كشور بومي كنيم، مجبوريم تكنولوژي را از بيرون خريداري كنيم و اين طبيعتاَ ضررهاي زيادي را دارد و هزينه بر است . و وقتي شما علم را وارد كرديد خيلي از مسايل از جمله اجتماعي، اخلاقي هم مجبوريد با اين علم وارد كنيد و اين مسأله وابستگي علمي به وجود مي آورد. و مسأله توليد علم به عنوان اساس ثبات سياسي كشورهاي دنيا پايداري آنها در جوامع مطرح است. اقتدار علمي باعث اقتدار سياسي و صنعتي كشور مي شود.

آيا براي توليد علم بايد بومي فكر كرد؟
توليد علم شايد با يك مسأله ديگر مخلوط شود. علم عالم مختص هيچ كس نيست و هر كس با نيازي كه دارد و مقدار مصرف به مخزن علم عالم دسترسي پيدا مي كند. شما در هر جا توليد علم مي كنيد به افزايش توليدات بشري كمك مي كنيد لازمه اش اين است كه در آن جامعه اي كه زندگي مي كنيد توان استفاده از آن را داشته باشيد و اين نمي شود، مگر اينكه در توليد آن سهيم باشيد

**دانه کولانه** · #3 12-20-2007

وزیر علوم از دکتر شمسی پور قدردانی کرددکتر محمدمهدی زاهدی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دیروز 12 آذر در مراسمی دانشگاه صنعتی شریف از خدمات دکتر مجتبی شمسی پور قدردانی کرد.

به گزارش باشگاه خبرنگاران و به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وزیر علوم در نشست مشترک هیئت های امنای دانشگاه ها و مراکز پژوهشی با اعطای لوح تقدیر از زحمات و خدمات دکتر شمسی پور قدردانی کردند.
بنابراین گزارش همزمان با مراسم افتتاحیه سومین کنفرانس وزرای آموزش عالی و تحققیات علمی کشورهای اسلامی، جایزه سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی کشورهای اسلامی آیسسکو هفته گذشته به دکتر شمسی پور اهدا شد.
دکتر شمسی پور استاد شیمی دانشگاه رازی کرمانشاه و پرمقاله ترین دانشمند ایرانی در ISIاست.
یادآور می شود: سازمان آیسسکو جوایز سالانه خود را به دانشمندان برجسته در چهارچوب تشویق مباحث علمی در جهان اسلام و کمک به تلاش های انجام شده برای توسعه این کشورها اعطا می کند./

=======================

شمسي پور خبر داد:
استناد قابل توجه دانشمندان آمريکايي و اروپايي به يک مجله ايراني

پروفسور شمسي پور که روز گذشته در مراسم هفته پژوهش و فناوري مورد تقدير قرار گرفت، در مورد نشريه علمي برتر کشور گفت: کشورهاي مختلفي از اروپا و آمريکا بيشترين استنادها را به نشريه علمي انجمن شيمي داشته اند به طوريکه تعداد استنادهاي آمريکا به اين نشريه دو برابر تعداد استنادهاي دانشمندان ايراني است.

بولتن جواني: دکتر مجتبي شمسي پور - سردبير نشريه انجمن شيمي گفت : بهترين شيميدانهاي ايران و دنيا در اين نشريه انجمن شيمي که به زبان انگليسي منتشر مي شود عضو هستند. اين افراد بر اساس رزومه کاري و توامنديهاي علمي براي عضويت در انجمن انتخاب شده اند که وزير علوم پاکستان، رئيس تواس، بنده جايزه نوبل و ... برخي از اين افراد به شمار مي آيند. وي درمورد اين نشريه که به عنوان برگزيده ترين نشريه علمي در هفته پژوهش و فناوري از آن تقدير شد، افزود: اين نشريه بالاي 60 درصد رجکشن (رد کرد مقالات در داوري) دارد به گونه اي که از 300 مقاله رسيده تنها 70 تا 75 مقاله نمايه مي شوند. شمسي پور اضافه کرد: ضريب تأثير نشريه نيز در ISI بالا است به طوريکه در ميان مجلات شيمي که در منطقه و در کشورهاي جهان اسلامي به چاپ مي رسد و در ISI نمايه مي شوند، داراي بالاترين ضريب تأثير در ISI است. سردبير نشريه انجمن شيمي گفت: اين مجله از نظر رشد علمي در چاپ مقالات نيز داراي رشد بالايي بوده است. شمسي پور اظهار داشت: اين نشريه با کمک شيميدانهاي کشور راه اندازي و هدايت مي شود و بدون هيچ پشتيباني از دستگاه يا وزارتخانه اي توانسته است به اين موفقيت دست پيدا کند. منبع: خبرگزاري مهر

==========
عنوان : سهم ‌57 كشوراسلامي درتوليدعلم جهان در مجموع تنها ‌5/2 درصد استصاحب اثر : مجتبي شمسي پور

پرمقاله‌ترين پژوهشگر ايراني براساس شاخص‌هاي موسسه بين‌المللي اطلاعات علمي با ابراز تاسف از اين كه 57 كشور اسلامي در مجموع تنها 5/2 درصد در توليد علم جهان نقش دارند، ايران را دومين كشور اسلامي از لحاظ توليد علم خواند كه با توجه به رشد جهشي و استثنايي سال‌هاي اخير و ظرفيت‌هاي كلان موجود مي‌تواند طي دوره‌اي پنج ساله در جمع 20 كشور اول جهان و در جايگاه نخست علمي منطقه و جهان اسلام قرار گيرد.

به گزارش خبرنگار «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر مجتبي شمسي پور، استاد شيمي دانشكده علوم دانشگاه رازي كرمانشاه كه در نخستين همايش ملي نخبگان جوان سخن مي‌گفت، خاطر نشان كرد: توليد علم، كليد اصلي دستيابي به توسعه پايدار است و پژوهش، توليد علم، رشد اقتصادي و توسعه پايدار حاصل تجربه بي‌بديل جامعه انساني در طول تاريخ است كه در اين چرخه پيوسته، نتيجه پژوهش، توليد علم و نتيجه توليد علم، توليد فن‌آوري است و در نهايت رشد اقتصادي متناسب و حركت در جهت رسيدن به توسعه پايدار اتفاق مي‌افتد. برنده جايزه علمي سال 2006 جهان اسلام در رشته شيمي افزود: اين كه در ميان 20 كشور پيشرفته جهان، شش كشور آسيايي وجود دارند باعث افتخار است و در ميان كشورهاي اسلامي نيز بر اساس آنچه در كتاب «وضعيت تحقيقات در كشورهاي عضو كنفرانس‌هاي اسلامي» درباره وضعيت علمي و اقتصادي 57 كشور عضو در گستره سال‌هاي 1996 تا 2005 آمده، اين كشورها با داشتن حدود 25 درصد جمعيت جهان، 70 درصد منابع گاز و نفت و 25 درصد ديگر منابع و ذخاير جهان، داراي درآمد ناخالصي بومي كمتر از دو ميليارد دلار هستند كه كمتر از يك كشور پيشرفته اروپايي نظير آلمان است. وي خاطرنشان كرد: همچنين در اين دوره سهم 57 كشور در توليد علم حدود 5/2 درصد (260 هزار مقاله) بوده كه از اين مجموعه 55 درصد مربوط به 6 كشور اسلامي است و به طور متوسط نيز 1/0 تا 2/0 درصد ناخالص ملي آنها به امر پژوهش اختصاص يافته كه در مقايسه با ارقام دو و سه درصد كشورهاي پيشرفته اروپايي عدد ناچيزي است.

وي خاطر نشان كرد: در رده بندي جهاني پس از كشور تركيه كه در رده 19 قرار دارد، ايران در رده 39 و كشورهاي مصر، مالزي، عربستان و پاكستان در رده‌هاي بين 40 تا 55 قرار دارند.

دكتر شمسي پور، در ادامه درباره وضعيت توليد علم ايران گفت: ايران در ميان 57 كشور اسلامي در رده دوم قرار دارد اما نكته قابل توجه سرعت رشد و حيرت انگيز آن است كه در ميان ساير كشورهاي جهان بي‌نظير بوده به طوري كه در طول سالهاي 1997 تا 2006 (85 ــ1376) با رشدي حدود 10 برابر تعداد مقالات آن از 680 به 6 هزار و 700 مقاله افزايش يافته است.

عضو پيوسته فرهنگستان علوم جمهوري اسلامي ايران ادامه داد: حاصل اين رشد و پيشرفت‌هاي بي‌نظير كشور را مي‌توان در دستيابي به چرخه كامل سوخت هسته‌يي، غني سازي اورانيوم، پيشرفت در توليد تسليحات پيشرفته دفاعي، شبيه سازي و سلول‌هاي بنيادي، پيشرفت در علوم نويني چون نانوفن‌آوري و زيست‌فن‌آوري، رشد در علوم مختلف پزشكي و كسب توانايي بالا در صنايع نفت و پتروشيمي مشاهده كرد.

عضو هيات علمي دانشگاه رازي كرمانشاه با اشاره به گزارش‌هاي مجلات معتبري چون «نيچر» و «ساينس» به روند جهشي و توسعه علمي ايران و مطرح كردن دو سؤال رخ دادن انقلاب اسلامي علمي كشور و اطلاع رساني در مورد نزديك شدن دانشمندان ايراني به سطوح جهاني، ‌گفت: من با تجربه بيش از 25 سال و تربيت 60 فارغ‌التحصيل دكتري معتقدم كه مي‌توانيم در جهت خواست مقام معظم رهبري و مردم با حداقل سه برابر كردن توليدات علمي كشور از حدود 6 هزار مقاله در سال به 18 هزار مقاله در پايان برنامه‌اي پنج‌ساله در جمع 20 كشور اول جهان از نظر پيشرفت اقتصادي قرار گيريم و اين به معناي تحقق اهداف كسب رتبه اول در خاورميانه و جهان اسلام است. وي ادامه داد: امكانات كشور براي اين هدف، وجود 100 هزار دانشمند دوره تحصيلات تكميلي و برخورداري از 40 هزار عضو هيات علمي است و تحقق آن پيش از بودجه به توجه خاص مسوولان، اشاعه فرهنگ پژوهش در جامعه، مديريت جامعه پژوهشي و عزم ملي نيازمند است و پرداختن به آن از مهاجرت مغزها جلوگيري مي‌كند.

دكتر شمسي پور در پايان با اشاره به موانع مختلف موجود در مسير جهش علمي كشور از جمله تلاش‌هاي برخي قدرت‌هاي خارجي در جلوگيري از پيشرفت‌هاي علمي ايران از برخي اظهارنظرهاي منفي در خصوص رشد توليدات علمي كشور و طرح تعابيري چون «توهم توسعه علمي» در زير سوال بردن پيشرفت‌هاي علمي اخير ابراز تاسف كرد و اظهار كرد: خوشبختانه با ايجاد معاونت علمي رييس‌جمهوري، گام بزرگي در جهت هماهنگي تلاش‌هاي پژوهشي در توليد تكنولوژي بومي برداشته شده است.

**دانه کولانه** · #4 12-20-2007

استناد قابل توجه دانشمندان آمریکایی و اروپایی به یک مجله ایرانیپروفسور شمسی پور که روز گذشته در مراسم هفته پژوهش و فناوری مورد تقدیر قرار گرفت، در مورد نشریه علمی برتر کشور گفت: کشورهای مختلفی از اروپا و آمریکا بیشترین استنادها را به نشریه علمی انجمن شیمی داشته اند به طوریکه تعداد استنادهای آمریکا به این نشریه دو برابر تعداد استنادهای دانشمندان ایرانی است.دکتر مجتبی شمسی پور - سردبیر نشریه انجمن شیمی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت : بهترین شیمیدانهای ایران و دنیا در این نشریه انجمن شیمی که به زبان انگلیسی منتشر می شود عضو هستند. این افراد بر اساس رزومه کاری و توامندیهای علمی برای عضویت در انجمن انتخاب شده اند که وزیر علوم پاکستان، رئیس تواس، بنده جایزه نوبل و ... برخی از این افراد به شمار می آیند.
وی درمورد این نشریه که به عنوان برگزیده ترین نشریه علمی در هفته پژوهش و فناوری از آن تقدیر شد، افزود: این نشریه بالای 60 درصد رجکشن (رد کرد مقالات در داوری) دارد به گونه ای که از 300 مقاله رسیده تنها 70 تا 75 مقاله نمایه می شوند.
شمسی پور اضافه کرد: ضریب تأثیر نشریه نیز در ISI بالا است به طوریکه در میان مجلات شیمی که در منطقه و در کشورهای جهان اسلامی به چاپ می رسد و در ISI نمایه می شوند، دارای بالاترین ضریب تأثیر در ISI است.
سردبیر نشریه انجمن شیمی گفت: این مجله از نظر رشد علمی در چاپ مقالات نیز دارای رشد بالایی بوده است.
شمسی پور اظهار داشت: این نشریه با کمک شیمیدانهای کشور راه اندازی و هدایت می شود و بدون هیچ پشتیبانی از دستگاه یا وزارتخانه ای توانسته است به این موفقیت دست پیدا کند.

http://www.guilan.ac.ir/show_m.php?a=00668%22
http://www.iranpress.ir/Afarinesh/af....aspx?NID=8056
http://www.msrt.ir/sites/DMF/Lists/A...rm.aspx?ID=136
http://hyderabad.icro.ir/?c=newsShow&NewsId=526708&t=4
http://kermanshah.isna.ir/mainnews.php?ID=News-15207
http://www2.irna.ir/fa/news/view/men...8072143415.htm

این تاپیک به زودی تکمیل و مرتب خواهده گشت