تخمدان پلي کيستيک ( تنبلي تخمدانها )
اين بيماري به صورت معمول با قاعدگي کاملاً نامنظم ، نازايي ، پرمويي بدن ، چاقي و بزرگي دو طرفه تخمدان پر از کيست است . حدود ۳٪ افراد در سنين باروري به اين بيماري مبتلا بوده و علت بيماري به طور کامل شناخته نشده است ولي شاخص ترين اختلال مربوط به غدد درون ريز بوده که در آن افزايش هورمون هاي مردانه يا آندروژنها ديده مي شود .
علائم ، نشانه ها و ارزيابي
نشانه هاي عدم تخمک گذاري
اين حالت با خونريزي هاي نامنظم ( حدود ۱۵٪ بيماران ) ، عدم قاعدگي ( حدود ۵۰٪ بيماران ) و نازايي ( ۷۵٪ بيماران ) تظاهر مي کند .
افزايش آندروژن
افزايش آندروژن هاي تخمدان و غده فوق کليوي باعث بروز پرمويي ، چرب شدن پوست و آکنه به درجات مختلف مي شود . شيوع پرمويي حدود ۹۰-۷۰ درصد موارد بوده و اغلب سرعت پيشرفت و شدت آن کم مي باشد . افزايش آندروژن غالباً به قدري زياد است که موجب عضلاني شدن اندام ، کلفت شدن صدا و ريزش موهاي شقيقه مي شود ، لذا در صورت پيشرفت سريع و شديد علائم فوق بايد به فکر بيماري هاي ديگري مثل بدخيمي و مشکلات غده فوق کليه بود .
چاقي
در حدود ۵۰ -۴۰ درصد مبتلايان به اين بيماري چاق هستند . چاقي خود موجب افزايش هورمون تستوسترون آزاد و نيز توليد دائمي استروژن از آندروژن مي شود .
همچنين ضايعات پررنگ پوستي که قهوه اي ، مايل به سبز و قرينه هستند و در لمس ظريف به صورت مخمل حس مي شوند و بيشتر مناطق گردن ، زيربغل و کشاله ران را گرفتار مي کنند و در حدود ۵۰-۳۰ درصد بيماران مبتلا و در افراد چاق ديده مي شود .
تدابير درماني
درمان بيماران مبتلا به بيماري تنبلي تخمدان وابسته به نياز و شکايت بيمار بوده و داراي ۳ جنبه اصلي است که هريک درمان خاص خود را مي طلبد و شامل پرمويي ، آکنه ، عدم تخمک گذاري مزمن و در نتيجه وجود ممتد استروژن و ضخيم شدن لايه دروني رحم ( آندومتر ) است .
در درمان پرموئي بايد نکات زير را مد نظر قرار داد و به بيمار نيز انتقال داده شود :
موهايي در بدن وابسته به آندروژن هستند و اينها به درمان طبي پاسخ ميدهند . اين موها عبارتند از : موهاي صورت ، سينه ، شکم و کشاله ران ، موهاي ساير نقاط بدن نظير اطراف سينه ، بازوها ، پشت و ساق پاها پاسخ مناسبي به درمان طبي نمي دهند .
به غير از قرص ضدبارداري در استفاده از ساير داروها بايد يک روش مطمئن جلوگيري از حاملگي در طول درمان بکار برده شود .
حداقل مدت زمان لازم براي مشاهده اثرات درماني دارو حدود ۶ ماه است .
در بيش از نيمي از بيماراني که معالجه شده اند ، پس از قطع دارو موها مجدداً رشد مي کنند .
تا حصول نتيجه مطلوب ، بهتر است از روش مکانيکي ( بي رنگ کردن ، تراشيدن و کندن مو ) نيز استفاده شود .
آن گروه از موهايي که مدتهاي مديدي است رشد کرده و داراي ضخامت زيادي هستند ، به درمان طبي پاسخ مناسب نداده و بايد به روش فيزيکي آنها را از بين برد .
در افراد چاق کاهش وزن مي تواند در هر ۳ جنبه درمان کمک کننده باشد .