مشاهیر و بزرگان كرد در عرصه های مختلف

[behnam5555]

عەتاخانی سەعید مەنسور (عەتاخانی باشماق)

ساڵی 1296ی کۆچی هەتاوی لە گوندی باشماق لەدایک بوە و ژیانی هاوبەشی پێکهێناوە و مناڵەکانی بریتین لە: ناسر،حسەین،سەعید،جەمشید،ئێقبال،زاهید،شاهۆ،تووران، درەخشان،لەیلا،کەبەداخەوە کاک حسەین کوژرا و کاک سەعید نەخۆشی کوتووپڕ گیانی لێ ئەستاندو کاک زاهیدیش بەهۆی رووداوی ماشێن لاقێکی لەدەست داوە، رادەی خوێندەواری عەتاخان هەتا پۆلی شەشی سەرەتای ئەوکات لەقوتابخانەی تازەدامەزراوی گوندەکایان بوە وبەردەوامیش هاتووچۆی حوجرەی مەلا و فەقێیانی کردوە عەتاخان رۆحێکی دموکراتیزەی لەخۆداپەروەردە کردوە هەربۆیە بەردەوام ماڵەکەیان خانەخوێی میوانان و گەڕۆکان بوە لە باوەڕی عەتاخاندا هەمووکەس خاوەن خانەی شەخسیی یەتی تایبەت بەخۆیەتی کە دەبێ رێزوحورمەتی لێ بگیرێت و ئاخافتنی لەگەڵدا بکەی.

هەرلەسەر ئەوبنەما فکری یە درێژەی بە دیداروچاوپێکەوتنەکانی لەناو کۆمەڵانی خەڵکدا ئەداولەگەڵ بەڕێزشوکروڵڵای بابان دا لەشاری سنە ئاشنا دەبێت کە کاک شوکروڵڵای بابان ئەوکات بەرپرسی ناوەندی هونەرەجوانەکان سەربە وەزارەتی فەرهەنگ وهونەربوو هەرئەوئاشنابوونە بوە هۆی ئاشنابوونی ستدیوکانی رادیۆ سنەو دواتر کرماشان وتارانیش لەگەڵ دەنگێکی تازەورەسەن وپڕلەهەست وسۆزی ناوچەی تیلەکۆی سەقز، کە بەم جۆرە دەنگ وسۆزی رەسەنی عەتاخان لەدیوەخانەکانی باشماقەوە گوێزرایەوە هەمووناوچەکانی کوردستان وساڵی 1337 راستەوخۆ لەگەڵ بەشی کوردی رادیۆتاران دەستی بەکاروچالاکی هونەری کردوبەیارمەتی گروپی مۆسیقای رادیۆ تاران کە لەبەڕێزانی وەک مەرحووم موجتەبامیرزادە وهاوڕێیانی پێک هاتبوو توانی سەرجەم شانزدە گۆرانی رەسەن وفولکلۆر تۆماربکات کە بەشێکیان بریتین لە:شیرین دامەچۆ"باوانم باوانم"سویبەباڵابەرز"عەمرم سەیزادە"توخوافاتم تۆوازبێنە"خاڵۆی رێبوار"ئای لەدوورلەدوور"غەریب مەڕۆ"دوودەستم ببڕن بەلیمۆتەوە"ئەوکچەرەشتاڵە"کەومل باوانم"کانی یەکەی بەرماڵ"گەردن زەرد"گیان گیان "باوانم" وسەوزەسەوزە.
شێعروهەڵبەستی گۆرانی یەکانی عەتاخان سەعیدمەنسوور زۆربەیان فولکلۆروشێعری شاعیرانی کوردوهەروەهاخۆیشی دایناوە زاراوەی گۆرانی یەکانی ئەردەڵانی یەوبن زاراوەیشی تیلەکۆیی یە،هەربۆیە کەسێک فەرموویەتی"ئەوەی بیەوێ گۆرانی یەکانی عەتاخان بڵێتەوە دەبێ بن زاراوەی تیلەکۆیی بەتایبەت باشماقی بزانێ وشارەزای ببێت!"
لە روانگەی نووسەرانیشەوە عەتاخان هونەرمەندێکی بەتوانابووە نووسەری کورد عەلی ئەشرەف دەروێشیان لە کتێبی "بێستوون" داکەلەساڵی 1356دابڵاوبوەتەوە لە زوانی خەڵکی ناوچەکانی کرماشانەوە باسی دەنگ خۆشی سۆزی دڵنشینی وجوانچاکی وبەژن وباڵارێک وپێکی عەتاخان ئەکات.نووسەرێکی دیکەی وەک مامۆستا "حەمەی حەمەباقی دەڵێ: عەتاخان رەسەنترین گۆرانی یەکانی کوردی تۆمارکردوەو لەفەوتان رزگاری کردوە"
ئەم هونەرمەندەمەزنەی ناوچەی تیلەکۆی سەقزی کوردەواری سۆزی ناوچەی هەورامان کەرازو نیازو هاوارو گازندەی دەروونی"ئەهوورامەزدا"یە واتە هۆرەیشی بەجوانی زانیوەوچڕیوە دواچالاکی یەکانی هونەرمەند سەعیدمەنسوور تۆمارکردنی چەند گۆرانی یەک بو وە لەگەڵ مامۆستای مۆسیقا بەڕێز کاک رەسووڵ میرزاپوور لە تەمەنی 55ساڵیدا لە گوندی باشماق واتە زێدوژینگەی عەتاخان.

سەرچاوە: ماڵپەڕی چەمەڕا

[کارگر سایت]

نوشته اصلی توسط behnam5555

عەتاخانی سەعید مەنسور (عەتاخانی باشماق)

به
زندگي نامه عطا خان سعيد منصور + دانلود آهنگهاي كردي عەتاخانی باشماق

مراجعه شود

[behnam5555]

"ناودارانی ناوچەی مەهاباد"

حوسێن حوزنی موکریانی:

سەید حوسێن حوزنی کوڕی سەید عەبدولەتیف موکریانی لە ساڵی ١٢٩٦ی قەمەری لە شاری مەهاباد لە دایک بوە. سەرەتای گەنجی دوای تەواو کردنی خوێندنی سەرەتایی و کووردناسی و لێکۆڵینەوە لە بارەی زمان و ئەدەبیاتی کووردی، هەروەها رۆژنامەگەری بەردەوام بووە. لە تەمەنی ١٢ ساڵی دا بۆ ئەوەی کە وەدوای خوێندن بکەوێمەهابادی بە جێ هێشت و لە ناوچە جیا جیاکانی عێڕاق خەریکی گەشت و گوزار بوو. ماوەیەک پیشەی کۆڵین (مۆر هەڵقەندن) و وێنەکێشان بووە. پاشان فکری لە دروست کردنی ئامرازێک کردۆتەوە بۆ بە چاپگەیاندنی پەرتووک و بڵاوکراوەکانی کە خۆی خۆشی ویستوون و لەم بوارە دا زۆر سەرکەوتوو بوە. لە ساڵی ١٩١٥ی میلادی، دەزگایەکی چاپی لە وڵاتی ئاڵمان کڕیوە و بۆ یەکەمجار بە ناوی "چاپخانەی کوردستان" لە شاری حەڵەب چاپخانەیەکی دامەزراندوە.
لە ساڵی ١٩٢٥ی میلادی دەچێتە شاری رەواندووز و لە وێ چاپخانەکەی وەگەڕ دەخا. حوسێن حوزن یەکەمین رۆژنامەوانی کوردە و یەکەمین کەسە کە بۆ چاپ و بڵاوکراوەی کوردی و لێکۆڵینەوە دەربارەی کوردستان دەستێکی واڵا و گرینگی هەبوە و خامەی تاو داوە.
"مینوریسکی"، رۆژهەڵاتناسی رووسی، لە بارەی حوزنی دا دەڵێ: "راستی هەرە گرینگ ئەوەیە کە حوزنی لە رێگای روونکردنی روداوە مێژووییەکان و ناساندنی نەتەوەی کورد بە هیچ شێوەیەک سڵی نەکردوە و لە تێکۆشان نەوەستاوە."
"بازیل نیکیتین" دەربارەی حوزنی دا دەڵێ: "ئەو بۆ من و تەواوی رۆژهەڵاتناسان ئەرکێکی قورسی هاویشتوتە سەر ملمان و کارەکانی جێگای پێزانینە."
حوزنی لە مانگی ئاوریلی ساڵی ١٩٤٠ی ز. لە شاری بەغدا بە دەستی نۆکەرەکانی ئینگلیس ژەهرخوار دەکرێ و گیانی لە دەست دەدا. مەرحومی مەلا قادری مودەرریسی کە خزمایەتی لەگەڵ حوزنی و گیوی موکریانی هەبوە دەیکوت: "لە بەغدا حوسێن حوزنی کاتێک هەواڵی لە داردانی قازێەکانی بیست، لە هۆش چوو و کەوتە سەر عەرز دەست بە جێ رفاندیانە نەخۆشخانە بەڵام هەر لە وێ ژیانی لە دەست دا." پاشان تەرمەکەی هێندرایەوە شاری هەولێر و لە وێش بە خاک سپێردرا. رەوانی شاد و یادی هەمیشە زیندوو بێ.
بەرهەمەکانی حوسێن حوزنی بریتین لە:

١.خۆنچەی بەهارستان، حەڵەب، ساڵی ١٩٢٥ی میلادی
٢.خۆشی و ترشی، رەواندوز، ١٩٢٥ی میلادی
٣.پەروەردە کردنی کرمی ئاوریشم، وەرگێڕان
٤.ئاوڕێکی پاشەوە، ٣ جڵد
٥.کوردستانی موکریان، رەواندوز ١٩٣٨ی میلادی
٦.پێشەوای ئایینی، ١٩٢٦ی زایینی
٧.وێنەگەری و کۆڵین
٨.مێژووی کورد و نادر شا لە خاکی ئێران دا، رەواندوز ١٩٣٦ی میلادی
٩.مێژووی میرانی سۆران، رەواندوز ١٩٣٥ی میلادی
١٠.مێژووی زەند
١١.مێژووی ناودارانی کورد...
و دەیان پەرتووکی چاپ نەکراوی دیکە.
ئەو رۆژنامانەی کە بڵاوی کردونەوە و هێناونی بۆ وڵات:
١.رووناکی، هەولێر، ١٩٣٦ی میلادی
٢.زاری کرمانجی، رەواندوز، ١٩٣٤ی قەمەری

سەرچاوە: مێژووی مەهاباد، جەنابی موحەممەدی سەمەدی
وەگێڕانەوە به زمانی کوردی: جەعفەرکەریمی

[behnam5555]

ابراهیم سعیدی در يك نگاه

ابراهیم سعیدی سال 1344 در مهاباد متولد شد. او فارغ‌التحصیل کارشناسی سینما در گرایش تدوین از دانشکده سینما تئاتر دانشگاه هنر است.
سعیدی علاوه بر فیلمسازی تدوین و تصویربرداری بیش از صد فیلم کوتاه، مستند، مجموعه و برنامه تلویزیونی را برعهده داشته است.
وي تاكنون مستدهاي مرثیه پریشانی ، روژگیران ، ژوان (وعده ديدار) و ژیله مو (آتش زير خاكستر) را كارگرداني كرده است.
جوایز دريافتي از جشنواره هاي داخلي و خارجي:
1- برنده بهترین فیلم مستند بخش بین الملل هفدهمین جشنواره فیلم کوتاه سینمای جوان برای فیلم روژگیران ( به همراه مهرداد اسکویی ) 1379
2- فیلم برگزیده اول میراث فرهنگی برای فیلم روژگیران درهفدهمین جشنواره فیلم کوتاه سینمای جوان 1379
3- لوح افتخار بهترین فیلم مردم نگاری از نخستین جشنواره فیلمهای مستند یادگار برای فیلم روژگیران
4- برنده پلاک نقره ای جشنواره ملل اطریش برای فیلم روژگیران 2003
5-دیپلم افتخار بهترین فیلم داستانی ازنوزدهمین جشنواره فیلم کوتاه سینمای جوان
برای فیلم ژوان 1382
6- برنده بهترین مونتاژ از جشنواره گرانادا - اسپانیا 2002 برای فیلم چاه
7- برگزیده بهترین مونتاژ از سوی انجمن تدوینگران خانه سینما در هجدهمین جشنواره فیلم کوتاه سینمای جوان برای فیلم چاه 1380
8- برنده بهترین تصویربرداری از نخستین جشنواره فیلمهای مستند کیش برای فیلم رویای مروارید ( به همراه ذوالفقار عربزاده ) 1381
9- برنده بهترین تصویربرداری ازچهارمین جشنواره تولیدات سیما برای مجموعه مستند رویای مروارید ( به همراه ذوالفقار عربزاده ) 1382
10- برنده بهترين مونتاژ از نخستين جشنواره فيلم ته وار سليمانيه - كردستان عراق 2004 براي فيلم ژيله مو

[behnam5555]

شرف‌ خان بدلیسی

شرف‌الدین بنشمس‌الدین بـِدلیسی معروف به شرف‌خان بدلیسی
(۹۴۵ قمری- درگذشت: ۱۵۹۹ میلادی) یکی از تاریخ‌نگاران برجسته تاریخ کردان است.
کتاب او به نام شرفنامه، تاریخ مفصل کردستان، که به زبان فارسی نوشته شده از منابع اصلی تاریخی مربوط به قوم کرد بشمار می‌آید.
وی شرفنامه را در ۱۵۹۷ میلادی به پایان رساند.این کتاب توسط عبدالرحمان شرفکندی{هژار}شاعر مترجم ونویسنده کرد به زبان کردی ترجمه شده است.
شرفخان درکره‌رود (بین قم و همدان) زاده شد. نیاکان او امیران ایل روژکی بودند که در سال۱۵۴۳میلادی بر منطقه بتلیس (در کردستان ترکیه) فرمان می‌راندند. دگرگونی‌های سیاسی باعث شد تا پدر او، امیر شمس‌الدین بن شرف‌الدین به ایران مرکزی مهاجرت کند.
شرفخان در سن نه سالگی به دربار شاه تهماسب یکم راه یافت. شرفخان به مدت بیست سال دراستان‌های گوناگون ایران به عنوان والی منصب داشت.
در سال ۱۵۷۶ به مرکز فراخوانده شد و به همراه ۶۰۰ خانوار از ایل و خانواده خود به ماموریتی به سوی منطقه وان(ترکیه امروزی) فرستاده شد. خسرو پاشا، فرماندار وان، از ترس ورود فرستادگان به دربار سلطان مراد سوم گریخت. شرفخان بدینوسیله فرمانروایی موروثی بر بتلیس و منطقه موش را بدست آورد.
جالب اینجاست که لقب خان را خانواده شرفخان نه از شاهان ایران و نه از پادشاهان عثمانی دریافت کرده بودند.

منابع

· Bedlîsî, Şerefxan; Şerefname: Tarîxa Kurdistanê ya kevn, Stockholm 1998
· Strohmeier, M. & Yalçin-Heckmann, L.; Die Kurden: Geschichte Politik Kultur, München 2000

[behnam5555]

حَیران خانم دُنبُلی:
قرن سیزدهم هجری قمری

حیران بنت کریم خان دُنبُلی، شاعره کرد متخلصه به «حیران»، از زنان نامی کردستان در قرن سیزدهم هجری قمری بوده؛ دیوانی از وی بر جای است مشتمل بر پنج هزار بیت شعر به زبانهای کردی و فارسی و ترکی.
«در نخجوان متولد شده، مدتی در ارومیه زندگی کرده و بعد در تبریز توطن داشته است. حیران خانم شاعره خوبی بوده.. تاریخ ولادت و مرگ او معلوم نیست، همین اندازه روشن است که در وبای سال 1247 ه ق حیات داشته. حدود هشتاد سال زندگی کرده و اغلب اشعارش در مدح عباس میرزا نایب السلطنه قاجار و مادر و خواهر اوست. اینک قطعاتی از اشعار حیران:

ای حُسن تو ربوده ز کف اختیار دل
پژمرده شد ز هجر رُخَت، لاله‌زار دل

گشته خراب از غم تو شهربند جان
از دست شد ز فرقت رویت، قرار دل

چون گلشنی که باد سمومی بر آن وزد
از سوزش فراق خزان شد بهار دل

ای من فدات! روز و شبم بی جمال تو
جز آه و ناله نیست کنون، کار و بار دل

از زلف دام ساخته، از خال دانه‌ای
نیرنگها بریخت ز بهر شکار دل

تیری که از کمان وی از روی ناز جست
هم در زمان نشست ببین در کنار دل

یک بار خود نگفتی کای مبتلای من
بی روی من چسان گذرد روزگار دل

نالید دل، چنانکه فلک گوش خود گرفت
تا نشنود فغان من و آه و زار دل

(حیران) نه یک دل ربوده است آن جوان
در کوی دل فتاده چو تو صد هزار دل»

مشاهیر، ج 1، صص 340 ـ 341

[behnam5555]

صاحبه سلطان دُنبُلی:

صاحبه بنت کریم خان دنبلی، همسر ابوالفتح خان ابن مرتضی قلی خان دوم دنبلی بوده و (شهباز) تخلص می کرده و در اواسط قرن سیزدهم هجری قمری می زیسته است.
«در علم نجوم تألیفاتی داشته و شعر را نیکو می سروده .. در فن انشاء و بسیاری از صنایع ظریفه نیز مهارت تام داشته، خط را هم خوب می نوشته است. این رباعی از اوست که در مدح حسنعلی خان بن فتحعلی شاه قاجار سروده است:

شهزاده حَسَن دلیر و لشکرشکن است
شهزاده باکمال شیرین‌سخن است

در باغ شهنشهی خرامان سروی است
در گلشن خسروی گل یاسمن است»

مشاهیر، ج 1، ص 341

[behnam5555]

معروف کوکه‌ای

فارسی

ملا معروف کوکه‌ای (کوکه یی) (۱۳۲۴-۱۲۵۳ خورشیدی) از شاعران شهر مهاباد ایران است. وی به فارسی و کردی سورانی (مکرانی) می‌سرود.
ملا معروف به سال ۱۲۵۳ ه.ش در روستای حاجی خوش مهاباد دیده به جهان گشود. پدرش»ابراهیم«و مادرش»زبیده«از طایفه پربلاو بود. وی به سال ۱۲۷۸ ه.ش در سن بیست و پنج سالگی با دختر ملا رضای روستای سوت و برده‌رش شهرستان بانه که با مادرش خویشاوندی داشته ازدواج می‌کند. اسم همسرشان آمنه بوده‌است. کوکه‌ای شاعر به هنگام ازدواج یعنی سال ۱۲۷۸ ه.ش در روستای قولغه تپه ساکن بوده‌است. مدت زندگی مشترکشان با آمنه خانم سی و هشت سال بوده، یعنی به سال ۱۳۱۶ ه.ش همسرشان فوت می‌نماید. ملا معروف ازآمنه خانم دارای چند اولاد بوده که بزرگ‌ترین آنان موسوم به»ملا علی«به سال ۱۳۰۳ ه.ش در آن هنگام که پدرشان پنجاه ساله بوده‌اند به دست افراد مسلح یکی از خوانین پرنفوذ و پرقدرت منطقه به نام»سرتیپ شریکندی«کشته شده‌است. پدرملا معروف در روستای شاگیلدی فوت می‌کند. موقع فوت پدر ملا معروف نوجوانی دوازده ساله بوده‌است، یعنی سال ۱۲۶۵ ه.ش پس با توجه به ازدواج ایشان در روستای قولغه تپه خانواده آنان از شاگیلدی به روستای قوڵغه تپه مهاجرت کرده‌اند.
ملا معروف به سال ۱۲۶۵ ه.ش در سن دوازده سالگی موقعی که چوپان گله بوده آنها را رها کرده و راهی عراق می‌شود، بعد از شانزده روز پیاده روی به آن دیار می‌رسد، در روز آدینه، فصل بهار به شهر سلیمانیه می‌رسد و در خانقاه محوی این شهر شروع به خواندن می‌کند و دوسال و پنج ماه ماندگار می‌شود. برادران ملا معروف، احمد، محمود، رسول و قادر بوده و خواهری نیز به نام فاطمه داشته‌اند.
وی به شیوه قدیم در خدمت استادان بزرگواری درس خواند، در آن دوره بیشتر تکیه بر کتب مذهبی و قرآنی و صرف و نحو عربی می‌شد. وی بعد ازآموختن این علوم به دنبال ادامه تحصیل خود به روستاهای زیادی سفر کرد، روستاهایی که درآن زمان کانون گرم علم و اندیشه بودند، از آن جمله می‌توان به روستاهای قره کند، قره گویز، زنبیلان، درویشان، و خانقاه اشاره کرد که در آنها استادان وعالمان به شیوه آن روز به طالبین و دانشجویان و پویندگان خود درس می‌دادند. کوکه یی بعد از سپری کردن این دوره‌ها سفری نیز به شهر سلیمانیه کرد وآنچه از علوم و فنون عربی بود آموخت. وی در مسجد شاه درویش مهاباد شروع به تدریس کرد
ملا معروف در فاصله بین سالهای ۱۳۱۳ ه.ش تا ۱۳۱۵ ه.ش دو مرتبه توسط مرکز بقوسیان ارمنی در تبریز موردعمل جراحی چشم قرار می‌گیرند ولی متاسفانه عمل، نتیجه مثبت نمی‌دهد و ایشان از قدرت بینایی محروم می‌گردند. ملا معروف کوکه یی در سال ۱۳۲۴ ه.ش بعد از گذراندن هفتاد و یک سال عمر درگذشت و در محله مسجد سرخ مهاباد و در کرایه نشینی منزل»حاج سید محمد امین شمسی«وفات یافت. پیکر وی در قبرستان تخریب شده ملاجامی مهاباد همجوار مدفن و مرقد شیخ زاده خانم سریل آوا و مرقد شیخ»محمد عارف رشتی«مدفون گردید.

منابع

۱- دیوان اشعار کردی ملا معروف کوکه ای- انتشارات سیدیان - مهاباد
۲- پارسی گویان کرد- صدیق بوره که یی
۳- یادداشت‌های شخصی - نگارندگان (س. خ)

برگرفته از روزنامه سیروان (برداشت آزاد با ذکر منبع)


کوردی

مەلا مارف کۆکەیی
(١٢٥٣- ١٣٢٤ی هەتاوی)(١٨٧٤- ١٩٤٥ی زایینی) شاعیر .
مەلا مارف کۆکەیی لە ساڵی ١٢٥٣ هەتاوی ڕێکەوتی ١٢٩٣ی کۆچی مانگی لە گوندی حاجی خۆش لە ناوچەی شاروێران لە دەوری شاری مەهاباد لە دایک بووە . بنەماڵەکەیان بە پەڕبڵاو ناودارە. مەلا مارف لە ٢٥ ساڵیدا لە بەرواری ١٢٧٨ی کۆجی هەتاوی لە ئامینە خانمی کچی مەلا رەزای بانەیی خەڵکی گوندی سوتوو و بەردەڕەش لای شاری بانە خوازبێنی کردووە و مارەی بڕیوە و گوێزراوەتەوە بۆ گوندی قوڵغە تەپە هەرێمی ئیل تەیموری لای مەهاباد کە لەوێ مەلای مودەریس بوە و ماوەی ٣٨ ساڵ پێکەوە ژیاون.
ئامینە خانمی هاوسەری مامۆستا لە ساڵی ١٣١٧ ی کۆچی مانگی لە شاری مەهاباد کۆچی دوایی ئەکات و مەلا مارفیش لە ٧٣ ساڵی دا لە ١٩ ی رەمەزانی ١٣٦٤ ی کۆچی مانگی لە کاتژمێر ٦ی سەر لە بەیانی لە رێکەوتی ساڵی ١٣٢٤ کۆچی هەتاوی دا لە شاری مەهاباد کۆچی دوایی ئەکات و هەر لە وێش نێژراوە. لە رێو و رەسمی بە خاک سپاردنی تەرمی مەمۆستا دا خەڵکی زۆربەی شارەکانی کوردستان و مامۆستایانی ئایینی و و کەسایەتیەکانی ئەو دەم بەشداریان کروە، کەسانێک وەک مامۆستا سدیق سدقی و مەلا محەممەد لاهیجی و سەید عەبدوڵڵا ئەتهەری کوڕی جەنابی شێخ عەبدولقادر بەرزنجی و هتد بەشداری رێورەسمەکەیان کردووە.


سەرچاوە

(زانایانی کورد: محەمەد ساڵح ئیبراهیمی "شەپۆل" - لاپەڕەی ١٩٥-٢١٢، چاپەمەنی محەممەدی، سەقز، ١٣٧٩.)
(زانایانی کورد: محەمەد ساڵح ئیبراهیمی "شەپۆل" - لاپەڕەی ١٩٥-٢١٢ ، چاپەمەنی محەممەدی ، سەقز ، ١٣٧٩)
(چێشتی مچێور : بیرەوەریەکانی مامۆستا عەبدولرەحمان شەرەفکەنی "هەژار" - چاپی پاریس ١٩٩٧- لاپەڕەی ٤٧)
(تاریخ و فرهنگ و ادب موکریان , ابراهیم افخمی ، چاپەمەنی محەممەدی ، سەقز )
(نگاهی به تاریخ مهاباد , سید محمد صمدی - نشر رهرو , مهاباد- ١٣٧٧ - ص ٢٤١)
(تاریخ مشاهیر کُرد - بابا مردوخ روحانی (شیوا) - جلد دوم - انتشارات سروش ١٣٦٦ - تهران - ص ٢٧٥)

[behnam5555]

آقای قاسم موید زاده (هه لو)

مامۆستا قاسم موئەیەدزادە (هەڵۆ)

مامۆستا قاسم موئەیەدزادە ناسراو بە ھەڵۆ یەکێک لە شاعیرانی ناسراوی مەھابادە.
قاسم موئەیەدزادە ساڵی ١٣٣١ ھەتاوی لە شاری مەھاباد ھاتۆتە دنیاوە و خوێندنی سەرەتایی ھەر لەو شارە دەسپێکردو لە ساڵی ١٣٥٠ ھەتاوی دیپڵۆمی وەرگرتووە.
لە ساڵی ١٣٥٦ ھەتاوی لە فێرگەی مامۆستایانی ورمێ دەورەی دوو ساڵانەی فەوقی دیپڵۆمی زمانی ئینگلیسی تەواو کردووە. لەو ساڵەوە ھەتا ساڵی ١٣٧٢ لە خوێندگەکانی مەھاباد مامۆستای زمانی ئینگلیسی بووە.
ساڵی ١٣٧٢ ھەتاوی لیسانسی زمان و وێژەی فارسی لە زانکۆی ئازادی ئیسلامی مەھاباد وەرگرتووە و ئێستا لە فێرگەکانی ناوەندی ئەم شارە خەریکی دەرسگوتنەوەیە
قاسم موئەیەدزادە کۆمەڵێک شێعری گوتووە کە ھەندێکیان لە کتێبی کۆمەڵە شێعری بروسکەدا چاپ کراون.
قاسم موئەیەدزادە ھەندێک شێعری تەنزی گوتووە کە لە چاو شێعرەکانی تری ناسراوترن.

سەرچاوە

پێشەکی کتێبی کۆمەڵە شێعری بروسکە؛ قاسم موئەیەدزادە

[behnam5555]

هاشم احمدزاده

استادیار رشتهٔ مطالعات کردی در دانشگاه اکستر انگلستان

هاشم احمدزاده، استاد دانشگاه و نویسندهٔ کرد، در سال ۱۳۴۰ در شهر مهاباد متولد شد. در سال ۱۳۵۷ وارد دانشگاه شد و در سال ۱۳۶۴ در رشتهٔ ادبیات انگلیسی (کارشناسی) از دانشگاه زاهدان فارغ‌التحصیل شد. سپس به اروپا رفت و در سال ۱۳۷۱ تحصیلات خود را در دانشگاه اوپسالا در سوئد از سر گرفت. در سال ۱۳۷۴ دورهٔ کارشناسی را در بخش علوم سیاسی دانسکدهٔ مطالعات شرقی اوپسالا سپری کرد. در سال ۱۳۷۵ کارشناسی ارشد خود را در همان رشته با موفقیت به انجام رسانید. وی از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۲ به تحقیق در رسالهٔ دکتری خود پرداخت و بدین منظور یک سال را نیز در دانشکدهٔ مطالعات شرقی لندن گذراند. وی اکنون استادیار رشتهٔ مطالعات کردی در دانشگاه اکستر در انگلستان می‌باشد.
دکتر احمدزاده تا سال ۱۳۸۴ دروس مربوط به تاریخ، ادبیات و زبان فارسی را در دانسگاه اوپسالا تدریس نموده‌است. از سال ۱۳۸۴ تا کانون به عنوان استادیار در مرکز مطالعات کردی انستیتوی علوم اسلامی و عربی وابسته به دانشکدهٔ علوم انسانی دانشگاه اکستر مشغول تدریس است. دکتر احمدزاده آثار زیادی را در قالب کتب و مقالات تألیف و یا از زبانهای انگلیسی و سوئدی به زبان کردی ترجمه کرده‌است که برخی از انها عبارتند از: ترجمهٔ تبارشناسی کردها: ساخت و هویت ملی (۱۳۸۳) و کردها و دیگران-شان: هویت و سیاست ازهم‌گسیخته نوشتهٔ پروفسور عباس ولی، وی همچین کتاب فن داستان نوشتهٔ دیوید لاج از سوی وی به زبان کردی ترجمه و منتشر شده‌است. رسالهٔ دکتری وی تحت عنوان از رمان تا ملت تاکنون به زبانهای ترکی و فارسی ترجمه شده است. در این اثر پنج رمان فارسی، بوف کور، شازده‌احتجاب ، همسایه‌ها، سووشون و جای خالی سلوچ و همچنین پنج رمان کردی، درد ملت، غروب پروانه، گل شوران، شهر (رمان) و روشن مانند عشق، تیره مانند مه‌رگ، مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته‌اند.