نمونه ی شعر کودک کردی با موضوع طبیعت:
واران
باران
واران وارید وه خشی
خودا برام نه کوشی
*باران ارام ارام می بارد خدایا برادر کوچکم راازگزند حوادث دور نگه دار.
خش خش وارانه
ده ی له شیشه و ده رانه
*نم نم باران به پنجره ودرب خانه می خورد.
واران واریدن له سه ر
پرچ داره یل که دین تر
*باران به تندی می بارد و زلف (برگ)سبز درختان راخیس می کند.
ده مچه کوه یل شووریدن
چک چک ئاوئ چووریدن
*باران صورت کوهها رامی شویدقطرات باران جاری می شوید.
هه م ره وه نی هه م ریوار
هانه وه سو دیوار
*رهگذران وعابران ازشدت باران به گوشه ی دیوارپناه می برند.
به سه زووان مه لوچک
ها وه سوکوچک
*دراین میان گنجشک زبان بسته خود را به پستوی سنگ می زند.
له نسار و خه وره تاو
سه نگاوه یلبوون پر له ئاو
*هم سایه گیر و هم افتاب گیروهم سنگ ها و همه جا پر از اب می شوید.
تیه نیدوواره تووقی
مال بی ئاو چووقی
*چشمه ها دوباره می جوشند وخانه ای که ابی ندارد وبی نصیب مانده است ازاب باران بهره می گیرند .
ئه وره یلچو ژاوئلالن
ئه وره یل چمانی دالن
*ابرها به هم می غرند گویی کرکسی هستند.
ئه وره یل ده م نانه له زه و
زغم نه خوه ی وه توو شه و
*ابرهابه زمین نزدیک شده اند مواظب باش سرمانخوری.
وه ری لووان نه ودن ته ر
کا وره یل بار ه وله له وه ر
*گوسفند چران کوچک گوسفند هایت را از چرا برگردان تاخیس نشوی .
تله و که ره یل شووان
باوشی دلنگ هاپیان
*افراد بزرگتر که به دنبال چوپان به چراگاه رفته اند مقداری لباس برای چوپان برده اند تا لباس های خیس شد ه اش را عوض کند .
گرمه هره ئاسمان
گشت خارچه گه یل ده دیه و بان
*به محض رعد وبرق اسمان تمام قارچ ها قد علم می کنند.
زه رینه و سیمینه
خودا!چه نیره نگینه
*رنگین کمان درامد خدایا چقدرزیباست.
واران واریدن رفت که ی
جفتیار دریدن جفت که ی
*باران بهشدت تمام می بارد وشخم زن درحال شخم زدن است.
بچیم وه بان خانی
بکه م پا کوت بانی
*به پشت بام خانه ی گلیمان یرویم با پاهیمان محکم روی پشت بام بکوبم تا اب به داخل خانه نفوذ نکند.
واران واریدن له سه ر
عه یدی ده یدن مال له په ر
*باران به تندی می بارد و عیدیش را به همگان تقدیم می کند.
نان ده ر و میوانه
له خوداس و له وارانه
*باران هم رازق میزبان ومهمان هردو ازطرف خداوند است.
خودا قزا بخه لا
بلاچه نه وده به لا
*خدایا قضاهای اسمانی را از ما دور گن و صا عقه به بلا مبدل نگردان.
خودا واران نه تووری
پاله ولاتم بووری
*خدایاکاری کن که هیچگاه باران بامن قهرنکند.
بررسی ادبی:
واژه ای باران درمیان قوم کرد جایگاه ویژه ای دارد و در بحث ادبیات کودکان نیز مطرح میباشد از جمله این بیت (واران وارید وخش خدابرام نکوشی) زبانزد است که با بارش باران کودکان دور هم جمع می شوند واین بیت ترنم میکنن به نوعی خداوند را ستایش می نمایند واز خدا رزق وروزی خویش راطلب میکنن .دراین شعر اشارات زیادی به این باورهای عامیانه شده است مثل روییدن قارچ ها درصورت رگبار شدید و رعد وبرق در بیت 13 بارش باران دراعیاد گوناگون بهترین عیدی برای کردها محسوب می گردد .
این شعردرقلب مثنوی ودر ابیات گوناگون ان ارایه های متفاوتی قابل بررسی است.
انسان نمایی پدیده ها دربیت های (چهارم و بیت اخر).
باران به انسانی تشبیه شد ه است که ان انسان می رود وصورت کوهها رامی شوید،
غلغله ی ابرها چون شخص مصیبت زده ،قهر کردن باران در بعضی ابیات ان واژه ارایی وهم صدایی به اوج می رسد واین علاوه براینکه باموسیقی زیبایش گوش کودک را نوازش می دهد نوعی تکرار نیز به وجوداورده است
بیت های (دوم و چهارم )ودربیت نوزدهم ارایه جناس تام میان واژه های بلاچه (رعد وبرق)وبه لا (اتفاق بد)وجوددارد.
فرنگیس کاویان 1388 خورشیدی اسلام آباد غرب