شعر كردي ...

[behnam5555]

زەنـــــگی شــــادی لە رێ یە
کـازیــــــوە مـــــــژدەی پێ یە
خــــۆری زێــــڕینی بەیــــــان
مــــــژدە ئـــــەدا بە ژیـــــــان
بەرە و هـــــــیوا سەرکەوین
لە بـەرزیــــــــەوە دەرکەوین
وەک پەپـوولەی باڵ رەنگین
بفڕین بۆ نـاو باخــچەی ژین
هــــــاوار بکەین ئــــــــازادی
یەکسانی و خۆشی و شـــادی

دایکی سۆلاڤ

[behnam5555]

پێنج خشتەکی لەسەر شیعری شاعیر عەونی


ناردی به‌ختم شینی شه‌وه‌ و ڕۆژه‌ خه‌می دوورته‌
ته‌وقی عاشق وا له‌ملمه‌ و سه‌ر به‌رده‌ڕێی ژوورته‌
بۆ ڕێگه‌دای ڕه‌شی و ڕه‌وشه‌ن له‌چاوه‌ڕێی موورته‌
دڵ له‌به‌ینی ته‌لعه‌تی ڕوو و زولفه‌که‌ی ده‌یجوورته‌
گاهێ مه‌یلی شه‌و ده‌کات و گاهێ مه‌یلی نورته

دڵۆپی خه‌مم هێنده‌ باراند له‌تاو خه‌م و ژانه‌وه‌
بوونه‌ ئۆباڵی مرواری و به‌ئه‌ستۆت سوڕانه‌وه‌
جا ئه‌گه‌ر تۆ پێم نه‌زانیت به‌م هه‌موو ناڵانه‌وه‌
به‌حری عوممانی سروشکم وا به‌ده‌م گریانه‌وه‌
پڕ له‌دانه‌ی گه‌وهه‌ره‌ هه‌م له‌علی وێنه‌ی سورته‌‌

پێکه‌ هه‌نگینی دڵداری به‌زمه‌ سه‌رخۆشی ده‌که‌م
شیله‌ شه‌کراوی گوڵینت هه‌نگه‌ پڕ‌ جۆشی ده‌که‌م
تۆ بفه‌رمه‌ سه‌ر له‌ڕێته‌ چۆن پێ خۆشی‌ واده‌که‌م
باده‌که‌ت پڕ ژه‌هری ماربێ بیده‌ پێم نۆشی ده‌که‌م
چونکه‌ ته‌بعم هێند موتیعه‌ به‌نده‌یی مه‌یسورته‌

ڕازی ژانی پڕ بێزاری و خه‌ڵوه‌تی شه‌وگاری من
داغه‌نی ڕۆحه‌ و هاواری نه‌عره‌ته‌ی بێداری من
وه‌کو به‌ڵگه‌ دێنه‌ ده‌ستت ئاخی گریه‌و‌زاری من
سا ئه‌زانی چه‌ند په‌شێوه‌ ئه‌و دڵه‌ی بیماری من
په‌ی کراوی تیری غه‌مزه‌ی چاوه‌که‌ی مه‌خمورته‌

شه‌و به‌سه‌ر ڕۆژ داببارێ هه‌ندی بڵێی یه‌ک و دوو
ئه‌م ئه‌وینه‌ شاعیر کوژه‌ ده‌م ده‌خاته‌ داوی موو
چیمی زولفت خۆی ده‌پرسێ ما نه‌هاتی زوو به‌زوو
ئاسمانی حوسنی ڕوخسارت له‌ئه‌برۆ و چه‌رخی ڕوو
تاقی ئه‌برۆت دوو هیلال و چه‌رخی کوڵمه‌ی خۆرته‌

وه‌ک باڵنده‌ی لانه‌وازم ئاوازگه‌ی ‌سه‌روو سه‌دم
خۆشخوانی تامه‌زرۆییم‌ گیرۆده‌ی ئاخ و ده‌ردم
چه‌نده‌‌ بگریم و بناڵم ڕێ نادا به‌ختی به‌دم
خونچه‌که‌ی ئه‌شکه‌فته‌یی لێوت له‌باخی مه‌قصه‌دم
تا ده‌می پشکوتنی دڵ بولبولی مه‌ننفورته‌

دڵشاد تاقانە

[behnam5555]

تـه‌مـه‌نـێـكـم
شـــه‌مـــی غـه‌م،
له‌ سـه‌فـا و مـه‌روا ی دیده‌نیت
بـه‌بــــێ بـایـه‌خ به‌ هــــــده‌ر دا،
تـریـفـه‌یـێـكـم
ســـــــــیـا چــه‌م،
له‌ مـه‌هـی نـیگـای سـه‌رمه‌دیت
چـنـگ نه‌که‌وت بۆ شه‌وی یه‌ڵـدا،
مـنـاڵانـه‌
پـه‌نـجـه‌ی حه‌سره‌ت،
له‌ سه‌ر هـێـشـووه‌کـانی خۆزگه‌م
وه‌ک هـه‌ر زارۆکــێـک داده‌نــێــم،
مـن مـه‌لانـه‌
پـه‌تـای غـوربه‌ت،
به‌ر له‌ تـێـشـووه‌کـانی ئه‌ته‌شـگه‌م
داده‌نـێـم و بـاڵ تـێـک نـانـێـم،
داد سه‌راب
کـووانووی دڵ،
له‌ دووایـن چـه‌رخـی دڵداریـم
خــامـۆش کــرا بـۆ ئــاره‌زوو،
دابـی قه‌سساب
کــــــێـردی کــــوڵ،
له‌ مــلـی به‌رخـی به‌هاریـم
دووای ســه‌ربـڕین هه‌ڵــمـه‌ســوو.

هـــیواعه‌وێنه‌یی

[behnam5555]

بەبێ‌ مۆڵەت
رژامە نێو ناخی تینووت
بە بێ‌ شەرم
دۆسیەكانم دەپشكنی
ئەوێ‌ نەرم
نەرم
نەرم
بەڵام تەژی لە چۆڕاوگەی
گومانێكی
گەرم
گەرم
هەر بێ‌ مۆڵەت
تك
تك
دەچۆڕامە ئەوێ‌
تا هەر نەبێ‌
هەر هیچ نەبێ‌
لە ناختدا
نهێنی تۆو
ئایندەی خۆمم دەستكەوێ‌.

سه‌لام عومه‌ر

[behnam5555]

من ماندوم دایکە، ماندوم
ئەمەوێ بنووم...
خەوێکی ئەبەدی لە باوەشی خاک مانەوەم هیچ نابەخشێت دایکە
بوون هەر ئەوەندە جوانە،
تا چاو فێر نەبوە بە گریان...
. تاا دڵ پڕ نەبووە لە بوغز
من لە گەڵا زەردەکانی پاییزی پار
وشک ترم ..
ئەمەوێ برزێم، بەهاری چرۆیەک رێی لێ گرتوم
من لەو مناڵە ئاوارەیە، لەو مناڵە بێ دایک وبێ لانەیە...
لەو مناڵە پێ پەتی و سەرما بردەیە ماندوترم
ئەمەوێ لە باوەشی خاکدا چاو لێک بنێم ماندوێتی من بە خاک ئەشکێ دایکە،
ئەم دڵە ساردەی من ژیان گەرمی ناکاتەوە
دەمێکە ئیشتیهای خۆڵمە...
ئەمەوێ لە باوەشی خاک دا بنوم دایکە هەناسەم بە خۆڵ پڕ بێتەوە
ئەم هەوای سەرزەمینە ئەمخنکێنێت نامەوێ چاوم بە خوێن پڕ کەنەوە نامەوێ جارێکیتر خوێنم برێژن دایکە
من هەر ماندو نیم، من ترسنۆکیشم دایکە لە خەوەکانما....دیل کراوم سەرم دەپەرێنن، خوێنم دەخۆنەوە
گۆشتم دەخۆن، دەسوتێم...
دۆزەخ دەبینم دایکە، دۆزەخ ...
ئەمەوێ لە باوەشی خاکدا خۆم حەشاردەم لەم دۆزەخە ئەزانم دۆزەخی خودا میهرەبانترە
ڕەنگە باوەشی خاک وەک باوەشی تۆ نەرم و نیان بێت دایکە،
ڕەنگە خاکیش وەکو تۆ میهرەبان بێت پێت ئەوتین دۆزەخ ئاگرە دایکە...
من لێرە شمشێر ئەبینم خوێن ،
سەر و لاشەی جودا ئەبینم ..
ناوی خودا ئەبیستم... د
ۆزەخ لە کوێیە گەر لێرە نەبێت؟!!
چی لە رۆڵەکانت ئازیزترە دایکە؟ !! چی لە سوتانی ئەوان، بۆ تۆ جەرگ بڕترە؟ کێ لە خاک میهرەبانترە ئێستا؟ ماندوێتیم بە خاک ئەشکێ، ترسەکانم لەودا ون ئەبن دایکە


نیگا ڕه‌شید...

[behnam5555]

ته مه ن


ئه ی ته مه نی پڕ ئه سرینم ئه ڕۆی ئاوڕ ناده یته
وهله گه ل هه موو هه نگاوێکتا له عومری من ئه سڕیته وه

خۆزگه منیش وه ک په پووله گشت ته مه نم وه رزێک بووایه
دوور له خه موو تاڵی ژیان ته نیا گوڵم بناسیایه

ڕێگام سه ودای ته نیایه و که سێک نایه بۆ سه ردانم
ئیتر چی بکه م له م ته مه نه که له هه مووی په شیمانم

له گریانی مناڵیما پێکه نینم به خه م ئه هات
که چی ئێستا خه م ده ریایه و بۆ که نارم شه پۆل ئه دات

له سه د جارا ته نیا جارێ زه رده خه نه دێته میوان
وه ک سێبه ری لای ئێواره ی خۆر نشینی دار ئه رخه وان

ئه ی هاوڕیان چاوم نووقمی نیگارێکی پڕ به هاره
تاسه م وه ری به ڵام هێشتا خۆشه ویستیم هه ر بێداره

ئێستاش گه ڵای عومری گه نجیم وه کوو پاییز هه ڵ وه رییوه
کێ وه کوو من ته موو خومار په نجه ره که ی دا پۆشیوه

"دیوانی ڕێژنه ی ئاواز"
شیعری ئه حمه د محه ممه د

[behnam5555]

به غه یری داغی دڵ نه قدم هه رچی هه بوو چوو له به ر پێتا
سه رم مابوو به سه ر گه ردی ئه ویش که وتووه له سه ر ڕێتا
له ڕه سمی عاشقی زه حمه ت تره مه عشووقه یی یاران
که که س ساتێ به سه ر نابا وه کوو له یلا له گه ڵ شێتا
ئه ترسم ڕاحه تت لێ تێک بده ن ئه ڕواحی عوشاقت
که شه و به و شه قه وه غافڵ له گه ردوش نین به سه ر جێتا
ببینێ هه رکه سێ برژانگوو ئه برۆو چاوی مه ستی تۆ
ئه ڵێ خۆێن ڕێژه ئه م مه سته به ئیستدلالی هه ر سێ تا
چ مه خلووقوو چ خالق خۆشیان نایه له بێ جێ
له دوو دونیام ئه که ی ئه ی دڵ به هاتوو چووی بێ جێتا
به مشت پێوانه ی ده ریایه باسی حوسنی ته نیا مووت
که ناکه م گه ر بخوێنم شانامه سه د که ڕه ت پێتا
به سه ردی مه یلیا نێزیکه حه مدی گه رمی حیده ت بێ
که له رزێکی له دونیادا نه دیوه هیچ که سێ بێ تا

حمه د به گی ساحێب قه ران

[behnam5555]

مه وله وی


خاڵۆ خاڵۆته ن که م واچه خاڵۆخاڵ وه ده م خاڵان ماڵۆ
شه رت بۆ من جه داخ خاڵۆ خاڵۆی تۆ
وێم که روو وه کوڕ چوارده ساڵ له نۆ
دڵ دیار نیه ن های نه که رده بۆ
وه خزمه ت ئازیز ته شریف به رده بۆ
جه و دما من داد وه لای کێ به رۆ
نا به ڵه د ، ته نیا ، ڕا چۆن ده ر که رۆ
*************************
پای دڵ سفته ی ده رد سه ر هه ردان سه خته ن
وێت یاونه وه های نه سیم وه خته ن
بکیان پاری من دل ئه و دماوه
وێت وێت ئاسایی بشۆ وه ڕاوه
من سپارووت وه ده س کزه ی تاسه ی وێم
.........
*****************************
ده رمان زامان ده رده که ی کاریم
هام ڕاز ناڵه ی شه وان بێداریم
ڕاحه تی جه سته ی مه ینه ت باره که م
ته سکینی دڵه ی پڕ جه خاره که م
نامه و هه دیه ی دۆسانه د یاوا
ته سدیعت کێشا خیلێ ماڵ اوا
ڕه ه‌یه ی بزۆرگیت وه جا ئاوه رده ن
غه ریب نه وازیت وه پێشه که رده ن
به ڵام بیناییم من دۆسی گیانیم
نه ک چون بێ شه رتان نانێو زوبانیم
دڵ وه موه به ت مه یل تۆ شاده ن
ئه ی ته عاروفه جه لام زیاده ن
خسوس من سه رعه و لێو ه و وێڵی تۆم
سه ودایی خه م بار ئه ڕا گێڵ تۆم
په ی تۆ خاترم پڕ نێشوو خاره ن
په ی تۆ زنده گیم چون ژارێ مارن
ده روونم دایم جه هوون که یلی تۆن
حیاتم وه شه وق مه یلێ تۆن
هه ر گا دیم وه چه م شێوه ی باڵاکه ت
بۆسام خاک پاو گه ردێ باڵاکه ت
ئانه گرد مایه ی کامه رانیمه ن
ئانه گرد وه شیو شادمانیمه ن
وه ر نه من ئیسه هوونی دڵ وه رد ام
قامه ت سه نگی بار خه مان خه م که ردام
ده روون وه مه ودای دووریت بوه ن ڕێش
هه ی خاکم وه سه ر سه وقاتم په یه ی چێش
ده رد وه بانێ ده رد زامان کاری
گرد له لام جه م بی یه ته شریف ماری
ئای یه چێشت کردد ته شریفت نه ئاوه رد
ده ردت دا وه ده رد منت ماته م که رد
ئیسه یچه دیده م چه م هاوه ڕاوه
هه ڵای سروه شم به و ته مه ناوه
ئه مرت موتاحه ن ئه ته عنا وه ندم
دۆعای چه مه زه خم جه پیران سه ندم
ته عویز به ند ڕیشه ی دڵه ی سه د پاره م
ده ردش په ڕه ی جه رگ وه ده رد ئاواره م
حافز بۆ وه عه شق مه ستانێ یا هو
پێچه ژنه ده ورێ باهوی بێ ئاهو
ئینه عاده تێن وه زاهیر ئامان
وه ر نه هه ی سه ر خێڵ نازک ئه ندامان
تۆ ئین نازکیت جه حه د ویه رده ن
بینایی خه یاڵ ڕاگه ش گووم که رده ن
سه فات خه جاڵه ت دان وه جامێ جه م
دیده ی به د ده دردش نادیاری بۆ
جه کویو میۆنۆت تا لێت کاتی بۆ

[behnam5555]

بۆ ئه خته ر ناوێک


به رگی تاقه ی شینی ئه م شه و کرده وه به ر ئاسمان
ناشێ بۆ زینه ت بکا ته قلیدی ئه خته ر ئاسمان

مه شقی ئه برۆو ڕوومه توو پرشنگی چاوی ئه وه که
به م گه لاوێژوو هیلاله به دری ئه نوه ر ئاسمان

شه ق به رێ شێواوی شێوه ی ئه و کڵاوه لاره یه
با بدا سه د شیروو خورشیدیش له ئه فسه ر ئاسمان

نه ک بگرمێنێو ببارینێ له به رکا به رگی شین
قه د به تۆ نابێ سکی بدڕێ به خه نجه ر ئاسمان

تۆ که ده ر که وتی وه کوو ڕۆژ ون ئه بن ئه ستێره کان
ته م ئه کا ئه و سا ئه چێته شکڵی سێبه ر ئاسمان

ئا فه رین ئه ی ئه رز هه ڵت هێنا حه قیقه ت ئه خته ری
میسلی ده ر ناخا له دهرا گه ر بخا به ر ئاسمان

شه وقی پشکۆی ڕومه تی تئسیری کرده عوودی زوڵف
بۆیه کون کون بوو میسالی تاسی مه جمه ر ئاسمان

نشئه ی جامی شه رابوو له نجه یه کی تۆی نیه
خۆر به دایم خول بدا هه ڵ ڕێژێ که وسه ر ئاسمان

شه وقی ئه خته ر هه ر وه کوو ڕێگا به حه مدی وه ن ئه کا
جیلوه یه کی لا ئه با ئه ڵبه ت له میحوه ر ئاسمان

مین حه سه ب به عزه ن به چاوی خۆم ئه به م سه یری ئه کا
چی بڵێم که وتوه ته شه وقی عه شقی دولبه ر ئاسمان

حه ق نیه ته عنه له ڕه فتاری بده م بێچاره یه
گێژ ئه دا عوزری هه یه بێ پاوو پێ سه ر ئاسمان

وه ک فۆتۆ گراف خۆزگه عه کسی کرده وه ی خه ڵکی ئه گرت
جا وه ره ده رخا سجل و شه رحی ده فته ر ئاسمان

ئه م کیبارانه ببینێ چه رخی خۆی حاڵی ئه بێ
تا خه جاڵه ت بێ که چه ن بوو سفره په روه ر ئاسمان

بۆ سه گێکی گه ر فڕێ دا لوقمه یه کی چه وروو نه رم
ته وقی زه ڕڕینی گه ر ببێ ئه ی کاته مل که ر ئاسمان

هه ر لقوو پۆپی دره ختی میوه داره وشک ئه کا
هه ر خه ریکه سه وزوو ته ڕ کا داری بێ به ر ئاسمان

من له لام قه برێکی ته نگه کێ ئه ڵی ئه رز واسیعه
خۆ سه ری وا گرتووه به ستوویه شه ش ده ر ئاسمان

قه د خه لاسیمان نیه مه وجی نه دا به حری وجوود
غه رقی کا وه ک که شتی خستوویه که له نگه ر ئاسمان

"دیوانی حه مدی ئه حمه د به گی ساحێب قڕان "

[behnam5555]

گولبه نی قه دت

گولبه نی قه دت له قوببه ی سینه غونچه ی کردووه
غونچه به م شیرینیه قه ت نه ی شه که ر نه ی کردووه
نه خلی بالات نه به ره تازه شکوفه ی کردووه
تو که بوی شیرت له ده م دی ئه م مه مه ت که ی کردووه
قامه تت نه خله به شیری فائیقه ی په ی کردووه
نه حلی بی نیشی مه مت شه هدی سپی قه ی کردووه
نه خل و روممان پیکه وه ن یا غه ب بان وه ی کردووه
سه روی هینا وه له سیوو به ی موتره به ی کردووه
بو مه مک نالی چ مندالانه وه یوه ی کردووه
گه رچی مووی وه ک شیره به و شیره شکوفه ی کردووه
خوش به هه ر دوو ده ستوو ده م گرتوویه ئوخه ی کردووه
کیزبوو توهمه ت ئیفترا و بوهتان که توبه ی کردووه
نالی