بازگشت   پی سی سیتی > ادب فرهنگ و تاریخ > شعر و ادبیات > زبان ادب و فرهنگ کردی

زبان ادب و فرهنگ کردی مسائل مربوط به زبان و ادبیات و فرهنگ کردی از قبیل شعر داستان نوشته نقد بیوگرافی و .... kurdish culture

پاسخ
 
ابزارهای موضوع نحوه نمایش
  #2991  
قدیمی 08-12-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض فاتمه‌! دووچاوی مه‌ستت، پڕته‌لیسمی جوانییه‌


فاتمه‌! دووچاوی مه‌ستت، پڕته‌لیسمی جوانییه‌
پڕشه‌رابی خۆشه‌ویستی و عاره‌قی یه‌زدانییه‌،
به‌ژن و باڵاکه‌ت نموونه‌ی: هه‌یکه‌لی یۆنانییه‌،
لاروله‌نجه‌ت مۆسیقایه‌، به‌سته‌یه‌، گۆرانییه‌
بووکی ڕازاوه‌ی خه‌یاڵم، گیانه‌که‌م ست فاتمه‌!
تاقه‌ پرشنگێکی چاوت ئه‌وپه‌ڕی ئاواتمه‌..

گه‌رچی دڵداری له‌خاکی ئێمه‌دا، ئه‌فسانه‌یه‌
هه‌ر به‌ته‌نیا بۆ کوڕی خاوه‌ن ته‌لار و عانه‌یه‌
گیانه‌که‌م! ئه‌مما دڵی من له‌و دڵه‌شێ
تانه‌یه‌
بێ ئه‌وه‌ی هیچ شک به‌رێ، کوژراوی ئه‌و چاوانه‌یه‌
هه‌ربه‌ته‌نیا خۆشه‌ویستی شک ئه‌به‌م ست فاتمه‌!
سه‌روه‌تم ناوێ، بزه‌ی تۆ: ئه‌وپه‌ڕی ئاواتمه‌..

خۆشه‌ویستی وا که‌ نامه‌ی خوایه‌ بۆ پێغه‌مبه‌ران
به‌رز و ناسک، وه‌ک هه‌ناسه‌ی پڕ گوڵاوی دولبه‌ران
نه‌ک وه‌کو حه‌زکردنی دینار و گه‌وهه‌ر په‌روه‌ران
ئه‌و که‌سانه‌ی بۆ قڕانێ، چه‌نده‌ دڵیان هه‌ڵوه‌ران!
خه‌ڵقی تر، پاره‌ په‌رستی، با بکه‌ن ، ست فاتمه‌!
من به‌ ته‌نیا، تۆ په‌رستی، ئه‌و په‌ڕی ئاواتمه‌..

زۆر که‌ڕه‌ت هانم ئه‌دا، داخی ده‌روونی پڕ گڕم
بۆتی هه‌ڵڕێژم : سکاڵای ناسکی گه‌رم و گوڕم
داخه‌که‌م، کاتێ که‌دێمه‌ به‌رده‌مت، واقی وڕم
وام ئه‌شێوێنێ به‌جۆرێ نایه‌ڵێ هیچ ده‌ر بڕم..!
بووکی رازاوه‌ی خه‌یاڵم! گیانه‌که‌م ست فاتمه‌..!
گوێیه‌ بۆ ئه‌م ڕازه‌ شل که‌ی، ئه‌وپه‌ڕی ئاواتمه‌

ئه‌حمه‌د هه‌ردی


__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
2 کاربر زیر از behnam5555 سپاسگزاری کرده اند برای پست مفیدش:
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید




  #2992  
قدیمی 08-12-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض ئه‌مه‌وێ من شه‌وو ڕۆژ خادیمی ده‌رگاهی بم


ئه‌مه‌وێ من شه‌وو ڕۆژ خادیمی ده‌رگاهی بم
له‌به‌ر ئه‌و دامه‌نه‌دا خاکی گوزه‌رگاهی بم

سوبحه‌ت و گاڵته‌ به‌ فه‌رزین و به‌ فیل و ڕۆخ ئه‌که‌م
من که‌ پیاده‌ی جڵه‌وی ئه‌سپی شه‌هنشاهی بم

احمد مختار جاف


__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
3 کاربر زیر از behnam5555 سپاسگزاری کرده اند برای پست مفیدش:
  #2993  
قدیمی 08-12-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض گەر هود هودەکەی بادی صەبا بێ لە "سەبا"تان


گەر هود هودەکەی بادی صەبا بێ لە "سەبا"تان
گەر تەختی "سولەیمان" ی یە ئەیخاتە هەواتــان

دوێــنێ نەفسم بوو بە عــطار خانەیی چــــــینی
هێنای کە صـــەبا نامەیی موشـکینی وەفاتـــــان

لــەم گوڵشەنە گەر حاڵی دڵ و روحــم ئەپرســــن
ئەی مورغی زمانی شەو و رۆژ نەغمەی سوراتان

دڵ رۆییـــوە ! بیـستوومە ئـــەڵێــن وا لە " مەدینە "
روح مـــاوە کە بیـــکەم بە فیـــداتان بــە فیـــداتـــان

چـــاوم کە لەلام گـــۆزەیە ئەشــــــکم بە ئەمەل ئاو
خـۆیشـــم کە لەلای ئێــــوەم ئەوا بووم بە سەقاتان

سەد شوکری خودا چاکەوە بوو خەستەکەی ئێمەیش
ئــــەی دافیعی تیفۆســـی دەروون تۆزێ دوعاتــــان

"بێـــــــخود" کە هەتیوی دەری ئەو لادی رەســـــوولە
نـــــازدارە فەرامۆشــــی مەکــــەن تۆبی و خوداتــان

مەلا محمودی موفتی""بێخود""
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
2 کاربر زیر از behnam5555 سپاسگزاری کرده اند برای پست مفیدش:
  #2994  
قدیمی 08-12-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض پێنجوین بەبێ‌ تۆ نزیكه مـــــــــــــــەرگم


پێنجوین بەبێ‌ تۆ نزیكه مـــــــــــــــەرگم
لوبنان شكێن بووی داخی بە جەرگـــــــم

تازه بوكێ بوی بەسەر چــــــــــــــــــــیاوه
ئەهاتنه سەیرت لەم لاو لــــــــــــــەولاوه

پارچه ئەرزێ بوی له پارچەی بەهەشت
زەردو سورو شینی كـــــــەژو كێو و دەشت

سەیرانگای پۆلی گەنجی عـــــــــراق بوی
لەم سەرحەدەدا بۆ خۆشی تاك بــــــــوی

بۆ هەوای ساف و ئاوی ساردی تــــــــــــــۆ
ئەكەم هەتا هــــــــــــــەم شیوەن و ڕۆ ڕۆ

پێنجوین بەبێ تۆ نزیــــــــــــــــكه مەرگم
لوبنان شكێن بووی داخی به جـــــــەرگم

موفتی پێنجوێنی
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
کاربران زیر از behnam5555 به خاطر پست مفیدش تشکر کرده اند :
  #2995  
قدیمی 08-12-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض نەسیمی سوبحەدەم هەڵکا لە بادی نەوبەهارم چی


نەسیمی سوبحەدەم هەڵکا لە بادی نەوبەهارم چی
هەتا ناڵەی دەروونم بێ، لە دەنگی عوود و تارم چی

لە دووکانی خەیاڵاتم ئەگەر پارچەی غەزەل دانێم
لەگەڵ غەوغایی کەلەمدا لە بەزاڕ و لە شارم چی

ئەگەر شاد بم بە ماچی لێوی یاری قەد چنارم
لە ئاوی کەوسەری سۆفی و لە حۆری لار و خوارم چی
قانــــــــــع

__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
2 کاربر زیر از behnam5555 سپاسگزاری کرده اند برای پست مفیدش:
  #2996  
قدیمی 08-13-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض له داخی مەینەتی دەوران، دڵــــم پــڕ ئاوره ســــــــاقی


له داخی مەینەتی دەوران، دڵــــم پــڕ ئاوره ســــــــاقی
له ژاری تاڵــــی ژین دیسان پیاڵەی دڵ پـڕه ســــــــاقی

وەره ئەمشــەو وەكوو هەرشەو، وەره ساقی دڵم خوێنه
هـەتـاكـوو دێتـه چـــاوم خـەو، حـەرامـەشـەربـەتان بێـنه

دڵم زووخاوی لێ دەڕژێ، دەســا هەسته! بكه مەسـتم
شـەرابی كۆن له جامی نوێ، بەخوڕ تـێكه، بده دەستم

كـەوا كون‌كون بـووه جـــەرگم، له جـەوری ماتەمی دنیـا
هەتاكوو ســەردەمی مەرگم، وەره هەر تۆم دەوێ تەنیا

هەناسەی سەردی پــــــــــڕداخم دەمێكه گرتوویه ناخم
شـــــــەرابی تـۆیه دەیــشۆرێ؛ پـەژارەی ژینی پـڕئاخم

مامۆستا شەریف حوسێن پەناهی
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )

ویرایش توسط behnam5555 : 08-13-2013 در ساعت 04:56 PM
پاسخ با نقل قول
کاربران زیر از behnam5555 به خاطر پست مفیدش تشکر کرده اند :
  #2997  
قدیمی 08-15-2013
پریشان آواتار ها
پریشان پریشان آنلاین نیست.
کاربر بسيار فعال
 
تاریخ عضویت: May 2012
محل سکونت: کرمانشاه
نوشته ها: 1,251
سپاسها: : 8,172

4,786 سپاس در 1,493 نوشته ایشان در یکماه اخیر
پیش فرض

سلام به همه
یه شعر کردی هست که با " خیلی وقته که دیه تو شهر ما هیچ دلی شیدا نمیشه" شروع میشه
فکر کنم شاعرش پرتو کرمانشاهی باشه مطمئن نیستم
خواستم ببینم امکانش هست کسی متن کاملشو اینجا بذاره؟
کسی دسترسی داره؟
خودم نتونستم پیدا کنم

ممنون
__________________
معنی فلفل نبین چه ریزه است را روزی فهمیدم.....که اشک هایم به این کوچکی پر از حرف ها و غم های بزرگ شد
پاسخ با نقل قول
کاربران زیر از پریشان به خاطر پست مفیدش تشکر کرده اند :
  #2998  
قدیمی 08-16-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض پرتوکرمانشاهی

دوست عزیز پریشان سلام

متاسفانه شعرمورد نظرتان راییدا نکردم اما بیوگرافی وچند شعر پرتو کرمانشاهی را جهت استفاده شما ودوستان درسایت قرار دادم.

علی اشرف نوبتی فرزند اسداله متخلص به پرتو در سال 1310 خورشیدی در کرمانشاه متولد شد. تحصیلات را در زاد گاهش فرا گرفت و برای امرار معاش به کار آزاد روی آورد .او از نخبه شاعران نغز گفتار و شیرین سخن شهرمان است .غزلهایش از ویژگی خاصی بر خور دار است و الحق کمتر کسی در این باره توانسته است مانند پرتو باشد . به سبک هندی سخت علاقه مند است و بیشتر آثار شاعران این سبک را تجربه کرده است پرتو حافظه ای بسیار قوی دارد و به همراه قریحه شعری اش، سخنش به دور از تکلف و عاریه های زبانی است. اندیشه اش رنگین تر از بهار می باشد و شورو جذبه و احساس نهفته در کلامش او را در زمره استادان مسلم شعر،قرار داده است. مجموعه شعر (کوچه باغی ها ) از ایشان می باشد.‏


( 1 )


چندشعر فارسی وکردی از پرتوکرمانشاهی


چون حبابی دیده وا کردیم در دریای هیچ
عمر بگذشت ای دریغا بر سر سودای هیچ

در میان جنگلی از آهن و دود وغبار
شهر هیچستان ما را بین و این غوغای هیچ

جعبه شهر فرنگ است وبه هر سازی در آن
صورتکهایی که می خندند برسیمای هیچ

بر سر آمال خود بی دست وپایان پایمال
وانکه را دست است وپا بنهاده بر سودای هیچ

مهر بیمهری نهاده بر جبین ها داغها
در فسون لفظها پنهان شده معنای هیچ

خسته از نیرنگ وافسون چشمها وگوشها
تا که می کوبد بر این طبل بلند آوای هیچ

آی باران گر همه در دانه داری زینهار
جز گل حسرت نخواهی چید از ین صحرای هیچ

شمع من مستانه می رقصی در آغوش نسیم
باش تا از روزنی سر بر کند فردای هیچ

خود گریزی خسته ام آیا پناهی مانده ست
ای کدامین کوچه متروک و ای دنیای هیچ

شعر ما پرتو در این آشفته بازار ریا
همچو تشریفی است کاویزند بر بالای هیچ



اشعاری کردی از پرتو



دلم شکیا و تم له تو جیا بوم
تونیش کاری نه کردی دلنیا بوم
گلاره را سکم شرط بو له داخت

له ای ملکه نمینم ار پیا بوم
خرامان ای خرامان ای خرامان
و سایه ی زلفکت بگر م و آمان

اگر هوساکتان پرسی وپی یوش
غریبی بی کسه شوها و لامان

دلم بی طاقت و دردم گرانه
هناسم چو دم آسنگرانه

هوا تپ نم و شوگار زمسان
کمی تک باره و رتر سردمانه



شعر کردی
شینم بکرین شیونم خیلی
ترمم بوه‌سین وه پرچ لیلی

دیه‌شو دیمه خاو قبله‌ی ورینم

کژاوه‌ی لیلی هاته سه‌رینم

دیه‌شو دیمه خاو کوکی مه‌گاران

تو مه‌ز لیلی بی مه‌جنون مه‌لاوان

شینم بکه‌رین شینم یک ده‌مه‌ن

دوس وه دوس بریان فره‌ سته‌مه‌ن


معنی :

بر من شیون کنید شیونم بسیار است

تابوت من را با موهای لیلی ببندید

دیشب در خواب قبله‌ی خود را دیدم

کژاوه‌ی لیلی در کنارم بود

دیبشب در خواب دیدم که کبکی شیون می‌کرد

فکر نکن لیلی بود بلکه او مجنون بود

بر من زاری کنید شیون من یک سخن است

دوست را از دوست بریدن ستم بزرگی است


__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
کاربران زیر از behnam5555 به خاطر پست مفیدش تشکر کرده اند :
  #2999  
قدیمی 08-16-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض پرتوکرمانشاهی ( 2 )


پرتوکرمانشاهی ( 2 )

ار شوي در وابكيد و بيده مهمانم چه بود
سر بنيده سينم و دس وسر شانم چه بود


وابكيمن خوش خوشك يي شيشه لو بد مصوه
ساقيم بيد و بنيدن سر وداوانم چه بود

من كه گيان و عمر و مالم چي وتالان چوت
كفر زلفت ار بويدن دين وايمانم چه بود

هر چمانيگ مردمه اريي كرت سوزم بكي
ليموم سيفم شمامه باخ وبوسانم چه بود

شون كي بگرم له اي ظلماته مينه كي بكم
ار تو بيده خضر ريم وآو حيوانم چه بود

وخت خفتن ار بچي پرتوچه خاكي كيده سر
ار بميني هم ، نيذانم دردته گيانم چه بود



که وتر زه خمی

که م بیوش به چم دیره ، له ی شور شور وارانه
یه ی شه و بمینه لامان مه ر ئیره بیاوانه

ئامان وه تو هاوردم ، دی بال و په رم نه شکن
چیو که و تر زه خمیگم هامه لیو ئی بانه

عومریگه چاوه ریتم ، پامال جووانیتم
بیلا که ده می ته ر که م له و چک چک زولفانه

که م بیوش بچم دیره، ئه ر مردمه چیو هیلم
ئاخه شه یوه که ت خیسه له ی وه خت زمستانه

ئه ی داد جووانیمان چیو نه قش سه راوی بی
خاوی بی و تاوی بی ، ئی ئاور وهارانه

تا گییان نه که نی عومری ، راحه ت نیه گری ئه ی دل
به ختت بسزی سه د جار، مردن مه گه ئاسانه

دونیا ئه گه ویران بوو ، رخم له چه چوو "په ر توو"
ده وریشم و ئاواره ، مالم وه سه ر شانه....



کم بیش بِچِم دیره لِه شرشره وارانه
یه شو بمینَ لامان مر ایره بیاوانه

"كم بگو برم ديره،توي اين شرشر بارون
يك شب بمون پيش ما مگه اينجا بيابونه "
آمان و تو هاوردم دی بال و پرم نشکن
چي کوتر زخمی‌گم هامَ ناوِ ایوانه

"به تو پناه آوردم ديگه بال و پرم و نشكن
مثل يك كبوتر زخمي كه توي اين ايوونه"
عمری‌کَ چاوَ ریتم پامال جُوانیتم
بیلا که دمي تَر کم لو چک چک زلفانه

"عمريه كه چشم به راهتم جونيم پامال تو شد
بذار كه لبي تر كنم از چك چك زلفات"
کم بیش بچم دیره ار مِردِم َچو هیلم
باخ شُویَ‌‌ کت خیسَ له وقت زمستانه

"كم بگو برم ديره اگر بميرم هم نمي ذارم بري
باغ پریشونت (موهات)خيسه توي اين وقت زمستون"

کم بیش بچم دیره له شر شره وارانه
یه شو بمین لامان مر ایره بیاوانه

"كم بگو برم ديره،توي اين شرشر بارون
يك شب بمون پيش ما مگه اينجا بيابونه "

علي اشرف نوبتي (پرتو كرمانشاهي)



دور شباب طي شد و مرغ از قفس پريد
ماندي دلا و عمر به هشتاد هم رسيد


چشمي که بود آينه گردان آرزو
اشکي شد و بدامن حسرت فرو چکيد


بالاي سرو غم زد و پاي طلب شکست
رخساره پر چين شد و آيينه لب گزيد


کابوس ماتم است، شکر خواب صبحگاه
بانگ رحيل گشت، نسيمي که مي وزيد


اميدها فريب و ، حقيقت سراب بود
افسانه شد محبت و پيوندها بريد


هر روز اميدوار بفرداي ديگرم
فردا هم از اميد دگر ميدهد نويد


پيشي گرفته اند چنان روز و شب ز هم
کان يک از اين نباشد و اين يک از آن پديد


وا حسرتا، که شور و نشاط شباب بود
چون جلوه ي شهابي و چشم نديد و ديد!


گنج سعادتي، که جهاني گداي اوست
رازي است ناگشوده و قفلي است بي کليد


جام حيات را که شرنگي است جانگزا
بايد ز خود بر آمد و لا جرعه سرکشيد


آه از تو اي سپيده ي شبهاي دير پا
يکشب از انتظار تو چشم نيارميد


گفتم اساس ظلم چنين و چنان کنم
خواب و خيال بود و دريغا ز سر پريد


در من هنوز وسوسه ي شعر، اي عجب
جوش جوانه ميزند و نغمه ي اميد


باشد که روزگار بسنجد بگو پرش
شعري که کس زما به پشيزي نمي خريد


پرورده ي غرور و کنار توام، پراو!
بر تو درود باد، از اين پير سر سپيد


« پرتو » چو بوم، روز و شب اين فال شوم چيست؟
بايد ز خود گذشت و ز خود برتر آفريد


نوبتي-پرتو کرمانشاهي
ششم مهر ماه – هشتاد و نه


__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
کاربران زیر از behnam5555 به خاطر پست مفیدش تشکر کرده اند :
  #3000  
قدیمی 08-16-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض پرتوکرمانشاهی ( 3 )


پرتوکرمانشاهی ( 3 )

ارمنی پرتو کرمانشاهی!نگاهی ساده به دو غزل کردی کرمانشانی!



پرتو ، زغفرانی و ارمنی

به قلم : جلیل آهنگرنژاد

اهالی ادب و هنر کرد کرمانشاه شاید در سالهای 1325 به بعد با صدای گرم علی البرزی ترانه ای را شنیدندکه بعدها الهام بخش شاعران خوب کردی سرای استان شد . ترانه‌ایکه امروز هم به همت جوانان جویای نامی در موسیقی باز خوانی می شود :

تیه‌ی به‌و نیه‌تیه‌ی مه‌و !
ئه‌رمه‌نی لامه‌سه‌و ! کوشتیده‌م زیوتر به‌و !

تاثیراتی از این دست در وادی هنر، امری پذیرفته و گاه ضروری به نظر می رسد . چرا که « هنرمند شاخک حساس جامعه است » (1) و با اجتماع وتمامی مولفه های زندگی بشری ارتباطی تنگاتنگ دارد . و نیز هنرها هم با یکدیگر این رابطه‌ی دوسویه را حفظ کرده‌اند . ( شعر و موسیقی) آنچه که در پی می‌آید ، نگاهی است بر دو غزل کردی مانا که هر دو با ردیف ارمنی برای همگان آشناترینهای شعر کردی کرماشانی به حساب می آیند و با این مقدمه نیز همخوانی دارند .

علی اصغر زعفرانی ، شاعر و مطبوعاتی کرمانشاهی که حدود هفتاد سال در این دیار نفس کشید و سال 82 به دیار باقی شتافت ، با شعر کردی الفتی دیرینه داشت .وی علاوه بر شعر از دوستداران و صاحبنظران تئاتر استان بود و شاگردان توانایی را نیر به تئاتر استان معرفی نمود(2) . زعفرانی غزلی با ردیف ارمنی و با مطلع زیر دارد که در سال یکهزار و سیصد و چهل و پنج سروده است ، که زیبایی دلکشی دارد :

م ده‌رده داری عاشق و بی خانمانم ئه‌رمه‌نی !
عشق ت لاکردار داس ئاگر وه گیانم ئه‌رمه‌نی !
(3)
...
این غزل بدون هیچ مکثی غزل ارمنی
علی اشرف نوبتی« پرتو » را در ذهن مخاطب زنده می کند که:

ئاواره‌گه‌ی بیچاره‌گه‌ی بی خانمانم ئه‌ر‌مه‌نی !
مالد نیه‌زانم هاله کوو رووح و ره‌وانم ئه‌رمه‌نی ! (4)

...
صاحب « المعجم فی معاییر الاشعار العجم » در کتاب وزینش می
نویسد : « اربابان معانی گفته‌اند : چون شاعری معنیی را دست دهد و آن را در کسوت عبارتی ناخوش پوشانده و دیگری همان معنی را فراگیرد و به لفظی خوش و عبارتی پسندیده بیرون آرد ، او بدان معنی اولی گردد و آن معنی ملک او گردد » . بعلاوه این امر بر هیچ مخاطبی پوشیده نیست که در ادبیات ملل مختلف ، نظیره گویی، تقلید و... امری غیر قابل انکار است و حتی « تمامی شاعران بزرگ هم به نوعی از دیگران تاثیر گرفته‌اند . » با ذکر این نکته که در باره تاریخ سرایش غزل پرتو تاریخی یقینی در نظر نمی گیریم ، به بررسی جزیی این دو غزل می پردازیم .

بسامد واژگانی و مشترکات لفظی و معنوی

غزل الف ( زعفرانی ) یازده بیت دارد و غزل ب ( پرتو ) دارای 9 بیت است . در غزل الف بیش از170 واژه ( اسم ، فعل و حرف ) وجود دارد و در غزل ب بیش از 150 کلمه . در صد استفاده از وازگان اصیل کردی در هر دو غزل تقریبا یکسان و حدود سی در صد است .

همانطور که واضح است ، هردو از یک ردیف اسمی ( ارمنی ) یاری گرفته اند . بالاترین بسامد اشتراکی این دو غزل در کاربرد قوافی است که در آنها 9 قافیه‌ی مشترک وجود دارد و جالب آنکه قافیه‌ی « بی خانمان » در هر دو غزل دوبار تکرار شده است .

یکی از صناعات و آرایه‌های ادبی که تاثیر آشکار وبسزایی در موسیقی اشعار کلاسیک فارسی دارد ، استفاده از قافیه‌ی میانی یا درونی است . از بارزترین ویژگی های این دو اثر همین قافیه یمیانی است که به ترتیب غزل الف در 9 بیت و غزل ب در 8 بیت از این آرایه استفاده شده است .

وجوه افتراق


در این دو غزل با توجه به فاکتور هایی چند ، می توان پی برد که غزل ب موفقتر و پخته تر است .دو مورد از این موارد عبارتند از :

1- در غزل الف چند مورد اشکال وزنی وجود داردکه سه مورد ذکر می شود :

گه‌ردت ئه‌گه‌ر بیوشم درو ، لال بوو زوانم ئه‌رمه‌نی !
دی تاقه‌ت و سه‌ورم چیه خوماری تاوم برد‌یه !
ئمشه‌و م ئاگر گرتمه وه تو په‌لام هاوردمه .....

این شعرها که بر وزن مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن ( بحر رجز مثمن سالم عروض ) سروده شده‌اند ، در این سه مصراع غزل اولی اشکال وزنی وجود دارد در حالیکه غزل پرتو کوچکترین لغزشی در این مورد وجود ندارد .

2- سلاست وروانی غزل پرتو بر شیوایی کلامش افزوده و مخاطب بی آنکه فکر کند ، شاعر در بند یافتن واژگان و... است ، او را بر سمند سخن سوار می بیند . اما این سلاست در غزل اول ، همپای غزل دوم نیست . به عنوان مثال در شعر زغفرانی در میان مصاریع ، شاعر از هجای کشیده استفاده کرده که این کار با توجه با دشواری خوانش شعر با زبان کردی و گویش کلهری ( کرماشانی ) ، موجب سکته در موسیقی و آهنگ کلام می شود و از زیبایی شعر می کاهد :

... عشق ت لاکردار داس ئاگر وه گیانم ئه‌روه‌نی !

....

در پایان این نوشتار لازم است که از سخنان ستاد جلال الدین همایی هم بهره بگیریم که: « گاه در بین شاعران ، مضمون شعری از دیگری گرفته می شود و در الفاظی دیگرپرورانده می گردد» این تعریف که در اصطلاح بلاغت به آن « سلخ » گفته می شود ، در ادبیات ایران زمین امری راج بوده و هست و صد البته « شاعر دوم فکر و مضمون را بهتر وشیوا تر از گوینده‌ی اول به نظم در می آورد . »(5) با این حال غزل پرتو شیوا تر از غزل زعفرانی نشان می دهد در حالیکه کار زعفرانی از این جهت رحجان دارد که تاریخ زمانی اش از غزل پرتو قدمت بیشتری دارد .

در پایان هر دو غزل را می خوانید :

ابتدا شعر علی اصغر زعفرانی :

م ده‌رده جاری عاشق و بی خانمانم ئه‌رمه‌نی !
عشق ت لاکردار داس ئاگر وه گیانم ئه‌رمه‌نی !

قه‌سه‌م وه عیسا عشق ت شه‌یدا و شیتم کردیه

گه‌ردت ئه‌گه‌ر بیوشم درو لال بوو زوانم ئه‌رمه‌نی !

ده‌ر وا بکه م سه‌ردمه ! ئمشه‌و گلاراو کردمه

ریو وه تو م هاوردمه ! بیه مه‌کانم ئه‌رمه‌نی !

ده‌ردم تو به‌و ده‌رمان بکه !موشکل ئرام ئاسان بکه !
ئمشه‌و تو م مهمان بکه ! بی خانمانم ئه‌رمه‌نی !

یه‌ی شه‌و تو ته‌ننازی بکه ! عاشق له خوه‌د رازی بکه

گش که‌س ئرام نازی بکه ! بنیش وه شانم ئه‌رمه‌نی !

ده‌ر وا که ئازارم نه‌که‌! وه غه‌م گرفتارم نه‌که‌!
پرخیون دل زارم مه‌که ! ئه‌بروو که‌مانم ئه‌رمه‌نی !

ئشله مه‌لوخ ! فریای ره‌سم ! که‌پووخ ده‌خیله چاومه‌سم !
پووری ک م زوان تو چیو خوه‌د نه‌زانم ئه‌رمه‌نی !

دی تاقه‌ت و سه‌ورم چیه خوماری تاوم بردیه

گوپی عه‌رق وه پیم بیه ته‌ر که زوانم ئه‌رمه‌نی !

ئمشه‌و م ئاگر گرتمه وه تو په‌لام هاوردمه

له‌یره نیه‌چم ئه‌ر مردمه برشن بزانم ئه‌رمه‌نی !

کافر ئرا ده‌ر وانیه‌که‌ی !؟ له ئاه م په‌روا نیه‌که‌ی !

چاره‌ی دل شه‌یدا نیه‌که‌ی !؟ نیه‌یوشی جوانم ئه‌رمه‌نی !

« سه رخوه ش» وه مالد هاتیه ! تا مه‌ی نه‌خوه‌ی ولکه‌ر نیه
یه عه‌دلیه یه نه‌زمیه یه‌یشه‌م نشانم ئه‌رمه‌نی !



و شعر پرتو کرماشانی :


ئاواره‌گه‌‌ی بیچاره‌گه‌ی بی خانمانم ئه‌رمه‌نی !
مالد نیه‌زانم هاله کوو رووح و ره‌وانم ئه‌رمه‌نی !

ترسم وه گه‌ردم تا نه‌که‌ی بیوشی بچوو ده‌ر وا نه‌که‌ی
ئمجا م دی دیوانه‌گه‌ی ئاگر وه گیانم ئه‌رمه‌نی

ت به‌و موسلمانی بکه له‌ی گه‌وره مهمانی بکه
هه‌ر چی ک خوه‌د زانی بکه م ناتوانم ئه‌رمه‌نی !

بیخود ئرا ترسی خوه مم قورسه ده‌مم خاتر جه‌مم

مانگه شه‌وه‌ سایه‌ی خوه‌مه‌ها شان وه شانم ئه‌رمه‌نی !

نووش ئه‌وقره چشتی نیه ده ر وا که بارم که‌فتیه

هه‌ر یه‌ی چکه‌ی نه‌زری بکه ته‌ر بوو زوانم ئه‌رمه‌نی !

ئه‌ر یه‌ی که‌سی له دژمنی پرسی یه له کووره سه‌نی

وه گیان هه‌ر چی کافره ئیوشم نیه زانم ئه‌رمه‌نی !

پشتم له بار ده‌رد و خه‌م شکیا نیه‌زانم چوه بکه‌م

ده‌ردم یه‌سه له مال خوه‌م بی خانمانم ئه‌رمه‌نی !

رووژ و شه وم جوور یه‌که‌ ده‌ر وا که مایووسم مه‌که‌!

ئاخه و ه ناشه‌ر تازه م جیال جوانم ئه‌رمه‌نی !

ده‌ر واکه زیوتر « په‌رته‌وه‌» مهمانه‌گه‌ی ئاخر شه‌وه‌
یه‌ی شیشه له و به‌د مه‌سه‌وه پر که بزانم ئه‌رمه‌نی





شكاني عهد ياري دي ولم كه
دلم شكيا وخواري دي ولم كه

له دس چي عمر وگيان وملك ومالم

خدا ريشت دراره دي ولم كه


***********************************
دلم خوش بي وتم تو گشت كسمي
و روژ بي كسي عاصاي دسمي

نذانستم له پا وقتي در آتم

له بد بدتر تو دي خريه خسمي



دو شعر کوتاه کوردی از استاد پرتو کرمانشاهی

پرتو کرماشانی یا همان علیاشرف نوبتی از شاعران بنام کرمانشاهی است که در عرصه ی شعر فارسی و کردی بویژه غزل سرآمد روزگار ماست


شکانی عه هد یاری دی ولم که
دلم شکیا وه خواری دی ولم که

له ده س چی عومر و گیان و ملک و مالم
خدا ریشه ت دراری دی ولم که



غه زال چه و خومارم هه ر تو دیرم
ئومید روزگارم هه ر تو دیرم

ئه نارم، لیموم، سیفم، شه مامه م
گول باخ و به هارم هه ر تو دیرم


غزلی از پرتو کرمانشاهی

میان ئی همه خوبا مه هی همش تونه دارم
کسی بــِشِت زده حرفی؟ بگو خداشه درآرم

امید مه همه اینه سر تو باشه سلامت
دلت بره‌ی مه نسوزه! بوه‌ی بوه‌م مه چه کاره‌م؟

گُلی به مثل تو نی‌دم ولی هوای خوته نی‌ری
همه موخان برواکاننت ولی اگه مه بذارم

منم گمان کو یه روزی از ئی خرآو شده رفتم
خدا بره گژت آخه! تونه به کی بسپارم؟

چه خوبه شووه درازی مه باشم و گل و گیست
تمام آرزوامه گِله گِله بشمارم

همش نه قول تو می‌گم دلم نمی‌ره به خرجش
چنی براش مه بوافه‌م؟ چنی بهانه بیارم؟

تمام خلق بدانن بَشه خومی و مُخامت
بذا بگن همه حرفی! مگه مه واهمه دارم؟

نگو بره‌ی چه که پرتو نمی‌گه حرف حسابی
فلک که مانده میانش! مه از کوجانه بیارم؟


ساقی ****
تابرشن دواره برشن ساقی دلم که‌واوه!
شیتم که تا نه‌زانم! زانستنم عه‌زاوه!

برشن دل ت خوه‌ش بو! ساقی ئه‌گه‌ر مِ دیمه،
که‌س گیان وه ده‌ر نیه‌وه‌ید له‌ی سال ناسواوه


کلیام و برشیامه ئی ‌ده‌رده که‌س نیه‌زانی
ئه‌شکم له و دیورید هه‌م ئاگره هه‌م ئاوه


گوونا وه ژیر زولفد بیلا بکه‌ی خوه‌ر ئاوا
بوومه خِرِ چه‌وه‌یلد! جاری چِ وه‌خت خاوه؟!

ده‌ردم که‌سی نیه‌زانی ، داخم له بی که‌سی خوه‌م
ته‌نیامِ چیو بکشیم ئی گشته ناحساوه


ئیوشم دلم هلاکه ، تا ده‌س بنه‌یده تالان
ئیوشی حه‌یا که په‌رته‌و ! ده‌س له‌ی قسه‌یله لاوه!


__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
کاربران زیر از behnam5555 به خاطر پست مفیدش تشکر کرده اند :
پاسخ


کاربران در حال دیدن موضوع: 4 نفر (0 عضو و 4 مهمان)
 

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code is فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
اچ تی ام ال غیر فعال می باشد



اکنون ساعت 04:07 AM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.



Powered by vBulletin® Version 3.8.4 Copyright , Jelsoft Enterprices مدیریت توسط کورش نعلینی
استفاده از مطالب پی سی سیتی بدون ذکر منبع هم پیگرد قانونی ندارد!! (این دیگه به انصاف خودتونه !!)
(اگر مطلبی از شما در سایت ما بدون ذکر نامتان استفاده شده مارا خبر کنید تا آنرا اصلاح کنیم)


سایت دبیرستان وابسته به دانشگاه رازی کرمانشاه: کلیک کنید




  پیدا کردن مطالب قبلی سایت توسط گوگل برای جلوگیری از ارسال تکراری آنها