آموزش مایا Guide to Maya 5 (نرم افزار مایا - طراحی انیمیشن)

[متین]

منوي Panels شامل گزينه هايي براي تنظيم عملكرد خود پانل ( ديدگاه ) است .

سه گزينه اول آنچه را در پانل نماي سه بعدي مشاهده مي كنيد تعيين مي كنند .

گزينه اول يعني prespective نماي پرسپكتيو جديد را در ديدگاه فعال مي سازد .

ميتوانيد از نماي پرسپكتيو موجود استفاده نموده و يا يك نماي پرسپكتيو جديد ايجاد نماييد.

گزينه دوم يعني Orgthographic به شما امكان مي دهد تا هر يك از نماهاي ارتوگرافي

مانند Side , Front , top را در ديدگاه فعلي ايجادنموده يا گزينه فرعي New را كليك نموده

و يك نماي ارتوگرافي سفارشي از صحنه در اين ديدگاه ايجاد نماييد.

گزينه سوم يعني Look through selected به شما امكان مي دهد تا صحنه را از ديد

شي منتخب در ديدگاه فعلي را مشاهده نماييد.

سه گزينه بعدي داخل منوي Panels به شما امكان مي دهند تا صفحه بندي ديگاها را

بطور كامل تغيير دهيد گزينه Layouts به شما كمك مي كند تا تقسيم بندي ديگاه ها را

در فضاي كاري Maya را بدلخواه تغيير دهيد.

تا اينجا شما با محيط مايا به صورت كامل تر آشنا شديد و تعامل در محيط مايا

را آموختيد اين قسمت بسيار مهم است خواندن دوباره اين قسمت خالي از لطف

نيست زيرا ما با ابزاري كه در اين درس آموختيم در آينده زياد كار خواهيم كرد

[متین]

تعامل در محيط Maya

اكنون كه با محيط Maya و عناصر تشكيل دهنده آن آشنا شده ايد . وقت آن رسيده

كه ايجاد و تعامل با اشيا در اين محيط را بياموزيد . مقدمات لازم براي فصل بعدي را

در اختيار شما قرار مي دهيم تا بتوانيد اولين متحرك سازي خود در محيط Maya را

ايجاد و سازماندهي نماييد.

آنچه در اين فصل مي آموزيد:

ايجاد عناصر لازم براي يك صحنه: شامل اشيا و نورها و دوربين ها

انتخاب نمودن عناصر در يك صحنه: شامل روشهاي گوناگون انتخاب اشيا

و نورها و دوربين ها و ساير قسمتهاي يك صحنه.

تبديل و تغيير در عناصر صحنه: شامل جابجايي و چرخاندن و تغيير مقياس عناصر

داخل صحنه تكثير عناصر در صحنه: شامل روشهاي كپي كردن اشيا موجود.

تغيير و اصلاح نقاط اتكا ( Pivot Points ): شامل چرخاندن و تغيير مقياس اشيا حول

يك نقطه اتكا ( نقطه لنگري ) و تغيير اين نقطه.

ايجاد سلسله مراتب ( Hierarchy ): ممكن است بخواهيد ارتباط خاصي بين عناصر

در يك صحنه ايجاد نماييد تا يك سلسله مراتب ايجاد نماييد كه اشيا پايين تر از تغييرات

اشيا بالاتر تبعيت داشته باشند.

ايجاد حالتهاي نمايش اضافي: داخل پانلها مي توانيد ديدگاههاي متنوع سه بعدي ايجاد

نماييد تا بررسي و كنترل عناصر و حركات داخل صحنه را از زواياي گوناگون انجام دهيد.

[متین]

اصطلاحات كليدي

( سلسله مراتب ) Hierarchy : ارتباطاتي بين عناصر داخل يك صحنه كه سبب

مي شود شي قرار گرفته در بالاي سلسله مراتب كليه حركات و تغييرات خود را

به اشيا پايين تر در سلسله مراتب ديكته نمايد.

تبديل Transform: تغييرات و تبديلات شامل جابجايي و چرخش و تغيير مقياس .

عنصر صحنه ( يك شي ) Scene element : اصطلاحي جامع براي معرفي هر چيزي كه

بتوان در يك صحنه قرار داد كه شامل اشيا و نورها و دوربين ها و غيره است .

( پدر ) Parent: عنصر اصلي و بالاتر در يك سلسله مراتب موجود بين عناصر در يك صحنه.

( فرزند ) Child: عضو فرعي و پايين تر در يك سلسله مراتب موجود بين عناصر در يك صحنه

مي تواند حركات و تبديلات مستقل داشته باشد اما هر تبديل يا حركت در عضو پدر نيز بطور

خودكار به عضو فرزند تاثير دارد .

نقطه اتكا ( Pivot point ): نقطه اي كه چرخش يا تغيير مقياس هر شي حول آن نقطه

اجرا خواهد شد . اين نقطه همان جايي است كه دتگيره هاي تبديل بر روي شي ظاهر

مي شوند .

گروه ( Group ): يك گزينه براي سازماندهي صحنه كه يك گره جديد ايجاد نموده و همه

عناصر عضو گروه از تبديلات گروه اصلي تبعيت دارند.

نمونه ( Instance ): نوعي خاص از تكثير يك شي مي تواند تبديلات منحصر بفرد را داشته

باشد ودر عين حال از تغييرات شي اصلي نيز تاثير مي پذيرد.

چسباندن ( Snap ): گزينه اي كه فعال بودن آن سبب مي شود تا حركات اشاره گر ماوس

داخل صحنه به نقاط خاص بچسبد. بعنوان مثال فعال بودن Grid snapping سبب چسبيدن

اشاره گر نقاط مشبك داخل صحنه خواهد شد

[متین]

كليد هاي ميانبر

كليد Insert حالت ويرايش نقطهاتكا را فعال يا غير فعال مي كند.

كليدهاي Ctrl و Q امكان انتخاب با كمند را ايجاد مي كنند .

كليد Shift و دكمه Select انتخاب شي را انجام داده يا لغو مي كند .

كليد P ايجاد رابطه پدري بين دو شي .

كليدهاي Shift و P قطع رابطه پدري بين دو شي .

كليد X امكان چسپاندن موقت اشاره گر به مشبك را ايجاد مي كند .

كليد C امكان چسپاندن موقت اشاره گر به منحني ها را ايجاد مي كند .

كليد V امكان چسپاندن موقت اشاره گر به نقاط را ايجاد مي كند .

كليدهاي Ctrl و D تكثير شي منتخب را انجام مي دهند .

[متین]

ايجاد اشيا

Maya بطور پيش فرض همه اشيا جديد را در مركز فضاي مجازي يعني

در نقطه 0,0,0 ايجاد مي كند . سپس مي توانيد شي ايجاد شده را

جابجا نماييد . انواع اشياي اصلي كه در محيط برنامه مي توان ايجاد

نمود داخل منوي Create فهرست شده اند . NURBS و polygon و Surfaces

Subdivision و ligthts و Cameras و Text . بيشتر اين انواع داراي كادرهاي

گزينه اي هستند پس مي توانيد خصوصيات پيش فرض آنها را تغيير دهيد .

البته عناصر ديگري ممكن است در يك صحنه ايجاد نماييد مانند Joints و

Deformers و Lattices كه رندر نمي شوند اما در مراحل مدلسازي يا متحرك

سازي به آنها نياز داريم . دو عنصر ديگر كه قابليت دندر همراه با صحنه را دارند

و نام آنها در منوي create قرار ندارد عبارنتد از Particles ( ذره ها) و Paint effects

[متین]

ايجاد شكلهاي اصلي ( Primitives )

انواع اشيايي كه زير گزينه هاي NURBS يا polygon يا Subdivision surface

مشاهده مي كنيد ( مانند Sphere يا Cube يا Cylinder يا Plane يا Tours )

را شكلهاي اصلي يا ابتدايي مي نامند . ممكن است بنظر برسد كه اين شكلها

براي شروع فرايند مدلسازي مناسب نباشند اما پس از تسلط بر ابزارهاي Maya

مي توانيد از يك شكل اصلي يك مدل پيچيده بسازيد .

هنگاميكه يك شكل اصلي را در محيط Maya ايجاد مي كنيد آن شي بطور خودكار

انتخاب مي شود و مي توانيد به پارامتر هاي ساخت شي دسترسي داشته باشيد .

[متین]

ايجاد نورها

هنگاميكه نورها را در محيط Maya ايجاد مي كنيد در واقع Maya هيچ نوع شكل

هندسي ايجاد نمي كند . آيكون نور كه داخل صحنه مشاهده مي كنيد فقط

نشانگر مكان تابش منبع نوري است . اين آيكون در واقع يك نگهدارنده بوده

و رندر نخواهد شد.

شش نوع نور اصلي در Maya مي توان ايجاد نمود. براي سه نوع از اين نورها

– Directional و Spot و Area – مي توانيد مقياس آيكونها را تغيير دهيد.

براي نورهاي Directional ( جهت دار ) و Spot ( نقطه اي ) مي توانيد از ابزار Scale

استفاده نموده تا آيكون را بزرگتر نماييد. براي نور ناحيه اي ( Area ) بايد آيكون آن را

مقياس دهي كنيد تا ميزان تابش نور را افزايش دهيد . تا دامنه بيروني ناحيه افت نور

را تنظيم نماييد . اما نورهاي Point و Ambient را نمي توانيد با ابزار Scale بزركتر نماييد

و آيكونهاي معرف اين نورها در اندازه ثابت مي مانند . نورها را بطور كامل در فصلهاي

آينده توضيح خواهيم داد.

[متین]

ايجاد دوربين ها

سه نوع دوربين در محيط Maya مي توان ايجاد نمود .

Camera
Camera and Aim
Camera , Aim and up

هنگاميكه يكنوع دوربين ايجاد مي كنيد آيكون آن دوربين شبيه دوربين فيلمبرداري
و در مركز صحنه ظاهر خواهد شد . اين آيكون مانند آيكون نورها رندر نخواهد شد .

اما مي توانيد آيكون دوربين رامقياس دهي نماييد تا انتخاب دوربين در صحنه را

ساده تر انجام دهيد . دوربين ها وعملكرد آنها را در فصلهاي آينده بطور كامل توضيح

خواهم داد.

[متین]

انتخاب اشيا

قبل از ايجاد تغيير در يك عنصر داخل صحنه بايد آن را انتخاب نماييد .

همزمان با پيشرفت پروژه در يك صحنه انواع اشيا را ايجاد مي كنيد و

ممكن است انتخاب دقيق شي مورد نظر مشگل شود. اما برنامه Maya

روشهاي مناسبي براي انتخاب اشيا دلخواه در اختيار شما قرار داده است.

انتخابهاي انفرادي

يكبار كليك بر روي هر شي سبب انتخاب آن شي مي شود . اگر شي در حالت

قاب سيمي نمايش داده شده باشد . بايد بر روي يكي از خطهاي تشكيل دهنده

آن كليك كنيد . رنگ قاب سيمي بطور پيش فرض به سبز تبديل مي شود تا بدانيد

آن شي انتخاب شده است .اما اگر شي در حالت Shaded نمايش داده شده باشد ,

هر جايي بر روي سطح شي كليك كنيد تا آن را انتخاب نماييد . در اين حالت حالت قاب

سيمي شي منتخب آشكار خواهد شد تا بدانيد آن شي انتخاب شده است .

اما براي لغو انتخاب شي منتخب كافي است هر جايي بيرون از آن شي يكبار كليك كنيد.

افزودن و كاستن انتخابها

براي افزودن به انتخابهاي موجود يا كاستن يك شي از مجموعه منتخب فعلي روشهاي

گوناگون وجود دارد.
-در حاليكه شي را انتخاب نموده ايد , كليد Shift را نگهداشته و بر روي يك شي ديگر

كليك كنيد تا شي جديد را نيز به مجموعه منتخب اضافه نماييد . در حاليكه چند شي

را همزمان انتخاب نموده ايد , كليد Shift را نگهداشته و بر روي يك شي كليك كنيد تا آن

شي را از مجموعه منتخب خارج نماييد. آخرين شي منتخب در يك مجموعه منتخب به

رنگ سفيد ظاهر مي شوند.

-برايلغو انتخاب يك شي در يك مجموعه منتخب مي توانيد كليد ctrl را نگهداشته و شي

مورد نظر را كليك كنيد.

-براي افزودن يك شي به مجموعه منتخب كليدهاي Shift و Ctrl را نگهداشته و بر روي شي

مورد نظر كليك كنيد.

-براي معكوس نمودن انتخاب ( يعني تبديل اشيا منتخب به اشيا غير منتخب و برعكس )

كليد Shift را نگهداشته و بر روي شي موردنظر كليك كنيد.

[متین]

گزينه هاي انتخاب در منوي Edit

داخل منوي Edit بخشي از گزينه ها مربوط به عمليات انتخاب است .

گزينه Select all همه اشيا موجود در صحنه را همزمان انتخاب مي كند .

گزينه Select all by type به شما امكان مي دهد تا همه عناصر از يك گروه

( مانند نورها يا دوربين ها ) را همزمان انتخاب نماييد .

گزينه Select invert انتخاب انجام شده را معكوس مي كند .

بدين ترتيب كه شي منتخب از حالت انتخاب خارج شده و ساير اشيا به

حالت انتخاب تبديل مي شوند .دو روش براي پنهان نمودن اشيا در صفحه

نمايش و براي عمليات ويرايش وجود دارند.

بترتيب Display ®hide در نوار منو را كليك نموده و نوع شي مورد نظر را انتخاب نماييد .

در دوش دوم از محيط پنجره Layer editor استفاده نموده و رويت پذيري گروههاي مورد

نظر را غير فعال مي كنيد . اين روش را در فصلهاي آينده توضيح مي دهم.