روانشناسی کودک

[مهدی]

۱) خـودت تـصـمـیم بگیر: کودک و دوستش در اتاق مشغول بازی هستند. سر و صدای آنها باعث اذیت و آزار شماست، بهتر است بگویید: "بچه ها تصمیم بگیرید یا بی سر و صدا بازی کنید، یا از اتاق خارج شوید." اگر بعد از ۵ دقیقه هنوز سر و صدا ادامه داشت، بگویید: "خوب می بینم تصمیم گرفتید که از اتاق بیرون بروید." این جمله، شما را از داشتن نقش منفی نجات می دهد، زیرا آنها می دانند این تصمیم آنها بوده که منجر به این نتیجه شده است. به این ترتیب کودک مسئول عمل خودش است.

۲) من تو را دوست دارم ولی این کار تو را نمی پسندم: اگر می خواهید لفظی را به کودک بیاموزید، کار خوب و بد را برایش مشخص کنید. به او بیاموزید ما کار خوب و کار بد داریم ، نه بچه خوب و بچه بد. هدف از وضع قوانین، آموزش رفتارهای مناسب است نه تنبیه کودک. اگر چه به رفتار ناپسند او اعتراض می کنید ولی محبت خود را به او قطع نمی کنید.

۳) از تو می خواهم مشکل مرا حل کنی: اگر کودک کاری را انجام می دهد که باعث رنجش شماست، به او بگویید که دچار مشکل شده اید. مثلا ً به او بگویید: "صدای بلند تلویزیون باعث می شود دچار سردرد شوم" و ازاو بخواهید در حل مشکل به شما کمک کند. در این صورت او که خود را دشمن شما نمی بیند خود را موظف می داند کاری انجام ندهد که برای شما مشکل آفرین باشد. اگر به رضایت خاطر شما اهمیت دهد، رفتار بد را خاتمه خواهد داد.

۴) احساس تو را درک می کنم: وقتی کودک عصبانی است جملاتی را به کار می برد تا دیگران را متوجه احساس خود کند. مثلا ً می گوید: "از تو متنفرم" یا "خیلی بدی." این تنها جملاتی است که همه ذهن او را پرکرده. شما می توانید به او کمک کنید تا جمله مناسب را به کار ببرد.

۵) "آیا دوستت چیزی گفته که واقعیت ندارد و تو عصبانی شده ای؟:" افراد متفاوت، نـیازهای متفاوتی دارند. اغلب کودکان در اعتراض به والدین می گویند: "عدالت را رعایت کنید و منصف باشید" و این جملات زمانی مطرح می شوند که کودک می خواهد وسیله خاصی برایش تهیه شود؛ صرفاً به این دلیل که برای برادرش تهیه شده است.
باید به کودکان بیاموزیم "انصاف و عدالت این است که هر فرد، هر چه را نیاز دارد تهیه کند. اگر شما به عینک نیاز داری و خواهرت به کفش، هر کدام وسایل مورد نیاز خود را خریداری خواهید کرد و این است اجرای عدالت. گمان نمی کنم زمانی که خواهر شما به عفونت گوش مبتلاست و آنتی بیوتیک مصرف می کند لازم باشد شما هم آنتی بیوتیک مصرف کنی"!


۷ جمله ناخوشایند برای کودکان
۱) مناسب سن خودت رفتار کن! گاه والدین به رفتار کودک انتقاد می کنند، زیرا آن رفتار تأثیر بدی بر بزرگترها داشته است. در صورتی که رفتار کودک، نشان دهنده احساس درونی اوست و والدین وظیفه دارند احساس کودک را درک کنند. کودک ۶ ساله ای که نمی داند چه می خواهد و گریه می کند ، یا کودک ۴ساله ای که از محدود شدن در صندلی اتومبیل ناراحت است و گریه می کند ، هر دو متناسب سنشان عمل می کنند؛ اگر چه ما انتظار داریم رفتار آنها ما را آزار ندهد. به جای اینکه به کودک بگویید "مناسب سن خودت عمل کن" بگویید: "به نظر می رسد خیلی عصبانی هستی"، "می دانم وقتی چنین اتفاقی برایت افتاده بسیار ناراحت شده ای" این جملات به کودک آرامش می دهد و شرایط را قابل تحمل خواهد کرد.

۲) شوخی کردم: دست انداختن کودک اگر چه ظاهراً شرایط را شاد می کند ولی در واقع به شدت مخرب است. هنگامی که کودک عصبانی است، خندیدن به او باعث می شود احساس بدتری پیدا کند. شما به عنوان والدین کودک وظیفه دارید او را حمایت کنید نه اینکه باعث اذیت و آزار او شوید. اگر چنین منظوری ندارید هنگامی که کودک ناراحت است شاد نباشید.

۳) چـرا مـثـل ... نـیستی؟ با مقایسه کـودکـان، آنـهـا احـسـاس مـی کـنـنـد در مرتبه پایین تری قرار گرفته اند و این راه مناسبی برای وا داشتن آنها به فعالیت نیست. زمانی که کودک خود را پایین تر از دیگری احساس کند ، روحیه خود را می بازد و دست از فعالیت خواهد کشید. شما باید ضعف و قوت کودکان را بپذیرید و آنها را بر اصلاح رفتار خودشان تشویق کنید.

۴) ندو و گرنه می افتی! علی رغم تمام توجه شما به محافظت از کودک، به کار بردن این نوع جملات باعث می شود کودک بیفتد، زیرا به او القا می کنید منتظرید که او به زمین بخورد و این برای کودکی که تلاش می کند مستقل باشد بسیار مضر است. بهتر است در این موارد بگویید: "قبل از دویدن از محکم بودن بند کفش هایت مطمئن باش." در این صورت شما در مورد اشکال کفش صحبت کرده اید نه ناتوانی کودک.

۵) چی بهت گفتم؟ چرا سوالی را می پرسید که خودتان جواب را می دانید؟ انتظار دارید کودک چه پاسخی بدهد؟ وقتی می پرسید: لباست را کجا پرتاب کردی؟ لبخندی موذیانه می زند و می گذرد. اگر از رفتار او رنجیده اید بگویید: "من متاسفم که مجبورم برای بار سوم تکرار کنم که لباست را روی چوب لباسی آویزان کن."

۶) به تو قول می دهم که ... : به کودکان باید نه وعده داد و نه وعده از آنها گرفت. روابط ما با فرزندانمان باید بر اساس اعتماد و اطمینان باشد.
وقتی پدر و یا مادر برای تأیید گفته خود مجبور است وعده بدهد، یعنی دارد اقرار می کند که "وعده داده نشده اش" اعتبار ندارد و قابل اعتماد نیست. وعده ها باعث می شوند که توقعات غیرواقعی در کودکان به وجود بیاید. وقتی به کودک وعده داده می شودکه او رابه باغ وحش ببرند، او آن وعده را یک تعهد به حساب می آورد و فکر می کند که براساس این تعهد، در روز موعود نه باران خواهد بارید، نه اتومبیل عیب و ایرادی پیداخواهد کرد و نه خود او مریض خواهد شد.

از طرفی نباید از کودکان وعده گرفت که درآینده رفتاری خوب داشته باشند یا رفتار بدشان را اصلاح کنند. وقتی کودک وعده ای ناخواسته می دهد، وعده ای که متعلق به خود او نیست، در واقع چکی بانکی می کشد که در آن بانک اصلاً حساب ندارد. ما نباید مشوق و محرک این قبیل اعمال فریب آمیز باشیم.

۷) آخر چند بار باید یک چیز را تکرار کنم؟ پدر یا مادری که در استفاده از سخنان نیشدار و طعنه آمیز استعداد ذاتی دارد، خطر و تهدیدی جدی برای سلامت روانی کودک به حساب می آید. این پدر یا مادر جادوگری است که از واژه ها استفاده می کند و با بیان این واژه ها، مانعی در برابر ایجاد ارتباط موثر برقرار می کند و مانع از پدید آمدن رابطه ای مثبت بین پدرومادر با کودک می شود. " آخر چند بار باید یک چیز را تکرار کنم ؟ مگر تو کری ؟ پس چرا گوشت به من نیست؟ ..."

این پدرو مادرها شاید ندانند که سخنان طعنه آمیز و کنایه دار جملاتی هستند که برخوردی متقابل طلب می کنند. این پدر و یا مادر آگاه نیست که با این اظهار نظرهای توهین آمیز، کودک را تحریک کرده و ذهن او را از نقشه های خیالی انتقام، پر می سازد ودر نتیجه باعث مسدود شدن راه ارتباطی بین خود او و کودکش می شود.


منبع: عصر ایران

[ابریشم]

راز مکیدن انگشتان

آسیب شناسی و مواجه با مکیدن انگشت در کودکان

اکثر کودکان در جریان رشد، حداقل یک رفتار تکراری ثابت را که ارادی نیست، نشان می دهند. این رفتارها عمدتا پاسخی به نیازهای جسمانی و یا حالات هیجانی گذراست و به کودک کمک می کند تا با استرس های روزمره زندگی کنار بیاید. معمولا این عادت مدتی پدیدار شده و سپس رفع می شود. اما گاهی از اوقات این عادات قدیمی، با استرس های جدید مجددا ظاهر می شود و مانند تولد خواهر یا برادر جدید، طلاق پدر و مادر، رفتن به مدرسه جدید و یا عدم حضور طولانی مدت یکی از والدین و ... پدیدار می شود. گاهی وقتها هم بی هیچ دلیل خاصی کودکان به یک عادت خاص پناه آورده و این عادت تبدیل به پاسخی غیر ارادی و خودکار می گردد. یکی از این عادات، مکیدن انگشت است که در بین کودکان بسیار شایع است.

برخی از شواهد نشان می دهد که برخی از کودکان انگشت مکیدن را از داخل رحم آغاز می کنند. انگشت مکیدن تا 2 سالگی عمدتا با گرسنگی، خواب، ناکامی و خستگی رابطه دارد و در 2.5 تا 3 سالگی فقط در شبها رخ می دهد. در عمل به نظر می رسد که مکیدن اولیه انگشت تا حدودی مفید است چون گریه را کم و دندان در آوردن را آسان تر می کند و به کودک کمک می کند تا راحت تر بخوابد و کلا کودک را آرام می کند اما به نظر می رسد که ادامه یافتن این
رفتار، بعد از 4 سالگی چندان مناسب نبوده و موجب ایجاد مشکل در دندانهای دایمی آنها مانند روی هم قرار نگرفتن دندانها، باریک شدن قوسهای دندانی، التهاب لثه و ... می گردد. لذا اگر به موقع جلوی این رفتار گرفته نشود، به طور قطع رشد دندانهای دایمی با مشکل مواجه شده و شکلی نامنظم و ناموزون می یابد.

همچنین اکثر بچه هایی که مبتلا به این عادت هستند در میان گروه همسالان خود مورد آزار و اذیت و انتقاد و تمسخر قرار می گیرند. لذا بسیار مهم و ارزشمند است که قبل از وقوع این گونه مشکلات، این رفتار را در کودکمان متوقف کنیم.
ادامه یافتن این رفتار، بعد از 4 سالگی چندان مناسب نبوده و موجب ایجاد مشکل در دندانهای دایمی آنها مانند روی هم قرار نگرفتن دندانها، باریک شدن قوسهای دندانی، التهاب لثه و ... می گردد

برای مقابله با این مشکل چه باید کرد؟

مکیدن انگشت در 2 سال اول زندگی واکنشی طبیعی و از ویژگی های سیر تحولی دوران اولیه کودکی است اما در بعضی از کودکان حتی با بزرگتر شدن و افزایش سن نیز این عادت تا 4 سالگی ادامه پیدا می کند لذا اگر سعی در متوقف کردن این عادت دارید، باید صبر کنید تا کودکتان این دوره تحول رشدی را بگذراند.
- قبل از اینکه این رفتار به صورت یک مشکل بزرگ در آید، مانع از آن شوید به این صورت که با مشاهده کوچکترین رفتار غیر طبیعی از جانب کودکتان مانع از ادامه یافتن آن شوید. یعنی اگر می بینید گاهی اوقات و به تعداد دفعات کم کودکتان به مکیدن انگشت می پردازد در برابر همین رفتارهای کوچک نیز واکنش نشان دهید.
زمانی که فرزندتان شروع به مکیدن انگشت می کند، او را به حرف بگیرید
- برای ایجاد تغییرات از نظام پاداش و تشویق استفاده کنید. فراوانی رفتار مکیدن انگشت را بر روی تقویم و یا یک صفحه کاغذ ثبت کرده و یک خط پایه ، از رفتار کودکتان تهیه کنید سپس در طی هر روز که از میزان این خط پایه کاسته شد، به فرزندتان پاداش دهید.
- کودکتان را سرگرم فعالیتهایی کنید که باعث مشغول شدن دستان وی گردد. برای مثال کار با مداد رنگی، مداد شمعی، آبرنگ و .. استفاده از اسباب بازی های سر و صدا دار و یا بازی با پازل و ... همگی می تواند مانع از ادامه یافتن این رفتار شود.

- زمانی که فرزندتان شروع به مکیدن انگشت می کند، او را به حرف بگیرید. مسلما در این شرایط صحبت کردن و مکیدن انگشت(توامان) کار بسیار دشواری خواهد بود و مانع از ادامه یافتن این عمل می شود.
- برای متوقف ساختن این رفتار، به کودکتان گوشزد کنید که او دیگر بزرگ شده و بچه های بزرگ نیازی به مکیدن انگشتان دست خود ندارند. به زبان ساده برای کودکتان توضیح دهید که چرا متوقف کردن این رفتار بسیار مهم است و حتی از پیشنهادات او برای به کار بردن راه حلهای مختلف، استفاده کنید.
کودکتان را سرگرم فعالیتهایی کنید که باعث مشغول شدن دستان وی گردد
- حتما در این مورد با دندانپزشک کودکان صحبت کنید چون ممکن است یک متخصص، پیشنهادات بسیار خوبی برای ترک کردن این عادت داشته باشد. برخی از پزشکان داروهای بی ضرر و البته تلخ مزه ای را تجویز می کنند تا انگشتان کودک خود را به آن آغشته کرده و مانع از ادامه دادن این رفتار شوید.
در صورت نیاز اگر فکر می کنید می تواند تاثیر گذار باشد، از دندانپزشک کودکتان بخواهید که با او در این مورد صحبت کند.

و پیشنهاد آخر اینکه ....
گاهی اوقات با شدت گرفتن این رفتار در برخی از کودکان توصیه می شود که والدین با ملاحظه مکرر مکیدن انگشت در کودکشان، ضربه آرامی پشت دست او بزنند تا او از ادامه دادن این رفتار خودداری کند. البته این پیشنهاد، تا زمانی که روشها مناسب تر و ملایم تری وجود دارد، توصیه اکید نمی شود.

[SonBol]

لوس کردن، موقوف!

کودکان موجودات در حال رشدي هستند و براساس اين که در سال هاي اوليه زندگي چگونه تربيت شوند و آموزش ببينند، سبک خاص رفتاري پيدا مي کنند. اين سبک رفتاري الگويي تقريباً ثابت و دائمي براي آنها به وجود مي آورد، و تعيين کنندهِ نحوه ارتباطات و برخوردهاي آنان نيز مي باشد. هر خانواده در ارتباط با فرزندان شيوه خاص خود را دارد؛ و اين نحوه برخورد، در تلاقي با ساختار ژنتيکي هر فرد، باعث مي شود که شخصيت هايي بسيار متفاوت و متمايز شکل بگيرند.
رشد اجتماعي کودکان يکي از حيطه هاي رشدي است که دقيقاً به ما نشان مي دهد آيا فرزند مطابق با سن تقويمي يا شناسنامه اي خود رفتار مي کند يا خير؟ و اگر مطابق با سن شناسنامه اي رفتار نمي کند چه دلايلي براي اين مسئله وجود دارد و رفتارهاي او چگونه شکل گرفته است؟ يکي از سبک هاي غلط رفتاري کودکان، ناتواني در ايجاد و برقراري رابطه سالم با همسالان است؛ يعني کودکاني وجود دارند که راه هاي برقراري ارتباط سالم را نمي دانند. اين گروه از کودکان بعضاً تحت عنوان «کودکان لوس» نامگذاري مي شوند. آن چه در اين نوشتار مورد بحث قرار مي گيرد عوامل مؤثر در شکل گيري اين گونه رفتارهاست.

.:. چرا کودکان لوس مي شوند؟
يکي از دلايل لوس شدن کودکان روش هاي غيرقابل قبول والدين به لحاظ تربيتي است؛ والدين محبت کنندهِ افراطي که معيارهاي تربيتي و روش هاي يادگيري را در نظر نمي گيرند و صرفاً با محبت هاي بي حد و حساب مانع اجتماعي شدن رفتارهاي کودکان مي شوند. چنين کودکاني معناي صبر و تحمل را در زندگي نمي آموزند و انسان هايي عجول و شخصيت هايي متزلزل بار خواهند آمد.

.:. چگونه کودکان لوس را اصلاح کنيم؟
چنانچه والدين از روش هاي غير قابل قبول دست بردارند و در مورد فرزندان خود قوانين تربيتي درستي را اعمال کنند، و به شرط آن که روش هاي جديد ثابت و مستمر باشد، مي توان اميد داشت که اين روش ها به تدريج مؤثر واقع شوند.
اگر كودك نوپا يا پيش دبستاني داريد كه نشانه هايي از رفتار لوس مآبانه از خود بروز مي دهد، چندين روش براي متوقف كردن آن وجود دارد.

.:. جبهه متحد تشكيل دهيد
شما، همسرتان و كسي كه از بچه مراقبت مي كند(مثلاً پرستاربچه) در مورد موقعيتهايي كه نياز به قاطعيت يا نرمش دارد، بايد مقررات واحدي داشته باشيد. كاپ مي گويد:" اگر يكي از والدين قاطع و ديگري بسيار مداراگر باشد، كودك در مورد آنچه مي تواند داشته باشد و آنچه نمي تواند داشته باشد، بسيار گيج مي شود. و وقتي كمي بزرگتر بشود، براي به دست آوردن چيزي كه مي خواهد، از سياست يكي از والدين عليه ديگري سوءاستفاده مي كند."

.:. نقش تشويق و تنبيه در تربيت کودک
تشويق و تنبيه دو روش متفاوت تربيتي هستند و بايستي ويژگي هايي داشته باشند تا مؤثر واقع شوند. اين دو روش چنانچه به موقع و با اصول درست اعمال گردند، مي توانند از لوس شدن کودکان جلوگيري کنند. معمولاً کودکان لوس، والدين تسليم شونده دارند. آنها در مقابل خواسته هاي کودک فوراً تسليم مي شوند و هر آن چه که او طلب کند، برايش فراهم مي کنند. در خانواده اي که کودک لوس پرورش داده مي شود، اثري از روش هاي تنبيهي مناسب ديده نمي شود. يعني چنانچه کودک کار اشتباهي مرتکب شود يا اين که بخواهد تعيين کننده باشد و به والدين خود دستور دهد يا اين که با داد و فرياد و عصبانيت حرف خود را به کرسي بنشاند، در اين خانواده هيچ گونه روش مناسبي براي جلوگيري از اين رفتارها و جهت دهي به آنها وجود ندارد. اين نوع خانواده ها از لحاظ روان شناسي به خانواده هاي محبت کنندهِ افراطي آزاد گذارنده معروف اند؛ خانواده هايي که بي نهايت توجه، محبت و محافظت در مورد فرزندان خود دارند و در عين حال آنها را براي انجام هرگونه عملي آزاد مي گذارند. اين مسئله بسيار اهميت دارد که ميزان مقاومت، ايستادگي و انعطاف خود را در برابر فرزندانمان مورد بررسي قرار دهيم. بعضي از والدين پس از مقاومتي کوتاه در مقابل تقاضاهاي فرزند، تسليم مي شوند و خواسته هاي کودک را به همان شکلي که او مي خواهد برآورده مي کنند. محبت در حد متعادل، توجه به نيازها و برآوردن آن ها در حد معقول و داشتن روش هاي مناسب و علمي براي تشويق و تنبيه کودکان از جمله مواردي است که بايستي در خانواده وجود داشته باشد.

.:. والديني محبت کننده و در عين حال قاطع باشيم
وقتي صحبت از قاطع بودن به ميان مي آيد، برخي از والدين تصور مي کنند که جدي و قاطع بودن به اين معناست که مثلاً پرخاشگر هم باشيم و يا اين که چنانچه فرزندمان از ما پيروي نکرد، با زور و خشونت مواردي را به او تحميل کنيم. حال آن که در مقوله هاي تربيتي، قاطع و جدي بودن به اين معناست که از اصولي پيروي کنيم و قوانيني براي فرزندانمان داشته باشيم، به علاوه، اصرار به اجراي آن قوانين در خانواده وجود داشته باشد. ثبات خُلق و ثبات انديشه و رفتار در والدين ضروري است. چنانچه اصول تربيتي خود را تغيير دهيم و به گفته هاي خود چندان اعتقادي نداشته باشيم، فرزندان به اصول و قوانين خانواده پايبند نخواهند شد. پس جدي و قاطع بودن به معناي آن است که در اجراي اصول و قوانين خانواده باري به هر جهت رفتار نکنيم.

.:. همه چيز به موقع و در زمان خود بايستي انجام پذيرد
چنانچه کودکان از قوانين خانواده پيروي نکنند و حتي خلاف آن عمل کنند، براي مثال در جمع فاميل رفتاري از آنها سر بزند که مطابق با موازين تربيتي نباشد، آيا لازم است که مثلاً در جمع مورد تنبيه يا سرزنش قرار گيرند؟ مسلماً نه؛ يادآوري نکات تربيتي و قوانين مورد نظر به کودک بايستي در منزل و به طور خصوصي صورت گيرد. کودکان براي قضاوت ديگران راجع به خودشان اهميت فراواني قائلند و چنانچه در حضور ديگران مورد توبيخ قرار گيرند رنجيده خاطر مي شوند و در پاره اي موارد رفتارهاي تلافي جويانه از آنها سر خواهد زد. چنانچه حريم خانواده امنيت و اطمينان لازم را براي کودک فراهم کند، او به راحتي مي تواند اشتباهات خود را بپذيرد و هر موردي را که به او تذکر داده شود تغيير دهد.

.:. نگران "حرف مردم" نباشيد
بسياري از مواقع، لوس شدن محصول موقعيتهايي است كه بچه در محيطهاي عمومي با والدين كلنجار مي رود و مايه شرمساري آنها مي شود. با خود عهد كنيد كه بلافاصله از چنين وضعيتهايي خارج شويد تا براي تسليم شدن در برابر لوس كردن بچه و مداراي بيهوده با او، وسوسه نشويد. براي مثال، وقتي كودك از اين كه در جشن تولد دوستش شركت كرده و هيچ هديه اي نگرفته آشفته و در هم ريخته است، او را بيرون ببريد و مكاني آرام پيدا كنيد تا بتوانيد به او كمك كنيد تا آرام شود. با بحث و مشاجره يا دادن توضيحات مفصل، او را بيش از پيش تحريك و برافروخته نكنيد.مادر"ساشا" شانزده ماهه، موافق اين روش است: "هميشه وقتي از پارك بيرون مي آيم ساشا ناراحت مي شه و مي زنه زير گريه و وقتي مي خوام بذارمش توي كالسكه اش، با من دعوا مي كنه، اما من باهاش بحث نمي كنم. فقط مي ذارمش توي كالسكه و راه مي افتم. غالباً هم بعد از چند دقيقه خودش ساكت مي شه."
در خانواده هاي محبت کنندهِ افراطي آزاد گذارنده،کودک لوس پرورش داده مي شود

.:. از نقاط حساس دوري كنيد
اگر مي دانيد كه وقتي با كودك به خريد برويد حتماً براي اسباب بازي به شما التماس خواهد كرد، سعي كنيد او را درخانه يك دوست، فاميل يا پيش پرستارش بگذاريد و بعداًَ بدنبال او برويد. با اعمال اين روش، ممكن است او پس از مدتي عادت خودش را مبني بر درخواست هميشگي اسباب بازي در موقع خريد منزل به فراموشي بسپارد. دراين صورت، پس از مدتي مي توانيد در وضعيتي تازه، باز هم با هم به خريد برويد.دقت كنيد كه وقتي يكي از شما خسته است به محيط هاي حساسيت برانگيز نرويد. وقتي روزي طولاني و سخت را پشت سر گذاشته ايد، بيشتر احتمال دارد تسليم بچه بشويد، بچه هم اگر خسته باشد يا به اندازه كافي استراحت نكرده باشد، احتمال تحريك شدن و بهانه گيري اش بيشتر است.

.:. بتدريج تغيير رويه دهيد
اگر كودك شما قبلاً رفتار لوس مآبانه اي داشته كه مي خواهيد آن را تغيير دهيد، رويه ضد لوس كردن خودتان را به آرامي پيش ببريد كه به بچه شوك وارد نشود. براي مثال، اگر بچه شما عادت دارد وقتي با هم به سوپر ماركت مي رويد چندين شكلات و آبنبات چوبي و بيسكويت بردارد، به مرور تعداد آبنبات هايي كه اجازه مي دهيد بردارد كم كنيد تا زماني كه تنها اجازه داشته باشد يك شكلات يا آبنبات انتخاب كند.

.:. از تقويت مثبت استفاده كنيد
دكتر تامسون مي گويد: قبل از اين كه با هم به ميهماني يا خريد برويد، به كودك بگوييد: "مي دونم كه وقتي من و تو با هم بريم خريد، تو پسر خيلي خوبي خواهي بود." و اگر بچه واقعاً رفتار خوبي داشت، او را تحسين كنيد، و پيش دوستان و فاميل به نحوي كه به گوش خودش برسد، از او تعريف و تمجيد كنيد، مثلاً به اين شكل: "نمي دونين مري توي سوپر ماركت چه قدر رفتارش خوب بود، من بهش افتخار مي كنم."

.:. بينش كودك را تقويت كنيد
كمك كردن به بچه هاي نيازمند، باعث مي شود آنها قدردان چيزهايي كه دارند باشند.
خانم "لي" از سينسيناتي مي گويد: "من كودك دو ساله ام رو تشويق كردم تا با هم توي خانه چيزايي براي مؤسسه خيريه محله مون جمع كنيم، باور كنين حتي بچه هاي خيلي كوچيك هم مي تونن بفهمن كه چه قدر خوشبخت هستند."


.:. نتيجه گيري
رفتارهايي که از کودکان سر مي زند و در واقع سبک زندگي آنان را نشان مي دهد، آموختني و اکتسابي است. بنابراين آن چه در مورد شخصيت، عادات، تجربيات و يادگيري کودکان مشاهده مي کنيم، همه نشأت گرفته و تأثيرپذير از محيط زندگيشان است. روش هايي که والدين در قبال فرزندان اعمال مي کنند، از جمله روش هاي تشويقي و تنبيهي، قوانين و مقررات در خانواده، نحوه اجراي قوانين خانواده، انعطاف داشتن، سختگير، قاطع و يا تسليم شونده بودن در ساخت فکري کودکان و رفتارهاي آنان بسيار مؤثر است.

[ROJINAjoON]

اتاق یک کودک موفق این است!

رعایت این نکات به تاثیر معجزه آسای دکوراسیون در سلامت کودک خودتان پی خواهید برد و خواهید دید که آموزش این نکات از دوران کودکی به فرزندن تان به شما کمک می کند تا به مرور نسلی سالم، تندرست و سلامت به لحاظ روحی و جسمی را در خانواده خود پرورش دهید. به این ترتیب با ایجاد آرامش و امنیت برای کودک تان و تامین نیازهای اولیه او به صحیح ترین شکل، سلامت و شادابی او را تضمین خواهید کرد.


● چگونه وسایل کودک را طبقه بندی کنیم
شلوغی اتاق کودک و به هم ریختگی وسایل، اسباب بازی ها و کتاب ها در این اتاق یکی از طبیعی ترین موقعیت ها در سراسر جهان است اما این شلوغی و به هم ریختگی درصورتی که به صورت روزانه استمرار داشته باشد به مرور به کاهش میزان تمرکز و تفکر کودک منتهی می شود. به گونه ای که به مرور تمرکز کودک را در یادگیری و آموزش کم کرده و مانع از بروز خلاقیت در او می شود.

بنابراین بهترین روش برای کنترل این وضعیت قرار دادن سبدهای چوبی کوچک در اتاق کودک است تا بعد از بازی از او بخواهید اسباب بازی ها، توپ ها و کتاب هایش را در هر یک از این سبدهای کوچک گردآوری کند. اگر اتاق کودک تان به اندازه کافی بزرگ است، می توانید از قفسه کمدها به جای سبدهای کوچک استفاده کنید و این مسئله را به کودک تان آموزش دهید.


● نورپردازی برای خواب کودک شما
اتاق خواب کودک باید به گونه ای نورپردازی شود که قابلیت تاریکی یا استفاده از حداقل میزان نور را در زمان خواب داشته باشد زیرا با وجود نور در اتاق، مغز نمی تواند فرمان ترشح ملاتونین در بدن را به درستی صادر کند و کمبود میزان ملاتونین در بدن منجر به بی خوابی و در نهایت بی حوصلگی، پرخاشگری و در درازمدت افسردگی کودک می شود بنابراین بهترین حالت برای نورپردازی اتاق کودک آن است که از چراغ خواب هایی که تایمر دارند استفاده کنید به این ترتیب کودکی که ترس از تاریکی دارد با نور اندک این چراغ ها ترس را کنار می گذارد و پس از آن که به خواب رفت فرمان خاموش شدن چراغ با سر رسیدن مدت زمان مورد نظر انجام می شود.



● اهمیت عکس های دسته جمعی در اعتماد به نفس کودکان
یکی از مهم ترین نکاتی که در بهداشت روانی فرزندان تان به ویژه کودکان تاثیر دارد، حس دوست داشته شدن است. شاید فکر کنید، دکوراسیون اتاق چگونه می تواند در انتقال این حس به کودک تان نقش داشته باشد؟ ما به شما می گوییم که چگونه می توان به این ترتیب میزان محبت، اعتماد به نفس، علاقه و روابط اجتماعی کودک را تحریک کرد. تنها کافی است یکی از دیوارهای اتاق کودک یا میز کنار تخت او را به عکس هایی که او را در جمع خانواده، در کنار پدر و مادر و در جمع دوستانش نشان می دهد، اختصاص دهید. تماشای این عکس ها و دانستن این نکته که او حامیان و دوستداران زیادی دارد به افزایش آرامش، امنیت و اعتماد به نفس کودک کمک می کند.


● چگونه وسایل کودک را طبقه بندی کنیم؟
شلوغی اتاق کودک و به هم ریختگی وسایل، اسباب بازی ها و کتاب ها در این اتاق یکی از طبیعی ترین موقعیت ها در سراسر جهان است اما این شلوغی و به هم ریختگی درصورتی که به صورت روزانه استمرار داشته باشد به مرور به کاهش تمرکز و تفکر کودک منتهی می شود. به گونه ای که به مرور تمرکز کودک را در یادگیری و آموزش کم کرده و مانع از بروز خلاقیت در او می شود.

بنابراین بهترین روش برای کنترل این وضعیت قرار دادن سبدهای چوبی کوچک در اتاق کودک است. بعد از بازی از او بخواهید اسباب بازی ها، توپ ها و کتاب هایش را در هر یک از این سبدهای کوچک گردآوری کند. اگر اتاق کودک تان به اندازه کافی بزرگ است، می توانید از قفسه کمدها به جای سبدهای کوچک استفاده کنید و این مسئله را به کودک تان آموزش دهید.

[FereShteH]

خواندن این مطلب به شما کمک می‌کند تا با به‌کار بستن توصیه‌های متخصصان اطفال، با گریه کودکان خود به شیوه درستی برخورد کنید…
وقتی کودک‌ گریه می‌کند باید بلافاصله بغلش کرد یا اینکه باید کمی صبر کرد تا گریه‌اش تمام شود؟ معمولا انتخاب یکی از این دو راه کمی سخت است. سوالاتی از این دست بسیارند و کم نیستند؛ مادرانی که پاسخ این سوالات را نمی‌دانند. خواندن این مطلب به شما کمک می‌کند تا با به‌کار بستن توصیه‌های متخصصان اطفال، با گریه کودکان خود به شیوه درستی برخورد کنید…
آیا به محض آنکه کودک شروع به گریه کرد باید او را بغل کنیم؟
نوزادان در سه ماهه اول زندگی خیلی گریه می‌کنند چون می‌خواهند به شما نشان دهند که به شما نیازمندند. تنها راه ساکت‌کردن گریه نوزاد، فوریراضی‌کردنش است. او را بغل کنید و شیر دهید. هرچه بیشتر در این سن به نیازهایش جواب دهید، بیشتر حس امنیت می‌کند و آرام‌تر خواهد بود. وقتی توجه کودک کم‌کم به محیط جلب شد می‌توانید برای ساکت‌کردنش با او صحبت کنید، آواز بخوانید یا با دست‌هایش بازی کنید.
آیا گریه کودک همیشه نشانه درد و ناراحتی اوست؟
وقتی آدم بزرگ‌ها گریه می‌کنند معمولا بدین معناست که غمگینند اما وقتی یک نوزاد گریه می‌کند نشانه ناامیدی او از زندگی نیست. وقتی نوزادی گریه می‌کند یعنی گرسنه است، پوشکش را خیس کرده، دلش درد می‌کند یا حتی نیاز به آغوش و نوازش شما دارد.
آیا بغل‌کردن بیش از اندازه، کودک را لوس می‌کند؟
پیش از یک سالگی هیچ عاملی سبب لوس‌شدن کودک نمی‌شود؛ وقتی یک کودک لوس می‌شود که چیزی را که نیاز ندارد، مدام به او بدهید. یک نوزاد وقتی گریه می‌کند که ما به نیازهایش پاسخ ندهیم، گریه تنها راهی است که او می‌تواند با شما گفت‌وگو کند. اگر در این سن به این بهانه که کودکم لوس و بغلی می‌شود به گریه‌اش پاسخ ندهید و تنهایش بگذارید، حس ناامنی خواهد کرد و اعتمادش به شما و خودش سلب می‌شود.آیا خوب است با گریه کودک فورا به او شیر بدهیم یا پستانک در دهانش بگذاریم؟
شیر کودک را آرام می‌کند اما اجازه ندهید سینه مادر جایگزین شصت شود. در این صورت نوزاد مدام شب‌ها برای شیرخوردن شما را به بیدار خواهد کرد.
از چه زمانی باید به گریه کودک کمی بی‌توجه بود؟
از ۳ ماهگی به بعد کودک کمتر گریه می‌کند. از این به بعد کودک می‌خواهد با حرکات بدن و جیغ خواسته‌هایش را به مادر بفهماند. گریه‌های شبانه کم‌کم تمام می‌شوند. مادر از این به بعد از نوع جیغ کودکش می‌تواند بفهمد او گرسنه است، عصبانی است، نیاز به محبت دارد یا می‌خواهد بخوابد. از این پس دیگر لازم نیست به سرعت به سمت کودک بروید. در عوض اگر واقعا جیغ کودک‌تان از روی درد یا ناراحتی است از او غافل نشوید.
چقدر منتظر بمانیم که کودک گریه کند و خود آرام شود؟
هر قدر تحمل دارید. اغلب والدین حتی پس از یک سالگی اجازه نمی‌دهند کودک‌شان خیلی گریه کند و خود، او را آرام می‌کنند. در دو حالت توصیه می‌شود اجازه دهید کودک گریه کند تا خود آرام شود: در هنگام خوابیدن و هنگامی که به هیچ وجه نمی‌توانید آرامش کنید. هرگاه احساس کردید در برابر ساکت‌کردن نوزادتان ناتوانید، بهترین کار این است که او را به پدرش بسپارید.
بهترین روش برای آرام‌کردن کودک چیست؟
کودکان قدرت زبانی عالی ندارند پس مجبورند گریه کنند. پذیرفتن این موضوع به شما کمک می‌کند بتوانید گریه کودکتان را راحت‌تر تحمل کنید. وقتی نوزادتان گریه می‌کند به او نشان دهید که متوجه گریه او هستید. جملات پراحساس را در گوشش زمزمه کنید تا آرام شود. در اکثر موارد قدرت اراده و پایداری مادر سبب می‌شود کودک دست از گریه برداشته و آرام شود.
آیا بعضی از نوزادان بیشتر از دیگران گریه می‌کنند؟
بله. برخی نوزادان حساس‌ترند و به کوچک‌ترین سر و صدایی عکس‌العمل نشان می‌دهند؛ یا وقتی لباس را از تنشان درمی‌آورید یا لباس به تنشان می‌کنید می‌زنند زیر گریه. این جزیی از ذات کودک شماست و راه حلی ندارد.
آیا درست است وقتی کودک گریه می‌کند، او را تنها بگذاریم؟
خیر. اگر او در خلوت مدام گریه کند، حس می‌کند به او اهمیت نمی‌دهید و این موضوع در بزرگسالی روی روان او تاثیر می‌گذارد. به کودک‌تان بفهمانید که گریه او را می‌بینید ولی ترجیح می‌دهید کاری را بکنید که برایش بهتر است.
در صورتی که تحمل گریه کودک را نداریم چه باید بکنیم؟
این موضوع در سه ماهه اول پس از زایمان کاملا طبیعی است. به هم ریختگی روانی و احساسی، خستگی‌های مفرط جسمی، وظایف سنگین مادری و… شما را به شدت تضعیف می‌کند. مادران در این زمان به قدری حساس‌اند که کوچک‌ترین موضوع آنها را به گریه می‌اندازد و به محض دیدن گریه کودک چون تحمل ندارند او را بغل کرده سعی می‌کنند آرامش کنند. طی چند ماه وضعیت بدنی شما به حالت‌ عادی برگشته و مادر کمی از فرزندش فاصله می‌گیرد.
آیا این موضوع درست است که کودکان شب‌ها بیشتر گریه می‌کنند؟
بله. این گریه‌ها والدین را مضطرب می‌کند و والدین می‌ترسند مبادا کودک درد شدیدی داشته باشد. اما نگران نشوید کودکان با این کار اضطراب‌های روزانه را از خود دور می‌کنند.

[shokofe]

با کودکانی که از مسواک زدن دوری می کنند، چه کنیم؟

یکی از اصولی ترین و مهم ترین شیوه مراقبت از دندانها مسواک زدن است و والدین وظیفه دارند با نظارت دقیق و اتخاذ تدابیری، مشکل کودکانی را كه از مسواک زدن سرباز می زنند را برطرف کنند.

دکتر رامین فرزاد، جراح داندانپزشک در گفتگو با باشگاه خبرنگاران گفت: دندان های شیری 20 عدد است که ده دندان در فک بالا و ده دندان در فک پایین است این دندانها اگر چه دایمی نبوده و حداکثر در 5 سال فاصله بین یک تا شش سالگی کارایی دارند اما مراقبت از آنها ضروری است چرا که پوسیدگی و شکستگی دندانها نه تنها باعث اختلال در جویدن و هضم غذا می شوند بلکه زمینه ساز خراب شدن دندانهای دایمی نیز می شوند.

وی گفت: اصولی ترین، مهم ترین و رایج ترین شیوه مراقبت از دندانها، مسواک زدن ، حداقل دو بار در طول شبانه روز ، یک بار صبح و یک بار بیش از خوابیدن است که البته بهتر است بعد از هر وعده این مسواک زده شود.

فرزاد بیان کرد: هر چند کودکان از مسواک زدن سرباز می زنند اما والدین وظیفه دارند تا با نظارت دقیق و اتخاذ تدابیر مفید این مشکل را برطرف کنند برای این منظور برای کودک مسواک ویژه کودکان تهیه کنید، این مسواک ها نه تنها از لحاظ اندازه به جنس، کیفیت مطابق با سن کودک طراحی شده باشند بلکه باعث ترغیب کودک به مسواک زدن می شود.

وی افزود: زمان مسواک زدن فرزند تان را با مسواک زدن خودتان تنظیم کنید که این کار او را به مسواک زدن ترغیب می کند و تا پیش از زمانی که کودک خود بتواند مسواک بزند، دندانهای او را مسواک بزنید.

این دندانپزشک خاطر نشان کرد: خمیر دندان نیز باید ویژه کودک خریداری شود چرا که خمیر دندان کودک از جهت طعم و بو متفاوت از خمیر دندان بزرگسال بوده و به جهت تفاوت در رنگ و عطر و طعم کودک را به مسواک زدن تشویق می کند و در انتخاب نوع خمیر دندان به میزان " فلوراید" آن توجه کنید.

[shokofe]

راههای کنترل قشقرق کودکان بعد از اتمام بازی با همسالان

یک فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان گفت: اتمام بازی و جدا شدن از همسالان در کودکان سخت است و بیشتر کردن ارتباطات خانواده با نزدیکان و آشنایان یکی از راهکارهای تعدیل این مشکل است.

میترا حکیم شوشتری در گفت‌وگو با فارس، در مورد سختی جدا شدن از خردسالان پس از بازی اظهار داشت: این مشکل بسیاری از خانواده‌ها است، چون برای اغلب کودکان، اتمام بازی و جدا شدن از همسال سخت است. کودک اوقات لذت بخشی را با همسال خود سپری کرده و می‌داند که جدایی از آنها به معنای پایان لحظات لذت بخش است.

وی افزود: برای تعدیل این مشکل باید از راهکارهایی ساده مانند بیشتر کردن ارتباطات خانواده با نزدیکان و آشنایان استفاده کرد. یکی از علل مهم بروز این مشکل، نگرانی کودک از عدم تکرار یا دیر تکرار شدن این اوقات خوش و لذت بخش است.

این فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان تصریح کرد: در صورت عدم امکان یا سخت بودن ارتباطات فامیلی، زمینه حضور فرزند خود را در پارک‌ها و محیط‌های عمومی مخصوص کودکان بیشتر کنید تا با ارتباط‌های مقطعی با همسالان و دوستان موقتی، این نیاز را برآورده سازند؛ همچنین والدین باید در منزل، وقت بیشتری را به بازی با کودک اختصاص دهند.

وی خاطر نشان کرد: والدین نباید در ایجاد ارتباط با همسالان خاص زیاده‌روی کنند، به طور معمول وابستگی شدید به برخی همسالان این مشکل را بیشتر می‌کند.

وی گفت:‌همچنین والدین باید دست کم 15دقیقه پیش از جدایی، به کودک اعلام کنند که باید بازی را تمام کند و آماده شود و خوب است هر 5 دقیقه یکبار، این یادآوری را تکرار کنند. کودکان برای انتقال از یک فعالیت به فعالیت دیگر، به زمان نیاز دارند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران اضافه کرد: در صورت مقاومت برای جدایی، به او بگویید که می‌تواند پس از رسیدن به منزل، لحظاتی را با دوستش تلفنی صحبت کند؛ البته تعیین وعده دیدار بعد با دوستش نیز او را برای جدا شدن آماده‌تر می‌کند.

وی تأکید کرد: برخی کودکان اصرار می‌کنند که بدون حضور والدین در منزل میزبان بمانند که با فراهم بودن شرایط ازجمله سن مناسب کودک، نسبت نزدیک فامیلی با میزبان، امنیت جسمی کودک، رعایت مسائل اخلاقی و عدم وابستگی موافقت موردی والدین خالی از اشکال است. در غیر این صورت، والدین چاره‌ای جز اینکه به خواسته‌های کودک بی‌توجهی کنند و تسلیم گریه و قشقرق او نشوند، ندارند.

[FereShteH]

گاهی شما در صف خرید هستید و فرزندتان با دست‌های کوچکش لباس شما را می‌کشد، یعنی «مامان من شیر می‌خوام» یا در یک مهمانی با صدای بلند اعلام گرسنگی می‌کند که شاید شما را كمي معذب كند. اکثر کودکان شیر خوردن از سینه مادرشان را به پتوی گرم و نرم، خرس پشمالوی خوشگل و حتی پستانک (البته استفاده از پستانک را اصلا به شما توصیه نمی‌کنیم) ترجیح می‌دهند. بعد از جشن تولد 2 سالگی بسیاری از مادران آماده می‌شوند فرزندشان را از شیر بگیرند، اما قطع شیر مادر به همین راحتی نیست. حالا شما مادر مهربان چطور می‌توانید این عادت زیبا و دوست داشتنی را از سر فرزند کوچک‌تان بیندازید؟ در ادامه همه ترفندهای لازم برای از شیر گرفتن را از زبان دکتر علیرضا مرندی برای شما می‌گوییم.

استراتژی موفقیت

انتظار نداشته باشید بتوانید یک شبه فرزندتان را از شیر بگیرید؛ بيشتر کودکان نوپا به این تغییر بزرگ زندگی‌شان واکنشی جدی نشان می‌دهند. آن‌ها از بدو تولد به شیر خوردن در آغوش مادر خو گرفته‌اند و ترک این عادت برای آن‌ها مشکل است. راه‌های زیر ترک عادت شیر مادر را آسان می‌کند:

• به جای شیر، صبحانه‌ای دلچسب برای او حاضر کنید تا به این جایگزین جدید علاقه‌مند شود.
• هنگام خرید از سوپرمارکت فرزندتان را هم همراه ببرید و بگذارید یک پاکت شیر انتخاب کند.
• برایش یک لیوان زيبا بخرید یا اجازه دهید خودش یک لیوان را انتخاب کند.

برای مقاومت‌های کودکانه آماده شوید

اگر مي‌خواهيد در کشمکشی که میان شما و فرزندتان ایجاد می‌شود، شما پیروز باشید، ابتدا باید ذهن کودک‌تان را بشناسید. هیچ نوپایی دوست ندارد «بکن! نکن!» بشنود. در دومین سال زندگی، کودک تازه معنای «هویت»، «خواستن» و «نیاز» را می‌فهمد، اما هنوز توانایی کنترل این خواسته را کسب نکرده است.

فرزندتان را توجیه کنید

اگر خواستید فرزندتان را از شیر بگیرید و پاسخ فرزندتان به این تغییرات جز خشم و بد اخلاقی نبود، برای او استدلال بیاورید. بسته به این‌که مهارت گفتاری فرزندتان چقدر است، به حس غرور او متوسل شوید و مثلا بگویید: «دختر خانم ‌بزرگی مثل تو دیگه تو لیوان شیر می‌خوره» یا برای او حد تعیین کنید و بگویید «: دیگه نمی‌شه جلوی بقیه بگی مامان شیر می‌خوام» یا «دیگه نمی‌شه قبل از خواب شیر منو بخوری.»

خونسردی خود را حفظ کنید

اگر هیچ کدام از این راه‌ها جواب نداد، عصبانی نشوید، خونسرد باشید. متقاعد کردن نوپایان اصلا کار راحتی نیست. معمولا وقتی کودک به هیچ عنوان نمی‌خواهد حرف شما را گوش دهد و بفهمد، نادیده گرفتن کج خلقی او بهترین و موثر‌ترین کاری است که می‌توانید انجام دهید. بعد از به اتمام رسیدن طوفانی که کودک‌تان به راه انداخته به او فرصت دهید بداند به جز شیر شما را خوردن می‌تواند کار‌ها و بازی‌هاي جالب دیگری با شما انجام دهد.

مراقب باشید کودک‌تان گرسنه نماند

در دوره از شیر گرفتن باید دقت کنید که کودکان گرسنه نمانند. باید خوراندن غذاهای جامد به او را شروع کرده باشید. قبل از این‌که خیلی گرسنه شود از او بپرسید بین شیر و غذاهای سفت‌تر کدام یک را دوست دارد.

• اگر فرزندتان شیر خواست، ابتدا یک فنجان شیر از یخچال به او بدهید.
• در این مدت لباسی بپوشید که جلویش دکمه یا زیپ نداشته باشد یا یقه‌اش بسته باشد تا کودک نتواند به سینه شما نزدیک شود.
• پیراهن یا لباس سرتاسری بپوشید.
• به عنوان لباس مجلسی یا خواب پیراهن بسته‌ای که تا گردن دکمه دارد بپوشید.

غیبتی چند روزه داشته باشید

• یک وقفه چند روزه در شیردهی یا تغییر مکان هم می‌تواند راه‌حلی موثر برای شما و فرزندتان باشد. اگر برایتان مسافرتی پیش آمد که ناچار بودید فرزندتان را ترک کنید، بعد از بازگشت از این فرصت استفاده کنید و شیردهی به فرزندتان را به تدریج قطع کنید.
• اگر کودک‌تان درباره از شیر گرفتن خیلی لجبازی می‌کند به او قول یک جایزه خوب بدهید و بگویید اگر سعی کنی با لیوان شیر بخوری مثلا برایت یک قطار خوشگل می‌خرم. جایزه شما می‌تواند خوراکی یا اسباب بازی باشد.

بازگشت به محل کار بعد از دوران شیردهی

• ابتدا اجازه بدهید هم شما و هم فرزندتان به قطع شیردهی عادت کنید سپس به محل کارتان بازگردید.
• به هیچ عنوان تا قبل از ۳ هفتگی فرزندتان را ترک نکنید.

کودک‌تان را با حوصله و محبت از شیر بگیرید

• براساس توصیه‌هاي قرآن کریم بهتر است مادران تا ۲ سالگی فرزندشان را از شیر خود تغذیه کنند. البته هیچ مانع پزشکی برای افزایش دوره شیردهی وجود ندارد و از نظر پزشکی شیر دادن تا ۴-۵ سالگی هم بلامانع است.
• اگر شیردهی به طور ناگهانی قطع شود هم کودک و هم مادر دچار ناراحتی می‌شوند. در 2 سال گذشته سینه مادر به طور مداوم شیر تولید می‌کرده، تولید شیر همچنان ادامه دارد و اگر تخلیه شیر ناگهان متوقف شود، سینه‌ها متورم و دردناک می‌شوند و امکان دارد دچار آبسه و عفونت هم بشود. به علاوه، این تغییر ناگهانی می‌تواند کودک را هم دچار شوک عاطفی کند.

• قطع شیردهی از 2 سالگی به بعد باید به تدریج صورت گیرد یعنی مادر هر چند روز یک بار یکی از وعده‌های شیردهی را کاهش دهد تا کم‌کم تولید شیر در بدن او کم و سرانجام متوقف شود.

• فرزند به عمل شیر خوردن علاقه‌مند است. بهتر است مادر قبل از این‌که فرزند نزد او بیاید و تقاضای شیر کند جایی باشد که کودک نتواند به راحتی به او دسترسی داشته باشد. مثلا نباید مرتب جلوی او روی صندلی بنشینید. در عین حال فاصله‌گیری از او باید غیر مستقیم باشد تا کودک احساس نکند که مادرش دیگر دوستش ندارد.

• اگر مادری به هر دلیلی شیر ندارد و مجبور است فرزندش را از شیر خشک تغذیه کند، باید شیر خشک را در ۱2- ۱1ماهگی قطع کند و تغذیه با انواع شیر پاستوریزه یا مدت‌دار را برای فرزندش شروع کند. در ماه‌هایی ابتدایی که هضم شیر گاو برای کودک مشکل است برای چنین کودکانی که از نعمت شیر مادر محروم هستند باید از شیر خشک استفاده کرد. با شروع یک سالگی شیر خشک هیچ مزیتی برای کودک ندارد.

استفاده از لیوان را به فرزندتان یاد دهید

• آموزش نوشیدن از لیوان لازم است. کودک باید یاد بگیرد از لیوان معمولی بنوشد. در ابتدا می‌توان از لیوانی در دار و مجرادار هم استفاده کرد.

• کودک می‌تواند از اوایل یک سالگی مهارت غذا خوردن را بیاموزد. درست است که نمی‌تواند به تنهایی تغذیه کند اما همین که یاد می‌گیرد یه تکه غذا یا قاشق را در دست نگه دارد قدمی ‌بزرگ در تکامل توانایي او است.

• كودك به تدریج همه چیز را یاد می‌گیرد در کنار بازی یا سر میز غذا، خودتان هم غذا در دهان او بگذارید. کودک کم کم یاد می‌گیرد کارهایی را که شما برایش انجام می‌دهید، خودش انجام دهد.

• ابراز محبت تنها در قالب تغذیه نیست. مادرانی که همه کار‌های کودک‌شان را خودشان انجام می‌دهند بعد از سنین ۳-۴ سالگی متوجه می‌شوند فرزندشان قادر به انجام کارهای بسيار ابتدایی و ساده هم نیست و در تغذیه صرفا به والدینش وابسته است. اگر کودک نتواند در سن مناسب غذا خوردن را یاد بگیرد ممکن است در یادگیری توانایی‌های دیگر هم کند باشد و نتواند روی پای خود بایستد.

[FereShteH]

تعریق زیاد نوزاد یا شیرخوار در بیشتر مواقع طبیعی است اما گاهی می‌تواند نشانه یک مشکل جدی باشد که باید بررسی شود. بنابراین اگر نگران این مسئله هستید بهتر است با متخصص کودکان مشورت کنید.

علائم نگران کننده:

اگر تعریق زیاد کودک ناشی از یک بیماری به‌خصوص باشد علائم آن عبارتند از: امتناع از شیر خوردن، تنفس سریع و وزن نگرفتن.

نارسایی قلبی مادرزادی:

اگر کودک هنگام شیرخوردن عرق می‌کند احتمال دارد به نارسایی قلبی مادرزادی مبتلا باشد. این کودکان حین شیرخوردن خسته می‌شوند، تنفس تند دارند، سرفه می‌کنند و افزایش وزن خوبی ندارند. بنابراین اگر فرزندتان خیلی عرق می‌کند و علائم گفته شده را دارد باید به یک فوق تخصص قلب نوزادان مراجعه کنید.

پرکاری تیروئید:

گاهی تعریق بیش از حد ناشی از تیروئید پرکار است که در کنار آن علائم دیگر این بیماری هم باید وجود داشته باشد.

هر عرقی نشانه بیماری نیست:

با تمام این اوصاف نباید با دیدن هر علامتی زندگی را به كام خود و خانواده‌تان تلخ کنید. گاهی در زمستان خانه بعضي خانواده‌ها بیش از حد گرم است و چون خودشان به این قضیه عادت دارند متوجه دمای بالای منزل‌شان نمی‌شوند. دمای بالای محیط یکی از مهم‌ترین علل تعریق زیاد شیرخوار است. در مواردی هم والدین بیش از اندازه لباس‌ به فرزندشان می‌پوشانند در صورتی که محیط آن‌قدر‌ها هم سرد نیست. یادتان باشد گرم شدن بیش از حد بدن نوزاد و شیر خوار خطر سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار را افزایش می‌دهد. پس دمای منزل و نوع پوشش فرزندتان را طوری تنظیم کنید که یک فرد عادی در آن دما یا پوشش احساس راحتي مي‌كند.

تعریق بیش از حد در خواب:

گاهی برخی شیرخواران هنگام خواب در مرحله خواب عمیق دچار تعریق بیش‌ از حد می‌شوند. خواب عمیق در نوزادان و شیرخواران طولانی‌تر است. بنابراین ممکن است هنگام خواب شبانه متوجه شوید که فرزندتان غرق عرق است.

[FereShteH]

آهن از جمله ریز مغذی‌های مهمی است که برای خون‌رسانی، رشد و تکامل مغز استفاده می‌شود. در دوره جنینی، هموگلوبین بدن از طریق خون مادر تامین می‌شود و ذخیره آن تا ۶ ماهگی در بدن کودک باقی می‌ماند. زمان استفاده از قطره آهن از ۶ ماهگی تا ۲۴ ماهگی است. شیرخواران آهن مورد نیاز خود را به صورت قطره فروس‌سولفات دریافت می‌کنند. یون‌های موجود در این قطره در بزاق دهان حل شده و با رسوب و جذب سطحی روی دندان‌ها رنگ قهوه‌ای یا سیاه روي دندان‌ها ایجاد می‌کنند.

سیاه شدن دندان‌ها نشانه پوسیدگی است؟

بسیاری از والدین با تغییر رنگ دندان‌های فرزندشان تصور می‌کنند دندان او پوسیده است اما اگر دندان سیاه، بافت و اندازه طبیعی خود را حفظ کرده و کاملا سالم و صاف باشد نباید نگران پوسیدگی آن بود. پوسیدگی دندان ناشی از فعالیت باکتری‌های دهان است که با متابولیسم مواد قندی ترکیبات اسیدی تولید می‌کند. اسید تولید شده توسط باکتری به تدریج باعث حل ‌شدن ساختمان آهکی دندان‌ها و پوسیدگی می‌شود. خود قطره آهن عامل پوسیدگی نیست زیرا شیرین‌کننده‌های این قطره‌ها از نوع سدیم‌ساخارین‌ هستند که باکتری‌ها نمی‌توانند از آن‌ها تغذیه کنند.

آيا تغییر رنگ پایدار است؟

اگر دندان‌های فرزندتان درآمده و هنوز به او قطره می‌دهید باید دقت ویژه‌ای داشته باشید زیرا کوچک‌ترین پوسیدگی‌های سطحی سبب نفوذ زنگ در حفره‌هاي پوسیدگی شده و زدودن آن بسیار مشکل است. گاهی دندانپزشک هم قادر نیست رنگ روی دندان را از بین ببرد.

پیشگیری از تغییر رنگ دندان‌ها:

برای آن‌که دندان‌های فرزندتان رنگ قطره آهن را به خود نگیرد باید به کمک قطره چکان قطره را در انتهای دهان یعنی حلق او بریزید تا از تماس آن با دندان‌ها پیشگیری شود. بی‌تابی کودک را تحمل کنید و این کار را درست و با دقت انجام دهید.

بعد از خوراندن قطره چه کنیم؟

بهتر است پس از چکاندن قطره آهن کمی ‌به فرزندتان آب بدهید در کودکان بزرگ‌تر می‌توان قطره آهن را با آب‌میوه‌هایی مانند سیب و پرتقال مخلوط کرد و با نی به آن‌ها داد. یادتان باشد بعد از خوراندن قطره آهن، با گاز مرطوب یا مسواک مخصوص شیرخواران، دندان‌های فرزندتان را تمیز کنید. مهم‌ترین ماده‌غذایی که باعث کاهش جذب آهن می‌شود شیر و لبنیات است. چای هم جذب آهن را مختل می‌کند، پس بعد از خوراندن قطره آهن به فرزندتان شیر ندهید. بهترین زمان خوراندن قطره آهن در فواصل بین شیردهی است. در مقابل، ویتامین C جذب آهن را افزایش می‌دهد. اگر به هر دلیلی بعد از خوردن این قطره فرزندتان دچار یبوست، اسهال یا دل‌درد شد باید با متخصص معالج فرزندتان مشورت کنید.

اگر رنگ دندان فرزندم تغییر کرد:

می‌توانید از خمیردندان‌های این گروه سنی استفاده کنید اما چون کودک نمی‌تواند دهانش را آب‌کشی کند باید خمیردندان را با گاز مرطوب تمیز کنید.