اخبار محیط زیست!

[مهدی]

سازمان ملل متحد دهه 2010 تا 2020 ميلادي به عنوان « تلاش براي مقابله با گسترش بيابان‌ها و بيابان زدايي » ناميد و اعلام كرد كه در اين 11 سال كه پيش روي ماست تلاش مي‌كنيم تا آگاهي را بالا برده و فعاليت‌هاي را كه در زمينه‌ حفاظت و مديريت بزرگترين خشكي‌هاي زمين است، تسريع ببخشيم. اين زمين‌هاي خشك مامن يك سوم جمعيت جهان بوده است و از نظر اقتصادي و زيست محيطي به شدت در معرض خطر قرار دارند.

به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، «بان كي مون» ـ دبير كل سازمان ملل متحد ـ در بيانيه‌اي در رابطه با دهه 2010 ــ 2020 ميلادي به نام « تلاش براي مقابله با گسترش بيابان‌ها و بيابان زاديي» عنوان كرد: ادامه يافتن فروسايي زمين خواه ناشي از تغييرات جوي و يا كشاورزي بي‌ثبات و خواه ناشي از ضعف مديريت منابع آبي ، خطري بزرگ براي امنيت غذايي است كه منجر به قحطي گسترده در ميان جوامع آسيب پذير شده است و جهان را از داشتن زمين‌هاي حاصلخيز محروم مي‌كند.

وي خاطرنشان كرد: حال كه مي خواهيم اين دهه را آغاز كنيم، اجازه دهيد ، براي دستيابي به اهداف توسعه هزاره كه يكي از آنها پروراندن زمين براي زيستن بهتر انسان است، متعهد شويم.
به گزارش ايسنا، در يك مقياس جهاني فروسايي خاك در بيابان‌ها و بيابان زايي سه ميليارد و 600 ميليون هكتار يا به عبارتي 25 درصد خشكي‌هاي زمين را در بر گرفته است.
اين موضوع يك تهديد براي زندگي بيش از يك ميليارد سكنه از يكصد كشور جهان محسوب مي‌شود .

گفتني است، برخلاف اين پيشينه اعضاي سازمان ملل متحد به رشد فزاينده بيابان‌ها و فروسايي خاك كه به واسطه پذيرش قطع نامه 2007 ميلادي براي مقابله با گسترش بيابان‌ها و توسعه حمايت و مديريت خشكي‌هاي زمين مورد قبول واقع شده بود، اشاره اي داشتند.

اين برنامه جهاني در «فورتالزا» در ايالت «سيرا» در منطقه نيمه خشك برزيل و طي دومين كنفرانس جهاني تغييرات جوي ، تداوم و توسعه مناطق نيمه خشك به اجرا در آمد.

به گزارش ايسنا، برنامه منطقه‌اي هم براي آفريقا در نايروبي، كنيا در مقر برنامه حفاظت از محيط زيست سازمان ملل متحد ـ‌ يونپ ـ و با همكاري UNDP برگزار شده است.

همچنين قرار است برنامه‌هاي ديگر در منطقه آمريكاي شمالي ــ نيويورك در ماه سپتامبر ــ در جمهوري كره در ماه اكتبر براي منطقه آسيا و در ماه نوامبر در منطقه اروپا برگزار شود.
هنگامي كه توجه‌ها به سوي افزايش و گسترش بيابان‌ها جلب شود، تلاش‌هايي به منظور مقابله هر چه سريع‌تر صورت مي‌گيرد.

«لوك ناساجا» ـ مدير اجراي كنوانسيون مقابله با بيابان زايي سازمان ملل متحد ـ نيز هشدار داد: جوامع بين‌المللي بر سر دو راهي قرار دارند و بايد ميان ديدگاه‌هاي تجاري كه اكثرا باعث افزايش خشكسالي‌هاي شديد و قحطي و سيلاب و كم آبي مي‌شود و زندگي آينده يكي را انتخاب كنند، چرا كه چالش‌هاي پيش روي آنها به سمت ثبات و پايداري بايد سوق يابد.
وي خاطرنشان كرد: زمين زندگي است و بايد اطمينان حاصل كنيم كه خشكي‌ها بارور باقي بمانند، به همين دليل اين تلاش دولت‌ها و جوامع انساني است كه بايد براي حفاظت از اين خشكي‌ها و مقابله با گسترش بيابان‌ها تلاش كنند.

به گزارش ايسنا، در سال 2007 ميلادي مجمع عمومي سازمان ملل متحد سال‌هاي 2010 تا 2020 ميلادي را « نامگذاري دهه كنوني به نام تلاش براي مقابله با گسترش بيابان‌ها» اعلام كرد و در دسامبر سال 2009 ميلادي پنج آژانس اين سازمان تلاش‌هايي را در ارتباط با اين دهه گسترش و بسط دادند.

برنامه حفاظت محيط زيست سازمان ملل متحد ــ يونپ ــ توسعه سازمان ملل متحد ــ UNDP ــ ، صندوق جهاني توسعه كشاورزي و ساير اعضاي مرتبط با سازمان ملل متحد همچون دپارتمان اطلاعات مردمي دبيرخانه‌هاي سازمان ملل متحد از اين جمله بودند.

ارزش خشكي‌ها و بيابان‌هاي موجود بر روي زمين نيز به شرح ذيل اعلام شده است: دو ميليارد و يكصد ميليون نفر يا به عبارتي 40 درصد جمعيت جهان در اين مناطق ساكن هستند. 90 درصد اين جمعيت ساكن كشورهاي در حال توسعه هستند ، 50 درصد از چهارپايان توسط اين زمين‌ها تغذيه مي‌شوند ، 46 درصد از كربن جهان در خشكي‌ها ذخيره شده است، 44 درصد كل زمين‌هاي آماده به كشت در اين زمين‌ها قرار دارند، 30 درصد كل نهال‌هاي آماده به كشت در اين زمين‌ها رشد كردند، هشت منطقه از 25 منطقه بحران و درگير در جنگ در مناطق مذكور واقع شده است، اين مناطق مامن نيم درصد گونه‌هاي بومي در ناحيه هستند، اما محل زندگيشان تا 70 درصد كاهش داشته است.
به گزارش ايسنا، در اينجا بايد به تهديداتي كه گسترش بيابان‌ها اشاره كرد.

گسترش بيابان‌ها بر سه ميليارد و 600 ميليون هكتار از زمين‌هاي سراسر جهان يا به عبارتي 25 درصد حجم خاك كره زمين اثر مخرب بر جاي مي‌گذارد.

110 كشور با خطر فروسايي خاك مواجه هستند، 12 ميليون هكتار از زمين‌ها به وسعت كشور «بنين» در غرب آفريقا هر ساله از بين مي‌روند.

اين در حاليست كه هر ساله از زمين‌هاي از بين رفته يا به اصلاح «سوخته» مي‌توان 20 ميليون تن غلات توليد كرد.
گفتني است، هر ساله 42 ميليارد دلار به واسطه توسعه بيابان‌ها و فروسايي خاك از درآمد كشورهاي درگير كاسته مي‌شود .

به گزارش ايسنا، در سال 1994 ميلادي كنوانسيون مقابله با گسترش بيابان سازمان ملل متحد با ايجاد ارتباط با محيط زيست ، توسعه و گسترش و ترغيب خاك‌هاي بهداشتي و سالم پديد آمد.

اين كنوانسيون كه توسط 193 كشور به امضا رسيده است، بر روي كاهش فقر در بيابان‌ها ، ابقاء و دوباره بارور سازي زمين‌ها و مقابله با خشكسالي فعاليت مي‌كنند. اين كنوانسيون انتظار دارد، عراق در هفته آينده مطابق با 28 اوت سال جاري يكصد و نود و چهارمين عضو آن باشد.


منبع

[مهدی]

مسعود فریادی:دهمین نمایشگاه بین‌المللی محیط‌ زیست تهران که در تاریخ 5 مرداد 1389 به کار خود پایان داد، فرصت مناسبی برای آشنا ساختن مردم با وضعیت محیط‌ زیست کشور، تلاش‌های سازمان‌های دولتی و غیردولتی در زمینه حفظ محیط‌ زیست و مشکلات موجود بود.

با این حال، اینکه برپایی این نمایشگاه در عمل چقدر توانست انتظارات را برآورده کند و وضعیت واقعی محیط‌زیست کشور را چقدر برای مردم روشن کند، باید به داوری بازدیدکنندگان نهاده شود؛ نمایشگاهی که اغلب شرکت‌های حاضر در آن، خود از جمله صنایع آلاینده محیط‌ زیست بودند و تنها سازمان حافظ محیط‌زیست یعنی سازمان حفاظت محیط‌ زیست حضوری کمرنگ در آن داشت. نوشتاری که در پی می‌آید نگاهی است به برگزاری این نمایشگاه و نقاط قوت و ضعف آن.

هرگاه سخن از برپایی یک نمایشگاه محیط‌ زیست که ارتباط زنجیره‌ای بسیار گسترده‌ای با دیگر حوزه‌های اجتماعی دارد در میان است، انتظار آن می‌رود که گروه‌ها، انجمن‌ها، شرکت‌ها و نهادهای متعددی در آن مشارکت داشته باشند و هر یک بسته به حوزه تخصصی خود دستاوردهای خود را به نمایش بگذارند، حال آنکه این نمایشگاه با غایبان بزرگش، بیشتر به نمایشگاه صنایع می‌ماند که اندک اقدامات خود را در حفاظت از محیط‌ زیست تبلیغ کنند نه نمایشگاه محیط‌ زیست که در آن همه نهادهای درگیر حفظ محیط‌ زیست در یک فضای مبتنی بر نقد متقابل شرکت کنند.

1- دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی: به‌رغم توسعه رشته‌های دانشگاهی مرتبط با محیط‌زیست مانند مهندسی محیط‌زیست، مدیریت محیط‌زیست، حقوق محیط‌زیست و تأسیس برخی مراکز پژوهشی متعدد در زمینه حفظ محیط‌زیست، جای خالی این مراکز و نیز اساتید، دانشجویان و پژوهشگران آنها کاملا محسوس بود.

2- وزارتخانه‌ها و سازمان‌های حکومتی: مدیریت محیط‌زیستی به‌دلیل وابستگی متقابل زنجیره‌های محیط‌زیستی، امر تفکیک پذیری نیست.این در حالی است که در عمل نهادها و سازمان‌های بسیاری وجود دارند که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم متصدی بخشی از امر حفاظت محیط‌زیست هستند ولی عموما تصور بر این است که متولی حفظ محیط‌زیست فقط سازمان حفاظت محیط‌زیست است. حال آنکه حفاظت از محیط‌زیست وظیفه‌ای است همگانی (اصل 50 قانون اساسی) و دیگر سازمان‌ها در حیطه صلاحیت خود باید حفظ و بهسازی محیط‌زیست را سرلوحه اقدامات خود قرار دهند. بازدید‌کنندگان مایل بودند تا بدانند وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور چه اقداماتی در راستای حفظ محیط‌
زیست مانند خاک، آب، فراورده‌های کشاورزی، جنگل‌ها و مراتع انجام داده‌اند و در برابر روند تخریب فزاینده جنگل‌ها و خصوصی‌سازی‌ دامنه کوهستان‌ها و اراضی ساحلی چه پاسخی دارند، وزارت آموزش و پرورش در ارائه آموزش‌های لازم برای دانش‌آموزان چه اقداماتی انجام داده، وزارت نیرو در حفاظت از منابع آبی کشور، کاهش اتکا بر سوخت‌های فسیلی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای چقدر موفق بوده، وزارت صنایع چه اقدامات حمایتی برای توسعه صنایع سبز انجام داده، وزارت علوم تا چه اندازه در زمینه پژوهش در فناوری‌های دوستدار محیط‌زیست فعال بوده، اقدامات وزارت بازرگانی در زمینه حمایت از تولید و مصرف کالاهای سبز چه بوده، شهرداری‌های شهرستان‌های مختلف کشور در حفظ و بهسازی محیط‌زیست شهری چه کرده‌اند و مهم‌تر از همه قوه قضاییه در حمایت کیفری از محیط‌زیست، پیشگیری از جرائم و اعمال مجازات‌های سبز چه اقداماتی به انجام رسانده است؟ اگر این پرسش‌ها در نمایشگاه محیط‌زیست مطرح نشوند، در کدامین نمایشگاه باید مطرح شوند و این نهادها چگونه باید مسئولیت پاسخگویی خود را نشان دهند؟

3- انجمن‌های غیردولتی محیط‌زیستی: دستاوردهای انجمن‌های غیردولتی حامی محیط‌زیست در مقابله با روند تخریب همه جانبه محیط‌زیست در کشور و اطلاع‌رسانی در این خصوص در دهه‌های اخیر کم نبوده و عدم‌حضور مطلق آنها در این نمایشگاه به هیچ‌وجه قابل‌توجیه نیست. حضور جدی آنها در این نمایشگاه می‌توانست فرصت مناسبی برای آشنایی مردم با فعالیت این انجمن‌ها، جلب مشارکت مردمی و ایجاد فضای نقد و انتقاد دوسویه میان این انجمن‌ها و دیگر سازمان‌ها را فراهم سازد. جای آن داشت تا مسئولان برگزاری نمایشگاه با اتخاذ رویکردی جامع‌‌نگرانه، مشارکت این انجمن‌ها را که هدفی جز حفظ محیط‌زیست کشور ندارند میسر می‌ساختند.

4- واحدهای صنعتی و خدماتی سبز: منظور از صنایع یا خدمات سبز، صنایعی هستند که فعالیت تخصصی آنها تولید فناوری‌های ویژه حفاظت از محیط‌زیست مانند تجهیزات تصفیه و توربین‌های بادی است، یا واحدهای خدماتی سبز که به امر ایجاد تسهیلات ویژه برای حفظ محیط‌زیست می‌پردازند مانند مؤسسات ارزیابی محیط‌زیستی و حسابرسی سبز. حال آنکه اغلب واحدهای صنعتی شرکت‌کننده در دهمین نمایشگاه بین‌المللی محیط‌زیست تهران، مؤسساتی بودند که به فعالیتی غیر از حفظ محیط‌زیست مشغول بوده ولی در فرایند تولید خود از روش‌های بهینه کاهش آلودگی و تخریب استفاده کرده و کالاهای کم خطر برای محیط‌زیست تولید می‌کنند؛ مانند مواد قابل بازیافت. اغلب این شرکت‌ها به اشتباه عنوان صنعت سبز را برای خود انتخاب کرده بودند حال آنکه صرفا تعداد بسیار معدودی از واحدهای تولیدی و خدماتی سبز که واقعا درصدد تجاری‌سازی‌ فناوری‌های حفاظت محیط‌زیست هستند و عنوان صنعت سبز بر آنها قابل اطلاق است در این نمایشگاه شرکت داشتند. عدم‌حضور این دسته از واحدهای صنعتی و خدماتی مهم، تا حدود زیادی به فقدان حمایت‌های مالی، سازمانی و فنی دولت از این دسته واحدها و عدم‌توسعه آنها برمی‌گردد. در فقدان یا کمبود چنین حمایت‌هایی، صنایعی که صرفا از روش‌های بسیار محدودی برای کاهش آلودگی استفاده می‌کنند، به‌عنوان صنایع سبز در نمایشگاه محیط‌زیست حاضر می‌شوند و بعضا جایزه پاک دستی هم می‌گیرند.

5- یار مهربان: به جز سازمان حفاظت محیط‌زیست، سایر شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه با دست خالی از کتاب آمده بودند تا فقدان دانش مکتوب در زمینه حفظ محیط‌زیست را به خوبی نشان دهند در حالی که به‌طور کلی تعداد کتب منتشره در حوزه حفاظت محیط‌زیست بسیار کم است، شرکت‌های متمول حاضر در نمایشگاه می‌توانستند بخشی از درآمدهای خود را به امر پژوهش و انتشار کتاب در زمینه حفاظت محیط‌زیست اختصاص دهند یا اگر داده‌اند در نمایشگاه برای استفاده عموم ارائه‌دهند. برخی از غرفه‌داران نیز از دانش ویترینی استفاده کرده بودند یعنی تعداد محدودی از گزارش فعالیت‌های خود را در ویترین به نمایش گذاشته بودند که اصولا برای استفاده گسترده بازدید‌کنندگان و خرید آنها نبود.

اطلاع رسانی قطره‌ای
یکی از مهم‌ترین اهداف نمایشگاه محیط‌زیست، ارائه اطلاعات دقیق درخصوص وضعیت محیط‌زیست کشور، چالش‌ها و پیشرفت‌ها و آشنایی با تلاش‌های شرکت‌ها و سازمان‌ها در زمینه حفظ محیط‌زیست است. اما با وجود تلاش‌های صورت گرفته، این اطلاع رسانی در اغلب موارد در حد ارائه یک یا چند بروشور، خلاصه‌ای از اقدامات انجام گرفته سازمان‌ها یا مطالب اولیه آموزشی برای افراد مبتدی بود و بسیاری از پرسش‌های متعدد بازدیدکنندگان را بی‌پاسخ می‌گذاشت. برخی از بروشورها صرفا به معرفی سازمان مربوطه و شرح کلی فعالیت‌های آن می‌پرداختند گویی نمایشگاه تخصصی صنعت است نه دستاوردهای عملی سازمان‌ها در حفاظت محیط‌زیست.

بیشترین انتظار در این زمینه از سازمان حفاظت محیط‌زیست و واحدهای استانی آن بود که شرح جامعی از وضعیت محیط‌زیست کشور ارائه دهند؛ مانند آمارها و اطلاعات دقیق در زمینه وضعیت کنونی محیط‌زیست و مشکلات و چالش‌های متعدد حفظ بهینه محیط‌زیست، اقدامات عملی انجام گرفته در زمینه حل این مشکلات، نحوه همکاری با دیگر سازمان‌های داخلی و بین‌المللی و نیز معرفی واحدهای صنعتی و خدماتی متخلف. تعداد واحدهای استانی سازمان حفاظت محیط‌زیست که در نمایشگاه شرکت کرده بودند نیز بسیار معدود بود.

بین‌المللی یا داخلی؟
با آنکه عنوان نمایشگاه محیط‌زیست، بین‌المللی بود، اما هیچ نماینده‌ای از سازمان‌هایی مانند یونپ (برنامه محیط‌زیست ملل متحد)، برنامه توسعه ملل متحد، بانک جهانی، اتحادیه جهانی حفاظت از منابع طبیعی، سازمان جهانی هواشناسی، سازمان بین‌المللی بهداشت، دبیرخانه‌های کنوانسیون‌های بین‌المللی، سازمان‌های مالی حمایت از محیط‌زیست و وزارتخانه‌ها و انجمن‌های غیردولتی حفاظت از محیط‌زیست دیگر کشورها در نمایشگاه دهم حضور نداشت.


منبع

[مهدی]

تصمیم گیری در خصوص احداث پالایشگاه بهشهر به اوایل دهه 80 باز می گردد. با این حال به دلیل مخالفت جدی سازمان محیط زیست، احداث آن حدود 6 سال در وضعیت معلق قرار داشت

مهدی خاکی فیروز: سفرهای استانی هیات دولت، فرصت خوبی است برای برخی مدیران اجرایی که برای به تصویب رساندن پروژه های عمرانی مورد نظر خود با محدودیت مواجه هستند. جاده جنگل ابر، پالایشگاه نفت بهشهر در نزدیکی تالاب میانکاله، سدهایی که جنگل ها را به زیر آب می برند و برخی کارخانه های آلاینده، از جمله مواردی است که با هدف دور زدن سازمان های زیست محیطی ، بدون طی کردن روند مطالعات زیستی و به صورت ضرب الاجلی در جریان سفرهای استانی هیات دولت به تصویب می رسد. نکته جالب توجه در همه این پروژه ها آن است که به رغم آن که همگی دارای پرونده ای قطور در سازمان محیط زیست یا سازمان جنگل ها و منابع طبیعی هستند ولی در جریان بررسی کوتاه مدت هیات دولت در طول سفرها، توجه چندانی به این پرونده ها صورت نگرفت.

پایان مقاومت شش ساله
تصمیم گیری در خصوص احداث پالایشگاه بهشهر به اوایل دهه 80 باز می گردد. با این حال به دلیل مخالفت جدی سازمان محیط زیست، احداث آن حدود 6 سال در وضعیت معلق قرار داشت تا آن که مسوولان محلی و وزارت نفت تصمیم گرفتند به جای چاره جویی و یافتن راهکاری دوستدار طبیعت، مشکل خود را با استفاده از فرصت سفرهای استانی حل کنند. احداث پالایشگاه نفت بهشهر از مصوبات دور نخست سفر رییس جمهور به استان مازندران بوده و در دور دوم سفر، احمدی نژاد دستور مشخص شدن هر چه سریع تر تکلیف این پروژه را داد.

با پیگیری های مسئولان شهرستان درباره این مصوبه هیئت دولت دفتر پالایشگاه نفت مازندران در بهشهر در نخستین روزهای بهمن 87 افتتاح شد و متعاقب آن، احمد علی مقیمی نماینده مردم بهشهر بارها در حضور مردم و خبرنگاران بر احداث هر چه سریع تر این پالایشگاه تاکید کرد. البته خبر کلنگ زنی پالایشگاه بهشهر بلافاصله با واکنش رسول اشرفی پور مدیر کل وقت حفاظت از محیط زیست استان مواجه شد. وی گفت: خبر اعلام شده در برخی مطبوعات و رسانه ها مبنی بر راه اندازی دفتر پالایشگاه حسین آباد در بهشهر و مراسم کلنگ زنی احداث پالایشگاه در دهه فجر محمل قانونی ندارد. سازمان جنگل ها نیز با نظر مستقل مبنی بر منطقه حسین آباد بهشهر را جای مناسبی برای احداث پالایشگاه نمی داند.

اعتراض محیط زیست
بر اساس مصوبه سال 81، استقرار صنایع شیمیایی فاضلاب زا در استان های شمالی ممنوع است. البته با مصوبه ای در سال 85 تمام محدودیت ها و ممنوعیت ها رفع شد. نخستین گزارشی که در خصوص پالایشگاه مازندران به سازمان محیط زیست ارسال شد، مربوط به گزینه حسین آباد بهشهر بود که رد شد. هر چند مجوزی برای احداث پالایشگاه در کیاسر صادر شد که اکنون با استناد به آن، در حال ساخت پالایشگاه بهشهر هستند. بر اساس نظر اولیه سازمان محیط زیست، احداث پالایشگاه بهشهر به دلیل نزدیکی به ساحل و پناهگاه حیات وحش میانکاله منع شد. شنیده ها حاکی از آن است که این مخالفت، موجب برکناری فاطمه واعظ جوادی از ریاست سازمان محبط زیست شد.

کارشناسان زیست محیطی بر این باورند که صرفنظر از جانمایی پالایشگاه در بهشهر یا کیاسر، لازم است تکنولوژی سازگار با محیط زیست استفاده و استانداردهای زیست محیطی رعایت شود. با این حال خرید تجهیزات فنی این پالایشگاه از قزاقستان، تردیدهایی را در خصوص این مساله ایجاد کرده است.

نابودی طبیعت با هدف ایجاد شغل
استاندار مازندران چندی پیش در جمع نمازگزاران روز جمعه بهشهر گفت: احداث پالایشگاه بهشهر موثرترین راه حل معضل فراگیر بیکاری در این شهرستان است و باید با تلاش بیشتر، این طرح بزرگ و ماندگار در بهشهر به اجرا درآید.

سیدعلی اکبر طاهایی افزود: بیکاران و فارغ التحصیلان دانشگاهی بهشهر نباید در پیچ و خم نامه نگاری های اداری برای حل مشکلات احداث این پالایشگاه گرفتار شوند و هر چه سریعتر باید اختلافات موجود میان محیط زیست و این واحد صنعتی برطرف شود.

وی اظهار داشت: احداث پالایشگاه خواسته به حق مردم بهشهر است و با توجه به آمادگی سرمایه گذار برای اجرای هر چه زودتر آن، تاخیر در روند اجرای آن جایز نیست.

رؤسای این پروژه نیزدر نامه ای به رییس جمهور گفتند که با اجرای آن تحولی ایجاد می شود و با این کار مردم منطقه از فقر و بیکاری رها می شوند. ناصر کرمی سردبیر سایت زیست محیطی ایرن در این خصوص می گوید:همیشه آدم هایی که این طرح های مخرب را دارند، در سنگر توسعه پناه می گیرند. در حالی که محیط زیست مشکلی با توسعه ندارد. ما نمی گوییم، یا مبارزه با فقر بد است. اما شما همان نامه را بخوانید که چقدر اغراق آمیز است. می گوید، ما اگر یک پالایشگاه اینجا بزنیم، فقر در مازندران ریشه کن می شود. آیا یک پالایشگاه می تواند، فقر یک استان سه میلیون نفری را از بین ببرد. مگر چند تا آدم قرار است در این پالایشگاه کار کنند؟

حر منصوری مسوول انجمن دیده بان میانکاله نیز معتقد است که احداث پالایشگاه در نزدیکی تالاب میانکاله در نهایت به نفع اقتصاد این منطقه نیست. وی می گوید: تنها چیزی که باعث می شود آدم احساس تعلق به منطقه ای داشته باشد، ملک و زمینش هست. وقتی زمین را از انسان بگیرند و تنها پولش بماند، آن پول ارزش ندارد. با سرعت خیلی زیادی خرج می شود و شاید مشکلاتی را هم ایجاد کند و سرمایه ی اصلی ما که زمین و زادگاهمان هست از بین می رود. صرف نظر از اینکه در واقع زمینی که برای پالایشگاه خریداری شده، در حدود ۹۵۰ متری میانکاله هست و فاصله ی خیلی کمی هم با آن دارد.
انجمن های غیر دولتی و اساتید دانشگاهی رشته ی محیط زیست و دست اندرکاران صنعت اکوتوریسم نیز از مخالفان این طرحند. آنها معتقدند که تأسیس پالایشگاه در نزدیکی تالاب میانکاله یعنی از بین رفتن صنعت اکوتوریسم، در حالی که بخش زیادی از مردم این منطقه از این راه امرار معاش کرده و صنعت اکوتوریسم در میانکاله بسیار فعال است.

منصوری در این باره می گوید: ما در سال قبل بیش از چهارهزار گردشگر داشتیم که به صورت محسوسی در اقتصاد منطقه تأثیر داشتند؛ برای بازدید از میانکاله چکمه می خریدند؛ ماشین می گرفتند؛ خانه های محلی اجاره می کردند؛ از لیدر استفاده می کردند و به طور محسوس اقتصاد خردی را در منطقه ایجاد کرده بودند.

جلوی مخالفان می ایستم
سید علی اکبر طاهایی استاندار کنونی مازندران بر خلاف کریمی استاندار سابق این استان، در سخنان خود حتی به صورت تلویحی نیز به مسایل زیست محیطی احداث پالایشگاه توجه نشان نمی دهد و از ادبیاتی غیر دوستانه برای مواجه با منتقدان استفاده می کند. وی در حاشیه بازدید از روند ساخت پالایشگاه نفت بهشهر گفت: فضا و محیط خوبی برای ساخت پالایشگاه نفت بهشهر آماده شده، به کار خود ادامه دهید و نمی گذاریم کسی مانع از ساخت این پروژه بزرگ شود.

احمد علی مقیمی نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه هم در سخنان خود در جریان این بازدید، یکی از رموز سکوت مسوولان فعلی سازمان محیط زیست در خصوص پالایشگاه بهشهر را افشا کرد. او گفت: به سازمان محیط زیست تعهد دادیم که با رعایت استانداردهای زیست محیطی نخستین ساختمان و بهترین ساختمان محیط زیست کشور را در ورودی پالایشگاه نفت بهشهر بسازیم تا به خوبی به بررسی بپردازند.

سید محمد کریمی استاندار سابق مازندران با اعلام نهایی شدن نظر محیط زیست درباره احداث پالایشگاه در کیاسر ساری گفته بود: با این حال پالایشگاه بهشهر مورد نظر وزارت نفت است. پالایشگاه بهشهر قرار است در نزدیکی میانکاله احداث شود و باید این اصل مراعات شود که تالاب بین آلمللی میانکاله که یک مکان ملی است و در دنیا معروف است، حفظ شود.

افشین ابوطالبی عضو کنوانسیون تالاب ها با اشاره به منحصر به فرد بودن تالاب میانکاله می گوید: بر اساس استانداردهای بین المللی پالایشگاه ها باید در بیش از 15 تا 25 کیلومتری نقاط مسکونی و شهرها احداث شوند تا آلودگی حاصل از این نوع صنایع که بسیار سمی هستند و هوا، آب و خاک را مسموم می کنند، از دسترسی مناطق مسکونی و زیستی دور نگهداشته شوند.

وی اعتقاد دارد: با توجه به اینکه کمیته ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست در آغاز، موقعیت مکان یابی مورد نظر را برای استقرار پالایشگاه منفی ارزیابی کرده و وزارت جهاد کشاورزی نیز به صراحت آن را رد کرده و در دولت هم مصوب شد که منطقه مورد نظر به پرورش ماهیان خاویاری اختصاص یابد، حالا چرا بعضی ها اصرار دارند که نسخه غلط را درست تلقی و پیامد بی تدبیری را بر طبیعت و بومیان منطقه عرضه کنند.

مصاحبه ای که منتشر نشد
سخنان حدود دو سال پیش مدیر عامل شرکت پالایشگاه نفت مازندران در بهشهر می تواند دیدگاه مسوولان صنعت نفت در این خصوص را به گونه ای شفاف تر پیش روی خوانندگان بگذارد.
علیرضا بیان الحق در بهمن ماه 87 گفت و گویی با فارس در بهشهر انجام داده است. البته این مصاحبه به دلیل تکذیب های مکرر احداث پالایشگاه نفت در بهشهر از سوی مسئولان استانی و کشوری، در آن زمان منتشر نشد. ولی اکنون که احداث پالایشگاه وارد فاز عملیاتی شده، اهمیت این دیدگاه ها بیش از پیش نمایان است.

وی با بیان اینکه هیچ کس حق اظهار نظر درباره مکان ساخت پالایشگاه را ندارد، جز وزارت نفت و متولی تاسیس آن نیز وزارت نفت است، نه سازمان حفاظت از محیط زیست؛ گفت: ما تسلیم ضوابط و متعهد به رعایت آن و طرفدار محیط زیست هستیم و حق مقابله با آن را نداریم، اما با مقاومت های غیراصولی و غیرواقعی مخالف هستیم.

بیان الحق با انتقاد از برخی رسانه های مکتوب گفت: کسی حق ندارد بدون دلیل و منطق افکار عمومی را مورد تخریب قرار دهد و سبب تاخیر در پروژه عظیمی چون پالایشگاه نفت شود.
بیان الحق تلاش شش ساله شرکت در رفع موانع را یکی از نمونه های اهمیت موضوع و تعهد آن به ضوابط زیست محیطی اعلام کرد و گفت: برای رسیدن به این مرحله هزینه های زیادی صرف و در نهایت تمام آیتم های درنظرگرفته شده رعایت شد.
وی در پایان با بیان اینکه پیمانکار پالایشگاه نفت مازندران قرارگاه خاتم الانبیا ست، تصریح کرد: پالایشگاه بی تردید در بهشهر ساخته می شود، چرا که تمام موانع برداشته شده، محیط زیست توجیه شده و بدون هیچ معطلی مراحل اجرایی آن آغاز می شود.

ناصر کرمی در پاسخ به این پرسش که آیا احداث پالایشگاه در مازندران غیر قانونی است، می گوید:قطعا. اینها رفتند مجوز گرفتند و کارشان را شروع کردند در حالی که مجوز محیط زیست را نداشتند. ضمنا طرح مغایر با طرح های بالادست آن منطقه، یعنی طرح آمایش سرزمین استان مازندران و طرح جامع استان است. اما این کارها پوپولیستی است، مثل احداث سد، کارخانه ی فولاد و پالایشگاه. چون فناوری ارزانی دارد و سرمایه گذاری آن راحت است و شما در اصل هزینه ی این کارها را از طبیعت می پردازید. آنها این را محاسبه نمی کنند و می گویند، من با ۵ میلیارد پالایشگاه ساختم. نمی گویند که هزینه ی واقعی این پالایشگاه با در نظر گرفتن آن پولی که از طبعیت و محیط می پردازند ۲۰۰ میلیارد است.

حر منصوری، مسئول انجمن دیده بان میانکاله، در این خصوص می گوید: در آن منطقه سنگ بستر را در عمق خیلی پایین تری نسبت به جاهای دیگر داریم و این خودش باعث می شود از بالادست یعنی جنوب غربی میانکاله، آب های روان همه ی مشتقات نفتی را به سمت میانکاله ببرند. دقیقا جهت این آب ها به سمت میانکاله هست.

البته تاکید مسوولان وزارت نفت بر احداث پالایشگاه در بهشهر، کمی عجیب و تامل برانگیز به نظر می رسد. وزارت نفت در طول 4 سال اخیر کارنامه درخشانی در عمل به برنامه های پالایشگاه سازی خود در سایر نقاط کشور نداشته است و آنچه از آن با عنوان نهضت پالایشگاه سازی یاد می کردند، در عمل پیشرفت چندانی نداشته است. این در حالی است که آنها پیش از این وعده داده بودند تا پایان سال جاری، ظرفیت پالایش نفت در داخل کشور به دو برابر وضعیت سال 84 برسد. ساختمان های اداری این پروژه ها در تهران و سایر شهرها به سرعت احداث شدند ولی بخش پالایش نفت آنها از زمان بندی صورت گرفته به شدت عقب است. پالایشگاه های شهریار در تبریز، آپادانا در کرمانشاه، ستاره خلیج فارس در هرمزگان و 5 پالایشگاه دیگر که مطالعات زیست محیطی کامل تری دارند، به دلیل مشکلات مالی، فنی و مدیریتی در وضعیتی نیمه تعلیق به سر می برند. اصرار بر ساخت پالایشگاه در نزدیکی میانکاله در چنین شرایطی، کمی غیر معقول می نماید.

منبع

[مهدی]

معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست در حالی تخلیه صدها تن خاک عملیات خاکبرداری و احداث تونل انتقال آب را خارج از حریم تالاب چغاخور عنوان می کند که فعالان محیط زیست این اقدام را تلاشی مستقیم برای دست اندازی به تالاب و تغییر کاربری نیزارهای اطراف آن می دانند.محمد باقر صدوق در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن رد دفن نیزارهای حریم تالاب چغاخور و از بین رفتن آشیان پرندگان، گفت: خاکبرداری در زمینهای مردم در حال انجام است و با هماهنگیها و پیگیریهایی که با مدیریت استانی اداره محیط زیست در شهرکرد انجام شده مشخص شد خاکبرداری خارج از تالاب بوده و آسیبی متوجه تالاب چغاخور نمی کند.
معاون سازمان محیط زیست اضافه کرد: البته این طرح به مدت پنج سال در دفتر ارزیابی سازمان متوقف مانده بود و موافقتی برای آغاز عملیات خاکبرداری انجام نمی شد اما به تازگی این دفتر مجوز آغاز پروژه را با رعایت استانداردها به مجریان طرح داده است.

با این حال یک فعال محیط زیست در چهارمحال و بختیاری اقدامات انجام شده در خاکبرداری را پیش لرزه های تبدیل تالاب بین المللی چغاخور به دریاچه انتقال آب دانست و به خبرنگار مهر گفت: در روزهای 24 و 25 مردادماه جوامع محلی اطراف تالاب بین المللی چغاخور از وقوع رخدادی تلخ در رویشگاههای گیاهی اطراف تالاب خبر داده اند.
هومان خاکپور تاکید کرد: تخریب نیزارهای پایین دست روستای ساکی آباد از آباد بوم های اطراف تالاب چغاخور، بدون هیچ گونه ممانعتی در حال وقوع است و همه این اقدامات برای اجرای پروژه احداث تونل انتقال آب "سبزکوه" است که تالاب چغاخور را به شدت تهدید می کند ولی اداره میحط زیست هیچ واکنشی از خود نشان نمی دهد.

همچنین محمد درویش کارشناس و فعال محیط زیست با انتقاد از مجریان طرح انتقال آب به خبرنگار مهر گفت: تالاب چغاخور دیگر تالاب نیست چرا که عملا به دریاچه سد پایین دست چغاخور تبدیل شده و این روزها خاک برداشت شده برای عملیات انتقال آب به بستر تالاب ریخته می شود.

وی با اشاره به ریخت رسوبات در سواحل کناری تالاب افزود: این سواحل نیزاری بهترین مکان برای تخم گذاری و آشیان گزینی پرندگان است ولی با خاکریزیهای اخیر تنوع زیستی منطقه با تنش مواجه شده است.

درویش تاکید کرد: تالاب چغاخور دیگر تالاب نیست چون ارتفاع آن با سد سازی در پایین دست نزدیک به 10 متر بالا آمده و اصطلاحا به محیطی تالاب می گویند که کف بسترش محل تابش نور خورشید باشد ولی دیگر در چغاخور این اتفاق نمی افتد و این تالاب به نابودی نزدیک شده است.

همچنین هومان خاکپور فعال محیط زیست در چهارمحال و بختیاری با اشاره به تذکرات پیشین خود در تارنمای اینترنتی اش به مسئولان محیط زیست استان، گفت: ظاهرا قرار است با احداث تونلی به طول ۱۰ کیلومتر در کوه کلار، آب سبزکوه به منظور تأمین آب بخشهای صنعتی و کشاورزی به داخل تالاب چغاخور هدایت شود.

وی افزود: خوشبختانه عملیات افزایش ارتفاع سد از ۶ متر به ۱۱ متر متوقف شده است و این توقف ناشی از مشکلات اجتماعی بوجود آمده در منطقه است.

خاکپور تصریح کرد: با آنکه قبلا توسط دستگاههای متولی، محلی برای تخلیه این خاکها به مجری طرح اختصاص داده شده اما مجری طرح طی توافقی با برخی اهالی روستاهای اطراف تالاب، اقدام به تخلیه صدها تن خاک در سطحی بالغ بر دو هکتار از نیزارهای اطراف تالاب کرده است.

این کارشناس محیط زیست و منابع طبیعی تاکید کرد: این اقدام موجب تغییر کاربری غیرعلمی زمینها است ولی منفعتی کوتاه مدت و موقت برای آنها دارد چرا که مجددا بعد از مدتی به منطقه ای تالابی بدل می شود و عملا از استفاده کشاورزی خارج خواهد شد.

نیزارها یکی از مناسب‌ترین محلهای حضور حیات وحش، به ویژه پرندگان تالابی است و از اهمیت زیست محیطی فراوانی برخوردارند. این مناطق حساس و آسیب پذیر حاشیه تالاب‌ها نه‌ تنها در درون خود گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری را پرورش می دهند، بلکه سبب رشد قابل توجه جمعیت انواع بی‌مهرگان و پرندگان شده و سبب‌ می شود تالاب‌ها و مناطق اطراف آنها را، بهشت پرندگان ساحلی لقب بگیرند.


منبع

[مهدی]

جام جم آنلاين: معاون رئيس‌جمهور با اشاره به تأكيد رئيس جمهور مبني بر اين‌كه صندوق ملي محيط زيست نبايد به سمت بانك شدن برود ، گفت:اين صندوق با توجه به اقدامات دولت و مجلس شوراي اسلامي تا 2 ماه آينده راه اندازي مي‌شود.

محمدجواد محمدي‌زاده رئيس سازمان محيط زيست در گفتگو با فارس، درباره علت تأخير در راه‌اندازي صندوق ملي محيط زيست و موانع موجود گفت: با توجه به آخرين اقدامات صورت گرفته در زمينه راه‌اندازي صندوق ملي محيط زيست مصوبه‌اي در اين‌باره در شوراي اقتصاد مطرح شد و كميسيون زيربنايي نيز نظر مثبت خود را پيرامون آن اعلام كرد. پس از آن اين مصوبه در دولت نيز مطرح شد اما به دليل اشكال گرفته شده باعث شد تا مجدداً اين طرح مورد بررسي قرار گيرد.

وي درباره ايراد مطرح شده پيرامون راه‌اندازي صندوق ملي محيط زيست در دولت اظهار داشت: صندوق ملي محيط زيست يك مؤسسه اعتباري تلقي شده بود اما اينكه آيا قرار است اين صندوق به مانند يك بانك عمل كند يا به عنوان صندوق حمايتي تلقي شود در ابهام بود.

محمدي‌زاده گفت: به دليل اين ابهام مطرح شده از سوي دولت مجدداً طرح راه‌اندازي صندوق ملي محيط زيست براي رفع اشكال مورد بررسي قرار گرفت.

وي با اشاره به اينكه توصيه رئيس‌جمهور مبني بر اين بوده است كه صندوق ملي محيط زيست به سمت بانك شدن نرود، اظهار داشت: متن تهيه شده براي راه‌اندازي صندوق ملي محيط زيست رويكرد بانكي داشت بنابراين اعتقاد و نظر رئيس‌جمهور در اين زمينه صحيح بوده است. بايد از محل اخذ جرايم، اعانات، هبه و اعتبارات ملي استاني كه در صندوق واريز مي‌شود اجراي طرح‌هاي محيط زيستي كشور در اولويت قرار گيرند.

معاون رئيس جمهور گفت: اگر صندوق ملي محيط زيست به مانند يك مؤسسه اعتباري توانست وجوهاتي را بگيرد و با يك شركت مستقل منابعي را به مردم بدهد از آن رويكرد زيست محيطي فاصله مي‌گيرد.در حال حاضر به دنبال رفع ابهامات هستيم و قصد داريم به فوريت طرح را در دولت مجدداً بررسي و نهايي كنيم.

رئيس سازمان محيط زيست با بيان اين‌كه جرايمي را كه به دليل نارسايي‌ها و چالش‌هاي زيست محيطي در نقاط مختلف كشور اخذ مي‌شود قانون‌گذار آن را در اختيار شهرداري‌ها و دهداري‌ها قرار مي‌دهد ، تأكيد كرد: با توجه به اين‌كه اين امر ضعف جدي به شمار مي‌آيد مجلس شوراي اسلامي بايد كمك كند.

به گفته محمدي‌زاده جرايم اخذ شده صرف فعاليت‌هايي مي‌شوند كه شهرداري تشخيص مي‌دهند.
وي با بيان اين‌كه اين امر باعث گلايه‌مندي سازمان محيط زيست شده است، گفت: هيچگونه تضميني وجود ندارد كه پول و جرايم اخذ شده صرف فعاليت‌هاي محيط زيستي شود.

رايزني‌هاي محيط زيست با مجلس درباره جرايم زيست محيطي
معاون رئيس‌جمهور با اشاره به قانون برنامه پنجم گفت: در قانون برنامه پنجم اصرار بر اين داريم كه مصوبه مورد نظر اجرايي شود؛ ضمن اينكه در جلسه مشترك با مجلس شوراي اسلامي و اعضاي كميسيون كشاورزي و كميسيون تلفيق متن نامه‌اي آماده شده است تا به امضاي تعدادي از نمايندگان كميسيون تلفيق برسد و در نهايت مطرح شود.

وي تأكيد كرد: جرايم اخذ شده صرفاً براي رفع آلايندگي‌ها به كار گرفته شود و صندوق نيز با هدف حمايت از طرح‌هايي كه در راستاي رفع آلودگي‌ها هستند اين بودجه را در اختيار قرار دهد.
محمدي‌زاده افزود: در دولت به دنبال اصلاح و ويرايش طرح راه‌اندازي صندوق ملي محيط زيست هستيم و از سوي ديگر در مجلس شوراي اسلامي نيز به دنبال اين هستيم كه جرايم فقط در صندوق ملي محيط زيست ريخته شوند و به خزانه دولت نروند.

رئيس سازمان حفاظت محيط زيست گفت: جرايم بايد به صندوق ملي محيط زيست ريخته شوند و از طرف دولت نيز 100 درصد تخصيص يافته تلقي شده و صرف طرح‌هاي زيست محيطي ‌شوند.

معاون رئيس جمهور با بيان اينكه تا 2 ماه ديگر صندوق ملي محيط زيست در دولت قطعي مي‌شود ، گفت: با توجه به قانون برنامه پنجم قاعدتا در حدود 15 تا 20 روز ديگر از كميسيون تلفيق عبور كند و به صحن اصلي مجلس مي‌رود و پس از 15 روز نيز در صحن علني مجلس مطرح و نهايي مي‌شود.

محمدي‌زاده افزود: قاعده آن اين است كه تا 2 ماه ديگر تكليف صندوق ملي محيط زيست از سوي مجلس و دولت مشخص ‌شود.
وي همچنين در رابطه با ميزان جرايم اخذ شده از سوي واحدهاي آلاينده گفت: بالغ بر400 واحد آلاينده در كشور به صورت جدي وجود دارد كه البته در كنار اين واحدها شركت‌هايي نيز هستند كه توليد آلودگي مي‌كنند؛ در مجموع 4 هزار واحد آلاينده وجود دارد.

محمدي‌زاده در رابطه با ميزان جرايم اخذ شده از سوي شركت‌ هاي آلاينده گفت: اين شركت‌ها به دليل اينكه تحت نظر محيط زيست نيستند وجوه خود را به شهرداري‌هاي محل مي‌دهند بنابراين از ميزان جرايم اخذ شده توسط اين شركت‌ها اطلاع دقيقي نداريم.

محمدي‌زاده تصريح كرد: ميزان آلايندگي‌ها را محيط زيست مشخص مي‌كند اما درباره ميزان جرايم اخذ شده اطلاع دقيقي نداريم.اصرار بر اين داريم كه كل فرآيند تشخيص آلودگي ، تعيين جرايم و اخذ آن تحت نظر محيط زيست صورت گيرد و جرايم به صندوق ملي محيط زيست ريخته شود.
وي درباره سقف جرايم تعيين شده نيز گفت: به ميزان آلايندگي‌هاي توليد شده جرايم تا چند برابر قابل افزايش است، بسته به ميزان آلايندگي‌ها، جرايم تا 10 برابر نيز قابل افزايش هستند. گاهي اوقات كه واحدها رفع آلودگي مي‌كنند مي‌توانيم جرايم آن را تا 90 درصد ببخشيم.

رئيس سازمان حفاظت محيط زيست در ادامه به عملكرد كارخانه مس ايران خودرو در زمينه رفع آلايندگي اشاره كرد و گفت: سازمان محيط زيست به عنوان مشوق كارخانه‌هايي كه نسبت به رفع آلودگي اقدام كنند را مي‌تواند تا 90 درصد بخشودگي بدهد.

محمدي‌‌زاده در رابطه با ميزان جرايم اخذ شده زيست ‌محيطي در سال 87 گفت: 14 ميليارد و 709 ميليون و 775 هزار و 670 ريال ميزان جرايم زيست محيطي در سال 87 بوده است.


منبع

[Setare]

پلیس تایلند زن 31 ساله ای را در فرودگاه بانکوک بازداشت کرد که قصد داشت یک توله ببر دو ماهه را به مقصد ایران قاچاق کند.
به گزارش گروه اقتصاد بین الملل فارس مقامات حفاظت از حیات وحش تایلند اعلام کردند پلیس این کشور هنگام بازرسی از چمدان یک زن در فرودگاه بانکوک توله دو ماهه یک ببر را یافته است.
بر اساس گزارش فرانس پرس این حیوان توسط یک زن 31 ساله تایلندی در چمدانی حاوی اسباب بازی قرار داده شده و برای ورود به بخش بار هواپیما ارسال شده بود که ماموران فرودگاهی با عبور اشعه ایکس از این چمدان به آن مشکوک شدند.
گزارش های منتشر شده نشان می دهد این زن قصد سوار شدن هواپیمایی به مقصد ایران را داشته است.
مشخص نیست آیا این توله ببر وحشی بوده است یا به صورت دست آموز بزرگ شده است.
زنی که در این رابطه دستگیر شده است به دلیل تلاش برای قاچاق یک حیوان در معرض خطر در تایلند احتمالا به 4 سال حبس و پرداخت 1280 دلار به عنوان جریمه محکوم خواهد شد.
منبع

[مهدی]

همشهری‌آنلاین:9 شهریورماه، سالروز فاجعه تلخ کشتار یوزپلنگ‌ها در ایران است.

روزی که اکنون دو سال است به نام روز ملی یوزپلنگ نامگذاری شده تا با یادآوری واقعه تلخ کشتار یوزپلنگها در بافق، ‌هشدار دیگری باشد برای توجه بیشتر به این گونه در حال انقراض که زیستگاه آن منحصر به ایران است.
به گزارش مهر، ۹ شهریور 1373 - شهرستان بافق- یک ماده یوز به همراه سه توله‌اش در گرمای تابستانی کویر، خود رابه سمت نخلستان‌های اطراف بافق می‌رسانند تا شاید آبی برای خوردن پیدا کند. ماده یوز و توله‌ها وارد نخلستان می‌شوند تا از چشمه‌ای که داخل نخلستان بود جرعه آبی بنوشند، ‌اما ناگهان در میان سر و صدای مردم محلی خود را محاصره می‌بینند، مادر از مهلکه می‌گریزد و توله‌های کوچک در میان ضربات چوب و سنگ مردم ناآگاه گرفتار می‌شوند.

در همین زمان یکی از شاهدان صحنه، خود را به اداره محیط زیست بافق می‌رساند و ماموران محیط زیست را در جریان موضوع قرار می دهد. ماموران وقتی به محل حادثه می‌رسند با لاشه بیجان یکی از توله ها مواجه می شوند که دراثر شدت جراحات تلف شده اما دوتوله دیگر در حالی که به شدت مجروح شده بودند به یزد منتقل می شوند. ولی شدت ضربات وارده بر سر و روی توله‌ها به قدری بود که توله دوم نیز در میانه راه داخل خودروی محیط زیست می‌میرد.

توله سوم در یزد تحت مداوای دامپزشک قرار می‌گیرد اما بلافاصله به تهران منتقل می‌شود تا از مرگ نجات یابد. در حالی که هنوز 24 ساعت از این واقعه ناگوار نگذشته بود محیطبانان بافق گزارش دادند ماده یوز هر روز به نزدیکی شهر و نخلستان می‌آید تا توله‌های کوچکش را جستجو کند. اما این جستجونتیجه نداشت چرا که مادر نمی‌دانست توله‌هایش به جز یکی که نیمه جان به تهران منتقل شده،‌ جان باخته‌اند و اینچنین بود که ماده یوز بعد از یک هفته تلاش بی‌حاصل،‌ خود رابه کویر دور دست سپرد و برای همیشه رفت.

تنها بازمانده این واقعه که ماریتا نام گرفته بود، بعد از مدتی بهبود یافت اما از سال 1373 تا دی ماه 1382 در پارک پردیسان تهران باقی ماند. دور ماندن این توله 3 ماهه از مادر، ‌مانع ازاین شد تا او فنون شکار و زندگی در طبیعت را بیاموزد و به همین دلیل رنج زیستن در اسارت را تا 9 سال بعد با خود به همراه کشید تا سرانجام مرد.

مرگ برایش رهایی بود
ماریتا که تا آن زمان تنها یوزپلنگ آسیایی محصور در اسارت بود، بیش ازآنکه سمبل مظلومیت یوزپلنگها و حیات وحش ایران باشد، سمبل فقر اطلاعاتی ما ایرانیان در مواجهه با حیات وحش بود، چرا که خانواده ماریتا به جرم ناکرده حمله به حیوانات اهلی ازهم پاشیده شده بود.

خانواده‌ای که چهار عضو موثر و زایا داشت برای همیشه از هم پاشید،‌ از سرنوشت مادر اطلاعی حاصل نشد، اما توله‌هایی که هر کدامشان می‌توانستند خانواده کوچکتری در آینده تشکیل دهند و جمعیت یوزپلنگها را در ایران افزایش دهند از بین رفتند.
هر چند دوتوله جان باختند و ماریتا نجات یافت اما ماریتا بازمانده‌ای بود که به دلیل تنهایی و نبود جفت، هرگز نتوانست کمکی به رفع انقراض یوزپلنگها کند. او از مرگ نجات یافت و سالروز نجاتش از مرگ،‌ به روز ملی یوزپلنگ تبدیل شد تا همه طرفداران محیط زیست را برای نجات دیگر یوزپلنگها گردهم آورد.
اما شهر بافق که زمانی میزبان واقعه تلخ کشتار توله یوزپلنگ‌ها در ایران بود،‌ امروز به کانون دوستی مردم و حتی مسئولان این شهر با یوزپلنگ تبدیل شده است به طوری که هر ساله به مناسبت روز 9 شهریور، فعالان محیط زیست در این شهرستان گرد هم می‌آیند تابا یادآوری واقعه تلخ کشتار یوزها ،‌ افکار عمومی را نسبت به خطر انقراض این گونه آشنا کنند.

شاید نصب دو تندیس یوز در محل ورودی شهر بافق و نیز نصب یک تابلو توسط شهرداری بافق با این مضمون که "به شهر یوزپلنگها خوش آمدید"، ‌تلاش مردم این شهر باشد برای نجات جان یوزپلنگهای آسیایی از خطر انقراض. تلاشی که مطمئنا به نتیجه میِ‌رسد اما نیازمند همکاری همه مردم ایران و دستگاه‌های مسئول برای حفظ آخرین زیستگاه‌ها و جمعیت‌های باقیمانده یوزپلنگ درایران است.

ممانعت از هر گونه شکار در زیستگاه‌های یوز،‌ توقف فعالیت‌های معدن کاوی، عدم عبور جاده های جدید از داخل زیستگاه‌های 10 گانه یوز و اطلاع رسانی مهمترین اقداماتی است که می‌تواند بقای سریعترین دونده روی زمین را تا مدت‌ها تضمین کند.
گفتنی است مراسم روز ملی یوزپلنگ به دلیل مصادف شدن این روز با ایام ماه مبارک رمضان، ‌به روزهای 25 و 26 شهریور ماه موکول شده است.

منبع

[مهدی]

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت:‌ سند محیط زیست در چند روز آینده در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب می‌شود.

به گزارش واحد مرکزی خبر، محمد جواد محمدی زاده در مصاحبه با شبکه چهار سیما افزود: ‌این سند، پایه‌ای برای مدیریت و اقدامات ملی ما خواهد بود .

وی در بخش دیگری از این مصاحبه به افزایش برخورد با واحد های آلاینده هوا اشاره کرد و گفت:‌ هم اکنون میزان آلایندگی همه کارخانه های کشور را می توان لحظه‌ای پایش کرد.

معاون رئیس جمهور در ادامه بر اصلاح الگوی تولید و مصرف منابع و کالا با تکیه بر انرژی تاکید کرد و گفت:‌هم اکنون بخش وسیعی از برق از طریق برق آبی و فسیلی تامین می شود که باید به سمت انرژی های نو قدم برداشت .

محمدی زاده افزود: ‌با توجه به اینکه در کمربند خشک دریا واقع هستیم باید تولیدات کشاورزی مان متناسب با اقلیم خشک باشد و برای نمونه کشت برنج در برخی نقاط کشورباید ممنوع شود .

وی توزیع نامتعادل جمعیت در کشور را از دیگر عوامل آسیب رسان به محیط زیست خواند و گفت :‌ ساماندهی جمعیت جزو برنامه های این سازمان است و در این باره با وزارت مسکن و شهرسازی مذاکرات خوبی شده است .

محمدی زاده بر جلوگیری از روند پرشتاب مصرف تاکید کرد و گفت: ‌سازمان ملل قرار است سال آینده دهه اصلاح الگوی مصرف را اعلام کند.

منبع

[مهدی]

حسينعلي ابراهيمي در گفت‌وگو با خبرنگار جامعه فارس درباره پاسخ به اين پرسش كه آيا انجام فعاليت‌هاي نظامي در منطقه حفاظت شده ارژن در استان فارس صحت دارد؟ گفت: سايت كوچكي توسط نيروهاي نظامي در يكي از مناطق تحت مديريت استان فارس صورت گرفته كه در حال پيگيري آن هستيم.
وي با بيان اين‌كه دستگاه‌هاي نظامي در اين رابطه مقصر نبوده‌اند، اظهار داشت: اداره منابع طبيعي غير قانوني زميني را در منطقه ارژن واگذار كرده است.

مدير كل اداره محيط زيست استان فارس افزود: در اين زمينه با دستگاه‌هاي نظامي به هيچ‌وجه مشكل نداشته‌ايم؛ بلكه منابع طبيعي بدون نظر محيط زيست زمين‌هايي را از گذشته واگذار كرده است.

ابراهيمي با اشاره به اين‌كه اداره منابع طبيعي نبايد بدون اجازه محيط زيست اين واگذاري را را انجام مي‌داده است، گفت: متأسفانه اين واگذاري توسط اداره منابع طبيعي صورت گرفته و آنها نيز شروع به فعاليت كرد‌ه‌اند.
فعاليت در منطقه حفاظت شده ارژن با دستور مقامات قضايي متوقف شد

-----------------------------------------------------------------------------------
وي با بيان اين كه با دستور مقامات قضايي توانستيم مانع از پيشرفت كار در منطقه حفاظت شده ارژن شويم، متذكر شد: نوع واگذاري غير قانوني بوده است به همين دليل هنوز پيگير پرونده هستيم.
مدير كل اداره محيط زيست استان فارس با تأكيد بر اينكه نوع فعاليت‌ها مهم نيست، گفت: نفس كار مهم است؛ نبايد واگذاري بدون اجازه محيط زيست صورت مي‌گرفته است.
ابراهيمي تصريح كرد: كاري نداريم كه چه فعاليتي مي‌كنند مهم اين است كه اين واگذاري غيرقانوني بوده است.
وي اظهار داشت: در منطقه حفاظت شده ارژن واگذاي غيرقانوني از سوي يك دستگاه دولتي صورت گرفته به همين دليل شديداً آن را پيگيري مي‌كنيم.
محيط زيست تمام واگذاري اراضي بدون مجوز را پيگيري مي‌‌كند
------------------------------------------------------------------------
مدير كل اداره محيط زيست استان فارس، افزود: در بررسي‌ كه در پارك ملي بمو و ساير مناطق تحت مديريت داشته‌ايم، زمين‌هاي حاشيه مناطق حفاظت شده به دستگاه‌هاي نظامي واگذار و فعاليت‌هايي صورت گرفته كه از سوي محيط زيست استان پيگيري مي‌شود.

وي با اشاره به اين‌كه فعاليت‌هاي آموزشي نظامي بدون عمليات‌هاي انفجاري در مناطق حفاظت شده صورت گرفته، افزود: در داخل مناطق به ويژه پارك‌هاي ملي به هيچ‌وجه اجازه عمليات مانورهاي نظامي را نخواهيم داد.
ابراهيمي با بيان اين‌كه در مدت حضورش در اداره محيط زيست فارس تاكنون اجازه چنين فعاليت‌هايي را نداده است، گفت: از اين پس اميدواريم دوستان به قوانين نيز احترام بگذارند تا چنين اتفاقاتي رخ ندهد.

مدير كل اداره محيط زيست استان فارس درباره زمين‌هاي واگذار شده اطراف مناطق حفاظت شده در استان فارس، اظهار داشت: زمين‌هاي مورد نظر موقوفه يا منابع ملي بوده كه از قديم الايام برخي دستگاه‌ها در آنها مستقر شده‌اند.
وي در ادامه بيان كرد: به دليل نظامي بودن مسئله، محيط زيست نحوه تمام واگذاري اراضي را كه از مدت‌ها پيش صورت گرفته، پيگيري مي‌‌كند.

وي در پاسخ به اين‌پرسش كه آيا موفق مي‌شويد زمين‌هاي واگذار شده را پس بگيريد؟ تأكيد كرد: حداقل فايده پيگيري‌ها اين‌ است كه در واگذاري‌ها دقت كنند و ملزم به رعايت قانون شوند تا بدون هماهنگي سازمان محيط زيست چنين اقداماتي انجام ندهند.

ابراهيمي در ادامه با اشاره به اين‌كه وسعت عرصه واگذار شده در منطقه ارژن بسيار كم است، تصريح كرد: وسعت منطقه واگذار شده در حدود 2 تا 3 هزار متر مربع است.
وي تأكيد كرد: واگذاري بدون نظر محيط زيست صورت گرفته و اين مسئله را ما پيگيري مي كنيم.
مدير كل محيط زيست استان فارس گفت: واگذاري‌هاي غير قانوني در استان فارس و مناطق حفاظت شده آن را پيگيري مي‌كنيم و به دنبال احصاء آن هستيم.
پيگيري ابطال سند اراضي واگذار شده در مناطق تحت مديريت محيط زيست

---------------------------------------------------------------------------------------
ابراهيمي تصريح كرد: حتي در پروژه‌ها و طرح‌هاي عمراني نيز اين مسئله را مد نظر داريم و در صورتي كه نياز به ابطال سند و بازگرداندن زمين باشد اين مسئله را پيگيري مي‌كنيم تا تحت مديريت محيط زيست باشند.
به گفته ابراهيمي بخش حقوقي اداره كل محيط زيست استان فارس، قانوني يا غير قانوني بودن واگذاري زمين‌هاي اطراف مناطق حفاظت شده را بررسي مي‌كند.


منبع: فارس
29/6/89

[زکریا فتاحی]

حریق عمدی، تنها راه نجات جنگل‌های استرالیا

درختان کهنسال اکالیپتوس که نقش عمده‌ای در حفاظت از زیست‌بوم استرالیا دارند، در دهه‌های گذشته قربانی تغییرات زیست‌محیطی متعددی شده‌اند. به نظر می‌رسد تنها آتش است که می‌تواند این تغییرات را مهار کند.
تصویر استرالیا بدون درختان اکالیپتوس شبیه استرالیای بدون کانگورو است. از زمین‌های ساحلی گرفته تا بکر‌ترین جنگل‌های ناشناخته بخش بزرگی از حفاظت زیست‌بوم این کشور به عهده درختان کهنسال اکالیپتوس گذاشته شده است. اما در دهه‌های گذشته بسیاری از این درختان به شکل مرموزی از بین رفته‌اند. محققان مهم‌ترین عامل از میان رفتن این درختان را جلوگیری از ایجاد آتش‌سوزی‌های کوچک در جنگل‌های اکالیپتوس می‌دانند.
به گزارش نیوساینتیست، عمر متوسط یک درخت اکالیپتوس 400 سال است اما بسیاری از درختان فعلی تا 100 سالگی هم دوام نمی‌آورند. این درختان نقش حفاظت از بسیاری از گونه‌های بومی مانند بسیاری از پرندگانی که از شیره این گیاه تغذیه می‌کنند یا گونه‌های در حال انقراضی که در لابلای شاخ و برگ اکالیپتوس زندگی می‌کنند را به عهده دارند. به همین دلیل مرگ آنها می‌تواند خطری جدی برای زیست‌بوم منطقه باشد.
اولین گزارش‌ها از مرگ زودرس این درختان به دهه 1970 برمی‌گردد. در این سال‌ها توسعه مناطق شهری و جاده‌ها باعث شده خاک اسیدی مورد نیاز این درختان با ورود مقادیر زیادی هیدروکسیدکلسیم قلیایی شود و دسترسی گیاه به آهن و منگنز مورد نیاز دیگر ممکن نباشد.
این مشکل با اضافه‌شدن آهن به خاک جنگل‌ها برطرف شده اما از سال 2000 تاکنون افزایش بی‌رویه نوعی حشره و پرنده بومی که از شیره اکالیپتوس تغذیه می‌کنند باعث از بین‌رفتن بسیاری از این درختان شده است.
قرن‌هاست که این دو آفت بومی جنگل‌های استرالیا هستند اما از بین‌رفتن درختان انبوه جنگلی باعث‌شده با ظهور درختان جوان با تنه‌های کوتاه زیستگاه بهتری برای پرندگانی فراهم شود که از حشره شیره‌خوار حفاظت می‌کنند. از سوی دیگر درختان جوانی که زیستگاه این پرندگان هستند، تعادل خاک اسیدی منطقه را به هم می‌زنند.

جالب اینجاست که تحقیقات نشان می‌دهند گسترش این آفات تنها به مناطقی برمی‌گردد که سال‌هاست دچار حریق‌های فصلی یا عمدی نشده‌اند. در واقع اغلب مرگ درختان اکالیپتوس دارد در پارک‌های ملی و مناطق حفاظت‌شده رخ می‌دهد.
شواهد تاریخی نشان می‌دهند بومیان استرالیا در جنگل‌های اکالیپتوس به مناسبت‌های گوناگون آتش‌‌هایی بر پا می‌کرده‌اند که باعث از میان‌رفتن آفات و تقویت خاک می‌شده است. به نظر می‌رسد باید این آتش‌سوزی‌های دوستدار طبیعت دوباره در بخشی از پارک‌های جنگلی استرالیا و با نظارت کارشناسان از سر گرفته شوند تا بیش از این استرالیا شاهد از میان‌رفتن درختان اکالیپتوس و انقراض گونه‌های بومی باارزش نباشد.