توضیح و بیان خواص گیاهان دارویی،سبزیجات و میوه جات

[hoobare]

اندازه گيري گليسيريزين در ريشه گياه شيرين بيان (.Glycyrrhiza glabra L) توسط دستگاه كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC)



ريشه گياه شيرين بيان (Glycyrrhiza glabra L.) به طور عام ليكوريس ناميده ميشود كه به عنوان عامل شيرين كننده و بيش از دو هزار سال كاربرد دارويي داشته است. ليكوريس داراي پنج حلقه ساپونين تريترپن به نام اسيد گليسيريزينيك است. اين تركيب متعلق به مشتقات بتا - آميرين(b-amyrin) مي باشد. شيرين بيان به خاطر مزه شيرين آن به عنوان عامل ضد التهاب، آلرژي و زخم شناخته شده است. تاكنون جهت ارزيابي مقدار گليسيريزين در ريشه گياه شيرين بيان و عصاره هاي حاصل از آن از روشهاي مختلفي استفاده شده است، كه تماما غير اختصاصي و متكي به روشهاي غير مستقيم مي باشند.
در اين تحقيق جهت تشخيص مقدار گليسيريزين در نمونه هاي ريشه شيرين بيان، از روش (بدون هيدروليز ماده) يعني با استفاده از دستگاه كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC) صورت گرفته است. در اين روش جداسازي گليسيريزين از ديگر اجزاي موجود در عصاره ريشه گياه با استفاده از مرحله معكوس صورت گرفت، كه نتايج رضايت بخش و قابل تكرار مي باشند. ريشه گياه از مزرعه گياهان دارويي در باغ گياه شناسي ملي ايران، جمع آوري گرديد. سپس اقدام به استخراج عصاره توسط حلال و شناسايي تركيب اسيد گليسيريزينيك توسط دستگاه (HPLC) نموديم. مقدار تركيب در نمونه 1.5 درصد تعيين گرديد. اين روش مشكلات در روشهاي قبلي را دفع كرده است.

[hoobare]

بررسي اثر عمق كاشت و اندازه ريزوم بر رشد بالاي زميني گياه شيرين بيان (.Glycyrrhiza glabra L)


به منظور بررسی اثرات عمق کاشت و اندازه ریزوم بر رشد قسمت بالای زمینی گیاه شیرین بیان آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد در سال 1380 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و با دو عامل عمق کاشت در سه سطح (10، 20 و 40 سانتی متر) و اندازه ریزوم در سه سطح (2،1 و 3 جوانه ای) در قالب طرح کاملا تصادفی و با دو تکرار انجام شد. با افزایش عمق کاشت و اندازه ریزوم سطح برگ و وزن خشک آن افزایش یافت. وزن خشک ساقه در عمق های پایین کاهش ولی با افزایش اندازه ریزوم، وزن خشک آن افزایش یافت. بالاترین وزن خشک کل در عمق 20 سانتی متر بدست آمد که بسیار نزدیک به وزن خشک عمق 40 سانتی متر بود و ریزوم سه جوانه ای نسبت به دو ریزوم دیگر، بالاترین وزن خشک کل را تولید نمود این طور به نظر می رسد که قرار گرفتن ریزوم های سه جوانه ای در عمق 20 سانتی متری سبب تهییج رشد شیرین بیان می شود.

[hoobare]

بررسي ميزان گليسيريزيک اسيد در كالوسها و ريشه‌هاي طبيعي چند جمعيت از گياه شيرين بيان

در پژوهش حاضر مقدار اسيد گليسيريزيك (GA) در ريشه‌هاي طبيعي و كالوس‌هاي چند جمعيت از گياه شيرين بيان با روش HPLC تعيين گرديد. ريشه‌ها و بذرهاي گياه مذكور از مناطق آباده، جوپار و ويسيان جمع‌آوري شدند. نتايج حاصل از بررسي تغييرات اسيد گليسيريزيك در ريشه‌ها نشان داد كه مقدار اين تركيب در جمعيت‌هاي مختلف، از تفاوت معني‌داري برخودار نيست. همچنين به منظور بررسي تاثير عواملي چون نوع واريته و خاستگاه قطعه جدا كشت بر توليد اسيد گليسيريزيك، با استفاده از قطعات جدا كشت ريشه‌اي حاصل از بذرها در محيط كشت MS داراي 2,4-D) 0.5 mg.1 -1 و (IAA و BAP 0.1 Mg.1 -1 كالوس ايجاد گرديد. ميزان رشد و مقدار اسيد گليسيريزيك در كالوسهاي شش هفته‌اي محاسبه شد. نتايج نشان داد كه ميزان رشد و مقدار اسيد گليسيريزيك در جمعيت‌هاي مختلف به طور معني‌داري تفاوت دارد. در كالوس‌هاي فارس واريته گلاندوليفراي شيرين بيان كه از رشد بيشتري برخوردار است، كمترين ميزان اسيد وجود دارد و بيشترين مقدار آن در كالوس‌هاي فارس واريته گلا براي شيرين بيان مشاهده مي‌شود

[hoobare]

جنبه هاي اكوفيزيولوژيكي جوانه زني شيرين بيان (.Glycyrrhiza glabra L) در واكنش به دما


شيرين بيان گياهي صنعتي و دارويي است كه در ايران بعنوان علف هرز عمده مزارع ديم و باغات كشور شناخته مي شود. خصوصيات جوانه زني بذور جمع آوري شده شيرين بيان از كرمانشاه و فارس تحت تيمار دماهاي ثابت (0، 3، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتيگراد) مورد بررسي قرار گرفت. بيشترين درصد جوانه زني در بذور كرمانشاه و فارس به ترتيب در دماي 25 و 20 درجه سانتيگراد مشاهده شد و درصد نهايي جوانه زني بذور فارس بيشتر از كرمانشاه بود. در دماي 40 درجه سانتيگراد درصد نهايي جوانه زني در بذور كرمانشاه و فارس به ترتيب 27 و 43 درصد بدست آمد. سرعت جوانه زني نيز روند مشابهي را دارا بود. براي هر دو جمعيت، كوتاه ترين زمان رسيدن به 10، 50 و 90 درصد جوانه زني در محدوده 20 تا 30 سانتيگراد براي هر دو جمعيت كوتاهترين زمان حاصل شد. درجه حرارت كمينه، بهينه و بيشينه جوانه زني به ترتيب 2.2، 29.1، 45.3 سانتيگراد براي بذور جمع آوري شده از كرمانشاه و 2.4، 29.2، 44 درجه سانتيگراد براي بذور جمع آوري شده از فارس بود

[hoobare]

مرزنجوش بُستانی (مرزنگوش بستانی – مرزنگوش تر)
Origanum majorana
Syn: Majorana hortensis
Majoram
Lamiaceae

معرفی و گیاهشناسی
مرزنجوش بُستانی یکی از گیاهان دارویی قدیمی جهان است که مردمان مصر و یونان باستان این گیاه را می شناخته اند و از آن به عنوان ادویه استفاده می کرده اند. مرزنجوش بستانی گیاهی علفی و چندساله است که ارتفاع آن گاها به 50 سانتی متر نیز می رسد. برگ های تخم مرغی شکل و گل های سفید آن که توسط 4 ردیف براکته پوشیده هستند، از علائم مشخص برای شناسایی این گیاه محسوب می شوند. بوی بسیار زیبای این گیاه چنان انسان را به خود جلب می کند که یکی از اساتیدم نام این گیاه را ادکلن طبیعی گذاشته بودند.

[hoobare]

پراکنش و نیازهای اکولوژیکی
مرزنجوش بستانی بومی جنوب غربی آسیا است و در کشورمان در مناطق جنگلی شمال بصورت خودرو یافت می شود. مرزنجوش بستانی در طول رویش به هوای گرم، نور کافی و رطوبت متوسط نیاز دارد.

کاشت، داشت و برداشت
تکثیر این گیاه معمولا توسط بذر و به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می گیرد. کشت مستقیم بذور در نیمه ی دوم اسفند ماه در زمین اصلی انجام می گیرد و در این مورد انتخاب بذور دارای قوه نامیه بالا اهمیت فراوانی دارد. بذور مرزنجوش بستانی معمولا به مدت 2 تا 3 سال دارای قوه نامیه مناسبی هستند. کشت غیر مستقیم بذور در اوایل اسفند ماه در خزانه ی زیر پلاستیک انجام می گیرد. بذور معمولا در دمای 12 تا 15 درجه شروع به جوانه زنی می کنند و بین 10 تا 20 روز پس از کاشت سبز می شوند.
این گیاه در اوایل رویش دارای رشد کندی است و به همین خاطر مبارزه با علف های هرز در اوایل رویش بسیار اهمیت دارد. مرزنجوش بستانی دارای سیستم ریشه ی ضعیف و سطحی است و به همین دلیل آبیاری منظم در مورد این گیاه اهمیت ویژه ای دارد.
برداشت در زمان گل دهی گیاه صورت می گیرد که بصورت قطع اندام رویشی گیاه از فاصله ی 5 سانتی متری خاک است. عمل برداشت در شرایط مناسب محیطی تا 4 مرتبه در طول فصل رویش می تواند انجام گیرد. عملکرد اندام خشک این گیاه به میزان 8/1 تا 5/2 تن در هکتار گزارش شده است.

[hoobare]

فرآوری
سرشاخ های گلدار و برگ های این گیاه دارای اهمیت دارویی می باشند و دارای ترکیباتی چون اسانس، تانن، رزین، فلاونوئید و ... هستند. میزان اسانس در برگ های این گیاه بیشتر از سایر قسمت ها است و مهمترین اجزای اسانس شامل گاماترپینن، لینالول، آلفاترپینول و ... می باشند.

خواص درمانی و کاربرد
برگ ها و سرشاخه های گلدار این گیاه دارای خواص درمانی چون ضد نفخ، آرام بخش، مقوی معده و خلط آور هستند و در استعمال خارجی برای التیام زخم ها کاربرد دارند.
احتیاطات مصرف: هیچ موردی گزارش نشده است.
نحوه ی مصرف: 5 تا 10 گرم از اندام خشک شده ی گیاه را به صورت دمکرده به تعداد سه مرتبه در طول روز مصرف نمائید.

[hoobare]

شناسايي تركيبهاي متشكله اسانس مرزنجوش اروپايي (.Origanum majorana L)


سرشاخه گلدارگياه مرزنجوش اروپايي (.Origanum majorana L) دراوايل مردادماه سال 1378 از باغ گياه شناسي ملي ايران واقع در محل موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع (تهران) جمع آوري و پس از تاييد آن توسط بخش گياه شناسي موسسه، از گل خشك آن به روش تقطير با بخار آب و در مدت زمان 45 دقيقه اسانس گيري شد. راندمان اسانس گيري براساس وزن گل خشك 0.3% بدست آمد. سپس جهت شناسايي كمي و كيفي تركيبات، روغن اسانسي مذكور به دستگاه هاي گاز كروماتوگراف (GC) و گاز كروماتوكراف متصل به طيف سنج جرمي (GC/MS) تزريق گرديد. در ميان 24تركيب شناسايي شده در اين روغن اسانسي، به ترتيب تركيبات ليناليل استات (26.1%) و سابينن (12.0%) بيشترين ميزان را به خود اختصاص مي دهند.

[hoobare]

شناسايي تركيبات متشكله اسانس مرزنجوش گونه .Origanum majorana L

سرشاخه گل دار گياه مرزنجوش اروپايي (Organum manorana L.) كاشته شده در باغ گياه شناسي ملي ايران در اوايل مرداد ماه سال 1378 جمع آوري و پس از تاييد آن توسط بخش گياه شناسي موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع، از گل خشك آن به روش تقطير با بخار آب و در مدت زمان 45 دقيقه اسانس گيري شد. راندمان اسانس گيري بر اساس وزن گل خشك 0.3 درصد به دست آمد. سپس جهت شناسايي كمي و كيفي تركيبات، روغن اسانسي مذكور به دستگاه هاي گاز كروماتوگراف (GC) و گاز كروماتوگراف متصل به طيف سنج جرمي (GC/MC) تزريق گرديد. در ميان 24 تركيب شناسايي شده در اين روغن اسانسي، به ترتيب تركيبات ليناليل استات 36.1) درصد( و سابي نن 12.0) درصد( بيشترين ميزان را به خود اختصاص دادند

[hoobare]

مریم گلی
Salvia officinalis
Sage – Purple Sage
Lamiaceae

معرفی و گیاهشناسی