| زبان ادب و فرهنگ کردی مسائل مربوط به زبان و ادبیات و فرهنگ کردی از قبیل شعر داستان نوشته نقد بیوگرافی و ....
kurdish culture |
12-04-2010
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی   |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
به‌ریتانیا: خواردنی به‌رهه‌مه‌كانی مانگای كۆپیكراو هیچ زیانێكی نییه
هاوڵاتی گر‌ووپێك له‌توێژه‌رانی زانستی له وڵاتی به‌ریتانیا دوای ئه‌نجامدانی چه‌ندین پشكنینی تایبه‌تی رایانگه‌یاند خواردن‌و به‌كارهێنانی شیر‌و گۆشتی مانگای كۆپیكراو بێ مه‌ترسییه‌و هیچ زیانێكی نییه بۆ سه‌ر ته‌ندروستی مرۆڤ.
زانایانی ئه‌ندام له‌و لیژنه راوێژكارییه تایبه‌تمه‌نده دوای ئه‌نجامدانی پشكنینی زانستی گه‌یشتو‌ونه‌ته ئه‌و راستییه‌ی كه جیاوازییه‌كی ئه‌وتۆ نییه له‌نێوان گۆشت‌و شیر‌و ماستی مانگای ئاسایی به به‌راورد به به‌رهه‌مه‌كانی ئه‌و ئاژه‌ڵانه‌ی كه به‌شێوه‌یه‌كی زانستی كۆپیكراون‌و به‌رهه‌م هێنراون.
جێی باسه به‌مه‌به‌ستی باشتركردنی ئاستی به‌رهه‌مهێنانی گۆشت‌و به‌رهه‌مه شیره‌مه‌نییه‌كان به‌رهه‌مهێنانی مانگاو ئاژه‌ڵی كۆپیكراو له ئاسیاو ویلایه‌ته یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مه‌ریكا رێگه‌پێدراوه، بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش پێویسته له‌سه‌ر جوتیاره‌كانی ئه‌وروپا مۆڵه‌تی تایبه‌ت به‌به‌رهه‌مهێنانی ئه‌و ئاژه‌ڵه كۆپیكراوانه وه‌ربگرن، به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه به‌بڕی 8 هه‌زار دۆلار غه‌رامه ده‌كرێن.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
هه نار
ئیستا ئاماژه‌به‌چه‌ند سودێكی هه‌نار ده‌كه‌ین، بۆ ئه‌وه‌ی خۆت له ژماره‌یه‌ك نه‌خۆشی به‌دوور بگرێت.
ئایا ده‌زانیت به‌رهه‌مه‌كانی هه‌نار باشترین جۆری "ڤیتامینه‌كان" له‌خۆ ده‌گرێت و له‌زۆرێك له‌نه‌خۆشییه‌كان به‌دوورت ده‌خاته‌وه؟. به‌ڵی ئه‌مه‌راستیه‌كه‌و پزیشكان روونیانكردۆته‌وه‌كه‌رۆژانه‌خ واردنه‌وه‌ی یه‌ك كوپ هه‌نار له‌نه‌خۆشییه‌كانی دڵ و سوڕی خوێن ده‌تپارێزێت.
خوێنه‌ری به‌رێز بابه‌یه‌كه‌وه زانیاریی له‌باره‌ی چه‌ند سودێكی دیكه‌ی هه‌نار به‌ده‌ست بهێنین، له‌وانه‌هه‌نار ئاستی كۆلسترۆڵی به‌سوود له‌ناو له‌شدا به‌رز ده‌كاته‌وه، هه‌روه‌ها ئه‌گه‌ری توشبوونت له‌مه‌ترسی كه‌م گه‌یشتنی خوێن بۆ دڵ له% كه‌م ده‌كاته‌وه، بۆیه ده‌كرێت بڵێین هه‌نار هه‌م به‌سود و هه‌میش ته‌ندروسته‌بۆ دڵ، چونكه‌رێگری ده‌كات له‌ئه‌گه‌ره‌كانی سه‌رهه‌ڵدانی "نۆره‌دڵی" واته"نوبه‌قلبیه".
پزیشكان ئه‌وه‌یان دووپاتكردۆته‌وه
كه‌پێكهاته‌كانی هه‌نار پڕه‌له‌دژه ئۆكسیده‌كان، كه به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو رێگری له‌دروست بوونی رۆنی ئه‌كسیدی "پلازما" ده‌كات، كه پێشبینی ده‌كرێت ئه‌م رۆنه‌هۆكارێك بێت بۆ ووشكبوونی ده‌ماره‌كان.
به‌ده‌ر له‌هه‌موو ئه‌م سوودانه‌ش ناوكی ناو ده‌نكه‌كانی هه‌نار هۆكارێكه‌بۆ چاڵاكبوونه‌وه‌ی مێشك و كه‌م كردنه‌وی بێتاقه‌تی و ئیسهالی درێژ خایه‌ن و سه‌ر ئێشه‌و لاوازبوونی بینین
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
نوێترین توێژینەوە پزیشكییەكان دەریانخستووە كە هەنگوین چارەسەرێكی گرنگ و كاریگەرە بۆ چارەسەركردنی كۆكەی شەوانەی منداڵان كە تا ئێستا بەشێوەیەكی كۆتایی چارەسەریی درەمانیی بۆ نەدۆزراوەتەوە.
توێژینەوەیەكی زانستی كە لەلایەن زانكۆی هانۆڤەری ئەڵمانییەوە ئەنجام دراوە دەریخستووە كە هەنگوینی سروشتی یەكێكە لە كاریگەرترین چارەسەر بۆ كۆكەی شەوانەی منداڵان، كە نەخۆشییەكی باوی بێچارەسەری كۆتایی ئەو منداڵانەیە كە تەمەنیان لە نێوان 8 مانگی یەكەم تەمەن تا تەمەنی 2 ساڵانەوەیە.
توێژینەوەكە كە تیمێكی شارەزا و پسپۆڕ لە زانكۆی نێوبراو سەرپەرشتیان كردووە و پشكینین و توێژینەوەی وردیان لەسەر 800 منداڵ كردووە كە بەدەست كۆكەی شەوانەوە دەناڵێنن.
لە ئەنجامیشدا بۆیان دەركەوتووە كە ئەو كۆكە كۆكەیەی شەوان هۆكارە سەرەكییەكەی هەوكردنی بەشی سەرەوەی كۆئەندامی هەناسەدانە كە تا ئێستا زانستی پزیشكی نەیتوانیووە چارەسەرێكی پزیشكیی تەواوی بۆ بدۆزێتەوە.
بەڵام تیمی توێژینەوەكە پاش سێ مانگ لە چارەسەركردنی ئەو منداڵانە لە ڕێگەی هەنگوینی سروشتییەوە بۆی دەركەوتووە كە هەنگوین بەشێوەیەكی كاریگەر و بە ڕێژەی 85% چارەسەری كۆكەی شەوانەی منداڵان دەكات.
لەبارەی شێوازی پێدانی هەنگوینەكە و بڕەكەیەوە، پزیشكە پسپۆڕەكانی سەرپەرشتیاری توێژینەوەكە دایكیان ڕاسپاردووە كە منداڵانی خوار تەمەن یەك ساڵ و سەروی شەش مانگ كە بەڕێژەیەكی بەرز تووشی كۆكەی شەوانە دەبن، لە شەو و ڕۆژێكدا دەبێت بە چوارجار پڕی كەوچكە چاییەك هەنگوینیان بدرێتێ.
بۆ منداڵانی سەرو تەمەن یەك ساڵا تاكوو 2 ساڵان كەوچكێكی زەڵاتە و بۆ منداڵانی سەرو تەمەن 2 ساڵانیش بەهەمان كات و جار كەوچێكی چێشتخواردن هەنگوینیان بدرێتێ، بە دڵنیاییەوە تا ڕادەیەكی زۆر مندالەكەت لە كۆكەی شەوانە ڕزگاری دەبێت.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
له‌ئه‌نجامى تاقیكردنه‌وه‌یه‌كى تازه‌ى زانستیدا ده‌ركه‌وتووه‌كه‌ئه‌و ئافره‌تانه‌ى ڕۆژانه‌دوو كۆپ له‌چاى ڕه‌ش یان كۆپێك له‌چاى سه‌وز ده‌خۆنه‌وه، ئه‌وا له‌مه‌ترسی تووشبوون به‌مه‌ترسی شێرپه‌نجه‌ى هێلكه‌دان به‌دوور ده‌بن .
زانایان ئاماژه‌یان به‌وه‌دا كه گرنگى ماده‌ی دژه‌ئۆكسیدى له‌ناو چادا پارێزگارى له‌ته‌ندروستى ده‌كات .
لێكۆلینه‌وه‌كه‌كه‌زانایانى زانكۆى واشنتون له‌سه‌ر هه‌زار ئافره‌ت ئه‌نجامدراوه‌ڕایگه‌یاند كه‌ڕۆژانه‌خواردنه‌وه‌ى كۆپێك یان دوو كۆپ له چاى سه‌وز مه‌ترسی مه‌ترسی تووشبوون به‌شێرپه‌نجه‌به‌ڕێژه‌ى 54% كه‌م ده‌كاته‌وه .
جێی باسه لێكۆلینه‌وه‌یه‌كى تر ئاماژه‌به‌وه‌ده‌كات كه‌خواردنه‌وه‌ى چا سوود به‌دڵ ده‌گه‌ینێت و مێشك چالاك ده‌كات و ئاستى كولیسترۆلى زیانبه‌خش كه‌م ده‌كاته‌وه .
هه‌روه‌ها لێكۆلینه‌وه‌یه‌كى تریش كه‌په‌یمانگاى نیشتیمانى پزیشكى له‌شارى ستوكهۆلمى پایته‌ختى سوید ئاماده‌كراوه‌ده‌لێت" خواردنه‌وه‌ى دوو كۆپ چا له‌ڕۆژێكدا مه‌ترسی تووشبوون به شێرپه‌نجه‌ى هێلكه‌دان به‌ڕێژه‌ى 50% كه‌م ده‌كاته‌وه .
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
توێژه‌ران ئاشكرایانكرد، داگیرساندنی ته‌له‌فزیۆن به‌به‌رده‌وامی زیان به‌گه‌شه‌ی كه‌سایه‌تی و هۆشی منداڵ ده‌گه‌یه‌نێت.
به‌گوێره‌ی لێكۆڵینه‌وه‌یه‌ك كه‌له‌و باره‌وه‌ئه‌نجامدراوه، روون بووه‌ته‌وه، كه‌ئه‌گه‌ر ته‌له‌فزیون به‌به‌رده‌وامی داگیرسا بێت؛ ئه‌وا ئه‌ندامانی خێزان كه‌متر پێكه‌وه قسه‌ده‌كه‌ن، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر كه‌سیش سه‌یری ته‌له‌فزیۆن نه‌كات و به‌و جۆره ره‌نگه‌په‌یوه‌ندییه‌كۆمه‌ڵا یه‌تییه‌كانیش لاواز تر بن.
له‌درێژه‌ی لێكۆڵینه‌وه‌كه‌دا، هاتووه، كه‌ته‌له‌فزیۆن نارِاسته‌وخۆ بیر و زه‌ینی مرڤی به‌ته‌مه‌ن ئاڵۆز ده‌كات.
له‌رابردووشدا ژماره‌یه‌ك لێكۆڵه‌ر ئه‌وه‌یان ئاشكرا كردبوو، ته‌ماشا كردنی ته‌له‌فزیۆن، توانای قسه‌كردنی منداڵ دوا ده‌خات و راده‌ی یاری كردن و چالاكییه‌كانی هۆشه‌كی منداڵان كه‌م ده‌كاته‌وه.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
ددان لەدوو بەش پێك هاتووە: تاج كە بەشی سەرەوەی ددانە و ڕەگ كە لە ناو ئێسكدایە.
پەیكەری تاج(Crown): ئەو بەشەیە كە بە چاو دەبیندرێت؛ لەدەرەوە بۆ ژوورەوە لە سێ بەش پێك هاتووە: مینا، عاج، كڕۆكی ددان.
مینا(Enamel) : ئەو بەشەیە كە بە چاو دەبینرێت و شەفافە وڕەقترین و پتەوترین بەشی لەشی مرۆڤیشه‌كە خوێن پێی ناگات و هەستیشی نییه. 96%ـیماکیی كانزایییە. بەشێكی مردووی ددانە بۆیە ناتوانێت خۆی دروست بكاتەوە.
عاج(Dentine)
ئەو بەشەیە كە لە تاج لە ژێر مینا و لە رەگ دا لە ژێر چیمەنتداهەیە و توانای بەرگریشی لە مینا كەمترە و ڕەنگی مه‌یله‌و زەردە و بەشێكی زیندووویددانە كە بە ساردی و گەرمی و شیرنی هەستیارە. 80%ـی كانزایە. بەشێكی زیندووی ددانەكە لە هەندێك هه‌لومه‌رجدا توانای دروستكردنه‌وه‌ی خۆیشی هەیە--secondary and tertiary dentine).
ئەوەیش لەبەرئەوەیە كە لە ناو عاجدا كەناڵی بچووك بچووک هەنە كە لە میناوە بەرەو كڕۆكی دداندرێژ دەبێنەوە و لە ناویاندا خانەی تایبەت هەیە كە دەتوانن عاج دروست بكەن. ئەوكەناڵانە هۆكارێكە بۆ ئەوەی نەخۆش لە كاتی خواردنی شتی سارد و گەرم و شیرندا هەستبە ئازار بكات و بزانێت كە ددانی گرفتێكی هەیە.
كڕۆكی ددان(Dental Pulp)
لە ناوەڕاستیهەر ددانێكدا بۆشاییەك هەیە كە دەمار و خوێنبەر و خوێنهێنەر لە ناویدا هه‌یە كە پێیدەڵێن كڕۆكی ددان كە بە ڕێگای كونی بنی ڕەگی ددانه‌وه (Apical Foramen دێتە ناوددانه‌که‌وه. قەبارەی لە ددانێكه‌وه‌بۆ ددانێكی تر جیاوازه‌و بە هه‌ڵکشانی تەمەنبچووكتر دەبێتەوە. ددان تا كاتێك زیندووە كە كڕۆكه‌که‌ی ساغ بێت، به‌ڵام هەر كاتێكلە بەر كلۆری، زەبر، یان هەر شتێكی تره‌وه‌كە كرۆكی ددان بوروو‌ژێنێت ئەوا لەوكاتەدا ددانمان توشی ئازار دەبێت. هەندێك جار هەیە ئەو برینەی كە تووشی كڕۆكی دداندەبێت، دەبێتە هۆی مردنی كڕۆكەكەی.
ڕەگ(Root)
ئەو بەشەیە كە لە ناوئێسكدایە و تاجەكەی ڕاگرتووە. ژمارەی لە ددانێكه‌وه‌بۆ ددانێكی تر جیاوازه. هەندێكیان یەك ڕەگیان هەیە هەندێكیان دوو یان سێ، كەم جاریش بە تایبەتی ددانی عەقل 4 ڕەگیان هەیە.
ڕەگ بە بەستەریدەوروبەری ددان(periodontal ligament) لە ناو ئێسكه‌که‌دا جێگیر بووە. لە خوارەوەیڕەگی ددان، كونێك هەیە(Apical Foramen) كە لەوێوە كڕۆك دێتە ناو ددانه‌که‌وه.
ڕەگی ددان لە سێ بەش پێك هاتووە كە لە دەرەوە بۆ ژورەوە بریتینلە: چیمەنت، عاج و كڕۆك.
چیمەنت (Cementum)
بەرگێكی تەنكە كە ڕەگی ددانی داپۆشیوە. لە ژێرچیمەنتدا عاج هه‌یه‌كە درێژەپێدەری هەر ئه‌و عاجه‌یه‌که‌له‌ژێری تاجیددانه‌که‌دا هه‌یه. هه‌ر وەكو مینا، ئه‌م به‌شه‌یش خوێنی بۆ ناڕوات.
بەستەری دەوروبەری ددان (Periodontal ligament)
ڕەگی ددانه‌که‌کان بە ئێسكی شەویلاکه‌وه‌دەبەستێتەوە. دەتوانێت ددان یارمەتی بدات بۆ ئەوەی بجوولێت چ جووڵانه‌وه‌یفیسیۆلۆجی ددان بێت چ بە هۆی هێزی ئامێری ڕاستكردنەوەی ددان(جووڵانه‌وه‌ییفیسۆلۆجی، بۆ ددان پێویستە و شتێكی باشە). هەروەها یارمەتیدەریشە بۆ ئەوەی ئەوهێزەی كە لە كاتی قسە كردن یان خواردن دەكەوێتە سەر ددان بلاوه‌بکات و به‌چوارده‌وردا په‌خش ببێته‌وه.
پووك(Gingiva):
چینێكی نەرمی بەردەوام كە ئێسكی ددانو ددانی داپۆشیوە و لە كاتی ئاساییدا ڕەنگی پەمەییە، و دەکرێ له‌کاتی نەشتەرگەریداهه‌ڵیبده‌یته‌وه و پاشان لە شوێنه‌که‌ی خۆیدا ڕایبخه‌یته‌وه‌و بیدوریتەوە.
ئه‌رک و فرمانه‌کانی ددان:
* بڕین و جاوین و وردکردن وئاسیاوکردنی خواردەمەنی به‌ر له‌قووتدانی خواردنه‌که. گه‌ر بهاتبایه‌و وانه‌بووایه‌ئەنزیمەكان نه‌یانده‌توانی خواردنه‌کان به‌ته‌واوه‌تی له‌ت له‌تبکه‌نه‌وه‌و پاشانیش به‌جوانی‌هه‌زم نه‌ده‌کرا، هه‌ر بۆیه‌پێویسته‌به‌رله‌وه‌ی پارووکه‌مان قووت بده‌ین، جوان جوان بیجاوین.
* پاڵپشتی لە شانە نەرمه‌كانی ناو دەم دەكات.
* بەبێ ددان قسەكردن ئەستەمە.
* جوانیبە ڕوخساری مرۆڤ دەبەخشێت.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
دروستبوونی‌بۆنی‌قاچ چه‌ند هۆكارێكی‌هه‌یه، وه‌كوزیاد له‌پێكردنی‌پێڵاو و گۆره‌وی ئه‌ستوور، به‌تایبه‌ت ئه‌و پێڵاوانه‌ی‌رێگرده‌بن له‌گه‌یشتنی‌هه‌وا به‌قاچه‌كان و نه‌شۆردنی‌قاچه‌كان دوای‌گه‌ڕانه‌وه‌بۆماڵه‌وه، كه‌ئه‌وه‌ش ده‌بێـته‌هۆكاری‌دروستبوونی‌ب ه‌كتریا له‌ناو پێڵاوه‌كان وسه‌ر قاچی مرۆڤ و ده‌ردانی بۆنێكی‌ناخۆش لێیانه‌وه.
شاره‌زایان و پزیشكان بۆ خۆبه‌دوورگرتن له‌بۆنی‌ناخۆش وبێزاركه‌ری‌قاچه‌كان و رێگرتن له‌دروستبوونی‌به‌كتریاو فتریات له‌سه‌ر قاچه‌كانرێنمایی ئه‌وه‌ده‌كه‌ن، رۆژانه‌قاچه‌كان به‌ئاوو سابوون بشۆڕدرێت، ئاو بگاتبه‌نێوانی‌په‌نجه‌كانی قاچ ، ده‌بێت دواتر قاچه‌كان به‌باشی ووشك بكرێنه‌وه‌بۆئه‌وه‌ی‌به‌كتریای‌له‌سه‌ر دروست نه‌بێت.
هه‌روه‌هارێنمایی‌ئه‌وه‌شیان كردووه"ده‌بێت پێڵاوو گۆره‌وییه‌كان به‌به‌رده‌وامی‌بگۆڕدرێن، نابێت پێڵاوێك یان گۆره‌ویه‌ك له‌رۆژێكدا دووجار له‌پێی‌بكرێت، ده‌بێتبۆدره‌ی‌قاچیش رۆژانه‌به‌كاربهێنرێت".
شاره‌زایانهه‌روه‌ها ده‌ڵێن" ده‌بێت ماوه‌نا ماوه‌سه‌ردانی‌پزیشك بكرێت بۆ ئه‌نجامدانی‌پشكنین له‌سه‌ر قاچه‌كان بۆ دڵنیابوونه‌وه‌له‌دروست نه‌بوونی‌به‌كتریا یان میكرۆبله‌سه‌ر قاچه‌كان، له‌حاڵێكیشدا ئه‌گه‌ر به‌كتریای‌دروستكردبوو ئه‌وا ده‌بێتبه‌په‌له‌چاره‌سه‌ر بكرێت".
شاره‌زایان ئه‌وه‌شیانخستووه‌ته‌روو ده‌بێت گۆره‌یی‌دروستكراو به‌لۆكه‌له‌پێبكرێـت، له‌به‌ر توانای‌هه‌ڵمژینی ئاره‌قی قاچه‌كان، ده‌بێت پێڵاوی دروستكراوی ئه‌و مادانه‌ش به‌كاربهێنرێتكه‌رێگه‌به‌گه‌یشتنی‌هه‌وا بۆ قاچه‌كان ده‌ده‌ن له‌جۆری‌چه‌رمی سرۆشتی، نابێتبه‌هیچ جۆرێك ئه‌و پیڵاوانه‌له‌پێ بكرێت كه‌ماده‌ی‌پلاستیكی‌‌و نایلۆنی‌تێدایه".
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
خواردن وخواردنه‌وه‌و وه‌رزش كردن ئه‌و لایه‌نه‌گرنگه‌ی ژیانی مرۆڤه‌و خۆپاراستن له‌وخواردنانه‌ی مرۆڤ خوی پێوه‌گرتووه، ده‌بێته‌هۆی ته‌مه‌ن درێژیی.به‌پێی دوا لێكوڵینه‌وه‌ش ته‌مه‌نی مرۆڤ هه‌تا 87 ساڵ درێژه،به‌لام زانایان ده‌ڵێن؛ چه‌نده‌مرۆڤ جیناتی خۆی بپارێزێت، ئه‌وا ده‌توانێ زیاتربژی و ته‌مه‌نی بگاته 120 ساڵ. هه‌ر كه‌س له‌ژیاندا چیده‌خوات چی پێ ده‌خورێ، بێ گومان ده‌یزانێ، له‌هه‌ر خواردنێك پێوسته‌چه‌ندی لێبخوات، له‌لایه‌كی تره‌وه‌وه‌رزش كردن كه‌بنه‌مای به‌رده‌وامیی ژیانه، گرنگیدانبه‌م دوو كاره‌سه‌ره‌كییه‌ی ژیان، ته‌مه‌نمان درێژ ده‌كات‌و له‌شته‌ندروستده‌بێت.بۆ ئه‌وه‌ی ته‌مه‌نت كورت نه‌بێت، ره‌چاویئه‌م ده‌خاڵه‌بكه.
1ـ هه‌ڵچوون: هه‌ڵچوونی زۆر به‌رگریله‌ش كه‌م ده‌كاته‌وه‌و زوو پیرت ده‌كات.
2ـ خواردنه‌وه‌یكهولیی: زۆر خواردنه‌وه‌ی به‌تایبه‌تی هه‌ناوی مرۆڤ شه‌ته‌ك ده‌كات.
3ـ نه‌جولان: بۆ هه‌ر مرۆڤێك پێوسته‌له‌رۆژێكدا به‌لایه‌نیكه‌مه‌وه‌نیو سه‌عات به‌پێ بڕوات.
4ـ خواردنی چه‌ور: خورادنی زۆر چه‌ور ده‌بێته‌هۆی كۆڵسترۆڵی زیاده‌و زه‌ره‌ری بۆ ته‌ندروستیهه‌یه.
5ـ هه‌وای پیس و جگه‌ره‌كێشان: ته‌نگه‌نه‌فه‌سی وگیرانی بۆرییه‌كانی هه‌وا زیاتر به‌هۆی هه‌وای پیسه‌وه‌و توشبوونی نه‌خۆشیشێرپه‌نجه‌به‌هۆی كێشانی جگه‌ره‌وه.
6ـ زۆر مانه‌وه‌له‌به‌ر خۆر: كه‌باشترین هۆكاره‌بۆ نه‌خۆشی شێرپه‌نجه‌ی پێست.
7ـ بێ خه‌وی: هۆكاری به‌رزبوونه‌وه‌ی‌فشاری خوێن وله‌بیرچونه‌وه‌هه‌مووی له‌كه‌م خه‌وییه‌وه‌دروستده‌بێت، ئه‌و ژووره‌ی لێیده‌خه‌ون، ده‌بێت ته‌لفزیۆنی تێدانه‌بێت و تاریك بێت، له‌رۆژیكدا 6 بۆ 7 سه‌عاتبخه‌ویت.
8ـ به‌خێونه‌كردنی ئاژه‌ڵی ماڵی له‌ماڵه‌كه‌تدا: به‌خێوكردنی ئاژه‌ڵی ماڵی هه‌ڵچوون كه‌م ده‌كاته‌وه، له‌جه‌ڵته‌ی دڵیش دوورتده‌خاته‌وه.
9ـ خواردنی شیرینی: ده‌بێته‌هۆی قه‌ڵه‌وی وناڕه‌حه‌تی دڵ.
10ـ بێ هیوایی: بوونی هیوا له‌رووی جه‌سته‌یو رۆحییه‌وه‌مرۆڤ زیندوو ده‌كاته‌وه‌جۆری ژیانی جوانتر ده‌كات.
زۆر كه‌س بێئه‌وه‌ی‌له‌كه‌ڵك‌و سووده‌كانی‌مه‌له‌كردن بزانن، ته‌نها به‌خولیایه‌ك پێناسه‌ی‌ده‌كه‌ن، له‌وباره‌یه‌وه‌زانایان له‌لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی‌نوێدا گه‌یشتنه ئه‌و ئه‌نجامه‌ی‌كه‌مه‌له‌كردن ڕۆڵێكی‌گرنك ده‌گێڕێت له‌كه‌مكردنه‌وه‌ی ته‌نگه‌ژه‌ی‌ڕه‌بۆ له‌منداڵاندا، بێئه‌وه‌ی‌چاره‌سه‌ری ده‌رمانی پزیشكی‌بۆ بكرێت.
توێژه‌ره‌وان له‌ماوه‌ی تاقیكردنه‌وه‌كانیاندا له‌سه‌ر كۆمه‌ڵێك منداڵی‌ته‌مه‌ن نێوان حه‌وت بۆ یانزده ساڵان تاقیكردنه‌وه‌كانیان ئه‌نجامداو كۆمه‌ڵه‌كه‌یان كرد به‌دووبه‌شه‌وه، به‌شی یه‌كه‌م بۆ ماوه‌ی‌شه‌ش هه‌فته‌ڕاهێنان‌و مه‌له‌یان پێكردن، به‌شی‌دووه‌میش هیچ چالاكییه‌كی‌وه‌رزشیان پێئه‌نجام نه‌دان.
توێژه‌ره‌وان ڕوونیانكردووه‌ته‌وه، كه‌مه‌له‌كردن سه‌ركه‌وتنێكی‌به‌رچاو ده‌بینێت له‌كه‌مكردنه‌وه‌ی‌حاڵه‌تی ڕه‌بۆی‌به‌هێز، سه‌لماندنی‌ئه‌و ڕاستییه‌ش له‌كۆمه‌ڵه‌ی‌یه‌كه‌مدا به‌دیهات كه‌ئه‌و منداڵانه‌ی مه‌له‌یانكردبوو هه‌ناسه‌ته‌نگی‌و ئازاری‌سنگیان كه‌مببووه‌وه‌به‌به‌راوورد به‌كۆمه‌ڵه‌ی‌دووه‌م كه‌چاره‌سه‌ری‌پزیشكیشیان وه‌رگرتبوو.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
02-09-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
ژماره‌یه‌ك توێژه‌ری ئه‌مریكی ئاشكرایان كرد كه‌په‌یوه‌ندی له‌نێوان زۆرخواردنی‌شوكولاته‌و خه‌مۆكیدا هه‌یه، به‌ڵام شیكردنه‌وه‌ی‌ئه‌و په‌یوه‌ندییه‌روون نییه‌و وه‌كو مه‌ته‌ڵی‌هێلكه‌و مریشكه‌كه‌وایه.
توێژینه‌وه‌یه‌كی نوێ كه‌له‌لایه‌ن ژماره‌یه‌ك توێژه‌ری‌كۆلێژی‌پزیشكی‌زانكۆ ی‌كالیفۆرنیاوه ئه‌نجامدراوه به‌راوردێكی‌له‌نێوان زۆرخواردنی‌شوكولاته‌و خه‌مۆكیدا كردووه و تێیدا هاتووه" ئه‌وانه‌ی‌نائومێد ده‌بن یان خه‌مۆكی دایانده‌گرێت به‌رێژه‌ی 55%ی‌خه‌ڵكی‌ئاسایی شوكولاته‌ده‌خۆن، چه‌ندیش خه‌مۆكیه‌كه‌یان زیاتر بێت شوكولاته‌ی‌زیاتر ده‌خۆن".
بیاتریس گۆلۆمب مامۆستای زانكۆی‌كالیفۆرنیا له‌سان دیگۆ و سه‌رپه‌رشتیاری‌توێژینه‌وه ده‌ڵێت "روون نیه‌ئایه‌ئه‌وانه‌ی‌هه‌ست به‌خه‌مۆكی ده‌كه‌ن له‌به‌ر ئه‌وه‌شوكولاته‌ده‌خۆن تا هه‌ست به‌ئاره‌زوویه‌ك ده‌كه‌ن بۆ خواردنی‌یان خودی خواردنی شوكولاته‌خه‌مۆكی و بیتاقه‌تیه‌كه‌یان زیاتر ده‌كات".
توێژه‌ره‌كان چاودێری زیاتر له‌كه‌سیان كردووه‌كه‌شوكولاته‌ده‌خۆن و دواتر له‌رێگه‌ی راپرسییه‌كی‌ته‌قلیدیه‌وه‌مه زاجی هه‌ر یه‌كێك له‌وانه‌یان پێواوه‌بۆ زانینی ئاستی‌خه‌مۆكیان.
توێژینه‌وه‌كه‌ده‌ریخستووه "به‌شداربووه‌خه‌مۆكه‌كان 8.4% شوكولاته‌یان خواردووه‌له‌مانێگیكدا، زیاتر له‌وانه‌ی‌خه‌مۆكیان نیه‌كه‌گه‌یشتووه‌ته.4% له‌مانگێكدا.
گۆلومب روونیشیكردووه‌ته‌وه"په‌یوه ندی نێوان شوكولاته‌و خه‌مۆكی به‌هه‌مان شێوه‌ی‌مه‌سه‌له‌ی‌مریشك‌و هێلكه‌كه‌وایه، هه‌ر چۆن نازانرێت ئایا مریشك له‌هێلكه‌دروست بووه‌یان هێلكه‌له‌مریشك، ئاواش ناتوانریت بسه‌لمێنرێت زۆر خواردنی شوكولاته‌ده‌بێته‌هۆی خه‌مۆكۆی یان خه‌مۆكی ده‌بێته‌هۆی زۆر خواردنی شوكولاته
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
05-12-2011
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
ئه گر ده تهه وه ی لاقت بونیان نه یه
قــاچـــت بــــه‌چـــا بشــــۆ !!
بۆنی ناخۆشی قاچ ته‌نیا به‌شتنی به ئاو ته‌واو نابێت و زۆرجار ئه‌و که‌سه‌ی که‌بۆنی قاچی ناخۆشه‌نه‌ک ته‌نیا خۆیوه‌رس ده‌بێت به‌ڵکو که‌سانی ده‌وروبه‌ریشی وه‌رس ده‌کات و خۆشی توشی شه‌رمه‌نده‌یی ده‌بێت وێڕای ئه‌و کێشانه‌ی که‌له‌گه‌ڵ خێزانه‌که‌یدا به‌هۆی ئه‌و بۆنه‌ناخۆشه‌وه‌بۆی دروست ده‌بێت بۆ چاره‌سه‌رکردنی ئه‌و بۆنه‌ناخۆشه‌ده‌توانیت یه‌کێک له‌م ڕێگایانه‌په‌یڕه‌و بکه‌یت :
یه‌که‌م شتنی قاچ به‌چــا :
له‌به‌ر ئه‌وه‌ی چا مادده‌ی تانینی زۆری تێدایه‌ئاره‌ق کردنه‌وه‌که‌م ده‌کاته‌وه‌که‌ده‌بێته‌هۆی دروستکردنی ئه‌و بۆنه‌ناخۆشه ، ده‌توانی چایه‌کی لێنراوی مامناوه‌ند واته‌نه‌خه‌ست نه‌ڕوون بکه‌یت ناو ته‌شتێکی قووڵه‌وه‌و قاچه‌کانی تیایدا دابنێیت یان چوار کیسی چا واته چوار چای سه‌فه‌ری بکه‌یت ناو چوار لیتری ئاوه‌وه‌بۆ ماوه‌ی ده‌ده‌قیقه بیکوڵێنیت و بۆماوه‌ی نیو سه‌عات قاچتی له‌ناودا دابنێێت ، رۆژی یه‌کجار ئه‌م کاره بکه‌له‌و بۆنه‌ناخۆشه‌ڕزگار ده‌کات ، به‌ڵام بۆئه‌و که‌سانه‌ی قاچیان زۆر بونی لێدێت ده‌توانن رۆژی دووجار ئه‌م کرداره‌دووباره‌بکه‌نه‌وه.
دووه‌م بیکاربوناتی سۆداو سرکه :
بڕێک له‌سرکه‌یان بیکاربۆناتی سۆدا بکه‌لیترێک ئه‌وه‌وه‌و هه‌فته‌ی دووجار قاچتی پێ بشۆ.
سێیه‌م گه‌ڵای گوێز :
گه‌ڵای گوێز له‌ناو لیترێ ئاودا بۆ ماوه‌ی یه‌ک چاره‌که‌سه‌عات بکوڵێنه‌و پاشان بپاڵێوه، دواتر بڕێک خوێی زبرو ئاوی ساردی تێبکه‌و بۆماوه‌ی ده‌ده‌قیقه‌قاچه‌کانت بخه‌ره‌ناو ئه‌م تێکه‌ڵه‌یه‌وه، پاشان به‌جوانی وشکی بکه‌ره‌وه‌و به‌ئاوی لیمۆ بیانشۆ واته‌ئاوی لیمۆکه‌بده لێیان.
چواره‌م گه‌ڵای سالڤیا :
ده‌توانیت گه‌ڵای سالڤیا بکه‌یته‌ناو پێڵاوه‌کانته‌وه‌ئه‌م ڕووه‌که‌ئاره‌قی پێیه‌کانت هاوسه‌نگ ده‌کات و نایه‌ڵێت بۆنی ناخۆشیان لێ بێت، هه‌روه‌ها ده‌توانیت گه‌ڵاکه‌ی بکه‌یته‌ناو ئاوه‌وه‌و بیکوڵێنیت و دواتر به‌هه‌مان ڕیگاکانی پێشوو به‌کاریبێنیت.
پێنجه‌م به‌کارهێنانی جاتره :
دوو که‌وچک له‌جاتره‌بکه‌ره ناو نیو لیتر ئاوه‌وه‌بۆماوه‌ی ده‌ده‌قیقه‌بیکوڵێنه‌و دوای ساردبونه‌وه بۆماوه‌ی نزیکه‌ی نیو سه‌عات قاچه‌کانت بکه‌ره‌ناوی رۆژانه‌ئه‌م کاره‌دووباره بکه‌ره‌وه‌به‌شێوه‌یه‌کی دیار تێبینی که‌مبونه‌وه‌ی بۆنی ناخۆشی قاچت ده‌که‌یت.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
|
کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
|
|
|
مجوز های ارسال و ویرایش
|
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
اچ تی ام ال غیر فعال می باشد
|
|
|
اکنون ساعت 12:58 PM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.
|
حالت خطی
