بازگشت   پی سی سیتی > ادب فرهنگ و تاریخ > شعر و ادبیات > زبان ادب و فرهنگ کردی

زبان ادب و فرهنگ کردی مسائل مربوط به زبان و ادبیات و فرهنگ کردی از قبیل شعر داستان نوشته نقد بیوگرافی و .... kurdish culture

پاسخ
 
ابزارهای موضوع نحوه نمایش
  #161  
قدیمی 03-30-2015
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

یه‌کێک پێم بڵێ داستان چیه‌؟ ( 1 )

هیوا قاره‌مانی-مه‌هاباد
((پێشکه‌ش به‌ یه‌که‌مین کۆڕی زانستی ئه‌نجومه‌نی ئه‌ده‌بی مه‌هاباد - پووشپه‌ڕی 1389. ‌هــ))

1. پاش هه‌ڵفڕین له‌ به‌رزترین شوێنه‌کاندا، به‌ سه‌ر ئه‌و کوێستانانه‌دا که‌ هیچکه‌س به خه‌یاڵیشیدا نه‌هاتووه‌ بهاته‌ لووتکه‌ی به‌رزیان، پاش هه‌ڵمژینی ئه‌و هه‌وا سارده‌، پاش به‌ ئه‌زموون کردنی خۆشی ته‌نیایی، هه‌وای نیشتن به‌سه‌رم داهات؛ ده‌مهه‌وێ داستان یا باشتره‌ بڵێم داستانێک بنووسم!
به‌ڵام پێم سه‌یره‌، من که‌ "ژیان" لێم بوو به‌ قابیلترین دوژمن و ده‌سته‌ویه‌خه‌بوونی ده‌مێک نه‌وه‌ستاوم، چلۆن ده‌توانم له‌ چوارچێوه‌ی داستان‌دا خۆ له‌ ژیان وه‌شێرم؟ "ئاخۆ ژیان نابێژێ: به‌زی !" هه‌ر چه‌ند که‌ گوتنی ئه‌م واژه‌یه‌ حه‌قی خۆیشی نه‌بێ؟ ئاخۆ خۆ من ناتوانم له‌ چه‌شنی "هێزی جێمیز" گه‌ر لێیان پرسیم ئه‌وه‌ چیه‌ نوسیوته‌؟ خۆ هیچ کوێی وه‌ک ژیان ناچێ! له‌ وڵام دا بڵێم: "ئه‌وه‌ ژیان نیه‌، ئه‌وه‌ داستانه"! جا ئه‌وه‌ هیچ، له‌ بوارێکی دیکه‌شه‌وه‌ داستان نووسین و مێشکی من لێک دوورن؛ ئه‌وه‌نده‌ دوور که‌ ئه‌و پرسیاره‌ دێ له‌‌ مێشکمه‌وه‌: "ئه‌رێ داستان چیه‌؟" ....
تانه‌ و ته‌شه‌ری ژیان له‌ وێ راوه‌ستێ وڵامی ئه‌و پرسیاره‌ش با خۆ وه‌به‌ر ده‌ست نه‌دا؛ هه‌ڵبه‌ت سه‌ری ژیان ده‌توانم به‌ جۆرێک بخافڵێنم و تێی گه‌یێنم هه‌ڵنه‌خه‌ڵه‌تێ و پێی وا نه‌بێ به‌زیوم!
تۆ بڵه‌ی به‌وه‌نده‌ی حاڵی بێ گه‌ر بێت و پێی بڵێم: "رۆژت نه‌ماوه‌، ئه‌خه‌ ئه‌وه‌نیه‌ فره‌زانایانی تێکنۆلۆژیست باسی تێکشکانی تۆ ده‌که‌ن له‌و رۆژگاره‌دا؟!" پێم وایه‌ گوتنی ئه‌و دێڕه‌ کاریگه‌رىی و ژیان له‌ بارودۆخی ناله‌باری خۆی ئاگادار کاته‌وه‌ .... نازانم .... به‌ڵکوو وابێ ! به‌ڵام له‌گه‌ڵ وڵامی ئه‌و پرسیاره‌ چی بکه‌م؟


2. گه‌ر بێتوو گریمان ئه‌من قۆڵ هه‌ڵماڵم و شتێکیش بنووس، و بوێرم خۆ باوێمه‌ به‌ر جه‌نجه‌ڕی تانه‌ و ته‌شه‌ری "گرۆی خاوه‌ن ڕا" بڵه‌ی چیم به‌سه‌ر بێنن؟ (جا با به‌ سرته‌ شتێکی دیکه‌ت پێ بڵه‌م وه‌ره‌ پیشتر با ده‌نگم نه‌ڕوا، قسه‌ و باسی "زۆرزان گووخۆره‌کانده‌بێ چتۆ په‌ندێکم به‌سه‌ر بێنێ؟)
هه‌یهوو ... هه‌یهوو ... کوڕه‌ ئه‌وه‌ ده‌ڵێی چی؟ ئه‌وه‌ فکر له‌ چی ده‌که‌مه‌وه‌؟ خۆ ئه‌من هێشتا نازانم داستان چیه‌!


3. تووشی ناسیاوێکم هاتم، شتێکی نووسیبو؛ گوتی بزانه‌ ئه‌و داستانه‌م چۆن نووسیوه‌؟ بێده‌نگ مامه‌وه‌. به‌ڵام ده‌بوو شتێکم هه‌ر گوتبا چونکه‌ ئه‌و پێی وابوو ئه‌من له‌و بابه‌تانه‌ و له‌ زۆربابه‌تی دیکه‌شه‌وه‌ تێگه‌یشتووم! ئه‌خر ئه‌و نه‌یده‌زانی ئه‌من نازانم داستان چیه‌؟ هه‌ر چۆنیه‌ک بێ هێندێک پێکه‌وه‌ دواین ...
...."ئه‌رێ داستان چیه‌؟ لێم ببوو به‌ ره‌فێق و هاواڵ، نازانم شایه‌دیش خۆره‌ و مافه‌ته‌، ئه‌و پرسیاره‌ گه‌ڕه‌!


4. له‌و بیره‌ دابووم ... وه‌بیرم ده‌هاته‌وه‌ که‌ وه‌نه‌بێ داستانم نه‌بیستبێ، به‌ڵام بیستنی داستان ده‌وای ده‌ردم نه‌بوو چونکه‌ وڵامی ئه‌و پرسیاره‌ی پێ نه‌بوو؛ ده‌نا حه‌کایه‌تی که‌ شه‌وانه‌ باپیرم بۆی ده‌کردم، هه‌ر وه‌ها چیرۆ و به‌سه‌رهاتی که‌ رادیۆ بڵاوی ده‌کرده‌وه‌ و هیچیانم به‌ قوتار نه‌ده‌دا، ئیدی چوزانم، له‌و پاشی فێری خوێندن و خوێندنه‌وه‌ بوم؛ "رابینسۆن کروزۆ"، "ئۆلیمێر تولیست" و کتێنه‌کانی "ژول وێرن" و له‌ پاشی که‌ به ‌ته‌مه‌ن گه‌وره‌تر بووم، رۆمانه جۆراوجۆره‌ روسییه‌کان و فه‌ڕه‌نسه‌یی و ئه‌مریکایی‌یه‌کان و .... کورتی که‌مه‌وه‌ هه‌رچی هه‌با، له‌به‌ر ده‌ستان با ئه‌وه‌ ده‌مانکڕی و ده‌مانخوێنده‌وه‌ و باسیشمان ده‌کرد.
ئیدی ئێستا بۆ وام به‌سه‌ر هاتووه‌؛ بۆ ده‌ڵێی هیچ شتێکی له‌و چه‌شنه‌ رووی نه‌داوه‌؟ بۆ ئه‌وه‌نده‌ له‌گه‌ڵ داستان نامۆم؟ نازانم! ته‌نانه‌ت وه‌بیر هاتنه‌وه‌ی ئه‌و هه‌مووه‌ بیره‌وه‌رییه‌ خراپتریشی لێکردم ئه‌و جار هه‌ر به‌ ته‌واوی گێژ بووم. پرسیاره‌که‌ش قیت و قۆز ئه‌وه‌ له‌وێ، له‌ پێش چاوم، له‌سه‌ر سه‌رم، له‌ ته‌نیشتم، چوزانم له‌ هه‌ر چوار ده‌ورم چه‌قیوه‌ و ده‌ستی له‌ که‌له‌که‌ی ناوه‌ و خه‌ریکه‌ ئاش به‌تاڵم پێ ده‌کا.
ئه‌رێ هه‌ر به‌ڕاستی داستان چیه‌؟


5. بابا حاشا شتێک بوو به‌ مێشکم داهات، ده‌نا ئه‌من چم به‌ نووسینی داستان داوه‌!

6. دۆستێکم هات له‌ په‌نام دانیشت و گوتی ئه‌وه‌ فکر له‌ چی ده‌که‌یه‌وه‌؟ بۆم گێراوه‌ که‌ ئه‌و قه‌ده‌ره‌ی له‌ بیری چی دابووم؛ به‌ڵام گه‌ر گوتم چه‌لێ وازم لێ هێناوه‌ و ئیدی نه‌مگوت "نازانم داستان چیه‌" گوتی: ده‌وری نه‌ماوه‌ ئه‌وڕۆ رۆژی فیل، و ته‌سویره‌، هه‌م هونه‌ر هه‌م ته‌جاڕه‌ت نانی تێدایه‌، وڵاتی ئێمه‌ش هه‌تا بڵه‌ی سوژه‌ی تێدایه‌. دووربین و ئیمکانات له‌ من، وه‌ره‌ ده‌چینه‌ دێهاته‌کان سوژه‌ی چاکی تێدا ده‌بینینه‌وه‌ کوڕه‌ خۆ زۆریش شتێکی سه‌یر نیه‌ یان سه‌خت و دژوار ، ئه‌وه‌نیه‌ کابرا چووه‌ له‌ دێهاتی سه‌رده‌شتێ بڕێکی جل و به‌رهی ره‌نگاوڕه‌نگی کوردی له‌به‌ر مناڵان کردووه‌ و بڕێکی ته‌سوتر له‌ گاران و مه‌ڕ و ماڵات هه‌ڵگرتۆته‌وه‌ و ده‌نگی "مه‌لا حوسێن؟"ی له‌سه‌ر میکس کردووه‌، خۆ بۆ خۆت دیوته‌، له‌سه‌ر کاناڵه کوردییه‌کان وه‌به‌ر ناکاوێ و به‌ نۆره‌ ده‌یقۆزنه‌وه‌ و له‌ولاش‌ڕا کاک ... که‌ ده‌رهێنه‌ره‌که‌ی به‌ه‌ه له‌و رێگایه‌وه‌ و هه‌ر به‌و جۆره‌ شتانه‌ پووڵ و پاره‌یه‌کی چاکی وه‌گیر که‌وتووه و ده‌که‌وێ. ئیدی داستانی چی؟ ده‌ینووسی و بایه‌گانی ده‌که‌ی، خۆ ئه‌گه‌ر چاپیش کرێ که‌س "گوت به‌ کڵاوی نابپێوێ" و ده‌بێ به‌ کاغه‌زی شۆرمه‌زه‌ی!
- له‌ دڵه خۆم دا گوتم ره‌نگه‌ جه‌نگه‌ی بێ پللاری کوێرییه‌ ده‌یهاوێم، قه‌راغم لێ نه‌کێشاو راست و روون لێم پرسی: به‌ بڕوای تۆ داستان چیه‌؟
- وه‌ڵڵا پرسیارێکی چاکه‌ و باسێکی شیرنی به‌ دادادێ به‌ڵام بمبه‌خشه‌، ئه‌لعان وه‌ختم نییه‌، ئێوارێ یا شه‌وێ، یه‌کتر ده‌بینینه‌وه‌، باسی لێده‌که‌ین، ئه‌گه‌ر زه‌نگم بۆ لێدای له‌سه‌رمی هه‌ڵگره‌ با ئه‌و باسه‌مان له‌ کیس نه‌چێ، جالبه‌!
دوایه‌ دوو سێ واژه‌ی "له‌وان واژێ" ی که‌ ویستی تێمگه‌یه‌نێ له‌گه‌ڵ کێ ته‌ره‌فم ، به‌سه‌ر گوێلاکم دادا و به‌جێی هێشتم؛ یه‌کیانم هێند له‌به‌ر خۆم گوته‌وه‌ تا له‌ بیرم نه‌چی، ئه‌وانی دیم له‌ بیر چۆوه‌ هه‌ر ئه‌وه‌یانم له‌ بیر ما ئه‌گه‌ر به‌ هه‌ڵه‌ نه‌چووبم: هێرمێنۆتیک.

__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید




  #162  
قدیمی 03-30-2015
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

یه‌کێک پێم بڵێ داستان چیه‌؟ ( 2 )

هیوا قاره‌مانی-مه‌هاباد

7. کوڕێکم ده‌ناسی "تاریخ" واتا "مێژوو"ی خوێندبوو؛ ده‌یانگوت دایمه‌ له‌گه‌ڵ بابی گێره‌وکێشه‌یانه‌، له‌سه‌ر پێچ و کڵاوه‌که‌ی بابی، ده‌یگوت ده‌بێ له‌سه‌ری نه‌نێی مۆدی نه‌ماوه‌، بابیشی جوابه‌ جه‌نگی ده‌کرد و به‌ قسه‌ی نه‌ده‌کرد و ده‌یگوت: سه‌ر نابێ رووت بێ!....
... دانیشتووم، خه‌ریکی چایی خواردنه‌وه‌م، ئه‌وه‌ ئه‌و ناسیاوه‌م لێ وه‌دیار که‌وت که‌وا باسم کرد، ئه‌وه‌ بۆ لای من دێ..... پاش چاک و خۆشی ....
- خه‌ریکی چێ؟ (ئه‌و له‌ منی پرسی)
- خه‌ریکم داستانێکی بنووسم، ...
- که‌وا، جالبه‌، مه‌به‌ستت چتۆ داستانێکه‌
......
هیچ ناڵێم و راده‌مێنم و هه‌میسان ده‌پرسێ:
-نه‌زه‌رت له‌سه‌ر داستان چیه‌؟
-کوڕه‌ چوزانم؟ داستان چیه‌ ... داستان چیه‌... خۆ ئه‌من شێت بووم...
(وه‌بیرم دێته‌وه‌ نابێ ئاوا بدوێم...ده‌نگم دێنمه‌ خوارێ)
-ببه‌خشه‌ تو خوا، ئه‌رێ له‌ بیرم نه‌بوو ئه‌وه‌ش کاک ...
خۆت ئاسایی پێاوێکی موحته‌ڕه‌مه‌.
-ئه‌وه‌ی هه‌ر له‌ پێشتره‌وه‌ له‌ کنم بوو ئه‌منیش به‌و تازه‌ واریدم ناساند پرسیاری کرد: کاکه‌ دانیشجوویه‌؟
گوتم: نه‌وه‌ڵڵا ته‌واو بووه‌، تاریخی ته‌واو کردووه‌.
گوتی: جالبه‌، تاریخ زۆر جالبه، ئه‌من ئه‌لعانیش ئه‌گه‌ر "خواجه‌ی تاجدار" ده‌خوێنمه‌وه‌ که‌یفێ ده‌که‌م، ئه‌دی "سینوهه‌"ی بۆ ناڵێی؟ ....

8. به‌ ده‌ست خۆم نیه‌له‌ خه‌و هه‌ڵده‌ستم به‌رۆکم ده‌گرێ، له‌ ماڵێ دێمه‌ده‌ر رێم پێ ده‌گرێ، چوزانم ته‌نگه‌ی پێ هه‌ڵچنیوم ئه‌و پرسیاره‌ نامۆیه‌! ده‌بێ فه‌رامۆشی که‌م.


9. هاتووچۆی باغی ده‌که‌م، له‌گه‌ڵ باغه‌وانه‌که‌م به‌ که‌ترییه‌ ره‌شه‌ی چای خۆمانی بۆ ده‌خۆینه‌وه‌ .... بن سێبه‌ری ئه‌و داره‌ بییه‌ زۆر فێنک و خۆشه‌.
سێو خڕکه‌ بوون، هێشوو ترێ خه‌ریکن خۆ بنوێنن ....
پێم وایه‌ ئه‌و پرسیاره‌ش خۆی له‌ مێشکم دوور کردۆته‌وه‌. نازانم له‌وانه‌یه‌ له‌ بیرم چوبێته‌وه‌؛ وا وێده‌چێ .....به‌ڵی وایه‌، وایه‌ له‌ بیرم چۆته‌وه‌.


10. له‌ زێواری ده‌ریاچه‌ی سه‌ددێ چاو له‌ مه‌له‌وانان ده‌که‌م، جار جار بیره‌یه‌کیش بۆ خۆ فێنک کردنه‌وه‌ خراپ نیه‌، خه‌ییامی هه‌ژار له‌به‌ر ده‌سته‌ :
ئاخ خۆزگه‌ له‌ مردنا به‌ مه‌ی شۆراوم ژێر سێبه‌ری مه‌یخانه‌یه‌کا نێژراوم
کێ رۆژی قیامه‌تێ منی دێته‌وه‌ بیر هیچ بۆم نه‌گه‌رێی له‌ چۆمی مه‌ی خه‌نکاوم

سه‌ر گه‌رم دادێ و شه‌پۆل شه‌پۆل ئاوی ده‌ریاچه‌ خۆ به‌ دیواری به‌ردینه‌ی به‌روێ داده‌دا و ده‌نگی شه‌پۆل و شڵپه‌ی مه‌له‌وانی مه‌له‌ نه‌زان تێکه‌ڵ به‌ یه‌ک ده‌بن. هه‌ر چه‌ند خه‌ریکه‌ به‌ فیڕۆ ده‌چێ، به‌ڵام نه‌ زۆر بێهووده‌، هه‌رچی بێ چاوی منیش ته‌مه‌نی به‌ فیڕۆ چوو ده‌رفه‌تی دیتنی هێندێ "جوانی" پێده‌دا.
11. له‌ باغی مکایلی خه‌ریکی قه‌ده‌م لێدانم، هه‌ڵڵا ساز ده‌بێ، به‌لال فرۆشێک مه‌نجه‌ڵه‌ به‌لاله‌که‌ی لێ قڵپ کراوه‌ته‌وه‌ و هات و هاوار به‌ر پا بووه و چه‌ند که‌سیش تێی هاڵاون ده‌چمه‌ پێشێ، یه‌کی دیش له‌ ولای ڕا دێ، پێش ئه‌وه‌ی من بگه‌مێ روو له‌ جه‌ماعه‌ت ده‌ڵێ: "ئه‌رێ داستان چیه‌؟" ....
... ئای له‌و نه‌دامه‌تییه‌ی... قه‌ده‌رێک بوو حه‌سابوومه‌وه‌، به‌ڵام خۆ وه‌بیرم هاته‌وه‌ و که‌وته‌وه‌ شوێن عه‌قڵ و بیرم ئه‌و پرسیاره‌.

12. فکری ناگاتێ با به‌سه‌رهاتی خۆم بنووسمه‌وه‌. به‌ڵام به‌سه‌ر هاتی خۆم به‌چه‌ندی؟ کوا ئه‌وه‌، شته‌؟ به‌و حیسابه‌ی هه‌موو که‌س به‌سه‌ر هاتی خۆی بنووسێته‌وه‌ ده‌بێ به‌ چی؟ ئه‌سڵه‌ن به‌سه‌رهات چیه‌؟ له‌به‌ر چی ده‌بێ بنوسرێته‌وه‌؟ بۆ وێنه‌ بیوگڕافی. پێم جوان و جالب نیه‌ ... به‌ڵام راوه‌سته‌ ....
شتێکم وه‌بیر هاته‌وه‌:
"به‌و پیش بینییه‌وه‌ که‌ چارم ناچاره‌ به‌ تاڤل به‌و دژوارترین پێداویستییه‌ مرۆڤانه‌یه‌ رابگه‌م که‌ هه‌تا هێستا چوارچێوه‌ی گرتووه‌. ناعیلاج ده‌بێ بڵێم حه‌ز چ که‌سم؟ هه‌ڵبه‌ت بۆی هه‌یه‌ ئه‌و خاڵه‌یان بۆ ده‌رکه‌وتبێ، چونکه‌ به‌ بێ بوونی "شه‌واهید" هیچ کارێکم ئه‌نجام نه‌داوه‌. به‌ڵام خه‌راپ لێک حاڵی بوونی پێست ئه‌ستوونی "ئه‌رکی من" و "چکۆله‌بوونی هاوچه‌رخانی من"به‌و هۆیه‌ دێته‌ ئاراوه‌، که‌ ئه‌وان گوێیان نه‌داوه‌ته‌ په‌یڤی من و ته‌نانه‌ت هه‌ر نه‌یاندیوم. من ته‌نیا و ته‌نیا له‌سه‌ر ئیعتیباری خۆم زیندووم و له‌وانه‌یه‌ ته‌نیا و ته‌نیا پێشداوه‌ری کردن بێ که‌ بڵێم من ده‌ژیم؟ ..... ته‌نیا پێداویستی من ئاتاج بوونی منه به‌ ئاخافتن له‌گه‌ڵ ئه‌و "بلیمه‌ته‌"ی که‌ دێته‌ oberengnadin (ئۆبێرێنگنادین) هه‌تا پێم بسه‌لمێنێ که‌ ناژیم ... له‌ وه‌ها بارودۆخێکدا، ئه‌رکێک دێته‌ ئاراوه‌ که‌ عاده‌ته‌کان و پتر له‌ویش ‌رووزی غه‌ریزه‌کانم سه‌ری شه‌ڕیان له‌ گه‌ڵی هه‌یه‌، مه‌به‌ستم ئه‌و خاڵه‌یه‌: گوێ رادێرنه‌ من! چونکه‌ من ئه‌و هه‌م و ئه‌و هام. به‌ تایبه‌ت منتان له‌گه‌ڵ که‌س لێ تێک نه‌چێ! .....
-ئه‌وه‌ خه‌ریکی چی؟
-چیت لێ بشارمه‌وه‌ ده‌مهه‌ویست داستانێک بنووسم ئه‌ویش گه‌یشتمه‌ سه‌ر ئه‌و باوه‌ڕه‌ که‌ به‌سه‌رهاتی خۆم بنووسمه‌وه‌. (نه‌مکوت نازانم داستان چیه‌)
-به‌سه‌رهاتی خۆت؟ خراپ نییه‌.ئه‌دی ئه‌و کتێبه‌ چیه‌؟
(کتێبه‌ی ده‌ست دایه‌ و چاوی لێکرد، کار له‌ کار ترازا، هیچم پێ نه‌کرا، ئه‌وه‌ی خه‌ریک بووم ده‌ستم پێکردبوو به‌ نێوی به‌سه‌ر هاتی خۆم له‌و کتێبه‌ وه‌رگیرابوو)
-جا خۆ ئه‌وه‌ی ده‌ینووسی، ته‌رجمه‌ی ئه‌و کتێبه‌ی "نیچه‌"یه‌؟!
-ده‌ی جا چیه‌؟ چ له‌وه‌ی جوانتر، نیچه‌ش له‌و کتێبه‌ی دا به‌سه‌رهاتی خۆی ده‌گێرێته‌وه‌، ئه‌منیش ده‌مهه‌وێ پێشه‌کییه‌که‌ی وی بکه‌مه‌ پێشه‌کی ئه‌و شته‌ی ده‌مهه‌وێ بینووسم.
-شتی وا چۆن ده‌بێ؟وه‌ڵڵاهی من ئه‌وه‌م پێ کار نیه‌. ئه‌و چه‌ل جه‌ماعه‌ت نانیان به‌ گوێیان نه‌خواردوه‌، ده‌زانن ئی خۆت نیه‌ ئابڕوت ده‌چێ.
-چۆنم ئابڕو ده‌چێ؟ ئه‌وه‌ڵه‌ن باوه‌ڕکه‌ که‌س نازانێ، له‌و پاشی وه‌ره‌ بۆ خۆمان ده‌چین ده‌ڵه‌ین ئه‌وه‌ ته‌رجمه‌ی نوسراوه‌یه‌کی نیچه‌یه‌ بزانین هه‌ر ده‌زانن ئی کێها کتێبه‌یه‌تی؟ ئه‌من له‌ بیرمه‌ له‌ مه‌ڕاسمی به‌ خاک ئه‌سپاردنی هونه‌رمه‌ندێکی دام یه‌کێک شێعری "شێرکۆ بێکه‌س"ی کرده‌ ئی خۆی و خوێندیه‌وه‌ که‌میش نه‌یزانی، له‌سه‌ری گیرا و وه‌ ئیعتباریش که‌وت. جا ئه‌وه‌ ئاڵمانیشه‌ و هه‌ر رێی پێ نابه‌ن. باوه‌ڕکه‌ ئه‌گه‌ر زانیشیان ده‌ڵێم له‌ بیرم چوو له‌ پاوه‌ره‌قی دا بڵێم ئه‌و به‌شه‌ی له‌ نیچه‌ وه‌رگیراوه‌ ..... ئه‌وانیش پێی ده‌ڵێن ئیبتیکار و داهێنانی شتێکی نوێ و به‌ قازانجم ته‌واو ده‌بێ!
-که‌یفی خۆته‌، به‌ڵام ئه‌من ئه‌و قسانه‌م به‌ گوێدا ناچێ و ئه‌وه‌م پێ کار نیه‌.... لێک هه‌ڵبڕاین.
قسه‌ی خۆمان بێ ساردی کردمه‌وه‌ و وازم له‌و شته‌ی هێنا.

13. زۆر گه‌رمه‌ و ئه‌منیش وه‌ک جه‌ماعه‌تێ له‌ پارکێ دانیشتووم و چای ده‌خۆمه‌وه‌ جارجاره‌ کزه‌ بایه‌کی دێ و فێنک ده‌بمه‌وه‌.
دوو سێ یه‌ک دانیشتوون، هه‌ڵبه‌ت هه‌موو رۆژێ وه‌ک من دێنه‌ ئێره‌ به‌ڵام زووتر له من. ده‌نگیان باش ده‌بیسم، باسی "هایدگێر"ی ده‌که‌ن، به‌ خودای جوان قسان ده‌که‌ن هه‌ی ره‌حمه‌ت له‌ دای و بابیان ....
....ئیشتیام چوویه‌ له‌باره‌ی هایدگێری پتر وه‌خوێنم، هه‌ستام وه‌ڕێ که‌وتم تا دانه‌خراوه‌ بچمه‌ "مێهره‌گان"ی بزانم له‌و بابه‌ته‌وه‌ چم وه‌گیر ده‌که‌وێ هه‌ر وه‌ها که‌ هه‌ستام وه‌ڕێ که‌وتم له‌ سه‌ر نیمکه‌تێکی کیژۆڵه‌یه‌کی زۆر جوان دانیشتبوو، له‌ دڵه‌ خۆم دا ده‌مگوت بریا "ئه‌رێ داستان چیه‌؟" پرسیارێک با وه‌ک "ئه‌رێ سه‌عات چه‌نده‌؟" تا کردبامه‌ بیانوو ئه‌و کچه‌ جوانه‌م پێ دواندبا! به‌ڵام مه‌غابن سه‌عاته‌ پێمه‌ و داستان چیه‌ش بۆ وه‌ی نابێ.
-کاکه‌ ببه‌خشه‌ سه‌عات چه‌نده‌؟ (له‌ پڕڕا که‌ گه‌یشتمه‌ لای، کچه‌ له‌ منی پرسی)
پێم ناخۆش بووله‌فزی کاکه‌ی به‌کار هێنا به‌ڵام ئه‌وه‌یکه چه‌ند له‌حزه‌ پێشتر ئاواتم بوو وه‌دیهات وڵامم دایه‌وه‌ و ته‌شه‌ککووری کرد به‌ڵام نازانم بۆ، له‌ خۆم رادیت و گوتم خانم ببه‌خشه‌ ئه‌من خه‌ریکی داستانێکی ده‌نووسم ئه‌رێ ئه‌گه‌ر پریسارێکم هه‌بێ بڵه‌ی بتوانی وڵام ده‌یه‌وه‌، ئاخر به‌که‌لکم دێ له‌ نوسینی داستانه‌که‌دا ...
-تکایه‌ فه‌رموو
- ئه‌رێ ئه‌وه‌ داستانی ئه‌و جوانیه‌ت چیه‌؟
-ئاغای موحته‌ڕه‌م ئه‌و قسانه‌ له‌ یه‌کی وه‌ک تۆ که‌ سه‌ری سپی بووه‌ عه‌یبه‌.
پێم خۆش بوو که‌ له‌فزی ئاغای به‌کار برد به‌ڵام باقی قسه‌که‌ی کپ و ماتی کردم، ته‌نانه‌ت عوزریشم بنه‌خواست سه‌ری خۆم داخسات و رۆیشتمه.
به‌ پێی ئه‌وه‌که‌ له‌ بیرم دا مابوو ده‌بێ بچمه‌ کتێب فرۆشی، چووم به‌ڵام ئه‌عسابم خراپ بوو، کتێبێکم دی به‌ نێوی "درباره‌ی رمان و داستان کوتاه" ی "سامرست موام" کڕیم و هاتمه‌ ده‌رێ. له‌ بیرم چوو بۆ چی هاتبووم وه‌بیرم هاته‌وه‌ به‌ڵام فایده‌ی نه‌بوو، چوون پوڵم پێ نه‌مابوو.

14. پاش نووسینی ئه‌و نووسراوه‌یه‌ بڕیارم دا بیده‌م به‌ دۆستێکی ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی ئه‌ده‌بیی مه‌هاباد له‌ ژێر ناوی "پێشکه‌ش به‌ یه‌که‌مین کۆڕی زانستی ئه‌نجومه‌نی مه‌هاباد" چونکه‌ جوان رێکه‌وت ئه‌من که‌ ئه‌و نووسراوه‌یه‌م ده‌نووسی ئه‌و کۆڕه‌ش به‌ڕێوه‌ ده‌چوو. به‌ڵام دوایه‌ که‌وتمه دڵه‌ڕاوکێ که‌ به‌ خۆم بێم و بیخوێنمه‌وه‌ ....
ساغ نه‌ده‌بوومه‌وه‌. هه‌ڵبه‌ت نه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌که‌ ئه‌و کاره‌ کێ بیکا باشتره‌م به‌ڵکوو به‌و هۆیانه‌:
1- جارێکی له‌ لایه‌ن دۆستانه‌وه‌ لێیان گێڕامه‌وه‌ بچمه‌ ئه‌نجومه‌نێ، هه‌ڵبه‌ت بۆ به‌ڕیوانی ، نازانم چۆن بوو، دوو ده‌سته‌یی په‌یدا ببوو، جا با له‌وه‌ی گه‌ڕێین؛ به‌ڵام له‌و پاشی هه‌ر له‌ سه‌ر داوای دۆستان شتێکم خوێنده‌وه‌، خه‌ریکی خوێندنه‌وه‌ بووم یه‌کی سه‌ری سپی چێهره‌ نوورانی "باش نه‌زان" هاته‌ ژوورێ، که‌ منی دیت پێی سه‌یر بوو، هێنده‌ی خۆ نه‌گرت، رۆیشته‌وه‌ ده‌رێ، دوایه‌ به‌ کوڕه‌کانی گوتبوو، ئه‌من ساڵێ یه‌ک دوو که‌ڕه‌ت دێمه‌ ئه‌نجومه‌نێ، ئه‌ویش له‌به‌ر ئه‌وه‌ی بزانم جاشی تازه‌ کێی لێ زیاد بووه‌؟! ئه‌ویش خوا شوکر بابه‌ ئی ئه‌و ساڵم زوو ناسی.
2- یه‌ک دوو ساڵ له‌مه‌وبه‌ر هاتم و دیسان ئه‌و ئیفتیخاره‌م به‌ نه‌سیب بوو بێمه نێو دۆستانی ئه‌دیب. پاش خوێندنه‌وه‌ی مه‌به‌ستێک یه‌کێک له‌ دۆستان گوتی: وه‌ڵڵا ده‌نگت زۆر خۆشه‌ وه‌ک گویه‌نده‌ی رادیۆ و ته‌له‌ڤزیۆن ده‌چێ ... هه‌ڵبه‌ت ئه‌وه‌ سه‌یر نییه‌، هه‌رچی بێ ئه‌وه‌ش که‌ شتێکه‌.
به‌ڵام سه‌یر ئه‌وه‌ بوو که‌ سه‌رنجی راکێشام؛ یه‌کی زانا هه‌ڵدایه‌ و گوتی له‌ کاتێکدا باس له‌ تێکشکانی هه‌ستی ده‌کرێ، سه‌رنجدان به‌ نیچه‌ به‌کاری چی دێ؟ ... هیچم نه‌گوت، به‌ڵام ده‌متوانی بڵێم ئه‌گه‌ر وایه‌ ئه‌تۆ بۆ فه‌لسه‌فه‌ی‌ یۆنانی مێژینه‌مه‌ند ته‌دریس ده‌که‌ی یان له‌ ویش واوه‌تر ئه‌سڵه‌ن بۆ فه‌لسه‌فه‌ ده‌خوێنی؟
-له‌ حاڵێکدا که‌ ئه‌وڕۆکه‌ به‌ ئه‌ندێشه‌ کردنی فه‌لسه‌فی (nomadic) یان بیابانگه‌رد وه‌ک سه‌فه‌تێک نیسبه‌ت ده‌ده‌ن هه‌ر کات ئه‌و ئه‌ندێشه‌ کردنه‌ به‌ نێوانجیگه‌رایه‌تی نزیک بوونه‌که‌ی له‌ حه‌قیقه‌ت. له‌ چوارچێوه‌ی مه‌به‌ستێکی خالیسی ئاکادێمیکی واوه‌تر رۆیشتووه‌، بۆشی کردنه‌وه‌ی خۆی به زه‌رووره‌ت پاڵ وه‌ سفه‌تی له‌و جۆره‌وه‌ ده‌دا. ئه‌وه‌ پتر له‌ سه‌ت ساڵه‌ پۆزیتیویزم تێده‌کۆشێ فه‌لسه‌فه‌ دابه‌زێنێته‌ ناو حه‌وشه‌ی "زانست" هه‌روه‌ها ویستوومه‌ وه‌ک لکێک له‌ "مه‌عره‌فه‌تی عه‌ینی یان له‌ چه‌شنی پێچ ومۆره‌یه‌کی دیکه‌، له‌ دام و ده‌زگای سه‌رانسه‌ر رێک‌وپێک و مودیرییه‌ت گه‌ڕاوی جیهانی مۆدێرن بیخاته‌ به‌ر چاو.
به‌ڵام ئاخۆ ئه‌وه‌ به‌و واتایه‌ نیه‌ که‌ ئه‌ندێشه‌ کردن به‌ زه‌رووره‌ت کارێکی "نا سسیستماتیک"ه؛ که‌ ئه‌ندێشه‌ کردنی فه‌لسه‌فه‌ ناتوانێ یان نابێ رێک و پێک و خێوی پته‌وایه‌تی بێ؟
وه‌بڕه‌وکه‌وتنی هێندێک سه‌بک و که‌ڵه‌ک و کوڵه‌کی "پۆست مۆدێرن" له‌ ئه‌ده‌بیاتدا و له‌ پاشی ته‌نینه‌وه‌ی وهی بۆ حه‌وشه‌کانی ئه‌ندێشه‌ کردنی نه‌زه‌ری (تێئۆریک)، ئه‌و بۆچوونه‌ی په‌ره‌ پێدا و گۆیا ئاڵۆزئ و بێ واتایی عه‌لامه‌ت و نیشانه‌ی،هه‌راو ئه‌ندێشه‌ کردن جا دێره‌دا ده‌گه‌ین به‌ بۆچوونی غه‌ڵه‌تی ئه‌و دۆسته‌ زانا و به‌ڕێزه‌، چونکه‌ ئه‌و دۆسته‌ دانیشگاهییه‌ و ئه‌و شته‌ی بۆ ده‌ربڕینی بیروڕا پاڵی وێده‌دا، متوونی دانیشگاهین له‌ ئێران، چوونکه‌ ئه‌و متوونانه‌ پتریان شتێک نین جگه‌ له‌ رێژه‌یه‌کی یه‌کجار زۆر له‌ وه‌رگێڕاوه‌ی غه‌ڵه‌ت و بێ واتا که‌ بۆته‌ هۆی پێکهێنانی ئه‌و بۆچوونه‌ غه‌ڵه‌تانه‌ و به‌ راستیش به‌رپرسی سه‌ره‌کی ئه‌و بارودۆخه‌ هه‌مان نیزامی دانیشگاهییه‌ که‌ نه‌یانتوانیوه‌ ته‌نانه‌ت پێوانه‌گه‌لێکی گشتی و هه‌مه‌ لایه‌نه‌ بۆ هه‌ڵسه‌نگاندنی ئاسه‌واره‌کان، بریتی له‌ وه‌رگیراوه‌ یان نووسراوه‌ بده‌نه‌ ده‌ست؛ له‌ ئاکامدا بڕیاردان له‌ باره‌ی دژوار بوون یان قۆڕیات بوونی فیساره‌ ئاسه‌واری فه‌لسه‌فی هێستاش که‌ هێستایه‌ له‌ وڵاتی من‌دا له‌سه‌ر پایه‌ و بناغه‌ی سه‌لیقه‌ گه‌لی تاکه‌که‌سی راوه‌ستاوه‌.
.... با له‌ کۆتاییدا ئه‌وه‌نده‌ی له‌ قه‌ولی ئاغای "فه‌رهادپوور" بڵێم که‌: " ... ئه‌ندێشه‌کردنی فه‌لسه‌فیانه‌ی حه‌قیقی ته‌نانه‌ت کاتێک به‌ زۆره‌ملی به‌ فه‌زایه‌کی ئاکادێمیکی به‌ربه‌ست ده‌کرێ، له‌مپه‌ر و دابه‌ش کردنه‌ ده‌سکردانه‌ و دژی فه‌لسه‌فییه‌ ئاکادێمیکه‌کان تێک ده‌شکێنێ ؛ ئه‌وڕۆ له‌ جیهانی مه‌ودا یانی جیهانێک که‌ له‌ودا سیاسه‌ت بۆته‌ مودیرییه‌ت، هونه‌ر بۆته‌ فه‌‌رهه‌نگ، زانست بۆته‌ تێکنۆلۆژی و عیشق بۆته‌ سێکس دانیشگاهان به‌ به‌رهه‌م هێنانی رێژه‌یه‌کی زۆر له‌ رشته‌ کاربوردییه‌کان و وه‌ له‌ باتی حه‌قیقه‌ت به‌ سوودی "به‌که‌لک بوون و کرده‌وه‌یی بوون" پتر له‌وه‌یکه‌ خزمه‌تگوزاری نیزامی سه‌رمایه‌داری بورووکراتییه‌کی جیهانی بن، بۆ خۆیان بوون به‌ به‌شێک له‌و نیزامه‌، یانی کۆمپانیگه‌لێکی تیجاڕی بۆ گه‌یشتن به‌ قازانجی ماڵی. له‌ وه‌ها کێش و هه‌وایه‌کدا ئه‌و گرۆی سه‌ربه‌ نه‌ریته‌ ئه‌نێشه‌ییه‌کان که‌ خوازیاری لێکدانه‌وه‌ی "زانستی" و نیزامم مه‌ندن و تێده‌کۆشن هه‌تا به‌ دابه‌زاندنی فه‌لسه‌فه‌ بۆ حه‌وشه‌ی مه‌عریفه‌ت شناسی بیکه‌ن به‌ خزمه‌تگوزاری ده‌ست به‌ سینه‌ی زانست، به‌ر له‌ هه‌موو لایه‌ک ره‌ت که‌ره‌وه‌ی خووخده‌ی سیستماتیکی فه‌لسه‌فه‌ن.

15. فه‌سڵی دروێنه‌ی هاتوه‌، گه‌نم گه‌یوه‌ و له‌ مه‌زرایه‌ خه‌ریکی دروێنه‌ین، هه‌ڵبه‌ت "کۆمباین"مان هه‌یه‌، به‌ خوای سه‌یره‌، ئه‌وه‌ی به‌ رۆژێکی ده‌یدروێ ساڵی ساڵان به‌ مانگێکی نه‌ده‌دروا! گه‌رما و ته‌پ و تۆز وای کردووه‌ ناچار سه‌ر و گوێلاکم داپێچم، ئای پاڕکی شێخ شه‌ڵتووت ئای چایه‌که‌ی مام خدری به‌ خودای ئاره‌زووتان ده‌که‌م، ئه‌هــ، خۆ ده‌نگی سێ ته‌گه‌ری نایه‌ڵێ بنووسم، به‌ خێر ئه‌وه‌ هاتم به‌و نیوه‌ڕۆیه‌ی له‌ پارکێ بیره‌وه‌ری بنووسمه‌وه‌....
... هه‌رچی بێ دروێنه‌ ته‌واو بوو، به‌ڵام چاکی نه‌بڕیبوو، ده‌یانگوت دانه‌که‌ی وه‌زنیی نییه‌، هه‌ر بۆیه‌ بابیشم رازی نه‌ده‌هاته‌ به‌رچاو، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ گه‌نم له‌ چاو شتی دی پوڵێکی وای نه‌ده‌کرد، هه‌ڵبه‌ت بۆم حه‌ل نه‌بوو بابم بۆ نارازییه‌، چوونکه‌ ئه‌و هه‌ر له‌ پاره‌وه‌ زه‌وی و زاره‌که‌ی به‌ ئیجاره‌ دا بوو.

16. له‌ سه‌رده‌شتێ میوانی دۆستێکم بووم، گوتی ئه‌و کتێبه‌ی له‌گه‌ڵ خۆت به‌ره‌وه‌ بیده‌ به‌ کاک "عه‌زیز"ی. ئه‌منیش پێم عه‌یب بوو بڵێم نایدوێنم. ئاخر رۆژێکی له‌سه‌ر شتێکی که‌ بایه‌ ئه‌وه‌نده‌ی نیه‌ بڵێم ئه‌و شته‌ چ بوو له‌ خیابانێ، پێمه‌ڕه‌ی لێ راست کردمه‌وه‌، به‌ڵام ئه‌من له‌به‌ری هه‌ڵنه‌هاتم، بریا هه‌ڵاتبام چوونکه‌ ئه‌وه‌نده‌ی شایی به‌خۆ ده‌بوو که‌ به‌ خۆدا نه‌شکاباوه‌ و نێوانیشمان باشتر پێک ده‌هاته‌وه‌. به‌ڵام چوونکه‌ هه‌ڵنه‌هاتم زۆر قه‌ڵس بوو یانی له‌وه‌ی قه‌ڵس بوو که‌ بۆ لێی ناترسێم؛ ئاخر ئه‌من باشم ده‌ناسی بۆ وه‌ی نه‌ده‌بوو لێی بترسێم! به‌ڵام ئه‌و خۆی نه‌ده‌ناسی و زۆر زۆره‌که‌ی ئه‌گه‌ر لێت پرسیبا ئه‌تۆ کێی؟ ده‌یگوت: "شاڕووخ"م.
... چۆنی بده‌مێ؟ ده‌یده‌م به‌ یه‌کێکی بیداتێ .... نا .... نابێ، بۆخۆم ده‌چم ... کوڕه‌ بابه‌ هه‌ر چۆنێک بێ بڕۆ بیده‌یه‌ ئیدی.
نازانم ... چه‌لێ ئه‌وه‌ پێمه‌ و چاوی پێدا ده‌خشێنم، شایه‌د ئێوارێ چوومه‌ و دامێ، سه‌یره‌ روو له‌ هه‌ر کوێ ده‌که‌ی ده‌نگیان دێ.... ئاوڕ ده‌ده‌مه‌وه‌.
چادریشیان هه‌ڵداوه‌.... ئاخه‌ گوێم دابووه‌ ئه‌و کوڕه‌ خوێنده‌وارانه‌، به‌ڵام "گه‌ گۆرم، گه‌ گۆرم" لێی تێکدام!
.... کتێبی ئه‌مانه‌ت چاو پێداده‌خشێنم، ها وه‌ڵڵا جالبه‌، نوورێکی هیوا له‌ دڵم گه‌ڕا، هه‌ڵبه‌ت نه‌ک بڵه‌ی وڵامی پرسیاره‌که‌م دیتبێته‌وه‌، به‌ڵکوو شتێکی دی که‌ به‌یه‌کجاری له‌ دڵه‌راوکێ ده‌مپه‌ڕێنێته‌وه‌ و ئه‌رخه‌یانی کردم واز له‌ دیتنه‌وه‌ی وڵامی ئه‌و پرسیاره‌ بێنم.
"به‌ میزان و ته‌رازوو و کۆت هه‌ڵمسه‌نگێنی گه‌ردوون
ده‌زانی چه‌ند له‌ مێژینه‌م، نه‌ ئه‌فسانه‌م نه‌ چیرۆکم"
هه‌زار ره‌حمه‌ت له‌ قه‌برت بێ محه‌ممه‌دی نووری خۆ نه‌جاتت دام.

17. هاوار به‌ ماڵم هاوینیش تێپه‌ڕی، پاییز هه‌میشه‌ شوێنی داهاتووی خۆم له‌ جیهاندا ده‌خاته‌ به‌رچاو، به‌ڵام له‌ به‌ر وه‌ی که‌ ئه‌وه‌ی سه‌رده‌مێک هه‌وێنی ژانه‌سه‌ر و هه‌را و هوریای ژیانم بوو یانی "لاوێتی" لێم نه‌بێ به‌ هه‌وێنی خۆزیا و بریا.
ده‌بێ کارێکی بکه‌م که‌ هه‌وای رۆح و گیانم هه‌میشه‌ هه‌ر به‌هاری بێ ئاخر لام وایه‌ هه‌ر که‌ وه‌رزی گوڵاڵه‌ سووره‌کان به‌سه‌ر بچێ ژیانی منیش کۆتایی پێ دێ...
... خشه‌ خشی گه‌ڵای وه‌ریوی ره‌نگ زه‌ردی په‌ژمراو، هیچکات ئه‌وه‌نده‌ی به‌ گوێم ئاشنا نه‌بووه‌.
"پاییز زه‌ڕ، یه‌خ جام، چارشێوێ ئه‌ی ته‌م
دێره‌ن ســـــــواره‌ن نۆ عه‌روس غـــــــــه‌م"
مه‌وله‌وی تێرێته‌‌ بیرم ، ئه‌و هه‌وا پاییزییه‌ ....
به‌ خوای هه‌وایه‌کی شاعیرانه‌یه‌.
له‌ سه‌ر نیمکه‌تێک دانیشتووم ... شێعر ... شێعر ....
به‌ڵی بیر له‌ شێعر ده‌که‌مه‌وه‌.
دیتمه‌وه‌...
بۆ نیشتن و دابه‌زینه‌وه‌ شێعر به‌کاری من دێ نه‌ک داستان، هه‌ڵده‌ستم به‌ گوڕوتینی مناڵ بۆ کایه‌، ده‌گه‌ڕێمه‌وه‌ نێو شار، به‌ڵام ئیدی ئه‌وه‌ بۆ گاڵته‌ نابێ ... ئه‌خه‌ .... منداڵیش کایه‌ به‌ جیددی ده‌گرێ ... ده‌بێ وێکه‌وم بزانم شێعر چیه‌؟
ئه‌رێ شێعر چیه‌؟

سه‌رچاوه‌کان:
* Ecce homo, F. N ( فریدرێش نیچه‌)
* دیوانی مه‌وله‌وی
* شه‌وێک و خه‌وێک، محه‌ممه‌د نووری
* خه‌ییامی هه‌ژار
* پاره‌های فکر، مراد فرهاد پور
* ئه‌گه‌ر شه‌یتان و عاشق بووبا، هیوا قاره‌مانی، له‌ ژێر چاپ
* بۆخۆم، ئێوارانی پارکی شێخ شه‌ڵتووت، له‌ ژێر چاوه‌دێری

__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
  #163  
قدیمی 03-30-2015
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

ئێمه‌ش
حوسێن شێربه‌گی- بۆکان


یادی به‌خێر، بڕگه‌ی گه‌نجی و ته‌شقی که‌ف‌وکوڵی شۆڕشگێڕی و ڕووناکبیری. تاقمێکی گرینگ بووین. پیاو به زبانی خۆی تاریف و وه‌سفی خۆی نه‌کا... به‌ڵام... نازانم بڵێم چی؟... ده‌ترسم خۆم باسی نه‌که‌م، له‌به‌ر به‌خیلی و ئێره‌یی پێ‌بردنی دیتران که‌س باسی نه‌کات. به‌ڵام... نا. ئه‌م گشته چالاکی و ڕووناکبیری و شۆڕشگێڕییه‌ی تاقمی ئێمه (پۆلی برایان) نابێ نه‌چێته ناو مێژوو، نابێ له مێژووی ڕووناکبیری و شۆڕشگێڕی و خزمه‌تگوزاری به گه‌ل و نیشتماندا بزر بێ...
ده‌یجا باوه‌کوو ده‌ڵێن: (پیاو بوخۆی به زبانی خۆی تاریفی خۆی نه‌کا)، به‌ڵام نا... من ده‌یڵێم:
ئێمه‌ش ئێمه بووین! که‌م نه‌بووین. نه‌ک له ڕوانگه‌ی ئه‌ژماره‌وه، نا.. له ڕووی بایه‌خ و کێش و چۆنیه‌تییه‌وه. دایم‌وده‌رهه‌م، یان هه‌ر کاتێ کاروبار و قسه و باسێک له گۆڕێدا بوایه. ده‌مانتوانی نیگاکان به‌ره‌و خۆمان ڕاکێشین. زۆر جار وای لێ ده‌هات و کار و کرده‌ی ئێمه وه‌های ده‌نگ ده‌داوه، ده‌تگوت هه‌ر ئه‌و ڕۆژه، یان ئه‌و شه‌وه ناومان ده‌چێته ناو لاپه‌ڕه‌ی مێژووه‌وه و مێژوونووسان ئه‌و شه‌و و ڕۆژه ناخه‌ون تا کار و کرده‌وه‌کانی ئێمه نه‌خه‌نه سه‌ر لاپه‌ڕه‌ی مێژوو. هه‌ر به ڕاستی کرده‌ی وامان هه‌بوو که زۆر که‌سمان لێ‌بڕاو ده‌کرد پێمان بڵێن: ئافه‌رم، ئه‌مانه کوڕی پاشه‌ڕۆژن!
به‌ڵام ئی واش هه‌بوون له به‌ر به‌خیلی و ئێره‌یی پێ‌بردن به ته‌وس و توانجه‌وه پێیان ده‌گوتین: نا.. قوڵی ئه‌و قوڵی نه‌ماوه...
جه‌ماوه‌ری ئێمه ئاوهایه، کۆمه‌ڵگای ئێمه به‌م چه‌شنه‌یه. له جیاتی خۆشه‌ویستی و پێ‌زانین و مروڤ‌په‌روه‌ری، له‌به‌ر گچکه‌یی خۆیان، ده‌تشکێنن، له به‌ر به‌خیلی ده‌تبوغزێنن! ده‌یجا زۆر جاران هاکا کارێکی گه‌وره‌مان ده‌کرد، له بری هه‌موو پێ‌زانین و ڕێز لێ‌گرتنێک، پێیان ده‌گوتین: که‌س نا، ڕه‌جه‌ب، ئه‌ویش به حاڵه‌حاڵ...
به‌ڵام به سه‌ر گشت ئه‌مانه‌دا، ئێمه‌ش ئێمه بووین. کار و کرده‌ی خۆمان هه‌بوو، ئاکار و خووخده‌ی خۆمان هه‌بوو. خۆمان زۆر باش بۆ به ده‌سته‌وه گرتنی ڕۆڵ و سوکانی لێ‌خوڕینی پاپۆڕی زه‌ریای ژیان و زاڵ بوون به سه‌ر دۆخی کۆمه‌ڵگا و جه‌ماوه‌ردا ئاماده کردبوو. له ڕاستیدا کارمان به قسه‌ی خه‌ڵک نه‌بوو، خۆمان له پێشه‌وایی و ڕێبه‌رایه‌تی جه‌ماوه‌ر خۆش کردبوو...
زستانی هه‌زار و سێسه‌ت و ته‌قڵه‌کوت _ ئه‌ڵبه‌ت به مێژووی کۆچی هه‌تاوی _ بڕیار وا بوو خه‌ڵک بڕژێنه سه‌ر شه‌قام و له ده‌ست گرانی نان و ئارد و گه‌نم، ڕێ‌پێوان و خۆپیشان‌دان بکه‌ن. ده‌یجا خۆ نه‌ده‌کرا ئێمه تێدا نه‌بین! ده‌بایه (پۆلی برایان) کۆوه باین و بۆ به‌شداری کردن و ته‌نانه‌ت ڕێبه‌رایه‌تی ئه‌م ئه‌رکه پلان داڕێژین. ده‌بوایه کۆڕێک بگرین و پرس و کێشه‌که شه‌ن‌وکه‌و که‌ین و پلانی بۆ داڕێژین. هه‌ر به‌م بۆنه‌یه‌وه ته‌واوی شه‌وانی یه‌که‌م مانگی زستان، له کازینۆی (حه‌سه‌ن مودیر) وه‌کۆ ده‌بووین و پرسه‌که‌مان شیکاری ده‌کرد. کازینۆی حه‌سه‌ن مودیر له‌م شاره‌ی ئێمه‌دا مۆڵگه‌ی چاخۆر و قلیان‌کێش و دامه‌باز و تاقمێ که‌وباز و کۆترباز و... زه‌لامی له‌م چه‌شنه ئاکارانه بوو. جا له‌به‌ر ئه‌وه‌ی به دوور له گومانی خۆفیه و موفه‌تیشی ئاسایش بوو، (پۆلی برایان)یش کردبوومانه بنکه‌ی خۆمان و زۆربه‌ی کاتمان هه‌ر له‌وێ بووین و کۆڕ و کۆبوونه‌وه‌کانیشمان بۆ شه‌ن‌وکه‌وی پرسه‌کان هه‌ر له‌وێ بوو.
به‌ڵێ... بۆ به‌شداری کردن له‌و ڕێ‌پێوانه‌ی باسی کرا، نزیکه‌ی چل شه‌و و ڕۆژ کۆڕمان به‌ست و قسه و باس و شیکاری کێشه‌که‌مان کرد. به‌تایبه‌ت شه‌وی شه‌شی ڕێ‌به‌ندان و ڕۆژه‌که‌شی له گه‌ڵدا بێ، ئێمه هه‌دادان و حه‌وانه‌وه‌مان له خۆمان حه‌رام کرد و ته‌واو سه‌رقاڵی ئیشه‌که بووین، که‌چی له سه‌عات چواری ئێواره‌دا هه‌واڵیان داینێ: خۆپیشان‌دان کرا و سه‌رکه‌وت و ته‌واویش بوو!!!
به‌ڵام ئێمه‌ش ئێمه بووین... ده‌مانتوانی له هه‌ر بارودۆخێکدا و به هه‌ر کلۆجێ بێت نیگاکان به‌ره‌و خۆمان ڕاکێشین. هه‌ر بۆیه ئه‌و ڕۆژه‌ش له پاش ته‌واو بوونی خۆپیشان‌دان و سه‌رکه‌وتنی خه‌ڵک، له پاش ئه‌وه‌ی پۆلی برایان له کازینۆی حه‌سه‌ن مودیر بایه‌خی چه‌نده‌ها دۆلارمان چایی و پورته‌غاڵ و مۆز و شیرینی خواردبوو، له کازینۆ چووینه ده‌ر و خۆمان گه‌یانده شوێنی ئاپۆره‌ی جه‌ماوه‌ر و ده‌ستمان کرد به قسه و باس و چۆنیه‌تی بزاڤه‌که و شیکاری ئه‌م ڕاپه‌ڕینه بۆ خه‌ڵکه‌که. ئه‌ڵبه‌ت وامان قسه ده‌کرد وه‌ک ئه‌وه‌ی پێشه‌نگ و هه‌مه‌کاره‌ی ئۆپه‌راسیۆنه‌که ئێمه بووبێتین! ئاخه سی چل شه‌و و ڕۆژمان زه‌حمه‌ت کێشابوو...
ئه‌ی ڕۆژی سێزده‌ی مانگی سێی ساڵی قه‌له‌ڕه‌شه‌که چی؟ ئێمه به شه‌قامدا ده‌خولاینه‌وه، که‌مێکمان مابوو بگه‌ینه به‌ر ده‌رگای نه‌خۆشخانه‌ی گه‌وره، که‌چی ته‌ماشامان کرد. ده دوانزه ئۆتۆمبیلی گاری و باری و سه‌واری، پڕپڕ له حه‌شیمه‌ت به هه‌ڵڵا و زه‌نا گه‌یشتنه ئه‌و شوێنه. هه‌روه‌ها چاومان پێکه‌وت ئه‌وا له ناو شاریشه‌وه جه‌ماوه‌ر به ڕاکردن به‌ره‌و ئه‌م شوێنه دێن. ئێمه هه‌ر له حه‌واوه بۆمان ده‌رکه‌وت ئه‌مانه سێڵاو بردوون و ده‌ربه‌ده‌ر و ئاواره و لێقه‌وماوانی ئه‌و نه‌یامه‌تییه‌ن. ده‌یجا نامه‌ردت نه‌که‌ن ڕۆژی هیممه‌ته. هه‌رکام له ئه‌ندامانی پۆلی برایان له شوێنێکه‌وه چووینه سه‌ر چرپا و عاره‌بانه و لادیوار و سه‌رسه‌رکۆ و ده‌ستمان کرد به خوتبه و مژوولیایش بۆ جه‌ماوه‌ر و ئاماده‌بووان:
«هۆ خه‌ڵکینه هۆو.. ئه‌ی نه‌ته‌وه‌ی قاره‌مان و پاڵه‌وان، خوشکان و برایانتان لێیان قه‌وماوه، سێڵاو ماڵ‌کاولی کردوون، سێڵاو ڕووت و ڕه‌جاڵ و ئاواره و ده‌ربه‌ده‌ری کردوون، به‌ڵای ئاسمان کوڕ خنکاو و کچ‌ون‌بوو و دای و باب له پێ‌که‌وتووی کردوون. هۆو گه‌لۆ، ئه‌ی گه‌لی قاره‌مان و ئه‌ی نه‌ته‌وه‌ی کاوه‌ی نه‌به‌رد، ئه‌مه خوشک وبرایانی ئێوه‌ن، به‌رگیان له به‌ردا نه‌ماوه و لافاو بردوویه، ئه‌وه هاوڕه‌گه‌زه و خزم و که‌سی ئێوه‌ن سێڵاو نان و پێخۆری ڕفاندوون، ئه‌ی شێره کوڕانی قه‌ندیل و هه‌ڵگورد، ڕۆژی یارمه‌تی و ده‌س‌گرتن و پشت‌گرتن و هه‌وڵ و هیممه‌ته. داده‌ی له گیان و ڕۆحی ئێمه‌ی خوێندکار و ڕووناکبیرتان که‌وێ، دا با بزانین چۆن ئه‌وی له توانا و ماڵ و حاڵ و باخه‌ڵتاندایه پێشکه‌ش به‌م خوشک و برایانه‌ی ده‌که‌ن...»
ئێمه هه‌ر ماوین و هه‌ر ده‌مێنین، هاوینی دووهه‌زار و غارغارێن و ڕمبازێنی قاعیده و تالیبان ماڵ و مه‌نزڵمان ببووه به‌ر ده‌رگای زانکۆکان و ناو شه‌ریکه‌کانی ڕێگه‌وبان و بیناسازی و ناو چایخانه و کازینۆ و شتی وا و له به‌ر بانگه‌شه و پڕوپاگه‌نده‌ی دژ به تیرۆر و شه‌ڕ و هه‌ڵڵا و گازه‌گاز بۆ جیهانێکی نوێ و دژه‌تیرۆر و وڵاتێکی که‌لاوی ئاشتی و ئازادی و... گه‌روومان نووسابوو، له به‌ر خوتبه‌دان. هێندمان مژولیایش کردبوو هه‌ر ده‌ممان ده‌کرده‌وه قسه‌یه‌ک بکه‌ین، که‌ڵه‌شێری ناباڵغ‌ئاسایی شتێک؟ زه‌رداوێک؟ له گه‌روومان ده‌هاته ده‌ر و ده‌بووه نووزه نووزێک بۆخۆمان نه‌بایه که‌س نه‌یده‌زانی چی ده‌ڵێین.
به حاڵ‌وباڵی ئه‌م ده‌نگ‌نووسان و نووزه‌نووزه‌شه‌وه، جه‌ماوه‌ر هه‌ر به چاوی پێشه‌وا و ڕووناکبیر و تێکۆشه‌ر لێمانی ده‌نواڕی و ئافه‌رمی لێ ده‌کردین. که‌چی تاقمێکی که‌م بزه‌یان ده‌هاتێ و ته‌وس و توانجێکیان داویشت!
به‌ڵام ئه‌مه خووخده‌ی پیاوی به‌خیل و چکۆله‌یه، ئه‌م کرده و دژکرده پڕوپووچانه نه‌یده‌توانی ساردمان کاته‌وه. ئاخه ئێمه‌ش ئێمه بووین. گرووپ و تاقمێکی که‌م نه‌بووین. پیاومان ده‌گه‌ڵدا بوو شیری میسر نه‌یده‌بڕی و له ڕۆژی خۆیدا چۆکی له دیوه‌خانان بوو...!
هه‌ر بۆ وێنه کوڕی وه‌ک که‌ریم که‌متیارمان ده‌گه‌ڵدا بوو. که‌ریم شه‌وێک له ماڵه‌بابی تۆرابوو، زوو هاته کازینوی حه‌سه‌ن مودیر، دیار بوو شێوی نه‌خواردبوو و زۆری برسییه! هه‌ر گه‌یشتێ هێشتا ته‌واو دانه‌نیشتبوو وتی: ئه‌رێ کوڕینه بۆچی نه‌یکه‌ینه مه‌رج و گرێو؟
- ده‌ی باشه که‌ریم گیان، مه‌رج و گرێو له سه‌ر چی؟
- مه‌رج له سه‌ر ئه‌وه‌ی ئێستا له به‌ر چاوی هه‌مووتان ده دانه نان به ئاوی سارده‌وه بخۆم، خواردم و مه‌رجه‌که‌م برده‌وه، پووڵه‌که‌ی ئێوه بیده‌ن، ئه‌گینا نه‌مخوارد، خه‌رجی خۆم له سه‌ر خۆم!
مه‌رج کرا و که‌ریم ده‌ستی پێ‌کرد. نانه‌کان چکۆله‌ش نه‌بوون، که‌ریم تا خواردنی نانی شه‌ش و حه‌وتیش زۆر ئازا بوو، له‌وانه بوو به‌رامبه‌ره‌کانی ببه‌زن و له مه‌رج ڕاکه‌ن، به‌ڵام به‌ره‌به‌ره خاو بۆوه و بووراوه. تاقه نانێکی مابوو مه‌رجه‌که به‌رێته‌وه، زۆر زۆری ته‌ڵخ لێ‌چوو. حاڵی زۆر به‌دحاڵ بوو، به‌ڵام هه‌ر چۆن بێ ئه‌میشی خوارد و براوه بوو. به‌م حاڵه‌شه‌وه وتی ئه‌گه‌ر به‌رامبه‌ره‌کانم پووڵیان پێ نییه، وه‌رن به هه‌ڕه‌وه‌ز له‌گه‌ڵیاندا بۆیان دانێین. من پێمابێ مێژوو ئه‌م که‌ڵه‌کاره تۆمار نه‌کا، مێژوونووس هیچ نه‌نووسێ باشتره.
ئه‌م کاره‌ش کاردانه‌وه و ده‌نگ‌دانه‌وه‌ی خۆی هه‌بوو. زۆر که‌س و زۆر ده‌سته و تاقم مه‌رج به‌ستن و گرێو کردن له سه‌ر خواردنی ساردی و گه‌رمی و شووتی و خورما و چه‌ند پۆرس چڵاوپڵاو و... بووه کار و پیشه و ڕابواردنی کاتی کۆوه‌بوونیان له کازینۆ، که‌چی ده‌بێ هه‌مووان ئه‌مه بزانن که ئه‌م دۆزینه‌وه و که‌شف و که‌رامه‌ته ئی گرووپی ئێمه‌یه.
ئه‌ی به‌س، باسی کێو گه‌ڕانه‌که‌ی سه‌ری ساڵی نوێ بۆ نه‌که‌ین؟! لایانگرانی ژینگه و ژینگه‌پارێزانی شاره‌که، کێوپێوانێکی ڕۆژی نه‌ورۆزیان ڕاگه‌یاندبوو. یارمه‌تییان له ڕووناکبیران خواستبوو، به‌تایبه‌ت له (پۆلی برایان)یان یارمه‌تی هان‌دانی جه‌ماوه‌ر بۆ به‌شداری کردن خواستبوو.
ئێمه‌ش ئێمه بووین. ده‌سا به پیر بانگه‌شه و هاواری یارمه‌تی‌خوازی کوڕان و کیژانی ژینگه‌پارێزه‌وه چووین و وێڕای دنه‌دان و هان‌دانی جه‌ماوه‌ر بۆ ئه‌م مه‌به‌سته پیرۆزه، خوشمان به‌شداریمان کرد، نیشان به‌و نیشانه‌ی زۆربه‌ی ئه‌ندامانی ئێمه‌ش به‌شدار بوون. له ڕیزه‌کانی پێشه‌وه‌دا بوون و زۆریان نووسراوه و دروشمیان به ده‌سته‌وه گرتبوو. که‌وش و جل‌وبه‌رگی وه‌رزشی وایان له به‌ر کردبوو، بۆ جوانی و گرانی له به‌ر که‌سدا نه‌بوو! وه‌ڵڵا هێنده شیک و ته‌ڕپۆش و ڕازاوه بوون ده‌تکوت "ڕۆژئاوایی و ئۆڕووپین. له ڕێ‌پێوان به‌ره‌و دوندی چیاکه‌ش ئه‌ندامانی ئێمه زۆر ئازا بوون، ته‌نانه‌ت چه‌ند که‌سێکیان وه‌پێش جه‌ماوه‌ر که‌وتن و گه‌یشتنه خاڵی ئامانجی ڕێ‌پێوانه‌که. به‌ڵام شه‌ش له کوڕه‌کان تا نیوه‌ی ڕێ هاتن و له‌وه زیاتریان له وزه‌دا نه‌بوو. حه‌وتیان تا به‌نده‌نی چیاکه هاتن و له‌وێ دانیشتن. چوار پێنج ئه‌نداممان بڕێ ڕشانه‌وه و سه‌رباقی دۆست و ئه‌ندام هه‌ر هه‌موویان ده نێو خه‌ڵکه‌که و ده‌گه‌ڵ ئه‌واندا کاره‌که‌یان به ئه‌نجام گه‌یاند. من که وه‌ک نوێنه‌ری پۆلی برایان ئه‌مانه‌تان بۆ ده‌گێڕمه‌وه، لام وایه زۆر باش بووین و ده‌وری خۆمان به باشی گێڕا. ده‌می خه‌ڵکیش نابه‌سترێ و به‌دخواش قسه هه‌ر ده‌که‌ن.
ببڕاببڕ هێرشی کولله‌ڕه‌شه‌کانم له یاد ناچێ. پۆلی برایان بۆ به‌رگری کردن له هێرشی کولله بۆ سه‌ر حاسڵات و خه‌له و خه‌رمان و باغ و بێستان ئه‌وی له ده‌ستمان هات به خوتبه‌دان و قسه کردن بۆ جه‌ماوه‌ر و سه‌م‌پاشی کردن و ئاگر کردنه‌وه و جۆگه‌له کێشانی پڕ له ئاوی نه‌فتاوی و گازۆڵاوی و چی و چی... به ڕاستی که‌مته‌رخه‌میمان نه‌کرد. ئه‌وه‌تانێ ئێستاش وێنه‌کانمان له کاروباری ئه‌و پڕۆژه و سووژه‌یه‌دا هه‌ر ماوه، ئه‌وه‌تانێ ئه‌و کاغه‌زی ئاگه‌داری و زانیاری ڕاگه‌یاندنانه‌ی کردوومانه، هه‌م لای خۆمان و هه‌م به ده‌رگا و دیوار و دارته‌لی کاره‌باوه ماوه‌ته‌وه. ئێمه ئیلتزامی خۆمان سه‌لماند، با نه‌یاریش هه‌ر فشه بکات!
ئه‌ی ئه‌و ساڵه‌ی بێستان هێنده‌ی به‌ر گرتبوو، بێستانچی ده‌ره‌قه‌تی نه‌ده‌هاتن و داهات و حاسڵات خه‌ریک بوو زایه ده‌بوون، هه‌ر ئێمه بووین چووینه یارمه‌تی بێستانچی و وه‌فریایان که‌وتین.
ئێمه دوو پێشنیاری گرینگمان کرد، یه‌کیان: خه‌ڵک له شاره‌وه بچن بۆ بێستانه‌کان و تا ده‌توانن حاسڵات لێوه‌که‌ن، نیوه‌ی بۆ خۆیان و نیوه‌ی بۆ خاوه‌ن بێستان. دووهه‌م: مناڵی قوتابخانه‌ی ناوه‌ندی و دواناوه‌ندی و لاوانی خوێندکاری زانکۆکان به ئۆتۆمبیل و که‌ره‌سه‌ی خۆیانه‌وه بچنه کۆ کردنه‌وه‌ی حاسڵ و بیهێننه شار، بیفرۆشن و ده‌سکه‌وته‌که‌ی له‌گه‌ڵ خاوه‌ن بێستاندا به‌ش که‌ن.
ئێمه‌ی پۆلی برایانیش هه‌ر ڕۆژێ له گوندێک و بێستانێک بووین و به یارمه‌تی و تێکۆشان درێغیمان له یارمه‌تی هاووڵاتیان نه‌کرد. به‌خیل و به‌دخواش بڕێ قسه‌یان کرد. ده‌یانووت هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ی لێ ده‌که‌نه‌وه بۆخۆیان بیخۆن. ده‌یانکوت ڕۆژی سه‌عاتێک کار ده‌که‌ن و داده‌نیشن هاواری به‌رقه‌نده و نیوه‌ڕۆژه و شێو ده‌که‌ن و له خواردن و زگ له‌وه‌ڕاندندا تێر خواردنیان نییه و نییه و نییه!
به‌د و به‌دخوا چی ده‌ڵێن با بڵێن، ئێمه‌ش ئێمه‌ین. که‌م ده‌سته و تاقمێک نین، پۆلی ڕووناکبیریی برایان. به زبان وتنی ئه‌م شتانه سانا و ساده و ئاسانه، به گوێ بیستنیشی. به‌ڵام به کرده چی؟ به ئاکار و دژکرده چی؟ به‌شه‌ر سه‌ری سوڕ ده‌مێنێ له کار و کرده و چالاکی پۆلمان، چ به کرده‌ی تاکه‌که‌سی و چ به کرده‌ی گشتیمان.
بیرمه ساڵی هه‌زار و نۆسه‌د و به‌فره زۆره‌که، شه‌و و ڕۆژ به‌فر ده‌باری. هه‌ر ده‌باری و ده‌باری و.. له چه‌ند حه‌وتوودا به‌فر بارین ڕاوه‌ستانی نه‌بوو. وای لێ‌هات ئیدی خه‌ڵک له ماڵینی به‌فری سه‌ربان و حه‌وشه و کۆڵان و ڕێگه‌وبان ماندوو ببوون. که‌س وره‌ی نه‌ما، زۆربه‌ی هه‌ره زۆری خه‌ڵک بێڵ و وه‌روه‌ره‌یان فڕێ‌دا و ڕۆیشتنه ناو ژووره‌کانیان ڕاکشان و دانیشتن و چاوه‌نواڕی داڕمانی سه‌ربانی ماڵیان مانه‌وه.
به‌ڵام ڕاست له حه‌ده‌حه‌دی قه‌یرانێکی ئاوادا کوڕانی پۆلی برایان لنگیان دا پشت بڵیندگۆی قوتابخانه و مزگه‌وت و زانکۆکان و کردیانه خوتبه‌دان و مژوولیایش و ڕێنوێنی خه‌ڵک و دڵ‌دانه‌وه‌ی جه‌ماوه‌ر. له‌م بڵیندگۆیانه‌وه به خه‌ڵکمان ڕاگه‌یاند: وره‌تان له ده‌ست مه‌ده‌ن، له ژووره‌کان وه‌رنه ده‌رێ و بیکه‌نه شه‌ڕه تۆپه‌ڵه و یه‌کتری ڕاودوونان و ڕاکردن به سه‌ر سه‌ربان و ناو کۆڵان و شه‌قام و شۆسته‌دا. بیکه‌نه خلیسکێن و ساز کردنی بووکه‌به‌فرینه و کێ‌به‌رکێی تۆپه‌ڵه شکاندن و شه‌ڕه فڕ و شه‌ڕه گۆرانی و چه‌پڵه‌ڕێزان و چه‌قه‌نه و قاقاکێشان و...
ئه‌وه‌تانێ هه‌ر به‌م ڕێنوێنی و هۆکاره‌وه، سه‌ربانان له به‌فر پاک بۆوه، کۆڵان و شۆسته و شه‌قام ڕچه‌ی شکا و له زۆر جێ به‌فر کوترا و پاک بۆوه و له هه‌موو شتێ گرینگتر، وره‌ی جه‌ماوه‌ر به‌رز بۆوه و دێوی ناهومێدی و هیوابڕاوی شکا و ڕای‌کرد و به‌م چه‌شنه له پاش حه‌وتوویه‌ک وڵات له به‌فر پاک کراوه و به‌فر هه‌ر نه‌ما و ئه‌م به‌فره‌ش به ده‌ردی به‌فره‌که‌ی پار چوو!
که‌چی لێره‌شدا نه‌یار و به‌خیل وتیان ئه‌م پۆله چییان نه‌کرد، که‌س به قسه‌ی نه‌کردن، ئه‌وی به قسه‌ی کردن له سه‌ربان به‌ربوونه‌وه، ده‌ست و لاقیان شکا و سه‌رما بردنی و تێداچوون. وتیان...
به‌ڵام نا... ئێمه‌ش ئێمه‌ین. که‌م نین. له‌وانه‌یه ئه‌گه‌م نه‌ک هه‌موومان، چه‌ند که‌سێکمان ناومان بچێته ناو لاپه‌ڕه‌کانی مێژووه‌وه. ئاخه ئێمه‌ش ئێمه‌ین. هه‌ر له مه‌یاندا بووینه و هه‌ر له مه‌یاندا ده‌مێنینه‌وه، به‌دخواش چی ده‌ڵێن با بڵێن، زاری خه‌ڵک به ئێمه نابه‌سترێ...
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )

ویرایش توسط behnam5555 : 03-30-2015 در ساعت 09:27 PM
پاسخ با نقل قول
  #164  
قدیمی 04-14-2015
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض

ده كيرنه وه باشايه ك داوا له هه ر سئ وه زيره كه ي ده كات كه كيسيك وه ربكرن بجنه بيستانه كه وه هه رجي به رووبووميك هه يه كؤى بكه نه وه بئ ئه وه ى داواى يارمه تى له كه س بكه ن بيخه نه ئه ستؤي كه سي تره وه هه ر جه ن وه زيره كان به م داوايه سه ريان سورما به لام داواكه يان جئ به جئ كردو جونه بيستانه كه وه بؤ كؤكردنه وةى به روبومه كان بؤ باشا وه زيرى يه كه م "سوربوو له سه ر كوكردنه وه ى به روبومه باش و به كه لكه كان بؤ باشا تا رازى بكات به لام وه زيرى دووه مه م "قه ناعه تى وا بوو كه باشا هيج به روبوميكي ناوئ بيويستى بئ نيه و ميوه و به روبومه كان نابشكنئ بؤيه هه ستا به كوكردنه وةى به روبومه كان به كه مته رخه مى و ته مبه لى بئ ئه وه ى باش و خراب له يه ك جيا بكاته وه كيسه كه ى بر كرت تا جيكاي هه بوو .وه زيرى سييه م " بي وا بوو باشا كرنكى نادات به وه ى له ناو كيسه كه دا كه بؤي بر كردوه بؤيه برى كرت له كزو كياو كه لاى داره كان .بؤ روزى دو اتر باشا فه رمانى كرت كه و ه زيره كان له كه ل كيسه كان بكه رينه وه لاي باشا _ كاتئ هاتنه لاي فه رمانى كرت به سه ربازه كان كه هه ر وه زيره به كيسه كانيه وه له شو ينيك زيندانى بكرين _ بؤ ماوه ي سئ مانك به جؤريك دووربن كه س نه يان كاتئ خواردن و خواردنه وه يان لئ قه ده غه بكريت .بيجكه له و كيسه ي كه بئ يانه " وه زيرى يه كه م ~ ئه و به روبومه باشه ى كه كوي كردبووه به دريزايي ئه و سئ مانكه خواردى ~ وه وه زيرى دووه م به دريزاي ئه و سي مانكه زيانيكى ته نك وناخؤشى هه بوو ته نها ئه و به رووبومه ى كه باش بوو ده يخوارد جونكه هه موى كه كوكردبوو باش نه بوو _ به لام وه زيرى سييه م ~ بيش ئه وه ى مانكى يه كه م ته و ا و بئ له برسا كيانى ده رجوو كه واته به و _شيوه يه برسيار له خؤت بكه كه ؟ تؤ له كام جؤريانى _ تؤ ئيستا له بيستانى دونياداي هه موو ئازاديكت هه يه كه كردارى باش يان كردارى خراب كوبكه يته وه __ به لام به يانى و له كاتيكدا باد شاي باشاكان باك و بيكه ردى بؤ ئه و__‏ ئه كةر فرمانت بئ بكات له كؤره كه تدا بنيزريت له و شوينه ته سك و تاريكه دا به ته نهايي ~ ته سه ور ئه كه ي بيجكه له كرداره باشه كانت جى هه يه سودت بئ بكه ينيت ~كه له زيانى دونياتدا كؤت كردؤته وه ~
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
پاسخ


کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
 

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code is فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
اچ تی ام ال غیر فعال می باشد



اکنون ساعت 08:10 AM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.



Powered by vBulletin® Version 3.8.4 Copyright , Jelsoft Enterprices مدیریت توسط کورش نعلینی
استفاده از مطالب پی سی سیتی بدون ذکر منبع هم پیگرد قانونی ندارد!! (این دیگه به انصاف خودتونه !!)
(اگر مطلبی از شما در سایت ما بدون ذکر نامتان استفاده شده مارا خبر کنید تا آنرا اصلاح کنیم)


سایت دبیرستان وابسته به دانشگاه رازی کرمانشاه: کلیک کنید




  پیدا کردن مطالب قبلی سایت توسط گوگل برای جلوگیری از ارسال تکراری آنها