اخبار کوتاه بخش نجوم

[رزیتا]

ساخت ماشین زمان برای مطالعه اولین كهكشان های جهان


تهران - دانشمندان دانشگاه 'یو سی ال ای' موفق شدند نوعی ماشین زمان بسازند كه امكان مطالعه اولین كهكشان‌های جهان را فراهم می‌كند.

به گزارش ساینتیفیك، این ابزار پنج تنی كه در نوع خود بی‌نظیر است، 'موسفایر' نام دارد و روی تلسكوپ 'كك آی' واقع در هاوایی نصب شده است.

موسفایر طول موج‌های مادون قرمز نور را جمع‌آوری می كند و قادر است با تحلیل اطلاعات مربوطه گردوغبار كیهانی، اجسام بسیار دور را كه نور حاصل از آن‌ها در طول زمان به اطراف منتشر شده (اصطلاحا كشیده شده) یا بر اثر انفجار بزرگ به پرتوهای مادون قرمز تبدیل است، به خوبی ببیند.

این دستگاه عظیم به منظور مشاهده كهكشان‌هایی كه در فواصل بسیار دور قرار دارند، ساخته است.

البته زمانی كه ما این كهكشان‌ها را مشاهده می‌كنیم، در واقع آن‌ها را در حالتی می‌بینیم كه پرتوهای نور در ابتدا از آن‌ها خارج شده و اكنون به ما رسیده است. برخی از این كهكشان‌ها بیش از 10 میلیارد سال قبل و تنها چند میلیارد سال بعد از انفجار بزرگ، ساخته شده‌اند.

با استفاده از این ابزار می‌توان وضعیت جهان را در دورانی كه اولین كهكشان‌ها در حال شكل‌گیری بودند، مشاهده كرد. برای درك ساختار عظیم جهان هستی، مشاهده و تحلیل این دوران نقش حیاتی را ایفا می‌كند.

[رزیتا]

دانشمندان دانشگاه آریزونا:

قسمت های تاریك مریخ خرده شیشه دارد


تهران - دانشمندان دانشگاه آریزونا در پی تحقیقات گسترده دریافتند جنس خاك قسمت‌های تاریك مریخ از شیشه است.

به گزارش ساینس، دانشمندان به منظور شناسایی جنس خاك قسمت‌های تاریك مریخ از فضاپیمای 'مارس اكسپرس' كه در مدار مریخ قرار دارد كمك گرفتند.

در این تحقیق فضاپیما طیف نوری مادون قرمز را در قسمت‌های تاریك مریخ منتشر كرد و از تحلیل اطلاعات به دست آمده نتایج جالبی حاصل شد.

دانشمندان متوجه شدند، باندهای خاصی از طیف نوری توسط خاك مریخ در قسمت‌های تاریك آن جذب می‌شود كه نشان‌دهنده وجود آهن در نوعی شیشه آتشفشانی است.

این نوع شیشه، در واقع ماده شفافی است كه در اثر سرد شدن سریع ماگما و تبدیل مواد معدنی موجود در آن به كریستال، به‌وجود می‌آید.

در این تحقیق مشخص شد شیشه موجود در خاك مریخ به صورت ذرات بسیار ریز است كه روی آن را تركیبات خاصی از سیلیس پوشانده است.

این نوع شیشه آتشفشانی در روی زمین تنها در اثر سرد شدن ماگما در آب ایجاد می‌شود؛ اما علت تشكیل این نوع شیشه در سطح مریخ هنوز ناشناخته است.

البته به اعتقاد دانشمندان این احتمال وجود دارد كه ماگما در هنگام آمدن به سطح مریخ در مسیر خود با آب یخ زده برخورد كرده و این كریستال‌های شیشه‌ای به‌وجود آمده باشند. اگر چنین باشد، نواحی تاریك مریخ به دلیل وجود آب حاوی مواد شیمیایی بستر بسیار مناسبی برای شكل‌گیری زندگی محسوب می‌شوند.

[رزیتا]

برجیس مقارن زمین و خورشید می شود


تهران- مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: مهمترین رویداد نجومی اردیبهشت ماه امسال مقارنه 'برجیس'غول منظومه خورشیدی با خورشید و زمین است .

' مسعود عتیقی ' روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: مقارنه شرایطی است كه زمین ، خورشید و یك سیاره در یك راستا قرار می گیرند به نحوی كه خورشید بین زمین و سیاره مورد نظر باشد كه در اردیبهشت ماه امسال مقارنه زمین با برجیس ( مشتری ) در ساعت 39 دقیقه بامداد دوشنبه 25 اردیبهشت رخ می دهد .

وی گفت : سیاره مشتری در این زمان غیر قابل رصد می شود و طبق اصطلاح نجوم قدیم این سیاره در احتراق است كه به معنای نزدیكی ظاهری یك سیاره به خورشید است .

وی خاطر نشان كرد كه در روز شنبه 16 اردیبهشت ماه بارش شهابی كه بازمانده دنباله دار مشهور 'هالی' است در این شب به اوج خود می رسد. البته نور ماه با شدت روشنایی 97درصد عامل مزاحمی برای مشاهده شهاب های این بارش نه چندان مشهور است .

عتیقی افزود: همچنین شبی از شب های اردیبهشت ماه 'قمر در عقرب ' است كه این رخداد نجومی در دوشنبه شب مصادف با 18 اردیبهشت ماه اتفاق می افتد و در آن ستاره شناخته شده دل كژدم ( قلب العقرب ) حدود 5 درجه در جنوب ماه قرار خواهد گرفت .

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: امشب (12 اردیبهشت ) ستاره مشهور دل شیر حدود 7 درجه شمال ماه قرار خواهد گرفت و در ساعت 21 جمعه (15 اردیبهشت ماه ) ستاره سماك اعزل 2 درجه شمال ماه قرار می گیرد.

وی در مورد رویدادهای نجومی اوایل اردیبهشت ماه خاطرنشان كرد : در بامداد روز یكشنبه سوم اردیبهشت ماه شاهد بارش شهاب های زیبای شلیاقی ، همنشینی سیاره تیر با سیاره سبز آبی اورانوس در شرق آسمان و همچنین شاهد نزدیكی سیاره غول منظومه شمسی یعنی برجیس با هلال زیبای شامگاهی جمادی الثانی بودیم .

عتیقی گفت : درچهارم اردیبهشت نیز هلال زیبای ماه همنشین خوشه باز ستاره مشهور پروین بود و در ساعت 08 : 21 این خوشه به جدایی 4 درجه در شمال ماه رسید. همچنین درپنجم اردیبهشت ماه نیز ستاره مشهور الدبران در ساعت 43 : 20 به اندازه 6 /4 درجه در جنوب ماه قرار گرفت.

[رزیتا]

عمر ستاره قطبی رو به پایان است


تهران- محققان دانشگاه بون در آلمان می گویند عمر ستاره شمالی(ستاره قطبی) رو به پایان است.

به گزارش اسپیس دیلی، ستاره شمالی تاكنون به نام های مختلفی همچون ستاره قطبی و ستاره راهنما به كار رفته است كه این امر نشان دهنده كاربرد این ستاره در قرون گذشته برای مسیریابی انسان در آسمان شب بوده است.

با این حال تحقیقات اخیر نشان می دهد كه این ستاره به طور چشمگیری در حال از دست دادن جرم خود است.

اكنون ستاره شناسان دانشگاه بون معتقدند سوسو زدن ستاره و تغییر در اندازه و درخشندگی آن نشان دهنده كاهش جرم و در نتیجه افول این ستاره است.

اگرچه هم ترازی عجیب و غریب ستاره شمالی با قطب شمال موجب می شود فكر كنیم این ستاره در آسمان بی حركت است اما ستاره شمالی در واقع سو سو می زند و اندازه و درخشندگی آن متغیر است.

این ستاره شناسان می گویند مدت زمان این سوسو و چشمك زدن می تواند نشان دهنده كاهش جرم این ستاره باشد.

نتایج این تحقیقات در نشریه EARTH Magazine منتشر شده است.

[رزیتا]

كیهان شناس برجسته در اصفهان درگذشت


اصفهان- كیهان شناس برجسته و عضو هیات علمی گروه فیزیك دانشگاه اصفهان، بدلیل بیماری درگذشت.

به گزارش ایرنا، دكتر 'بهرام نصر اصفهانی' عضو هیات علمی گروه فیزیك دانشگاه اصفهان و دارای تخصص كیهان شناسی بدلیل عارضه سرطان در48 سالگی درگذشت و پیكرش، امروز شنبه در این دانشگاه تشییع شد.

یك عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان به ایرنا گفت: دكتر نصر اصفهانی از نخبگان كشور در زمینه اختر فیزیك، كیهان شناسی و نجوم نظری بود.

دكتر 'حمیدرضا فلاح' افزود: این استاد دانشگاه مقالات و سخنرانی های بسیاری در باره مسائل كیهان شناسی از جمله نسبیت كیهان شناسی و تئوری اطلاعات ارایه كرده بود.

وی با اشاره به اینكه تاكنون بیش از20 مقاله ISI از این محقق ایرانی منتشر شده است، اظهار داشت: كیهان شناسی از علوم بنیادی است كه به پیشبرد مرزهای دانش، كمك بسیاری می كند.

عضو هیات علمی گروه فیزیك دانشگاه اصفهان گفت: رشته كیهان شناسی به صورت بسیار محدود در تعدادی از دانشگاه های كشور از جمله اصفهان در مقاطع كارشناسی ارشد و دكترا ارایه می شود.

بهرام نصر اصفهانی، كارشناسی فیزیك را در سال64 در اصفهان و كارشناسی ارشد را در سال67 در همین دانشگاه اخذ كرد.

این محقق، مدرك دكترای فیزیك با گرایش نسبیت عام و كیهان شناسی را از دانشگاه شیراز كسب كرده بود.

[رزیتا]

ماه به نزدیك ترین فاصله از زمین می رسد


تهران- امشب ماه به نزدیك ترین فاصله خود از زمین می رسد و درخشان تر و بزرگتر از همیشه دیده می شود.

به گزارش اسپیس دیلی، این پدیده به 'ابر ماه'(سوپرمون) موسوم است و از نیمه دوم اردیبهشت ماه آغاز می شود.

در این پدیده كه سالی یك بار روی می دهد، فاصله ماه با زمین به 356 هزار و 955 كیلومتر كاهش می یابد.

امروز - یكشنبه - چند دقیقه پیش از طلوع خورشید، ماه از افق غربی از دیده ها پنهان شد و در عصر امروز یك ساعت پس از غروب خورشید، دوباره در آسمان ظاهر می شود.

دلیل روی دادن این پدیده این است كه چرخه ماه كاملا دایره ای شكل نیست.

ماه امشب به وقت تهران ساعت 20 طلوع و هفت صبح روز بعد غروب می كند.

در این حالت ماه بدر حدود 16 درصد درخشان تر از همیشه است.

از سوی دیگر در هشتم آذر امسال ماه بدر در دورترین فاصله خود از زمین قرار می گیرد (اوج) و از این رو اندكی كوچكتر و كم نور تر به نظر می رسد.

[hossein]

نتیجه پژوهش‌های تازه گروهی از اخترشناسان نشان می‌دهد که حجم کهکشان راه شیری، تقریبا به اندازه کهکشان...

نتیجه پژوهش‌های تازه گروهی از اخترشناسان نشان می‌دهد که حجم کهکشان راه شیری، تقریبا به اندازه کهکشان «آندرومدا» است که بزرگ ترین کهکشان نزدیک‌ به زمین محسوب می‌شود.
به گزارش سرویس علم و تکنولوژی سایت خبری ایران(INA)، طبق این پژوهش‌ها، سرعت حرکت مارپیچی کهکشان راه شیری هم 15 درصد بیشتر از سرعتی است که تاکنون تصور می‌شد.
به دلیل حجم بزرگتر، برخورد آتی این کهکشان با کهکشان‌های مجاور آن ممکن است زودتر از زمانی باشد که تاکنون احتمال آن می‌رفت.
دکتر رید از دانشمندان شرکت کننده در نشست بین‌المللی ستاره شناسان در لانگ بیچ کالیفرنیا گفت: از این به بعد نباید فکر کرد که کهکشان راه شیری، خواهر کوچک کهکشان آندرومدا است.
ستاره شناسان بااستفاده از 10 تلسکوپ رادیویی که در محدوده‌هاوایی، منطقه کارائیب و شمال شرق آمریکا کار گذاشته بودند به این نتیجه رسیدند که سرعت چرخش کهکشان راه شیری 900 هزار کیلومتر در ساعت است.
این سرعت قبلا 792 هزار کیلومتر در ساعت محاسبه شده بود.
از پارس اسكای، حجم توده‌های این کهکشان نیز 50 درصد بیشتر از اندازه ای است که محاسبات قبلی نشان می‌داد.
چنین حجمی سبب می‌شود که قدرت جاذبه کشش این کهکشان نیز از آنچه قبلا تصور می‌شد بیشتر باشد.
این مساله احتمال برخورد فاجعه آمیز این کهکشان با کهکشان آندرومدا و سایر کهکشان‌های مجاور آن را در چند میلیارد سال آینده بیشتر می‌کند.

[رزیتا]

چهارشنبه 17 خرداد را از دست ندهید!

عبور بعدی ناهید از مقابل خورشید 105 سال دیگر روی می دهد


تهران- مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: پس از هشت سال انتظار روز چهارشنبه 17 خرداد پدیده گذر سیاره ناهید و یا همان زهره را از مقابل خورشید خواهیم داشت كه تا 105 سال دیگر شاهد نمونه دیگری از آن نخواهیم بود.

مهندس 'مسعود عتیقی' روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: پدیده گذر سیاره ناهید (زهره) از مقابل خورشید در تهران در ساعت 5:48 دقیقه صبح روز چهارشنبه 17 خرداد مقارن با طلوع خورشید روی می دهد و تا ساعت 9:23 دقیقه همان روز ادامه خواهد داشت.

عتیقی با اشاره به اینكه پدیده گذر سیاره ناهید از مقابل خورشید تنها در زمان طلوع خورشید قابل مشاهده خواهد بود گفت: بر اساس اختلاف افق ها ساعت طلوع خورشید در شهرهای مختلف متفاوت است و بنابراین ساعت رویت این پدیده نیز متفاوت خواهد بود.

وی خاطر نشان كرد: در حقیقت سیاره ناهید به دور خورشید می چرخد اما در زمان گذر ما تنها بخشی از مسیر حركت سیاره به دور خورشید را مشاهده خواهیم كرد.

مدیر انجمن نجوم آماتوری با اشاره به ساروس ها یا دوره های گذر كه به ترتیب 8 سال، 122 سال ، 8 سال و 105 سال هستند افزود: تازه ترین پدیده گذر سیاره ناهید از مقابل خورشید در سال 1383 خورشیدی روی داد و این در حالی بود كه منجمان جهان تكرار این پدیده را 122 سال پیش بینی كرده بودند، بدین معنی كه این پدیده در سال 1261 خورشیدی ( دوره قاجاریه) و هشت سال قبل از آن در سال 1253 رخ داده بود.

به گفته عتیقی، رصد بعدی گذر ناهید پس از سال 1391 در سال 1496 خورشیدی یعنی 105 سال دیگر امكان پذیر خواهد شد.

عتیقی گفت: در سال 1383 مراحل گذر را به طور كامل مشاهده كردیم اما امسال نیمی از مراحل گذر را مشاهده می كنیم كه علت آن این است كه با آغاز گذر خورشید در ایران هنوز طلوع نكرده است.

وی خاطر نشان كرد: اگر نگاهی به رویدادهای نجومی بیاندازیم مشاهده می كنیم كه هر سال تعدادی بارش شهابی، هر چند سال یك بار مشاهده یك دنباله دار و یا خسوف و كسوف خواهیم بود اما در مورد پدیده گذر زهره این انتظار بسیار طولانی است به نحوی كه برخی افراد در طول عمر خود هرگز چنین پدیده جذابی را مشاهده نخواهند كرد.

عتیقی افزود: با توجه به عبور سیاره ناهید از مقابل خورشید و خطرات ناشی از رصد مهر تابان ضروری است هر فرد رصدگر می بایستی دارای عینك مخصوص رصد این پدیده باشد و یا تلسكوپ و دوربین عكاسی و فیلم برداری خود را به ***** مایلار (ویژه رصد خورشید) مجهز نماید.

وی ادامه داد: بدیهی است رصد سیاره ناهید هنگام عبور با تلسكوپ مجهز به ***** و یا با چشم غیر مسلح و تنها با استفاده از عینك مخصوص رصد خورشید امكان پذیر است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: این انجمن برای رفاه ساكنان پایتخت در صورت تامین زیر ساخت های لازم از سوی مسئولین ذیربط اقدام به رصد عمومی پدیده با ابزارهای استاندارد مجهز به ***** و عینك های رصد به طور رایگان اقدام می كند و از گروه های نجومی سایر شهرها برای اجرای چنین برنامه های رایگان عمومی دعوت به عمل می آورد.

عتیقی افزود: همچنین همایش یك روزه برای این گذر جهت عموم مردم به ویژه علاقه مندان نجوم در كشور و رصد تخصصی گروه پژوهش انجمن نجوم آماتوری ایران در شرق چین انجام می شود كه اخبار تكمیلی آن متعاقبا اعلام می شود.