زبان ادب و فرهنگ کردی مسائل مربوط به زبان و ادبیات و فرهنگ کردی از قبیل شعر داستان نوشته نقد بیوگرافی و ....
kurdish culture |
03-22-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
خۆپارێزی جێنشین
دەگێڕنەوە حەزرەتی عەلی كوڕی ئەبی تالب (ر.خ) شەوێك رۆیشت بۆلای خەلیفەی موسڵمانان عومەری كوڕی خەتاب (ر.خ) كە سەیری كرد وا حەزرەتی عومەر لەبەر چرایەك كە بە رۆنی زەیت هەڵگیرساندرا بوو دانیشتووە و شتی فەرمانبەرانی لەبەر دەنووسیەوە. كە گەیشتمە لای دەستی لە نووسین هەڵگرت و فەرمووی: ئەی عەلی بۆ ئیشی خۆت هاتووی یان بۆ ئیشی موسڵمانان؟ حەزرەتی عەلی (ر.خ) فەرمووی: ئەی خەلیفەی موسڵمانان بۆچی ئەو پرسیارەم لێ دەكەی؟ حەزرەتی عومەر (ر.خ) لەوەڵامدا فەرمووی: ئەی عەلی ئەو فتیلە و رۆنە زەیتە، ئی گەنجینەی موسڵمانانە بەشی هەموویانی پێوەیە ئەگەر ئەتۆش بە ئیشی موسڵمانانەوە هاتووی ئەوا چرایەكە ناكوژێمەوە، بەڵام ئەگەر بۆ ئیشێك هاتووی كە تایبەتە بەخۆتەوە ئەوا چراكە دەكوژێنمەوە بۆ ئەوەی ماڵی موسڵمانان لە شتێك بەكار نەهێنین كە بەرژەوەندی گشتی موسڵمانانی تێدا نەبێ.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-22-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
چهند ساڵ پێش ئێسته له تهنیشت كهنارهكانی "لۆندرا" ئافرهتێكی به ساڵاچوو كۆچی دوایی كرد،
دوای مردنی له ماڵی ئافرهته بهتهمهنهكه دهفتهرێكی یادگاری سهردهمی تهمهنی گهنجی دۆزرایهوه كه رووداوه سادهكانی رۆژانهی خۆی تێدا نووسی بوو.
بۆ ماوهی 45 ساڵ ئهو یادهوهرییانهی تێدا بوو كه لهگهڵ دۆستو هاوڕێكانیدا بووهو ئهو یادهوهرییانهی نووسیبووهوه كه لهگهڵ ئهواندا بهسهری بردبوو، وه ههندێك تێبینی لهسهر میوانهكانی نێوان خۆیو هاوڕێو خزمهكانی دهبینرا.
ئهم رووداوانه گرنگییهكی ئهوتۆی نهبوو، بهڵام ئهوهی لێرهدا جێگهی سهرسوڕمان بوو كۆتا لاپهڕهكانی ماوهی دوو ساڵی تهمهنی بوو كه له سهرجهم لاپهڕهی ههموو رۆژهكانیدا تهنها ئهم رستهیه نووسرابوو
:
"به تهنیام تهواو تهنیا، چاوهڕێم كرد، بهڵام ئهمڕۆش هیچ كهس نههات".
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-22-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
پیرمێردێك له كهنار رووباریك دانیشتبوو سهیری جوانی رووباری دهكرد و ههستیكی زۆر خۆشی ههبوو .لهناكاو بینی دووپشكیك وا خهریكه بخنكیت ،پیرمیرد دهستی برد بۆ دووپشك بۆ ئهوهی رزگاری بكات بهلام دووپشك دهستی پیرهی گهزی و پیرهمیرد.پیرهمیرد جاریكی تر دهستی برد بۆ دووپشكهكه بهلام جاریكی تر دووپشكهكه دهستی پیرهمیردهكهی گهزی .پیاویك كه لهنزیك پیرهمیرد دانیشتبوو... گوتی :بۆ تیناگهی ئهمه دووپشكه دهستت دهگهزی ههرجهنده دهستی بۆ ببهی
پیرهمیرد جاریكی تر دهستی برد بۆ دووپشكهكهو ئهمجاره دووپشكی رزگاركرد.
دواتر پیرهمیردهكه سهیری كابرایی كرد و وتی كوری خۆم ههرچهنده تۆ ویستت یارمهتی پیشكهشی كهسیكی تر بكهی ئهگهر ئهو كهسه بریندارت بكات و ئازارت بدات بهلام نابیت ئهوه ببیته هۆكاری ئهوهی تۆ له ههولدان راوهستی چونكه كاری باش جیگایی خۆی دهگریت
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-23-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
ئەمــــــه چێـــــــرۆك نــــــى يه ... !!
شوفێـرێـكى تەكسى دەگێـرێـتەوه كه رۆژێـك له رۆژه گەرمەكانى هاوين ... كاتژمير دووى نيوەرۆ له شەقامدا دەرۆيشت, ئافرەتێـكى بەسالاچووى بينى له بەر دەرگاى مزگەوتێـك دانيشتبوو .. پياوەكه دەلێـت زۆر سەرسام بووم كه بەو گەرمايه و لەم كاته لەوێ دانيشتووه
و دەلێـت: لێ ى نزيك بوومەوه و ووتم : دايه خان وەره با بتگەيێـنم ...!
ئافرەتەكه ووتى: نا, چاوەروانى كورى خۆم دەك...ەم ئێـستا دێـتەوه ...
ئافرةتةكه بارچه كاغەزێـكى لەدەست دا بوو .. و ووتى: كورەكەم ووتى هەر كەسێـك قسەى لەگەلتا كرد ... ئەم كاغەزەى نيشانده ...
بياوەكه دەلێـت: كاتێ كاغەزەكەم بينى لەسەرى نووسراوبوو " تكايه ئەم "پێـرەژنه" بگەيێـنه نزيكترين خانەى پەككەوتەكان (دار العجزە) ... !!!
خواية كيان ئةوانة هيدايةت بدةيت كة لةكةل دايك و باوكيان خرابن...ديارة نازانن ئةوانيش رؤزيك ديت بيري بة رؤكيان دةكريت
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-23-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
پاشایەك ڕاوێژكارەكانی خۆی بانگكردو داوای لێكردن كە پەندو ئامۆژگاری زەمانە لە كۆنەوە تا ئێستا تۆمار بكەن، تا نەوەكانی دواڕۆژ سوودی لێ وەربگرن.
ئەوانیش دوای هەوڵدانێكی زۆرو كارێكی بەردەوام توانیان چەندین بەرگ لە كتێبی گەورە بنووسنەوەو پەندو حیكمەتەكانی تێدا تۆمار بكەن،
... دوای ئەوەی پادشا چاوی بە كتێبە گەورەكان كەوت، ڕاوێژكارەكانی بانگكردو پێشنیاری بۆ كردن كە ئەو كتێبانە زۆر گەورەنو خەڵكی ئارەزووی خوێندنەوەی ناكەنو نایخوێننەوە!!
لەبەرئەوە داوای لێكردن كە كورتی بكەنەوە، ڕاوێژكارانیش دەستیان بە كورتكردنەوەی كردو لە كۆتاییدا لە دوو توێی كتێبێکدا كۆیان كردەوە!
بەڵام دیسان پادشا بە زۆری زانیو پەسەندی نەكرد، ئەوانیش كورتیان كردەوە، بۆ پارچە نووسراوێكی كورت، دیسان ئەویشی هەر بە دڵ نەبوو!
دواتر كورتیان كردەوە بۆ یەك لاپەڕە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هەر بە درێژی زانی!!
لە كۆتاییدا ڕاوێژكاران هەمو پەندو حیكمەتەكانیان لە یەك ڕستەدا كۆكردەوە، كە پادشا زۆری بە دڵ بوو!
(هیچ شتێك بە خۆڕایی دەست ناكەوێت)!
پادشا پێی گوتن: دەستان خۆش ئەمە ئەو پەندو حیكمەتەیە، كە پێویستە بۆ نەوەكانمانی بە جێبهێڵین!!
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-23-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
دوو هاوڕێ رۆژێك لە رۆژان گەشتێك دەكەن , لەم گەشتە دا بیابانێكیان دەكەوێتە بەردەم دوای رۆیشتنێكی زۆر دەمەقاڵیان لەنێوان روودەدات ,
یەكێكیان توڕەدەبێت و زللەیەك لەئەوی تریان دەدات و ئازاری پێدەگات ,
... ئەوەی ئازاری پێدەگات هیچ بەرپەرچی ناداتەوە جگە لەوەی بەگەورەیی لەسەرلمــەكە دەنوسێت ( ئەمرۆ خۆشەویسترین هاورێم ئازاری پێگەیاندم )...!!!
چەند هەنگاوێكی تر رۆیشت لەناكاو ئەوەی ئازاری پێگەیشت خەریك بوو نغرۆی لمـی بیابان بێت هاورێكەی كەئازاری دابوو بەخێرایی دەستی گرت و دەربازی كرد
ئەویش بێ ئەوەی سوپاسی بكات بەردیكی بینی و لەسەری داتاشی نوسی ( ئەمرۆ خۆشەویسترین هاورێم لەمردن دەربازی كردم )....!!!!!
هاورێكەی لێپرسی : كاتێ ئازاری تۆم دا لەسەرلم نوسیت , كەچی كەدەربازم كردی لەنغرۆ بوون لەسەربەرد نوسینەكەت داتاشی
هاورێ ئازاردرا و دەربازكراوەكە گووتی :
كاتێ ئازارم پێگەیشت لەسەرلم نوسیم بۆئەوەی بایەك بێت نوسراوی سەرلمەكەی نەمێنێت
بەڵام كاتێ خەریك بوو نغرۆبم تۆمنت دەربازكرد بۆیە لەسەربەرد نوسینەكەم داتاشی بۆئەوەی تادونیا ماوە ئەم دەست نووسە بمێنێ ...!!!!!
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-23-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
بیاویك زۆر غهمباربوو بۆ خیزانهكهى جونكه وا ههستى دهكرد كه خیزانهكهى ههستى بیستنى بهروه خراب بوون جووه بهلام نهیدهزانى جۆن به خیزانهكهى بلى بۆیه سهرهتا بریاریدا سهردانى دكتۆریكى دهروونى بكات بۆ رینمایى كردن
دكتۆرى دهروونى رینمایى كرد بۆ ئهوهى خیزانهكهى تاقیبكاتهوه ریزهى بیستنى تا جهنده ؟
... بیاوهكه جووه مالهوه بینى خیزانهكهى له جیشتخانهیه بۆیه ووتى ئیستا باشترین كاته بۆ تاقیكردنهوهى خیزانهكهم
بۆیه له دوورى 12 مهتر به هاوسهرهكهى ووت: ئافرهت جیمان ههیه ؟
هاوسهرهكهى وهلامى نهبوو .
دوایى 2 مهتری تر جووه بییشهوه ههمان برسیارى كرد ،ههر وهلام نهبوو
دوریهكهى كرده 8 مهتر و برسیارهكهى دوباره كردهوه ههر وهلام نهبوو
2 مهتری تر جووه بیشهوه دووریهكهى كرده 6 مهتر ،ئافرهت ههر وهلامى نهدایهوه
دواتر دوریهكهى كرده 4 مهتر برسیارهكهى دووباره كردهوه ههر وهلام نهبوو .
بۆیه بیاوهكه جووه جیشتخانه و ووتى : ئافرهت ئهوه بۆ وهلامم نادهیهوه دهلیم جیمان ههیه ؟)
ئافرهت : بهلام جهند جاره تۆ برسیار دهكهى ، وهلامت دهدهمهوه بهلام تۆ ههر برسیاركه دووباره دهكهیهوه ؟
بیش ئهوهى خهلكى به ههله دابنین بیویست دهكات سهیریكى خۆمان بكهین بزانین ئایا ههلهكه له ئیمه نیه ؟
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-30-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
نگریس
عهزیز وهلیانی-مههاباد
هەوەڵ گزینگی خۆر، دوای ئەوەی لووتكەی كێوە بەرزەكانی بە سەر كردەوە، لە تەنیا دەلاقەوە شانازی و فەخری رووناكی دەبەخشی بە هۆدە چۆل و تاریكەكەی.
لە ناو ڕكە لەبەر دەلاقەكە هەڵپەسێرابوو. سەر لە بەیانییەوە دەیڕوانیە پۆل بەستی گوڵانی باغچەی بە پەرژینی حەوشەی قەڵا. هۆگری یەك ببوون، یەكتریان دەلاواندەوە.
ئەوان بە شنەی بەیان خۆیان ڕادەنا و دەشنانەوە، ئەمنیش بە سۆز و كوڵ دەیقاسپاند و دەكەوتە ئاواز و قند؛ بەڵكوو تاوێ بوكنێ. بەڵام هەر كە چاوی زیت و بە پنجەی چنۆكی خانەخوێی هەست پێدەكرد؛ باڵەفڕكەی بێوچان و زریكە و هاوار.
لە وەها دەمێ شەماڵ بە سووچ و قوژبنی بەرتەسكی دەلاقە، بۆن و بەرامەی نەرمەگیای بژوێنی ڕژد و زۆزان و گوڵانی باغچەی، وەك هەتوانی زام بۆ رەوانە دەكرد.
دروشمی بەناو خانەخوێ وەك بەردێ كە سینەی سافی ئەستێرگ هەڵبڕێ پەنگی دەخواردەوە. لە كۆڵان و شەقامی شار دەنگی دابۆوە. كێوەكانی بە لێبڕاوی لەبەر یەكیان دەگێڕاوە: من دادپەروەرم، بەپێچەوانەی دەنگۆی گشتی من سپڵە نیم. من...
تا رۆژێ شەماڵ لە پێ كەوت. زریان هەڵی كردێ. ئاسمان چڕژا و پاشان خۆڵەمڕ.
پۆلی گوڵان لە ژێر باڕستی چەقڵ و درك و داڵ ژاكاو و لارەمل. بە حاڵ گوڵپەڕیان بەدی دەكرا. داخەكەم هەندێ هەر ببوونە دڕك.
لەم دیوی قەڵاش، وەك رۆژان و سالان، ئەم دەنگە گوێی ئازاردەدا:
من سپڵە نیم. من دژبەری بەندوڕكەم. من...
لە وەها ست و دەمێ بەناو خانەخوێ بەپێدزە خۆی گەیاندە ژووری تاریك و تەنگەبەر.
گەییە بەردمی. ببوو بە تاپۆ. گرژ و بەسام. پەنجەی قرژ و تیژ. چاوی سوور دەچوون.
تێی ڕاخوڕی. لەنەكاو لێی دەرهەڵبوو، تێی ڕۆ هات. ئامبازی قەفەس بوو. وێكی هێنا.
تێكی قرماند... دڵەكوتە و ناڵەفڕكە و دنووكی هاوار.
پاش وچانێ، نە هەستێ، نە خوستێ.
تەنیا دڵۆپێ خوێنی گەرم و گەش. پەڕی هەڵوەریو و جێ پەنجەی بە خوێنی نگریس.
.........................................
ڕكە: قەفەس دارین، بە شوڵ چندراو، تایبەتە بە كەو
تاپۆ : شبح
نگریس: منحوس
دژبەر: مخالف
بەپێدزە: بە ماتەمات و لە سەر پەنجە رۆیشتن
چاوی سوور دەچوون: ئەو پەڕی قەڵس و تووڕەیی، قۆناغی بەر لە پەلامار بردن
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-30-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
شێعر
کامڕان حامیدی-مههاباد
ئەمن بە هەتیوی گەورە بووم، یانی نە دایكی خۆم دیتووە و نە باوكم، هەر بەر لە هاتنە سەر دونیام باوكم نەخۆشێكی پێوە دەنووسێ كە دەبێتە هۆی ئەوەی كە جووتلاقی درێژ كات و تەواو بێت، ماوەیەكی كورت پاش بوونی من، دایكیشم بە جێی هێشتبووم، رەنگە رازی بەو كارەش نەبووبێ بەڵام بێدەسەڵات بووە هەر وەك ئەو جۆرەی كە بیری لێدەكەمەوە شووكردنی بە باوكیشم لەوانەیە بە ویست و خوازی خۆی نەبووبێت. جا بۆیە قەتی لێدڵمەند نەبووم، پێم وایە ئەو رووداوانە بوونە هۆی سەرەكی ئەوەی كە من تا ئەو رادەیەی هۆگری شێعرم.
ئێستا كە باسی ئەو شتانە دەكەم تەمەنم چۆتە سەر و بەرەو نەمان هەنگاو هەڵدێنم و هەروا بە تەنیا ماوم، بێبەش و تەریك لە هاودەمێك، قەتم نەتوانی زەماوەند بكەم نە ئەوەی كە نەمویستبێ، دەڕاستیدا بۆم نەرەخسا، لەوانەیە ئەو پرسیارە بێتە ئاراوە تۆ كە قەت ئەوینداریت نەكردووە، ئەی چۆن دەتوانی چێژ لە شێعر وەرگری؟ دەبێ بڵێم ئەمن جارێك هەستم بە ئەوین كردووە ئەویش ئەو دەم بوو كە بۆ ماوەی چەند خولەكان كیژێكی شۆخ و شەنگم بەرامبەر بە خۆم دیت، دڵم بە گرمە كوتای و ئەو هەستەی كە دوایە بۆم دەركەوت ئەوینە، تەواوی جەستەی دەخۆ گرتم، بەڵام بەداخەوە نەمانتوانی پێكەوە بدوێن، ئەو دەتكوت كەڕولاڵە، هەرچەند ئەو كاغەزانەی كە شێعری حافزیان لەسەر نووسرابوو نیشانم دەدا هیچ هەستێكی تێدا نەدەبزاوت و تەنیا سەرقاڵی بە خۆ داهاتن بوو، لەو دەمەوە زانیم ئیتر بەشی من هەر تەنیاییە، هەر بۆیەش هێندەیتر گیرۆدەی شێعر بووم، تازە لاو بووم كە چاوم بە شێعرەكانی حافز كەوت هەوەڵێ هیچیان لێحاڵی نەدەبووم و پیتەكان لە پێش چاوم وەك تاقمێك خاڵی رەش و بێمانا دەچوون، وردەوردە گوێم پێیان ڕاهات. خووم پێگرتن، راستە هەوەڵ جار لە برسان بۆ لایان چووم، دوو رۆژ بوو غەیری ئاو هێچم نەخواردبوو، لە برسان سەرم لە گێژەوە دەهات و ئەژنۆم دەلەرزێن، ئەو سەر ئەو سەری دیوەكەم كرد تەواوی كەلێن و قوژبنم پشكنی، بێكەڵك بوو، وزەم لێبڕابوو، لەپڕ پۆلێك كاغەزی نووشتاوەم لەبەر دەمم دیت و لە ژێر واندا چ شتێ شار دراوە، شاڵاوم بۆ بردن و كاغەزەكانم خێرا خێرا لادان بە ئامانج گەیشتم، لەو دەمەوە زانیم ژیانم بە شێعرەكانی حافز بەستراوەتەوە. ئێستا كە بیر لە ژیانم دەكەمەوە، هەست دەكەم ژیانێكی ئارام و خۆشم هەیە تەنیا شتێك ئازارم دەدات ئەویش ئەوەیە كە قەت نەمزانی لە ناو ئەو قەفەسەی كە تەواوی تەمەنم تێیدا رابوارد ئەو دوو باڵە شۆڕانەم بۆ چی بوو؟!
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
03-30-2015
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
به زۆر شتهوه دهست پێ دهکات موحهممهد سهلیمی-دیواندهره دوو :
با ههموو شتێک لهدوو وه دهست پێ بکات . دوو دار چنار بهرام بهر یهک ، دوو کهو له دوو شاخی کێوێک ، دوو دیوار که دهبنه کۆڵانێک ، دوو کهس له نێو ئهو کوڵانه ، یهکێکیان تۆ ، یهکێ دیکهیش یان تۆ ، تۆ کورێکی لهڕ و باڵابهرز ، تۆ کچێکی شهرمن و قژکاڵ ، تۆ جانتایکی رهش و شهلوارێکی جین ، تۆیش مانتوشهلوارێکی سورمهیی، تو له سهرهو بو خواری کۆڵانهکه دهڕۆێت و تۆیش له ژێردا بو بان ، تۆ گهڵا وهریوهکانی دارهکان دهژمێریت ، تۆێش ئاخری کۆڵانهکه دهبینیت و دوایش قوتابخانه ، تۆ بۆنێکی عهترێکێ ژنانه دهبیسی و تۆیش خشهی پای کۆرێک که له گهڵا وهریوهکانی دارهکان دهکهوێت . تۆ مانتوشهلوارێکی سورمهیی دهبینی و تۆێش جانتایکی رهش و شهلوارێکی جین ، ههردوکتان پێکهوه یهک دهبینن ، تۆ جۆتێ چاوی شین و قژێکی کاڵ ، تۆێش جوتێ چاوی رهش و برۆێکی پهیوهست....
ئیستا ئێوه له بهرانبهر یکدان...
یهک:
ههموو شتێک له یهکهوه دهستی پێ کرد ، یهکۆم نگای چاوهکانت ، یهکم ههستی نامۆی من و یهکۆم دڵهخورپێ جهستهی من ، بو ههوڵ جار که تۆم له کۆڵانێکی تهسکی لای ماڵتان بینی ، کچێکم دی شهرمن و به ناز که قژی له راستهوه بو چاوی چهپی خۆیان راکێشابون و سهیری چاوتیان دهکرد.
شهش :
ئهمرۆ شهش ساله له زهماوهندی دایک و بابم تێ ئهپهرێت. ئهمرۆ من به حوکمی نۆشتهی سهی و دوکتهر و دهرزی و بابم و دایکم، له دایک بوم . باوکم که چاوی به ناو پام دهکهوێت ، بزێ کهنین دهکهوێته سهر لێوی و ناوتهوێڵم ماچ دهکات ، من ههوهڵین منداڵیانم دوای شش ساڵ زهماوهند . ممکی دایکم که له زار دهنێم ، چاوم به دوو چاوی رهش و دوو ئهبرۆی پهیوهست دهکهوێت بزێ کهنین دهکهوێته سهر لێوی دایکم . ددانه سپی و جوانهکانی دهبینم ، دایکم زور جوانه بۆیهباوکم شش سال سهبری کرد و تهڵاقی نهدا ، ههموو خزمهکان دهکهونه جوڵه جوڵ بۆ ئهوه ناوم بۆ پهیدا بکهن . یهکێکیان دهڵێ ئهحمهد و یهکێ دیکهیش هیوا و کچێکی ئاموزام که قوتابیه دهڵێ کامران و باوکم دهڵێ کانیار ، دهڵێ ئهم کوره ، شانسی زۆره ، من ههرله ئیستاوه دهی بینم ، له ژیاندا شانس و بهختی بهرز دهبێت .
شهش . بهڵێ شهش ، دوای شهش رۆژ باوکم له کارهساتی ئۆتۆمۆبیل دا تیا دهچێت ، دایکم غهش دهکات ، ماڵ دهبێته واویلا و من دهقیژنێم ، دایکم به زۆری بهیاخێک وه هۆش دێرنهوه، من به زۆری پوره ئامین _ که پوری بابمه _ دهمنێرنه باوشی دایکم و دایکم بهزۆرممکی له زارم دهنێت ، منیش دهمهوێت به زۆر شیر بخۆم ، بهڵام ناکریت.
من دهگریم ، باوکم بو سهر قهبران دهبهن ، دایکم من وێڵ دهکات و رهنگ ئهرنێت ، من دهقیژنێم و پوره ئامین له جهماوهرێک که هاتنه باوکم له خاک بنێژن دوورم دهکاتهوه دهمبا بو سهر قهبرێک که ژنێک له گهڵ کۆرپهکهی دا شووه کۆچ کردوهکهی دهلاونێتهوه ، پوره ئامین ئهم داته باوشی ژنهکهو ئهویش ممکی له زارم دهنێت و بۆم دهکهنێت ، منیشبۆی دهکهنێم ، بۆ ئهو ژنه چاو شینهی قژ کاڵه ، ژنهکه دهڵێ نێوی چیه ؟ پوره ئامین که کۆرپهی ژنهکهی گرتووه لێم دهروانێ ، لێ دهروانم و دهڵێم بڵێ کانیار ، پوره ئامین ئاخێک ههڵ دهکێشێت و دهڵێ... سهرخۆر
پێنج:
پێنج قامێک که دهبنه پهنجهی دهستێک تا گوڵێکیسوور له جانتایکی رهشهوه دهربێنن وپێشکهشی پهنجۆڵهیکی سپی و نهرم و گهرم بکات ، پێنج چرکهی پێ دهچێتتا تۆ چاو لهو گوڵه ههڵ بگریتو له چاوهرهشهکانی بڕوانیت ، تۆێش پێ دهکهنی و دهڵیت سووره وهک لێوهکانت و تۆ شهرمنانه سهر دادهخهی و سهر گۆنات سوور دهبێت، تۆێش دهڵی ههروا وهکسهر گۆنات، تو ههناسێک ههڵ دهبریت و دهڵی زوو نهبوو؟ تویش دهڵی زوو؟ بۆ چی؟ بۆ گۆڵهکه ؟ تۆ دهڵی نا ، بۆهاتنمان بۆ پارک،تۆێش دهڵی عهیبی چیه ؟ تۆ دهڵی تهنیا پێنج روژه یهکمان دیوه و تۆێش دهست دهخهیته سهرشانی و دهڵیت ، ههموو شتێک له ئهمروه دهست پێ دهکات ، له پێنجهوه ، تو بۆی دهروانی وتوێش ماوهی نادهی و سهر گۆنای ماچ دهکهی ، تو سارد دهبی وهک سههۆڵ ،توێش گڕ دهگری وهک ئاگر .
حهوت :
له زک دایکم حهوت مانگ زیادتر دهوامم نههێناو و هاتمهدهر، باوکیشم دوای ئهوهی خهبهریان دا پێ حهوتمین منداڵیشت ههر کچه ئهوهندهی کفر کرد تا تهراکتورهکه عاسی بوو، خۆی دا به عهرز دا و باوکمی کۆشت ، دایکم دهڵێت ههرگیز نهم دیوه تو بگریت ، تهنانت ئهو کاتهی له زکم هێناتیانه دهشت ، پێم وا بوو مردویت بهڵام پێنجۆڵهکانت توند توند قوچاندوبوی ویاریت دهکرد، قهد بو شیری دایکیشم ناگریام ، تهنانهت ئهوکاتانهی که پیرهژنهکه دههات وممکی دایکمی ئهبرد بۆ کۆرپهکهی ،تهنیا له چاوه شینهکانی دایکمم دهروانی و ئهویش تێ دهگهی و دهی گۆت : ئهویش وهکوو تۆ ههتیوه، مهترسه بۆ تۆێش دهمێنێت. قهد ناگریام تهنانهت ئهو کاتانهی که مامهکانم دههاتن و له دایکم خوازمهنیان دهکرد و خۆشکهکانم دهیان کرد به ماوڕوو . دایکم دهی گووت له حهوتهی باوکت دههاتینهوه که باوه گهورهت _ باوکی خۆی _ له باوشتی گرت و بۆت کهنی و تۆێش وهک کچێکی عازهو نگات له نگای دزی و سهر گۆنات سوور بو باوه گهورهت ووتی : الله واکبر... ناوتم نیا شهرمین .
چووار...سێ... یان نازانم .... ههشت.... یان....یازده
به زۆر شتهوه دهست پێ دهکات، وهک دوو ، شهش ، پێنج و حهوت ، بهڵام به یهک شتهوه تهواو دهبێت ،ئهویش خۆهیهتی، یهک.
تو و دایکت ، توێش له گهڵ دایکت . چهن ریش سپی بۆ شاهید و ماموستاێک بۆ مارهبڕین. ماموستا شتانێک به کوردی و عهرهبی دهڵێت و له ئاخردا دهڵێت : شهرمین خانم وهکێڵم تۆ بۆ ئاغه کانیار ماره ببڕم؟ تو بزێ کهنین دهنیشێته سهر لێوت و له شهرمین دهڕوانیت و تۆێش نگات له نگای کانیار دهدزیت و بۆ چاوهکانی خۆت له نێو ئاوێنهکه دهڕوانی...
.... ئهوه چی دهکهی ماموستا؟؟؟
تۆ و تۆێش سهر ههڵ دهبڕن، پیرهژنێک دهبینن گۆچان بهدهست ، قژ سوور ، دێته نێو ژوورهکه، تۆ بۆ دایکت ئهڕوانیت و ئهویش لێوی ئهگزێت.
... ووتمئهوه چی دهکهی ماموستا ؟؟؟
... ماموستا به هێمنی دهڵێ مارهی ئهو کچه دهبڕم بۆ ئهو کۆره .بۆ مهگهر تویان دهعوهت نهکردووه؟
... کاری وا ههر نهکهی ماموستا.
دایکت دهڵێ پۆرهئامین گیان گوتم دهکهویته زهحمهت ، ئهگینا دهعوهتم دهکرد.
دایکی توێش دهڵێ سڵاو پۆره ئامین وهڵاهی نهتمناسی .چهن ساڵهنهتم دیوه ، فهرموو.. فهرمووبروه سهرهو .
پۆره ئامین دهڵێ : ئهزانی ئهو کۆره کێیه کچهکهتی پێ ئهدهی؟
دایکت دهڵێ :ئاغه کانیاره کۆرێکی باشه..
پۆره ئامین دهڵێت : نهخێر ئهوه... سهرخۆره...سهرخۆر
تو قینێکی رهش دات دهگرێت و دایکهت ئارهقێکی سارد . هێشتا نازاننمهبهستی چیه؟
توێش بۆ دایکت دهروانی ، دایکت ئهژنۆی شل دهبێت و غهش دهکات .
سفر :
سفر یانێ هیچ ، به هیچهوه نهشتێک دهست پێ دهکات و نهشتێک تهواو دهبێت .منم کانیار ئهو کهسایهتیه که تو خوڵقاندت و لهم چیرۆکه دات نیا ، ئێستاسهر تاپام نهفرهته ، نهفرهت له تو... من شهرمینم، ئهو کچه قژ کاڵه که ههرگیز نهگریا،بمبینه، جوان بۆم بڕوانه ، ئێستا چون دهگریم ، بمبینهو بزانه من به کۆڵ دهگریم یان ئاسمانی پائییز ،من به کۆڵ دهگریم یان کانیاوهکانی بههار...
ئهمه ئێمهین . کانیار و شهرمین که تو خوداو خاڵقی ئێمه زڵمان لێ کردی، بۆچ ئهبێ ئێمه وا بین ؟ بۆچ ئێمهت له نێۆ کۆڵانێکی تهسک بهرانبهر یهک دات نیا ؟ بۆچ باوکی کانیارێت کۆشت؟ بۆچ دایکی شهرمینت بۆ سهر قهبران هاورد ؟ ئێستا ئێمه چی بکهێن؟
ئێمه له نێو دونیاییئهم لاپهره سپیانه قۆڕی کێۆ بێپێ وین؟ ئهم چیرۆکه چیرۆکی باش نیه ، تو خودایکی باش نیت، تو زاڵم بوێت ئێمهت خوڵقاند ، بۆچی وات کرد ؟ ها... بۆچی...ڕاوێسته... بۆ... ها....
*******************************
لاپهرهی کاغهزهکانم بهستو چیرۆکهکم له جانتاکهم خست،ئیدی سهدای هاوارو قیژه و گریانی شهرمین و کانیار نا بیسم ، ئێستا حهز دهکهم قلیانێک بێکێشم وسهرێکی لای رهفێقهکانم بدم و ههواڵی لێژنهی ئهدهبی شاریان لێ بپرسم ، بهرهو کۆڵانی مزگهوت دهکهومه ڕێ ، کڵۆ ، کڵۆ بهرف ئهبارێ چاوم بریوهته نێۆ بهرفهکانی سهر عهرز ...چهن سپی و جوانن...بۆنی عهترێک دهبیسم ، عهترێکی ژنانه ، سهر بهرز دهکهمهوه ، مل پێچێکیچهرمو که به سهر مانتۆشهلوارێکی زهیتونی دا شوڕ ببوهسهو دهبینم،سهر بهرزتر دهکهمهوه ،ئێستا کچێکی زور جوان دهبینم ، کچێکی قژ کاڵ و چاوشین ، ههستێکی نامۆ تهواوو جهستهم له ئامێز دهگرێت...
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
ویرایش توسط behnam5555 : 03-30-2015 در ساعت 09:33 PM
|
کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
|
|
مجوز های ارسال و ویرایش
|
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
اچ تی ام ال غیر فعال می باشد
|
|
|
اکنون ساعت 09:03 PM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.
|