زبان ادب و فرهنگ کردی مسائل مربوط به زبان و ادبیات و فرهنگ کردی از قبیل شعر داستان نوشته نقد بیوگرافی و ....
kurdish culture |
05-28-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
شيرزادحسن
شيرزادحسن
شيرزاد حسن سال 195۰ در شهر هولير ( اربيل ) كردستان عراق متولد شد . تحصيلات را در همان شهر و سپس در دانشگاه بغداد در رشته زبان و ادبيات انگليسي به پايان رساند و سپس در دبيرستانهاي شهر سليمانيه مشغول تدريس گرديد. نويسندگي را با شعر آغاز و سپس داستاننويس سرشناسي گرديد. از كارهاي وي ميتوان به مجموعه داستانهاي «تنهايي»، «رُز سياه» ، «محلهي مترسكها» ، «پيرپروانههاي دَمِغروب» و همچنين رمانهاي «حصار وسگهاي پدرم» ، «پهندشت آهوهاي كشتهشده» و «مه روي دره» و چندين اثر ديگر در زمينه ترجمه و مجموعه مقالات اشاره كرد. شيرزاد در سال 1997 در كنفرانس نويسندگان جهان در كشور فنلاند به عنوان نويسندهاي كُرد شركت نموده است. وي اكنون در شهر سليمانيه كردستان عراق زندگي ميكند.
غروب و چيزهاي ديگر
نوشته: شيرزاد حسن
ترجمه از کردی
با دست چپش به شيشه غبارگرفته پنجره تكيه داده بود و با دست راستش پشت سرهم خاكستر سيگارش را وِلو ميكرد و به آن پُكي ميزد، به آرامي باريكهاي از دود را بيرون ميداد و غمزده و نگران به آفتاب غروب كردهي افق خيره شده بود... نوعي سكوت... غمي كه هيچ علت خاصي نداشته باشد ، غمي از آن غمهايي كه ناگهان آدم را فلج ميكند، او را فراگرفته بود. هرچهار ديوار و سقف اتاق درست در نقطه اي كه او ايستاده بود، به هم نزديك ميشدند... سقف آنقدر پايين آمد تا اينكه سرش ميان دو تيرك قرار گرفت. گرد و غباري نفسش را بند آورد. به وسايل داخل اتاق خيره شد... از آنها متنفر و بيزار بود... انگار كه اولين بار است آنها را ديده است... غير از كتابها همه آنها بوي مرگ ميدادند... و رنگ غربت گرفته بودند... احساس كرد اگر تا چند لحظه ديگر اين اتاق را ترك نكند، خفه خواهد شد، اما نميدانست چرا جلو اين پنجره ماتش برده است. آيا از سحر و افسون غروب نيست، غروب هر روز غمي كمرنگ را به او ميبخشيد، چندين خاطره تلخ و ناگوار.
دست چپش را از روي شيشه برداشت و خواست كراواتش را محكم كند، پشيمان شد و از آن ترسيد كه وسوسه شود و خود را خفه كند. كراوات در نظرش مثل طناب دار مجسم شد... عرق شرم بر چهرهاش نشست، در آن سوي پنجره و روي خيابان سايهها به هم ميآميختند، بيشتر به ديو و درنده و مترسك شبيه بودند، سست و بيروح و ساكت به نظر ميرسيدند... چه بيهوده است قدمزدنهاي دَمِ غروب، پيرمردي كه عصايش راهنمايش است، بچههاي محله كه دنبال توپي پلاستيكي افتادهاند... خانههاي اين طرف و آن طرف كه هر روز توپي را پاره ميكنند. نه در اين اتاق آرام ميگيرد و به اينكه دلش به قدمزدنهاي دَمِ غروب خوش است... چه محلهي سوت و كوري است.. نه سروصداي بچهها... نه جيكجيك گنجشكهاي بيقرار ، نه داد و فرياد زنان حرّاف.. هيچ كدام نميتوانند اين سكوت و خاموشي را بكشد. داخل اتاق شروع كرد به قدمزدن مثل كسي كه قدمهاي خودش را بشمارد... حقش است كه تَركشان كند... اين خانه و ... اين محله و... اين شهر را... بدون شك دنيا در جاي ديگري پر جنبوجوشتر است ... رنگوارنگتر... واي از دست اين اتاق كه تمام عمر جواني وي را به گور برد... اكنون دوستانش در اين طرف و آن طرف پيادهروها ايستادهاند و به ساق و پاي دختران جوان مينگرند، به صورت زيباي دختران تنها مينگرند. طرفهاي غروب خودشان را ميآرايند تا پسرها را افسون كنند... افسون و بس... او نه سر و سينهاي را ميبيند و نه ساق و پايي را... او فقط مجسمه... اسكلت استخواني بدون گوشت و هوسِ اين دختران قشنگ در نظرش مجسم ميشود.
زرده آفتاب آسمان آن غروب را به رنگ خون در آورده بود... بيهوده است... هيچ نوع زيبايي وجود ندارد كه بتواند اين همه زشتيِ دنيا را پاك كند... او به دنبال چيز ديگري سرگردان است... واي از آن مهر كشنده مادرش... ! اگر او نبود تا حالا خودش را به دست غربتي زيباتر سپرده بود... جهاني گرسنه... تشنه... عشق هم كه هيچ... نميشود به دنيايي احترام گذاشت كه در آن بچهها دلشكستهاند، زنان توي لجن زندگي ميكنند... و در عوض مردماني هم وجود دارند كه شبها احمقانه و بيخيال ميخوابند، چقدر دوست داشت كه با سيگار دستش اين دنيا را به آتش بكشد... !
بِهِش گفت: خوب نيست كه با اين سن و سال سيگار بكشي... !
_ از آن ميترسي كه زود بميرم ... اوه ... من عمري است كه مردهام ... تازه عزيزم ! اگر من سيگار نكشم يا بايد خودم را بسوزانم يا دنيا را ... تو هيچوقت به آساني نميتواني جواب سؤالي را بدهي ! وقتي دنيا به يك تيمارستان تبديل شده انتظار چه حكمت و راهچارهاي را از من داري؟
خيلي وقتها كه افسردگي همه روح و روانش را فراميگيرد حوله و ليفي و صابوني را برميدارد و توي حمام چرك نفرتي را از خودش پاك ميكند و آنوقت چند لحظه آرام ميگيرد... تنها چند لحظه... هر غروبي و غمي تازه ... غمي پنهان...
رفت طرف پنجره... آن طرف خيابان سروكله دوستش پيدا شد... قبل از اينكه به اين طرف خيابان بيايد و زنگ در را بزند، او به زير رختخواب خزيد و خودش را به مريضي زد... يا حداقل خوابيده به نظر برسد... زير لحاف منتظر صداي زنگ در شد... مدتي منتظر ماند... صداي زنگ در را نشنيد. ساكت و بيصدا منتظر ماند، ناگهان يادش آمد كه خواهرش در طبقه پايين تنهاست، شك بَرَش داشت... يعني امكان دارد؟ چرا نه ...؟ خواست لحاف را كنار بزند و با شتاب از پلهها پايين برود... نتوانست... از آن شجاعتر بود كه خودش را به دست يك گمان بسپارد، حتي اگر با هم ببيندشان... اين يكي خواهر و آن يكي دوستش است... چكار كند...؟ بكشدشان...؟ چرا نه...؟ شايد كشتن يكي از آنها... يا هردوي آنها معني چيزها را برايش عوض كند... آيا زندان زندگي را به كامش شيرينتر نخواهد كرد...؟ هر چه ميگذشت غم بيشتر قلبش را ميفشرد و آرام آرام زير لحاف هِقهِق ميكرد... هِقهِق بيهودگي...
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|
06-13-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
فرمێسک
فرمێسک
فرمێسک تهنیا 7 ساڵیهتی و قوتابی یهکی سهرهتاییه. بهداخهوه ههنووکه لای باب و باوهژنێکی بێ مهسئولیهت دهژی. زۆر جاران له لایهن ئهوانهوه تووشی لێدان و ئهشکهنجهی جهستهیی ئهبێتهوه. مامۆستاکانی ههر زوو ههستیان بهمه کردبوو. بۆیه چهندین جار باوکیان لهم مهسهله ئاگادار کردبووهو تهنانهت ههڕهشهی شکاتیشیان لێ کردبوون. بهڵام سهد مهخابن گوێ بیستی نهبوون. تهنانهت یهک لهمامۆستاکانی بهباوکهکهی ڕاگهیاندبوو که ئهگهر قبوڵی بکا فرمێسک بهرێته لای خۆی و وهک کچهکهی خۆی پهروهردهی بکا. کابرا لێی قهڵس ببو.
فرمێسک زۆرتر له جاران له لایهن باوهژنهوه تووشی لێدان ئهبوهوه. زیاتر ئاخری حهوتوو که مامۆستاکانی نهزانن. بهڵام جێی ئهشکهنجه و ئازار ئهم راستیهی دهدرکاند. مامۆستاکان پهنایان برده کاربهدهستانی آ.پ ( دائیرهی فێرکردن و راهێنان) ئهوانیش کارێکی ئهو تۆیان بۆ نهکرا.
فرمێسک به مامۆستکانی کۆتبوو خۆزگه قوتابخانهکهیان 24 سهعات دهوامی بکردایه و ئهو ههر لهوێ با. ئاخهر مامۆستاکان فرمێسک زۆر خۆش دهویست و موحیبهتیان پێی دهکرد.
رۆژی دووشهممه بهبۆنهی ئاههنگی نهورۆزهوه ههموو قوتابیانی ئهو خوێندنگهیه به جڵی کوردیهوه هاتبوونهوه و خهریکی ئاههنگ گێڕان و بهزم و خۆشی بوون. تهنیا فرمێسک و یهک دووانێکی تر لهمنداڵهکان جلی کوردیان له بهر نهبوو و ههریهک لهسووچێک کزۆڵهیان کردبوو.
بۆ سبهینێ بهڵام فرمێسک دیار نهبوو و نههاتبووه بۆ خوێندنگا. ئهمهش ببوه هۆی دڵهڕاوکێی مامۆستاکان.
کاتژمێر 11ی سهرلهبهیانی تهلهفوونی مهکتهب زهنگی خوارد و ههواڵێکی ناخۆشیان پێگهشت.
فرمێسک له «icu» ی نهخۆشخانهیه. زۆر ههواڵێکی سهخت و دڵتهزێن بوو. بهرپرسی قوتابخانه و چهن لهمامۆستاکان به پهله خۆیان گهیانده ئهوێ. بهداخهوه ههواڵهکه ڕاست بوو. دوکتۆرهکان دهیانگوت بههۆی زهربهوه چهن شوێنی شین بوهتهوه و ریخۆڵهی پچراوه. ههر بۆیێش به زووترین کات حهوالهی بیمارستانی بێعسهتی سنه کرا. ههنووکهش بارو دۆخی نادیاره. له کاتێکدا هاوتهمهنانی ئهو خهریکی کڕینی جل و بهرگی نوێی سهری ساڵن و پارهیهکی زۆر دهدهن به تهرهقه و تهقهمهنی جۆراوجۆری نهورۆزی.
زۆر منداڵمان ههن که له سهرهتاییترین مافهکانی ژیان بێبهشن. فرمێسک و منداڵانی وهک ئهو لهکۆمهڵگهدا زۆرن که به ساوایی و نهپشکاوی پهڕ پهڕ ئهبن و کهس نیه ئاوڕێکیان لێ بداتهوه. لهکاتێکدا له وڵاتانی دی مافی دیکهی گیانلهبهرانیش دهپارێزرێت. بهداخهوه له کۆمهڵگاکهی ئێمه داکۆکی له مافی مرۆڤهکانیش کزه و ههستی پێ ناکرێ.
ئهرێ چهند له منداڵانی ئێمه ههن دایک و بابی تێنهگهشتوو و باڕودۆخی نا لهباری ئابووری ئیجازهی خوێندنیان پێ نادات؟ چهن منداڵتان بینیوه که سواڵی پێوه دهکهن یا خهریکی دهست فرۆشی و بۆیاخچیهتی (واكسی) و کاری سهختن؟ ئهی هیچ نهبێ ئهگهر منداڵانی دیکهی وهک فرمێسکمان دیت چی بکهین یا پهنا بۆ کوێ بهرین؟
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-15-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
بۆ که نیشکێک
بۆ که نیشکێک
که نشیکی کۆڵانی خه مو گه ڕه کی ده ست ته نکی، شه وی تو تاریک بوو ، ،جیا له بزه ی دایک که ئه ویش به مێهره بانی تاوانباره و خۆشکه کانت به بزه ی که خه م به رویدا جاوی چنیبوو ،ئه وانتر روی خۆشیان خسته ناو گۆنیک، گرێیان دا و داێان به کوڵیاندا و شه وانه یش هه ر به و جۆ ره ئه خه وتن و قه د گریه که یان نه ده کرده وه .دایکت و خۆشکه کانت له به ر دێوی گه وره دیه وه ، ره نگاوره نگ و دڵته نگ، که به که ڵکیت و چه قو شه ڕیان له گه ڵ ئه کرد ئه ویش ناوی ته ون بوو ، له ده نگی زرمه ی که ڵکیت و کرپه ی چه قو که س ده نگی گریانی توی نه بیست و نه یکڕی، ئه وان له سه ر ته خته یک به رز بوون و تو نه ده توانستی سه رکه وی . که سێکی ترت دیه وه ، زل ، ده نگ بوڕ و ناوچاو تورشاو ،ئێواران و شه وان دیاری ئه دا، جارجاری هاواری ئه کرد و چشتێکی فڕه ئه دا ،به چه پاڵه له وانه ی ئه دا که هیشتا له به ر ته ون بوو ن و په ڕو سه ریان فڕه ی ئه وه ست ، ئه و کاته بوو که زانیت خۆشکه کانت چه نده جوانن ، ئه وه باو کت بوو ،ده می باوکت ته نیا خوه سن و قسه ی تاڵ و تف کردنی ئه زانی . که سێکی ترت ناسیه وه ، فره تر وه کو باوکت بوو ئه ویش جارجارێ جوانی خوشکه کانتی به چه پاڵه ده ر ئه خست ئه وه برا بوو.هێشتا تازه فێر بووی بڵیی بابه ، له گوتنی په شیمان بوویته وه. که م که م گه و ره تر بوویت و له سه ر پات راوستای به ڵام هیشتا خۆر له ده ر و تو له ماڵ بویت .ئیتر لاێ دایک وخۆشکه کانت له به ر ته ون بووی،رۆژان به زرمه ی که ڵکیت به خه به ر ئه هاتی و شه وان به و نه زمه ئه خه وتی ،ته نیا ته وفیری شه و و رۆژ ئهوه بوو شه و باوک و شه ڕ بوون و رۆژ نه بوون . ئه وه نده گه وره بووی که وه ختی خوێندنگا ت گه یشت ،که که وتیه رێ بوخوێندنگا ، خۆر ، روشنای ،مه لان ،ماڵه کانی ده وروبه ر و هاوماڵانی خوتت دی ،خۆش بوو روژێکی تازه بوو. مامۆستا وه کو باوکت پیاوێکی وشک و ترسناک و هه ڕه شه ی لێدانی ئه کرد ، دوای چه ند روژ لێدانی ده سپێکرد .به ڵام خۆر و روژ و ماڵه کانی ده و روبه ر و هاوماڵان و مه لان وای ئه کرد که بڵی خۆێندنگا خۆشتره . مامۆستایش له باوک هه ندێ خاستر بوو چوونکه خۆێندکاری باش که متر کوته کی ئه خوارد .بێجگه وه ختی خۆیندنگا ئه و کاته کان هه مۆی ته ون بوو ،زۆر له ئه نگؤسته کانت له به ر بلۆق کردن ده یانزریکاند و هه ڵگرتنی قه ڵه می بۆت ئه سته م ئه کرد.دوای چه ند ساڵ باوک فه رمانی دا که ناوێ بخوێنی ئه ڕای ئه وه که قازانجی نیه ،به گریانی زۆره وه به هه ناسه ی سه رده وه که س به هانا ته وه نه هات،به دڵی پڕ له ده رده وه له خۆر و رۆژ ، مه ل و ماڵه کان و هاوماڵه کان ماڵئا وایت کرد .کوته ئاوێنه شکاوه یک بوو که بازه جارێ به شه رمی هه ژاریه وه تماشای خۆتت ئه کرد ، رۆژێ خۆتت جیاواز له جاران دیه وه هه ستت کرد زۆر جوانتری ،رۆمه تی پڕ په ژاره ت قه شه نگترین لێباسی له به ر بوو ،هه ر ئه و ئانه بوو هه ستت کرد که سێکت خۆش ئه وێ به ڵام کێ ؟ نه تده زانی تا جارێ له به ر کارێ له ماڵ رۆیشتیه ده ر ،کوڕێکت دیه وه ، وا خه ێاڵت ئه کرد لای خواوه هاتوه ،جوان و پڕ له خۆشه ویستی ،ئه گرچی کورته باڵا و قژ لول بوو به ڵام چاو پڕ تیشک و ئاشق بوو. بازه جارێ کاتێ بیرت له لای بوو به چه قوی ته ون ده ستی خۆتت ئه بڕی ،دڵت خۆش و خه مبار و ئاشق بوو.به هه ر بیانکێ کاری ده ره وه ت ئه گه ر سه ختیش بواێا ئه تکرد ، به دیتنی ئه و کوڕه زامه کانت مه رهه م ئه کریان . تا کاتێ باب زانی و له به ڕ ئابڕوی ژه نگ بردوی ، ده ره وه چوونتی قه ده غه کرد .ئه و کاته بوو که ئاره زۆی مه رگت له خۆدای ئه و هه مو به دبه ختیه ئه کرد .شه وێک پیاوێکی غه ریبه هاته ماڵ وله گه ڵ باوکت قسه ی کرد و وتی: هاتوم کوڕم به غولامی قه بووڵ که ی ، تو ئێمه ئه ناسی ،باوکت وتی: کێ له ئێوه باشتر،که نیشک ئه شێ زوو شو بکا .دوای چه ند رۆژ خۆشکه گه وره ت شوی کرد و بێ زه ماوند کار بڕاێه وه ،چه ند رۆژ له دوری خۆشکت گریای ،دوایی ئه و خۆ شکه کان و دواتر بو داوای تو هاتن و تویش شوت کرد ، شو ملهوڕ و زۆروێژ و دیسان ته ون کردن ، چه ند ساڵ رابرد مناڵێکت بوو ناوی نیای فرمێسک، فرمێسک له ته خته ی ته و ن نه یده توانی سه که وێ.
زاهد قادرمرزی
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-17-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
سهگێكی ئازا ....
سهگێكی ئازا ....
قهساب ههر لهگهل دیتنی سهگێك كه له دوكانهكهی ئهو نزیك دهبووه ، ویستی كارێك بكات كه له دوكانهكهی دوور كهوێت ، له ناكاو پارچه كاغهزێكی دی كه لهگهل 10 $ له دهمێتی ، كه له ناو كاغهزهكه نووسرا بوو كیلۆیهك گۆشت پێ بده ..گۆشت فرۆشهكه سهری سوور مابوو ،، ئهویش گۆشتهكهی كرده ناو پاكهتێكێ پلاستیكی و سهگهكه به دهمی گرت و چوو ،، ئهو كاتیش كاتی داخستنی دۆكان بوو ،، ههر زوو دوكانهكهی داخست و به دوای چوو .. سهگهكه گهیشته شهقامی سهرهكی ،، راوهستا ههتاكوو لاییتی هاتو چۆ سهوز بێت له دوای سهوز بوونی لایت ئهویش رۆیشت ،، گۆشت فرۆشیش ههر به دوای بوو ،، ههتاكو سهگهكه گهیشته وێستگهی پاسهكان و بۆ ماوهیهك لهوێ چاوهرێ بوو.. ههتاكوو پاس هات و سهگهكه سوار بوو ،، بیاوه گۆشت فرۆشهكهش كه دهمی دانهدهخرا ،،حهیر مابوو .. ئهویش به دوای كهوت و چووه ناو پاسهكه .. له دوایی كه گهیشته شوێنێك ، سهگهكهش دهستی خۆی لهسهر زهنگی پاس دانا و پاسیش راوهستا و ئهویش دابهزی ،،، پیاوهكهش كه خهریك بوو شێت بێت ،، ههر بهدوای بوو ، لهناكاو بینی كه سهگهكه گۆشتهكهی دانا سهر زهوی و خۆی بهدهرگا دادهدا به نیازی ئهوهی كه دهرگای لێ بكهنهوه .. بهلام كهس دهرگای نهكردهوه .. سهگهكهش چووه لای پهنجهره و بهسهری خۆی له پهنجهرهی دا و دوایی گهراوه پشت دهرگا ... تا پیاوێك هات و دهرگای كردهوه ،، و زۆر خۆی له سهگهكه تووره كرد قسهی ناخۆشی پێ وت ... پیاوهكهش كه ئهمهی دهبینی ههر به زوو زوو لێی چووه پێش و به پیاوهكهی وت ،، تۆ شێت بوویتی قسهی بهم سهگه دهلێی ؟
ئهو سهگه زیرهكترین سهگه تۆ چۆن خۆی لێ تووره دهكهی ؟پیاوهكهش : تۆ بهم سهگه دهلێی زیرهك ؟ ئهمه جاری دووهمێتی كه كلیلی خۆی لهبیر بكات !!
ئهنجامهكهی :
- ههر شتێكمان ههبێت ڵێی رازی نابین .
- ئهو شتهی كه تۆ به كهمی دهزانی لای كهسانێكی تر زۆر به نرخترن .
- قهدری ئهو شتهی كه ههمانه بزانین .
سهرچاوه : فان پاتۆق
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-17-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
كاوهی ئاسنگهر
كاوهی ئاسنگهر
ههبوو نهبوو. ڕۆژێ له ڕۆژان له سهردهمی كۆندا پاتشایهكی ملهوڕ ههبوو. ئهم پاتشایه ناوی زوحاك بوو. زوحاك زۆر خهڵكی ئازار دهدا و كوشتوبڕی دهكرد و كهسانێكی زۆری داپڵۆساندبوو. له سهردهمی هیچ پاتشایهكیتردا ئهوهندهی سهردهمی ئهو خهڵك نهكوژرابوو.
خهڵك ئهوهنده ڕقیان لێ بوو كه پێیان دهوت "ئاژیدههاك" واته "ماری ده عهیب".
ههرچهند ههموو كهس له زوحاك دهترسان و ئهو باكی له كهس نهبوو، بهڵام شهوێك خهوێكی بینی كه ترسی خسته دڵی زوحاك. له خهویدا كابرایهك به ناوی "فهرهیدوون" كۆت و زنجیر و شپرزهی كردووه. زوحاك دهستووری دا "فهرهیدوون" بدۆزنهوه و بیگرن. باوكی "فهرهیدوون" كه بهمهی زانی كوڕهكهی به دزییهوه نارد بۆ شوێنێكیتر. زوحاك نهیدهتوانی بیدۆزێتهوه.
زوحاك ههر بهردهوام بوو لهسهر ئازاردانی خهڵك. خهڵكهكه لێی وهڕهس ببوون، بهڵام كهس نهیدهوێرا هیچ بڵێ.
ههندێ كهس دهڵێن ڕۆژێ له ڕۆژان دوو مار لهسهر ههر دوو شانهكانی زوحاك ڕووان، ههندێ كهسیش دهڵێن دوو پارچه گۆشت بوون به شێوهی دوو مار. زوحاك ئهوانهی به نیشانهی ساحیریی خۆی دهزانی و خهڵكی پێ دهتۆقاندن.
پاش ماوهیهكی زۆر ئهو پارچه گۆشتانه بوون به برین و ئێشیان دهكرد. ئاژدیهاك لهبهر ژان و ئازار نهیدهزانی چی بكات.
ئاخری پزیشكێكی نهگریسی شهیتانئاسا پێی وت مێشكی ئادهمیزاد چارهی ئهو نهخۆشییه دهكات.
به فرمانی پاتشا ههموو ڕۆژێ دوو لاویان دهكوشت و مێشكهكهیان دهنایه سهر برینهكه.
لاوێكی زۆریان بهو جۆره كوشت.
چێشتلێنهرهكانی پاتشا لهو ههموو مرۆڤكوژییه بێزار بوون. ئاخری به دزییهوه بڕیار دهدهن له ههر دوو لاوێ كه دێته بهر دهستیان یهكێكیان نهكوژن و به نهێنی بینێرن بۆ چیا و كوێستان و له باتیی مێشكی ئهوان مێشكی مهڕ بدهن به ئاژدیهاك. بهو جۆره ههر مانگێ سی لاویان دهنارده چیا و ئهوان لهوێ به نهێنی ژیانی خۆیان دهبرده سهر.
بهكرێگیراوهكانی ئاژدیهاك به شوێن گهنج و لاودا ڕوویان دهكرده ههر شوێن و لایهك.
له گوندێكدا كابرایهكی ئاسنگهر دهژیا كه پێیان دهوت "كاوهی ئاسنگهر" و دوو كوڕی گهنجی ههبوو. بهكرێگیراوهكانی زوحاك ههردوو كوڕهكهیان پێكهوه گرت و بردیان بۆ لای ئاژدیهاك. ئاژدیهاكیش فهرمانی كوشتنی ههردوو لاوهكهی دا.
كاتێ كاوه ههواڵی كوژرانی كوڕهكانی بیست، ڕق و قین و تووڕهیی سهرانسهری گیانی داگرت. بهروانكه قایشهكهی كه ئاسنگهران دهیكهنه بهرۆكی خۆیان، كرده سهر نێزهیهك و وهكوو ئاڵایهك گرتیه دهستی كه دوایی ئهو ئاڵایه به "درهفشی كاویانی" ناوبانگی دهركرد. دووكانی ئاسنگهرییهكهی بهجێهێشت و ڕووی نایه شار.
قیڕاندی و هاواری كرد و دژ به ئاژدیهاك خرۆشا. خهڵك زۆریان پێ سهیر بوو، كهس نهیوێرابوو تا ئهو كاته دژ به ئاژدیهاك شتێك بڵێ. خهلك چونكوو له زوحاك قین لهدڵ بوون، زۆریان پێ خۆش بوو. بهرهبهره له دهوری كاوه كۆ بوونهوه. كاوه قسهی بۆ خهڵكهكه دهكرد و هانیانی دهدا.
ئاخری خهڵكێكی زۆر بوون به پشتیوانی كاوه. كاوه لهو شارهدا بهكرێگیراوهكانی ئاژدیهاكی كوشت و شارهكهی خسته ژێر دهسهڵاتی خۆی و بوو به دهسهڵاتداری ئهوێ. زێڕ و زیوێكی زۆری له خهزێنهی دهوڵهت دا به خهڵك و خۆی به چهك تهیار كرد. چوو بۆ شارهكانیتر و بهكرێگیراوهكانی دهگرت و دهیكوشتن. پهیتاپهیتا خهڵكی لێ كۆ دهبووهوه.
زوحاك كه لهو دهمهدا له "دهماوهند" بوو لهشكرێكی زۆری نارد بۆ شهڕ دژ به كاوه، بهڵام ههموویان تێكشكان.
فهرهیدوون كه دهمێك بوو له ترسی پیاوهكانی ئاژدیهاك خۆی شاردبووهوه، ناوبانگی كاوهی بیست. به دزییهوه خۆی گهیانده لای كاوه و بهسهرهاتی خۆی گێڕایهوه بۆی. كاوه ڕێزێكی زۆری لێ گرت و لهبهر ئهوهی كه ئازا و چاونهترس بوو كردییه سهركردهی سوپا و خۆی بوو به سوپاسالار.
ئاژدیهاك كه بیستی كاوه و فهرهیدوون یهكیان گرتووه، شپرزه و پهرێشان بوو. ئهمجار لهشكرێكی زۆری نارد بۆ شهڕیان. بهڵام لهشكرهكهی ئاژدیهاك ههرهسی هێنا و پرش و بڵاو بوون و كوژران. زوحاكیان گرت و فهرهیدوون فهرمانی دا له چیای "دهماوهند"دا كۆت و زنجیری بكهن.
ئاخری ئاژدیهاكیان له سزای ئهو ههموو خوێنمژی و تاوانهی كردبووی ههر له چیای دهماوهنددا كوشت.
خهڵك لهبهر ئازایهتیی كاوه و ههوڵی فهرهیدوون له دهستی ئاژدیهاك ڕزگاریان بوو و دهستیان كرد به شایی و خۆشی.
كاوه فهرهیدوونی كرد به پاتشا و خهڵك ژیانێكی ئازاد و سهربهستیان دهستپێكرد و ژینیان به خۆشی برده سهر.
سهرچاوه: www.geocities.com/dyako700
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-17-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
رِۆژ لهدواى رِۆژ خوشكهكهم رِهنگى زهرد ههڵدهگهرِاو پێسته رِووگهشه جوانهكهى چرچ وكاڵتر دهبووه لاشهى لاوازتر دهبووبهلاَم خوێندنهوهى قورئانى كردوه به پیشهى وه لهزۆربهى كاتهكانداخهریكى نوێژ كردن بوو دهستهكانى بهرزدهكردهوه بۆ ئاسمان ولهپهروهردگار دهپارِایهوه .منیش زۆربهى كاتهكانم تهرخان كردبوو بۆ خوێندنهوهى گۆڤاره هونهریهكان وكتێبى چیرۆك و وهسهیرى تهلهفزوێنم دهكرد بهشێوهیهكى لهرِادى بهدهر .ئهمانهى كهووتم پیشهم بوون لهوێشهوه هیچ پهرهستشێكم بهتهواوهتى وهبهباشى بۆ پهروهردگار جىَ بهجێ نهدهكرد.لهشهوێك لهشهوهكانى ساڵدا دواى لێبونهوهم له سهیركردنى تهلهفزوێن ئاورِم دایهوه بۆكاتژمێر بینیم شهو خهریكه ماڵئاوایى دهكات ورِۆژ دهبێته میوانمان لهولاشهوه دهنگى بانگ لهمزگهوتهكانهوه منیش لهسهر خۆ گهرِامهوه بۆ ناوجێگاى خهوتنهكهم ههر ئهوهندهى نهبرد خوشكهكهم بانگى كردم .....ووتم :بهڵى چیت ئهوىَ (نوره) بهدهنگێگى بڵند و بهسۆزهوه پىَ ووتم نابێت بهخهویت ؟دهبێت نوێژهكهت بكهیت !ئاخ ؟چیت لێم ئهوىَ ماندووم بهردهوامیش ئهمه پیشهو كارى بوو بهلاَم رِۆژ لهدواى رِۆژ نهخۆشیهكهى بهرهو سهختر دهبوو بهچهشنێك كه لهئهنجامدا لهسهر جێگه مایهوه نهخۆشیهكه سات لهدواى سات بوو بووه بالاَپۆشى تاوهكو لهیهكێك لهساتهكاندا بانگى كردم وهره ئهى خوشكى بهرِێزم ......منیش حهزم نهكرد داواكاریهكهى رِهت بكهمهوه ..ههستم بهپاكێتى ورِاستگۆیى ئهو دهكرد ...
پێم ووت :چیت دهوێت....
ووتى: دانیشه...
ووتم:ووتم ئهوه من لێره دانیشتم فهرموو....
بهدهنگێگى خۆش و بهسۆزهوه وتى : [كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ]
واته : ههموو خاوهن دهرونێك ئهبێت چێژى مردن بكات پاشان له رِۆژى دواییى دا ههموو كهسێك بهپاداشتى خۆى دهگات .
بێدهنگ بوو .... پاشان پرسیارى لێ كردم ئایا باوهرِت بهمردن نى یه ؟
ووتم: بهڵىَ !
پێ ى ووتم باشه تۆ باوهرِت نى یه كهوا بهرپرسیارین بهرامبهر بهخوا لهسهر ههموو تاوانێكى بچوك و گهوره .
ووتم : بهڵىَ .... بهلاَم خودا بهخشندهو میهرهبانه !..... تهمهنیش زۆر درێژه ...!!.
ئهى خوشكهبهرِێزهكهم...كىَ نهڵێت مردن لهناو كاوه ببێته میوانت .
برِوانه خۆ (.....) لهتۆ بچوك تر بوو بهلاَم خۆ بهكارهساتى سهیاره مرد ..... وهكىَ ... و كىَ.... ....
مردن تهمهن ناناسێ .... وهپێوهرى نى یه .
تۆزێك رِاوهستام و بهخۆمدا چومهوه تێفكریم لهكردهوهكانم ووتهى خوشكهكانم بوون به مامۆستاو منیش قوتابى
ووتهكانى بوونه زهنگێكى ئاگادار كردنهوه لهرِووچوونى خۆشیهكانى دونیا و بێ ئاگا بوون لهپهرستشهكان نقوم بووم من تهواو لهدهریاى بیركردنهوهدا نقوم بوم و رِاى وهشاندم و پێ ى ووتم : وانهزانى من ئهم قسانهت بۆ ئهكهم لهبهر ئهوهیه لهسهر جێگه كهوتم نهخێر .
رِهنگه تهمهنى من لهتۆ درێژ تر بێت رِنگه بهپێچهوانهوه .
بهردهوام بوو لهووتهكانى .....
پێم بڵىَ تۆ تاوهكو كهى دهژیت .... رِهنگه بیست ساڵى تر تهمهن
.....رِنگهسى....رِهنگهچل....پاشا ن چى....
جیاوازى نیه لهنێوانماندا ئهبێت ههموومان برِۆین و دونیا جىَ بێڵین پاشان دوامهنزڵگهمان بهههشته یان دۆزهخ ....لهپاش ووتهجوانهكانى ماڵ ئاواییمان لهیهك كردومنیش چومه سهر جێگهكهم كات ژمێر ههشتى بهیانیه گوىَبیستى زهنگى دهرگاى ژورهكهم بووم ...ئهمه كاتى ههستانى من نیه ....گریان.....دهنگه دهنگ چى رِویداوه ....؟ووتیان :بارى تهندروستى ( ) باش نهبووه بردیان بۆ نهخۆشخانه .... { إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعونَ }لهكات ژمێر یهكى نیوهرِۆ.....باوكم لهنهخۆشخانهوه پهیوهندى پێوه كردین دهتوانن ئێستا بێنه سهردانى خوشكهكهتان دیاربوو دهنگى باوكم بوو تهواو گۆرِاوو پهشۆكاوبوو....بهپهله لهماڵ دهرچوین ....بهرهو نهخۆشخانه...لهكۆێ یه؟
ئۆتۆمبیل ...!رِێگهزۆر نزیك بوو بهلاَم ئهمرۆ بۆ ئێمه زۆر دووره...رِۆژانى تر ئهم شهقامانه بۆمن زۆر دڵگیر بوون بهلاَم ئهمرِۆ نهبىَ بهندیخانهیه لهتهنیشتمهوه دایكم لهبهر خۆیهوه دووعاى خێر بۆ خوشكهكهم دهكات ....كچێكى زۆر باش بوو ....كاتهكانى بهفیرِۆنهدهدا ..!
ههر كهلهئۆتۆمبیلهكه دابهزین لهدهرگاى دهرهكى نهخۆشخانهوه چوینه ژورهوه ...بینیم ...ئهمه نهخۆشێكه دهناڵێنىَ...وه ئهمه برینداره بهكارهساتى ئۆتۆمبیل ...وهئهمهیان ههردوو چاوى نوقاوه ...ئیا ئهمانه خهڵكى دونیان یان پاشهرِۆژ؟...وێنهى سهر سورِهێنهر كهپێشتر نهم بینى بوو ..بهسهر قادرمهكاندا سهركهوتین زۆربهپهله ...دهڵێن لهژورى تایبهتى دایه لهناوهرِاستى ژمارهیهكى زۆرى خهڵك و دكتۆردا گهیشتینه بهر دهرگاى ژوورهكه .لهرِێگهى پهنجهرهیهكى زۆر بچوكهوه كهلهدهرگاى ژورهكهدا بوو بینیمان دایكم بهههرحاڵێك بوو چوه ژورهوه چونكه تهنیا رِێگه به یهك كهس دهدرا بچێته ژورهوه دایكیشم لهپاڵى دا رِاوهستابوو خوشكهكهم ئاورِێكى دایهوه بۆ دواوه .دواى دوو خولهك دایكم دایكم لهژورهكه دهرچوو فرمێسك بهچاوهكانیدا به خورِ دههاته خوارهوه دواى دایكم رِێگایان دا بچمه ژورهوه بهمهرجێك زۆر لهوىَ نهمێنمهوه .
پرسیارم لىَ كرد ....؟
بارى تهندروستیت چۆنه ؟
خۆتۆ دوێنىَ بارى تهندروستیت باش بوو چى رِووى داوه ؟
وهلاَمى دامهوه :دواى ئهوهى دهستهكانمى توند توند گوشى ئێستا سوپاس بۆ خوا گیان حاڵم زۆر باشه ...بهلاَم خوشكم دهستت زۆر سارده ...من لهتهنیشتیهوه لهسهر جێگهكهى دانیشتوم ...دهستم لهقاچهكانى كرد ...پێم ووت داواى لێبوردنت لىَ دهكهم رِنگه بێزارم كردبیت ...ووتى نهخێر بهلاَم بیرم لهو ئایهته دهكردهوه كهخواى پهروهردگار دهفهرموێت :{وَالْتَفَّتِ السَّاقُ بِالسَّاقِ * إِلَى رَبِّكَ يَوْمَئِذٍ الْمَسَاقُ} سورة القيامة .واته :كاتێك قاچهكانتان بهیهكدا دهنوسن و بهرهو لاى پهروهردگار دهكهونه رِىَ.پاشان پىَ ى ووتم :خوشكه له سهر ته كهدوعاى خێرم بۆ بكهى رِهنگه لهم رِۆژانه پێشوازى لهیهكهم رِۆژى مردنم بكهم.گهشتهكهم دووره بهلاَم تێشوم كهمه ...تنۆكهتنۆكه فرمێسكى گریان به چاوهكانمدا دههاته خوارهوه پاش ئهوهى وشهكانیم بیست ...نهم دهزانى من لهكوێم ...بهردهوام بووم لهگریان ...پاشان من گهرِامهوه بۆ ماڵى خۆمان .
لهگهڵ ئاوابونى خۆر ئهو رِۆژدا كهپرِبوو لهناخۆشى بۆ ئێمه ...بىَدهنگى باڵى كێشابوو بهسهر ماڵهكهماندا ...ههر ئهوهندهم زانى لهپرِ خزمهكانم خۆیان كرد بهماڵماندا دهنگه دهنگێكى زۆر هاوار ..... قیژه قیژ.... ئهوهندهم بیست ووتیان .... (....) كۆچى دوایی كرد......
هاوارم كرد ئهى خودایه .... ئهمه چى رِویداوه .... بێ دهسهلاَت بووم لهههموو شتێك تهنانهت لهگریانیش لهو كاتهدا ههموو یادگاریهكانم بهبیر دههاتهوه بهبیرم دههاتهوه كهقسهى جوانى بۆ دهكردم ..... رِینوى ئهكردم ..... دوعاى بۆ ئهكردم .... ئاى ... ئیمشهو یهكهم شهویهتى كه بهگۆرِ شاد هدبێت .... خوایه بهسۆزى خۆت سۆزى بهسهردا ببارێنى .... لهدواى خۆى قورئانهكهى و بهرماڵهكهى بهجێماوه .... پاشان تێر تێر گریام بهسهر ههموو ئهو رِۆژانهى كهبێ هووده لهتهمهنم رِۆشتووه پاشان زۆر زۆر پارِامهوه لهخوداى پهروهردگار كهوا رِهحم بهمنیش بكات و لێم ببورىَ......
پاشان لهناخهوه پرسیارم لهخۆم كرد .... ئهگر بهاتبایه من بمردمایه .... ئایا پاشهرِۆژم چى دهبوو ؟!.
وهلاَمم بۆ نهدرایهوه .......
الله اكبر ..... الله اكبر .... ئهوه دهنگى بانگى بهیانى یه بهرزبویهوه بهلاَم ئهمجارهیان جیاواز لهجارهكانى تر ههستم بهچێژى بانگهكه كرد و ههستام بۆ نوێژهكهم ........
كۆچكردنى ئهو بوو به پێشهوا بۆ من .
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-17-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
دایه باوکم کێ یه ؟
دایه باوکم کێ یه ؟
لیسا ئه و کچه ته مه ن ٩ ساڵه بوو که له گه ل دایکی له ماڵێکی به ته نیا دا له ناو دارستانه که دا ده ژیان، چوار ده وری ماڵه که یان دارستان و و چوڵه وانی بوو، که شه و داده هات سامێکی ماڵ و دارستانه که ی پێکه وه گرێ ده دا، بۆیه لیسا بو ئه وه ی که داوی ده وامی قوتابخانه له گهل، مونیکاو ئهنیکا و هاورێیانی دیکهی دا یاری بکات ده بوو بێته خواره وه له ماله کهی خویان نزیک به ٦٠٠ مهتر تا بگاته نێو ئه و یا ریگایه بچکوڵهی که ئهوان خلیسکێن و تهنافین و توپ توپێن و خهت خهتێنی تی دا بکهن. دایکی لیسا له خانهی پیران کاری ده کرد و ته نیا شهوانه دهگهرایهوه ماڵه وه ، بۆیه لیسای بهسهزمان زور جاران به تهنیا له مال بوو یان له ترسان دهچووه لای هاورێکانی و یان بۆ ناو یاریگهکه،
زور ئێواران پیاوی نهناس میوانیان دهبوون که ههرجاره و دایکی پێ دهوت لیسا ئهوه هاورێ مه و بابی تویه،
لیسا له نێوان وشهی باوک دا سهری لێ شێوا بوو، به راستی دهبێ باوکی کێ بێ ، بۆیه به بهردهوام له دایکی دهپرسی دایه باوکم کێ یه،چونکه له کهسانهی که دههاتن و میوانی ئهمان دهبوون هیچیان سوز و خوشه ویستی باوکانهی به م نهبهخشی بوو ، تهنیا سلاوێکی سارد و سر نهبێ ، ئهمیش دهچووه ژوه کهی خوێ و دهرگاکهی له خویی پێوه ده داو دهستی دهکرده ملی غهمه به ژانهکانی بێ باوکی یه تی، نهی ده زانی بهراستی کێ باوکی یه تی. دایم سهرگهردان بوو بۆ وهلامی ئهو پرسیاره که ئازارێکی بی کوتایی له مێشکی دا دروست کردبوو، زور جارێش ئهم پرسیارهی له دایکی دهکرد که کی باوکی یهتی به لام بی دهنگی دایکی ه وڵام نه دانهوهی ئه می زورتر دهخسته گومان و دوو دڵی یه وه، تا زیاتر به دوای چاره نوسی باوکی دا بگه ری و زیاتر له دایکی بپرسێ ، هه چهند جار و بار دایکی به تورهیی یه وه ، وهلامی دابووهوه که واز بینه له پرسیاره. به لام له گهڵ هاتنی هه پیاویکی نه ناسراو بۆ مالی ئه مان لیسا برینه کهی لێ نوێ دهبووهوه،
ئیواره یهکی روژی یهک شهمه بوو، لیسا وه کوو ههموو روژان له نێو یاریگا بچکولهکه دا له گهل هاورێیانی خهریکی یاری کردن بوو، که دایکی هات و گوتی لیسا وه ره وه ، باوکت هاتووه تهوه ،وه رهوه ، سهرهتا راچلهکی و به راستی پێ وابوو که باوکی هاتووه تهوه، به ڵام دیسان وه کوو هه موو جاران وه بیری هاتهوه که دیسان باوکێکی ساخته یه و هیچی تر ، به ترس و دو دڵی یه وه وتی دایه کام باوکمه، دایکی مه جالی پێ نه دا لهوه زیاتر قسه بکات دهستی گرت و له گهل خویی بردی یه وه بۆ ماڵه وه . کاتێک گهیشتنه ماڵهوه
له مالهوه پیاوێکی نه ناسیاو له سهر کورسی به رانبهر تهلهفزیهنهکه دانیشتبوو و به کونترولی تهلهفزیونهکه یاردی دهکرد
لیسا سلاوی کردو و وه کوو ههموو جاران به نیگهرانی یه وه چووه ژوره کهی خویی ، تهلهفزیونهکهی داگیرساند و کهوته گورینی کانالهکانی تهلهفزیونهکه به کونترولهکه، و له سه قهرهوێلهکه ی پاڵ کهوت و فرمێسک به چاوهکانی دا هاتنه خواره وه ، جار له گهل جار زیاتر ئازاری بێ باوکی جهستهی ده هروژاند و بۆ وه لامی ئهم پرسیاره بێ وهلامه دا دهگهرا، پاش ماوهیهک دایکی خویی کرد به ژووره کهی دا و هات له تهنیشتی لیسا دانیشت ، رۆڵه ههسته با بچین نان بخوین، ، لیسا له وهلامی دا وتی نا دایه برسیم نی یه ، دیار بوو ، غهمی دڵی سکی برسی تێرکردبوو، بۆ یه خویی پێ رانه گیرا وفرمیسکهکانی هه ر وه ک بارانی هه وری به هاران به سهر کوڵمهکانی دا دارژانه سهر زهوی یهکه .دایکی دستی برد و فرمێسکهکانی بۆ سری یه وه ، لیسا به گریانه وه دیسان وتی دایه بابم کێ یه ، دایکی سهرهتا بێ دهنگ بوو که زانی کچهکهی زور به کوڵ دهگری و بۆ وه ڵامی ئه م پرسیاره شهیدایه ، نهی توانی چی دیکه بهرگهی ئازاری ناو دهرونی کچهکهی بگرێ، بۆ یه به دڵێکی پر له ههنیسکه وه ، وتی رۆلهم ، لیسا ده ترسم ، لیسا رویی تێ کرد و هه زاران پرسیاری تر له دڵی دا کۆ بووهوه و وتی دایه له چی دهترسی ، بڵێ ، باوکم کێ یه ، باوکم له کوێ یه ،
دایکی وتی رۆ ڵه کهم ، ئهم ههمووساڵه بۆ یه نهم توانی تۆ ببهمه تاقیگه بۆ پشکنین تا بزانم کچی کام له و پیاوانهی که شهوێک له شهوان له گهڵ من ژیاوه ، دهترسم تۆ کچی ، یهکێک بی له و که سانهی که تهنیا شهوێکی یهک شهمه له کاتی گهرانه وه م له دیسکو ، میوانم بووه و ئیتر ههرگیز نهم دیتووهتهوه ،بۆ یه بۆ منیش زور ئهستهمه به تۆ بڵیم باوکت کێ یه، لیسا دایه پرمهی گریانیکی به کوڵ ،و دایکیشکی ژوروکهی به جێ هێشت تا له وه زیاتر فرمێسکی چاوه کانی کچه تاقانه نازدارهکهی نهبینێ ،
لیسا نه ی ده زانی چی بکات ، ئه و شه وه به دهم هه زاران ئازاره وه روژی کردهوه ، که بهیانی هاته دهرهوه له ژورهکهی ، پیاوهکه لهوێ نه مابوو ، دایکیشی چوبووه سه ر کاره که ی،
هزاران شتی ئاڵوز مێشکی تهنی بوو ، ئیتر وهلامی پرسیارهکهی بۆ گرینگ نهبوو ، هاته حه و شهکهیان و ئه و تهنافهی که له حه وشهکه بۆ جولانه هه ڵی واسی بوو ، به ستی به دارێکه وه ،تهختهیهکی خسته ژیرلاقی و ملی به په ته که دا کرد وو ، به لاق له ته خته که ی دا و پاش ماوه یه کی کورد گیانی سپارد له ناو بێ ده نگی ماڵ و حه و شه که یان دا .
که دایکی عهسر گهرایهوه ماله وه ، لاشهی بێ گیانی لیسای به دارهکه وه بینی ، هه ڵ واسرابوو ، سارد و چاوی بر گریان ، دڵی داخورپا و سام گرتی ،
دایکی نهی دهزانی چی بکات ، و چی بڵێ و ئهم غه مه گهوره ی چۆن لێک بداتهوه، ، به چاوی پر فرمێسک و دڵی پر گریانه و تهلهفونهکی له جانتاکهی دهر هێنا و ژماره 113 ی لێدا و وتی فریام که ون
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-17-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
شارى مردووان
شارى مردووان
گۆرِستانێكى گهورهو دێرینه ، بهر له زایین باو باپیرانى ئهو خهڵكه تهرمهكانى خۆیان لێره ناشتووه ، تا چاو دهبینىَ ههر گۆرِه ، شارى مردوان لێرهوه دهست پىَ دهكات لێره ههمهو جۆره گۆرێك ههیه ، ههژارو دهوڵهمهند و شاوگهدا موسلمان و گاور بىَ جیاوازى ناشتراون ، چونكه بهر له زایین ئهو خهڵكه ئاگر پهرست بوون ، گۆرِستانى ئاگر پهرستانیشى پىَ دهلێن ، سهیر نییه كه نێرگز لهسهر گۆرِهكان دهرۆیت و دیمهنێكى جوان به گۆرِستانهكه دهبهخشێت شارى مردوان ئاوهدانه خهڵكانێك دێن فاتیحه بۆ گۆرى مردووهكانیان دهخوێنن و دهرِۆن ، ههندێكى دیكه رازو نیاز دهكهن ، ههندێكیش دێن ژوانیان لێره دادهنێن و یهكتر دهبینن ، حهسهن قورئانى پیرۆزى له ژێر باله و ههموو رۆژ دێت لهسهر گۆرِى ههمینى هاوسهرى كۆچكردووى قورئان دهخوێنێت ، ماوهى ساڵێكه ئهمه كارهكهیهتى ، كهس ههندى حهسهن هاوسهرى خۆى خۆشنهویستووه بىَ شهرم ئافرهت ئاسا دهگریێت ، دیاره رۆژانێك ژیانیان گهرم بووه ، گۆرِ ههمینى قوت داو ئهم دوو خۆشهویستهى لێك جیا كردوو ژیانى حهسهن ساردو سرِ بوو ، فرمێسك بوویته ژیانى رۆژانهى ، كىَ ناوى ههمین بێنىَ فرمێسكى به هێمنى بهسهر گۆناى دێته خوارىَ و دهرژێته ژێر قاچهكانى ، خۆباشه حهسهن لهسهر گۆرِى هاوسهرى كۆچكردووى بهردهوام نوێژ دهكات 10 و 20 و 30 و بىَ ژماره نوێژ دهكات ، حهسهن سۆفیى رێگهى ههمینه ، دهگێرنهوه ههمێنى رهحمهتیش دوو بهرامبهر حهسهنى خۆشویستووه ، ههمین ئافرهتێكى بالاَ بهرزو ناوقهد باریك و شل وتهنك و لێو ههنگوینى شۆخ و شهنگ بووه ، هێنده جوان بووه مێوژى رهشى خواردبا له گهردنى دیار دهبوو ، كهس ناحهقى حهسهن ناكات .
خۆ سوهرابیش لهولاترى حهسهنهوه ، ههر له شارى مردووان بهزمێكى دیكهى ههیه ، ئارهق و وێسكى خۆى دههێنىَ و سهما دهكات ، لهو شاره كهس كارى بهكهسدا نییه ، تۆ بلێى مردووانیش سهما نهكهن و سروودى مهرگ نهخوێنن ؟ بىَ ئهوهى تاوانبار بن ، ههریهك له گۆرهكانیش مێژوویهكى ههیه لهو ولاته ، زۆر له گۆرهكانیش سهدان و ههزاران و ملێۆنان ئارهزوویان له دڵى خۆیان شاردۆتهوه ، چونكه شارى مردووان زۆر دێرینه ، گۆرى ئاگرپهرستان و موسولمان و مهسیحى و جوى تێدا ههیه ئایینى جۆراو جۆر ، بهلاَم ههر ههموویان نهتهوهیهكن كاردۆخینه ، ئێسك و پروسكهكانیش گواهى دهدهن بۆیه كه شهو دادىَ و ههموو دهنون ، مردووان له گۆر دێنه دهرو كهرنهڤالى خۆیان دهست پىَ دهكهن ، سهر ئهو گۆره پر دهبێت له ئالاَ ، ئالاَى زهردهشت ، ئالاَى دیاكۆ ، ئهوانه سهما دهكهن ، ئالاَ بهدهست سهیرى ئالاَى زیندووان ، ئالاَى نهوهكانیان دهكهن ، و جهژنى بۆ دهگێرن ، جهژنێك بۆ ئازادى و جهژنێك بۆ مهم و زینهكان ، ههموو رۆژێك جهژنه ، بیرهوهرییهك ساغ دهكهنهوه ، له ناو جهژن و ههراو هۆریاكان رۆندكى حهسهن دێته خوارهوه ، دیمهنى سهركهوتن و هاتنه خوارهوهى حهسهن بۆ شارى مردووان رۆژانهیه و بهدهنگێكى خۆش قورئان دهخوێنىَ و سهبورى دێت ، ختم له دواى ختم بۆ ههمین دهكات .
له شارى مردووان ههر كهسه به جۆرێك ژیان دهكات و به جۆرێك هاتوچۆ دهكات و كهس ئاسایشى كهس تێك نادات ، زۆرن لهو كچ و كورِانهى لێره ژوان دهبهستن و دهستى یهكیانگرتووه پیاسه دهكهن ، ئازادیش پهرتوكهكانى مێژوویى و رامیارى و كۆمهلاَیهتى و چیرۆكهكانى دوستڤیسكى و نهجیب مهحفوز و سادقى هیدایهت و شێرزاد حهسهن دهخوێنىَ .
بهلاَم گریانى حهسهن بهلاش نهبوو ، دواتر لهگهڵ گوڵیزار پیوهندى خۆشهویستى بهست ، كهم كهم هاتوچۆى بۆ سهر گۆرِستان كهمى كرد و ههمین بهرهو فهرامۆشى چوو ، ئهو ههموو جوانییهكى ههمینى له گوڵیزار دهبینى به دڵێك نا به سهد دڵ ئاشقى گوڵیزار بوو ، گوڵیزار زۆر له ههمینى خوشكى دهچوو ، ههموو برادهرانى حهسهن به ژنانى ناوى دهبهن .
ئهشقى گوڵیزار گهرمتر بوو ، به لێرامانێكى حهسهنى دهكوشت ، ئیتر ههمیشه به دواى ئهوبوو چاوهكانى بكهوێته ناوچاوى گوڵیزار ، دوو چاو تێكهل بهیهك دهبوون ، ئاگایان لهكهس نهدهما ، ئهو ئهشقه كهوته سهر زمانهكان له شارى مردوانیش ههموو پێیان زانى ، دوێنىَ شهو گۆرِ دهمى خۆى كردهوه و ههمین له دڵى گۆرِ دهرهات بهلاَم نهچووه ناو دڵى حهسهن ، دهستى سهماكهرانى گرت و تێر سهماى كرد ، ناوى حهسهنى نهدههێنا تهقهى سهرى دههات .
پێنج شهمان رۆژى ژوانى حهسهن و گوڵیزاره لهسهر گۆرِى ههمین ، ههردووكیان رادهمێنن و ههمین سهیرى ههردووكیان دهكات ، و من سهیرى ههر سێكیان دهكهم ، لهو لاتر ئاواز به جلێكى سپى و دو دارى له ژێر باڵه بهرهو لامان دههات سهیرى ههر چوارمانى دهكرد ، دههات و دههات نهدهگهیشت ، ماندو و هیلاك ببو ، منیشى هیلاك كرد ، زۆر دووره بهلاَم رۆحى له نزیكهوه سهیرم دهكات و چویته نیو جهستهم دهرناكهوێت ، خۆ له شارى مردووان ناوى من و ئاواز دێت ، دوێنىَ شهو خهونیان پێوه دیوه ، به دوو دارهو له تهنیشت من وهستاوه ، خهڵك خهونى پێوه دهبینن من خۆشى دهبهم ، به تهنیشت ئازاد تێپهریم خهریكى خوێندنهوه بوو ، لهسهر من و ئاواز ، ئاواز بووكى مهرگه له شارى مردووان ، جوانترین و سپیترین جلى له بهركردبوو ، لهمهودوا ئاوازیش بهشدارى له شایى شارى مردووان دهكات ، سهرچۆپى دهگرێت و باشترین شایى دهكات ، ئالاَى زهردهشتییهكانى له دهسته ، ئالاَى زهردهشتییهكانى لهیهقهدایه ، ئهو له ههمین و گوڵیزار جوانتره ، جوانترین كچى شارى مردوانه ، له جوانیا گۆرِ قوتى داوه ، ئاواز له مهملهكهتى رۆحى مندا دهژى و من ترسم له سهرابه ، سهیرى قهبرهكانم كرد ،له دهرهوهى گۆرِستان خۆشهویستى نهماوه ، ههموو ئهوانهى له ژێر گۆرِدا به ئارامى نوستوون ، رۆژێك خوێن له دهمارهكانیان جولهى دهكرد ، مێشكیان كارى دهركرد و ژمارهیهكیان خاوهن بهرههم بوون ، مهندههۆش بووم كه ئاوازم لهشارى مردووان بینى ، لێره ئهو غهریبه و من ئاشنام ، ههموو مردووهكان و زیندووهكانى شارى مردوان دهناسم ههندێك دێن دهسته گوڵیان له دهسته لهسهر گۆرهكان دادهنێن و ههیه خۆراك بۆ خێرى مردووهكان دێنىَ ، من شپرزهم !
ئهمرِۆ گۆرِانم بهسهداهات ، هاتنى ئاواز بۆ شارى مردوان شۆرِشێكى بهرپاكرد ، لهرزه سهرتاپاى جهستهمى گرت ، من ئاوازم بهتهواوى فهرامۆش كردبوو ، ئهو گهرِانهوهیه زیاتر ئازارى دام ، له شارى مردووان فهرامۆشم كردبوو لێرهش هاتهوه یاد ، هات دوو دار له ژێر باڵهكانى بوو ، نزیك دهبوو ، ئێمه ژماره برادهرێك دانیشتبووین ، چهند زیاتر لێم نزیك دهبۆوه دڵم خێراتر لێیدهدا لهتهنیشتم دانیشت جوانتر له جاران ، هیچ قسهى نهكرد ، زانیم زۆر گازندهى لێم ههیه ، زمانم لاڵ بوو ، نوقتم گیرا ، ورتهم لێنههات .
ههموو لێمان رامان ، بێدهنگ بووین ، دهنگ له كێلى گۆرهكان دههات له ئێمه نهدههات ، دواى ماوهیهكى درێژى بىَ دهنگى ، ههر بهبىَ دهنگى ههڵساو رۆیشت غرورله دهم و چاوى دهبارى ، پشت له من و روو له دهرهوهى شار دهرۆیشت دوور بوو ، ئیتر چاو نهیدهبینى ، بهلاَم ههر له پێش چاوهكانمه هیچ ساتێك ناكهوێته دهرهوهى كامیراى چاوهكانم ، چاوهكانم له بینینى چاوهكانى ئهودا مێژووى ههیه .
حهسهن دهزگیرانێكى نوێى دۆزییهوه خوشك شوێنى خوشكى گرتهوه ، بۆ منداڵهكانیشى پور هاته شوێنى دایك ، گوڵیزار هاته ماڵى حهسهن و پهیوهندییهكهیان له پهیوهندى پێشوو به هێزتر بوو ، ئیتر حهسهنم له شارى مردوان نهبینى وابزانم ههمین فورامۆشكراوه و له ئهرشیفى بیرهوهرییهكانى حهسهندا ههڵگیراوهو حهسهن پێویستى بهسهیركردنى ئهرشیفى كۆن نهماوه كورد راستى گوتوه كه دهلێت : نوىَ هاتن كۆن خهلاَتن ، خۆشهویستییهك یهكێكى تر قوت دهدات . ههمین كهوته ژێرخاك له پێش چاوان ون بوو له پێش دڵیش وون دهبىَ .
دواى ماوهیهكى درێژ حهسهن ئێوارهیهك به تهنیشت شارى مردوان تێپهرى سهیرى گۆرِهكانیشى نهكرد ، فاتیحهیهكیشى نهخوێند ، سێبهرى ههمین بانگى دهكرد حهسهن حهسهن ، بهلاَم حهسهن خۆى لهگێلى داو رۆیشت .
سهرچاوه : ئاوینه شكاوهكان
نووسینی سهعید مهموزینی
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-17-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
چیرۆکێکی سامناك
لهکاتی سهماکردندا مرد ... لهکاتی ناشتنیش دا ههر سهمای دهکرد
چیرۆکێکی سامناك
سهرکهوت بۆ ناو سهیارهکه، پهردهی لهسهر ڕووی لادا
پاڵتۆکهی چاك کردهوه ، تهئکیدی له جانتاکهی کردهوه
.... مۆبایلهکهی ، پارهکهی، شووشه بۆنهکهی ... هیچی لهبیر نهکردووه
ئۆتۆمبێلهکه بههێمنی دهرچوو بۆ جوانکاری ئافرهتان، چاوی گێڕا
ئۆتۆمبێلهکه وهستا، کاتژمێر 12 بگهڕێوه بۆ لامان
ئافرهت زۆرن له ژوورهوه،،، قهی ناکا من بریکارێکی بهردوام و نایابم
دهبێ خاوهن صاڵۆنهکه حیسابێكم بۆ بکات ئهگهر نا
... پێشوازیهکی گهرم، ئاڵووگۆڕی ڕووی خۆش، ترسهکه ڕۆیشت، زۆر دواناکهوین
... ئهمه حهمام زهیتی یه، سهعاتێك چاوهڕێ که
... گۆڤاری جل و بهرگ ، ههندێك ستایلی قژ، پهڕهکانی ههڵدهدایهوه، سهیری چهند گۆڤارێکی
جیاجیای دهکرد
سهعاتێك تێپهڕی، بانگی مهغریبی دا، خۆی دا بهدهستی ڕێکخهری قژ
... قژی ووشك کردهوه، بانگ تهواو بوو، کاتی نوێژ بهسهر چوو
... قژ بڕین، پاك کردنهوهی ڕوو، گوێ ی گرت له مۆسیقایێکی هێمن،
... دهنگی بانگ بهرز بوویهوه، نوێژی عیشا، خۆشی یهکه چهند سهعاتێکی ماوه
سهری خۆی دایه دهست قژ ڕێك خهر، ستایلێکی ههڵبژاردو ئهویش دهستی بهدروست کردنی کرد
... چاوێکی لهخۆی کرد لهئاوێنهکهوهو خۆی نهناسی یهوه، زهردهخهنهیهك دایگرت، کهس لهمن جوانتر نی یه
ڕهنگی لهدهم و چاوهکانی دا، ئاکاری گۆڕا ، سهیرێکی سهعاتهکهی کرد
... یهك ، پاڵتۆکهی لهبهرکرد، زۆر بهووریایی یهوهش سهری خۆی داپۆشت
...سهرکهوت بۆ سهیارهکه.. بهخێرایی بۆ ماڵهوه ، دواکهوتم
جله تایبهتی یهکانی لهبهرکرد ، شهرمی نهما، نیوهی لهشی دهرکهوت
... جلهکانی لهئاست چۆکیدا کورت بوویهوه، بهدهوری خۆیدا لهبهردهم
ئاوێنهکه دا دهخولایهوه، کهس پێشم ناکهوێتهوه
چاوهکان سهیریان دهکرد، ههموو بهئاڕاستهی ئهو، چاوه بهپهرۆشهکان لهدهوری
بوون ، نزیك دهبوونهوه لێ ی...
دهستی بهسهماکرد لهگهڵ ڕیتمی مۆسیقا، لهشی دهجووڵاند
سهمایهکهی ڕهنگاو ڕهنگ دهبوو لهگهڵ ڕهنگاوڕهنگیی گۆرانی یهکان
... کهس پێشی نهکهوتهوه، کهس لێ ی نهبردهوه
... ههموو چاویان لێبوو، ههموو باسیان دهکرد
ئهم ههموو بههرهیهی لهکوێ هێنا
ئهم ههموو شته لهکوێ فێربوو؟ ئهم ههموو گۆرانی یهی لهکوێ لهبهرکرد؟ ههموو وهڵامهکه دهزانن
چیتر سهمای نهکرد ،کهوته سهر زهوی، هات و هاوار بهرز بوویهوه
ئافرهتهکان بهپاڵنانهوه هاتنه سهر شانۆ، بانگیان کرد و وهڵامی نهدانهوه، جووڵاندیان و
جووڵهی نهکرد ،،، هات و هاوار بهرزبوویهوه، ههڵیان گرت ، ئاویان هێنا، دهم و چاویان سڕی،
دایك و خوشکهکان دهستی بهگریان کرد ، شین و ڕۆڕۆ بهرزبوویهوه
باوك و برا هاتن
کارهکان تێکهڵاوبوون ، خۆشی بوو بهخهم ، پێکهنینهکان بوون بهگریان، ههموو شتێك وهستا
جلیان لهبهرکرد ... شوێنه دهرکهوتووهکانی لهشیان داپۆشت
پزیشك هات ، دهستی گرت، گوێگرهکهی خسته سهر سینگی ئهو
تۆزێك سهری خۆی نهواند ،ووشهکان لهدهمی دهرچوون ...
مرد ... ئهو کچه مرد
گریان بهرزبوویهوه، فرمێسكهکان جۆگهیان گرت...
دایك خۆی بهسهر کۆرپه جوانهکهی دادا
باوكی دهم و چاوی شاردهوه لهنێوان دهستهکانی، براکهی نازانێ چی بڵێ
تهواو دایکه تهواو
لهناکاو دایك ههستایهوه بهسهرسامی ، هاواری کرد، کچهکهم جووڵا، ههموویان
سهیریان کرد
شێت بوویت ؟! ئهو مردووه ... دکتۆرهکه ووتی
باوك و براو خوشکهکان چوون بۆ لای دایك
دیمهنهکه زۆر سامناکه ، زۆر بهئازاره
دایکهکه کهوته سهر زهوی...
خوشکهکان کۆنتڕۆڵی بیرو هۆشیان لهدهست دا...
براکه هاواری کرد .. نا .. نا .. مهحاڵه
باوكهکه داما، براکهی گرت، بهیهك دهنگ خوشکهکان
چوونه دهرهوهو دایکیان ههڵگرتبوو
ههندێك ئافرهت هاتن و ئاماده بوون
سهیری تهرمهکهیان کرد، فرمێسکهکان سڕبوون، یهکێكیان دهستی خۆی
خسته سهر سهری خۆی ...
ووشهکان لهدهمی دهرچوون: عهیب و شوورهیی ، عهیب و شوورهیی
بهپهله چوو بۆ لای باوکهکه، دهبێ ئهم ڕووداوه بپۆشرێ و کهس پێ ی نهزانێ
، باههرلێره بیشۆن
ئهمه حهیا چوونه ، خهڵك چیمان پێ دهڵێن
باوکهکه سهری خۆی نهواند ... بهڵێ ، بهڵێ
إنا لله وإنا إليه راجعون ...
مرده شۆریان هێنا، تاتی شۆردن ئامادهکرا، کهفهن و بۆنهکان ئامادهکران، ئاویان هێنا
کوانێ تهرمی ئهم کچه؟
ئامۆژنهکهی لهبهردهمی بوو، دهرگاکهی کردهوه
کچهکه لهسهر تات دانرا بوو به پۆشهرێکی ئهستوور داپۆشرابوو...
لهپاڵ ئهویش دایك فرمێسکهکانی دهسڕیهوه...
کاغهزێکی بهدهستهوه گرت، ناو..... تهمهن: ههژده ساڵ
هۆی مردن : وهستانی لهناکاوی دڵ...
ههستی به خهم کرد، ووشهی دڵنهوایی دهربڕی بۆ ههموو لایهك
پهردهکهی لادا، خهمهکهی بوو بهتووڕهیی، بۆ ئاوهها جێتان هێشتووه؟
ماسوولکهکانی ڕهق بوون، چۆن کهفهنی کهین ...
کهس نهیتوانی وهڵام داتهوه، تۆزێك بێدهنگ بوون...
مرده شۆرهکه زیاتر تێك چوو، دهنگی دایکهکه بهفرمێسکهوه هات...
ئاوهها نهبوو کاتێك مرد، ئهم حاڵهتهی وهرگرت پاش کهمێك کات دوای مردنی
کهوته سهرزهوی شانۆکه کاتێ سهمای دهکرد
تهرمێكی ساردوو سڕو خاوومان ههڵگرت ئهوکات، دکتۆر هات،
ڕاپۆرتهکهی نووسی...
ئهوکات زانیم کچهکهم لهدهست داوه به دڵنیایی، خۆم خسته سهر تهرمهکهی
دهستم کرد بهماچ کردنی، دهگریام، کاتێك ههستم کرد دهستی ڕاستی بهرزبوویهوه
دهستی چهپیشی چوو بۆ دواوهی، وهقاچی چهپیشی بۆ دواوه چوو
حاڵهتی سهماکردنی وهرگرت!!!!!!!
ساتهکه تۆقاندمی، هاوارم کردو کهوتمه سهرزهوی
کاتێك خۆم دۆزیهوه لهژوورهکهم و کچهکانم لهدهوروبهرم بوون و دهگریان
دهستی کردهوه بهگریان ، من هۆکاری پهروهردهی ئهم کچهبووم
من ههڵم خهڵهتاند و تێکم دا، هاوار بۆمن و هاوار بۆئهو له سزای خودا ... هاوار بۆ باوكی و
بۆههموومان
حهزی لهسهماو گۆرانی بوو، پاشانیش مرد...
دواییش دهشاردرێتهوه له گۆڕهکهی.... خوایه ڕوحمی پێبکهی ، خوایه ڕوحمم پێ بکهی
خوایه لێ ی خۆش ببه...
ههوڵدان بۆ ئاسایی کردنهوه جهستهکهی... بهڵام ئهنجامهکهی فهشهل بوو
مردووشۆرهکه توانایهکی گهورهی بهکارهێنا بۆ کهفهن کردنی...
لهساتێكی بێ دهنگی و دوور لهچاوهکان، جهنازهکهیان برد بۆ گۆڕستان...
ئا لهوێدا باوك وبراو نزیکهکان نوێژیان لهسهرکرد...
بهڵێ ، کهفهن کراو ئهو لهحاڵهتی سهماکردن بوو
خوایه جێگیرمان کهیت لهکاتی مردن
باکۆتایی ژیانمان بهشایهتمانهوه بێت:
أشهد أن لا إله إلا الله وأن محمداً رسول الله
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
06-23-2012
|
|
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
كورتەچیرۆك "كاكە موراد".عەلی ئەشرەف دەرویشیان
كورتەچیرۆك "كاكە موراد".عەلی ئەشرەف دەرویشیان
کاکه موراد چومبهتانی بۆ جارێکی تر پارهکهی ژمارد. سهیری دهورووبهری خۆی کرد. به وردی سهرنجی پارهکانی دا تا دڵنیا بوو کهم نهبوەتهوه.
به خۆی گوت:"تا ساڵێکی تر خوا گهورهیه، ئێسته خهرجیدهکهین. کێ دهمر ێت و کێ دهمێنێ! خوا کهر یمه."
دووکانی تهنهکهسازی دۆزییهوه و سهیری سۆمپاکانی کرد.
قسهی ژنهکهی بیرکهوتهوه:"پیاوهکه وهکوو خواپێداو سۆمپایهک بکڕه تا لهم دهموودووکهڵی سۆمپا دار ییه ڕزگار بین. زستانی ئهمساڵ زۆر سارد ئهبێت، مناڵهکانمان ئهخنکێن."
یهکێک له سۆمپاکانی ههڵبژارد و له تهنهکهسازەكە، که له دەری دووکانهکەیدا له ژێر خۆرهتاوی پاش نیوهڕۆ دانیشتبوو، پرسی:" نرخی چهنده براکهم!"
- چهنێک ئهدهیت؟ ئیشهڵڵا حهڵاڵه!
- وهڵڵا پارهی قهرزه، حهڵاڵ و حهرامی نازانم. ڕهنگه حهڵاڵ بێت.
کاکه موراد که ماندووببوو، له دووکانهکه دانیشت و کیسه تووتنهکهی دهرهێنا و خهریکی پێچانهوهی جگهرهیهک بوو.
کو ڕ ێکی منداڵ له نێو کۆڵانهکهدا گمێزیدهکرد.منداڵێکی تر که له ئهو گهوره تر بوو، به زلله له سهر و ملی دهدا.
تهنهکهسازهکه که سهیری منداڵانی ناو کۆڵانی دهکرد له کاکه مورادی پرسی:" چلۆن ئهم پارهت هێنا ؟"
- وهڵا گێرووکێشهی زۆره ... مانگونیو ێک به شوێنیهوه بووم تا دووسهدوپهنجاتمهنم دهسکهوت. ئهبێت ساڵێکی تر سێ سهدوپهنجاتمهن بدهمهوه. خوا گهوریه کێ دهمر ێت و کێ دهمێنێ! غووڵامهشهلی دراوسێمان پار دووسهدوپهنجاتمهنی گرت، ئهمساڵ نهیتوانی سێ سهدوپهنجاتمهنهکه بداتهوه، ئێستا بووهته چوارسهدو ههشتا تمهن. ئهرێ براکهم! خوا جۆریدهکات! خودا خۆی سهبهب درووست ئهکات! ئێستا پێم بڵێ نرخی ئهم سۆمپایه چهنده؟
- سی تمهن، لهگهڵ لوولهوزانوو.
- برار باوهم! چ گرانه!! بۆ من کهمتر داینێ. له لای گاماسیاوهوه هاتووم.
- بڕوابکه ئهوه مایهکهیهتی. لەوە کهمتر قازانجێکی بۆ من نییه. به گیان مناڵهکانم ڕاستت پێدهڵیم!
تهنهکهسازهکه دهستێکی به چاوهکانیدا هێنا :" باوکهکهم ! پێنج تمهنیشی پێشکهش. نۆشی گیانت! بیبه ماڵهکهتی پێ گهرمکه."
کاکه موراد ئهپاڕاوهوه:" تۆ (قمری بنی هاشم) تۆ (ذوالفقاری علی) دهتمهنیم پێ بهخشه."
تهنهکهساز به تووڕهییهوه گوتی:"مامۆ! بۆ چی سو ێندم ئهدهی، بێدینت گیرهێناوه. باشه برا، حهوت تمهنیشی مهده."
- برار باوهم!! ئهو سێ تمهنهکهیشی پێم ببهخشه. ئەمەوێ بۆ مناڵهکانم نوقڵ بکڕم. با ئەوانیش دۆعای خێرت بکهن.
- باشه مامۆ گیان! ئهمڕۆ سفتاحم نهکردووه. ئیشهڵڵا دهستت خێربێ!
- دهستم خێره. شهرت بێ تا ئێواره سهد دانهی تر بفرۆشی.
کاکه موراد کهڕهتێکی تر سهیری سۆمپاکهی کرد. که دهستی هێنا به دهوری سۆمپاکهدا، دهنگێک وهکوو دهنگی بڕبهن که دهیهێنی به ئاسندا دهبیسرا. دهستی هێنا به ههموو چاڵ و کونهکانیدا. له دوورهوه سهیر ێکی تری کرد. ههڵیگهڕاندهوه و له بهر تیشکی ههتاودا جوان وردی بووهوه. شتێکی نهدۆزیهوه. کیسهی پارهکهی دهرهێنا. له سهر خۆ پشتی له تهنهکهساز کرد و پهنجاتمهنی پێدا.
سهیر ێکی سهر زهوییهکهی کرد. کیسهکهی له سهر خۆ ههڵگرد و لە گیرفانی نا. بۆ دڵگهرمی له دهرهوهی گیرفانهکهی دهستی له کیسهکه کرد.
تهنهکهساز پارهکهی گرت :" بهزیابێت! خێری لێ ببینی."
- تۆیش له پارهکهی خێرببینی، براکهم!
سی تمهنهکی گرت و بهو شێوه خستیهوه نێو کیسهکهی.
کاکه موراد بۆ مناڵهکانی نوقڵ و بۆ ژنهکهیشی قهوارهیهک چیتی گوڵداری کڕی. سۆمپاکهی گرته کۆڵ و کیسهی نوقڵ و پارچهکهیشی له دهست.
گهیشته نزیک گاماسیاو. ئاسمان پڕ ببوو له ههور. ئاوهکهیش لێڵترببوو و هاتبووه سهر.
پانتۆڵهکهی دهرهێنا و خۆی ڕووتکردهوه. کراسهکهیشی بهسته دهوری کیسهکهی و لە بان سهر ی دانا و ڕۆیشته ناو ئاوهکه. ڕ ێگهی ههمیشهی پهیداکرد و بهرهو پێش چوو. بهرهو ئاوییهکایان که له دوورهوه دهبینرا. پێستی لهشی وهکوو مامری ئاوڕووتکراوی لێ هاتبوو. ئاوهکه زۆر سارد بوو. وهکوو ئهوهی له ژێرهوه دهکوڵا و دههاته سهر.
بڕێ کات پێی بهرهو خوار ئهچوو. پێی له زهوی دهبڕا و بهم لاو بهولا دهکهوت.
سۆمپا و کیسهکهی قایم گرتبوو. دوودڵ بوو. پای له زهوی بهرز کردهوه و بهرهو پێش چوو.
ئاو تا ژێر چهناکهی دهگهیشت. ئهو کاتهی که له دێیهوه هاتبوو ئاو تا سهر سینگی دههات. پێی بهرزکردهوه و له سهر ئاو ڕاوهستا. بهڵام خێرا پێی گهیاندهوه بن چهمهکه. ههنگاوگهلێکی ههڵگرت و بهرهو پێش چوو.
ئاوایی له دوورهوه نهدهبینرا. ئاوهکه بهر چاوی گرتبوو.
خولینهوهی پڕهێزوتوندی ئاو، پای له زهوی جیاکردهوه و چهند ههنگاوێک بهرهو خواری برد، بهڵام کاکه موراد به تێکۆشانێکی زۆر خۆی گرتهوه.
کهوته سهر بهرز ییهکی سفت و سهخت. سهری دهرهاورد، ئاوکه تا سهر شانی ئهگهیشت. پشوویەكی دا. دهستهکانی سڕبووبوون. دهستهکانی به هێزێک که هی خۆی نهبوو، سۆمپاکهی گرتبوو، وهک ئهوهی بڵێیت کهسێکی تر سۆمپایهکهی گرتووه.
شهپۆلێکی تر پای له زهوی جیاکردهوه و خستیه ناو چاڵێکی قووڵ. سهری کهوته ژێر ئاو و خێرا هێنایەوە دهر. به توندی دهقۆزی. سۆمپاکه له دهستی جیابووهوه، خێرا سۆمپاکهی گرتهوه. سۆمپاکه پڕببوو له ئاو، بهم بۆنهوه بهرهو ژێر ئاو دهکێشرا. کهوته شو ێن سۆمپاکه و تێدهکۆشی تا له ئاو بیهێنێته دهرهوه. بێ ئهوهی ئاگای له خۆ بێ، به ناو ئاوهکهدا دهکێشرا. تەنیا ئهوهی دهزانی که ئهبێ سۆمپاکهی دهربێنێت و له بان سهری بگر ێت.
کیسهی کراسهکان هیشتا به دهستیهوه بوون.
شهپۆلێکی تر بهرهو پێشی برد. پای له بان ڕیخه خزهکانی بن چهمهکه دانا و کهوته ژێر ئاو. خێرا خۆی دهرهێنا و قۆزهیهکی کرد. ڕهشوکهوه ببووهوه.
ههنسکێکی دا، گەرچی جێگەی هەناسە كێشان نهمابوو. ههموو شوێنێک ئاو بوو و بهرهو پێش دهکێشرا. ئهو کاتهی وه بیر کهوت که له دێڕی بانکدا، خهڵکی بهرهو پێش زۆریان لێدهکرد.
شهپۆلێکی به هێزی تر پای له زهوی جیاکردهوه. چهند قوم ئاوی خواردهوه. سۆمپا و کیسهکه له مستی بوو.
هاوار ێکی بێدهنگانهی کرد و کهوته ژێر ئاو.
ئهو کاتهی خهڵکی چهند دێ خوارتر تهرمهکهیان له ئاو گرت، هێشتا کیسه و سۆمپاکهی به دهستهوه گرتبوو.
هاوینی2703
پۆلی فێر کاریی ئهنجومهنی فهرههنگی- ئهدهبیی مهریوان
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
|
|
مجوز های ارسال و ویرایش
|
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
اچ تی ام ال غیر فعال می باشد
|
|
|
اکنون ساعت 04:38 PM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.
|