گیاه گل نسترن
این
گیاه به خاطر ظرافت و عطرش به صورت اهلی در خانه ها پرورش پیدا می كند.
گل
نسترن از دسته گلهایی است كه موارد درمانی متعددی دارد. خود گل
نسترن در عوارض پوستی مورد استفاده قرار می گیرد. از روغن دانه این
گیاه به عنوان شاداب كننده پوست و تقویت كننده پیاز مو استفاده می شود. هم گل این
گیاه و هم دانه آن منبع ویتامین C است.
ثمر این گل بعد از ریختنش به صورت گرد و قرمز رنگ پیدا می شود كه اصولاً كاربرد دارویی دارد و بیشتر به صورت دم كرده از آن استفاده می شود. همچنین باعث تقویت سیستم دفاعی بدن می شود.
گل دهی این
گیاه از اواسط اردیبهشت شروع می شود و تا آخر پائیز ادامه دارد. نحوه استفاده صحیح از آن بدین گونه است كه بعد از چیدن، گلها باید در جای مناسبی خشك شوند تا بو، عطر و خاصیت دارویی آن از بین نرود و اگر قرار است كه بعد از ریختن گلبرگها از دانه این
گیاه استفاده شود باید ناخالصی های آن را از بین برد و بصورت خالص مورد استفاده قرار داد.
نسترن کوهی منبع غنی ویتامین c
نامها و تیره گیاه
نام گیاه: نسترن کوهی, گل سرخ وحشی, گل سرخ بری , گل باغی یا گل باخی - گل محمدی
نام محلی: در کردستان شیلان یا دلیق گویند.
نام محلی : در آذربایجان گیلدیک
نام علمی: Rosa canina L.
نام انگلیسی: Dog rose – pig rose
تیره: گل سرخ Rosaceae
تاریخچه
نسترن کوهی از گیاهان دارویی ارزشمندی است که مردم اکثر سرزمینها از میوه های این
گیاه برای درمان بعضی از بیماریها استفاده می کنند. از میوه
نسترن کوهی میوه بدون دانه و حتی از دانه آن به عنوان دارو یاد شده است.میوه این
گیاه سرشار از ویتامین C است و سایر ویتامینها را نیز دارا می باشد و برای جبران کمبود ویتامینهای بدن استفاده می شود.
در برخی از کشورها از میوه های
نسترن کوهی مربا یا مارمالاد تهیه می کنند مواد موثره این
گیاه سبب کاهش اسید اوریک و معالجه ناراحتیهای ناشی از نقرس می گردد. از این مواد همچنین برای مداوای تورم کلیه و مجاری ادراری استفاده می شود. روغن دانه های
نسترن کوهی در صنایع بهداشتی و آرایشی مورد استفاده فراوانی دارد. صرف نظر از خصوصیات دارویی این
گیاه جنبه های زینتی آن در فضای سبز (بخصوص در مناطقی که از نظر شرایط آب و هوایی و خاکی از وضعیت خوبی برخوردار نیستند) در خور توجه بوده و حتی در اغلب اوقات به عنوان پایه برای رزهای زینتی مورد استفاده قرار می گیرد. این
گیاه پراکنش زیادی در کشور دارد و حتی در بعضی نقاط به عنوان علف هرز در مزارع رشد می کند.(7)
خصوصیات گیاهشناسی
اختصاصات ظاهری گونه
نسترن کوهی گیاهی درختچه ای و چند ساله است و بطور خودرو در مناطق خشک روی صخره ها و حتی در بوته زارها می روید. ارتفاع آن متفاوت و بسته به شرایط اقلیمی محل رویش 3 – 0.5 متر است. ساقه آن مستقیم و استوانه ای شکل است و انشعابات متعددی دارد که
گیاه را پرپشت و استوانه ای شکل می سازد، ساقه ها پوشیده از خارهای خمیده یا قلابی شکل می باشد.
[IMG]http://**********/images/c5gwql4uzjx5ihtyytk.jpg[/IMG]
برگها مرکب شانه ای و دندانه داربوده, تعداد برگچه ها فرد و بین 5 تا 11 عدد است. برگچه ها روی دمبرگ مشترکی به طول 2-7 سانتی متر قرار می گیرند. هر برگچه صاف و کبود رنگ بوده , گاهی روی رگبرگ کمی کرک وجود دارد و در رگبرگهای پشت برگچه تارهای غده ای وجود دارد.برگچه ها دارای دندانه های اره ای نوک تیز کشیده رو به بالا می باشند.
گلها معطر, به قطر 2-8 سانتی متر بوده و به دنبال یکدیگر بر روی ساقه ظاهر می شوند،دارای یک پایک صاف و کم و بیش خزی به طول 0.5-2.5 سانتی متر و گلبرگها سفید یا صورتی رنگ هستند . کاسبرگها شانه ای پس از ریختن گلبرگها برگشته و معمولاً بعد از رسیدن میوه خزان کننده خامه بدون کرک یا دارای مقدار کمی کرک می باشد.
میوه آن گرد یا تخم مرغی کوزه ای شکل , کشیده , صاف با رنگ قرمز روشن (در مرحله رسیدگی کامل به رنگ قرمز تیره مایل به قهوه ای) که سینورودون نام داردو دانه ها در داخل آن قرار دارد. پس از انجام عمل لقاح در گل، جدار برجستگی کوزه ای شکل ضخیم و قرمز رنگ شده ، مواد مختلف ذخیره می نماید و Cynorrhodon نامیده می شود. (نام Cynorrhodon به تفاوت به نهنج فرو رفته و کوزه ای شکل اطلاق می گردد). جدار داخلی قسمت کوزه ای شکل، دارای الیاف باریک، نازک و ابریشمی است و در آن فندقه های متعدد بیضوی زاویه دار و بسیار سخت جای دارد که میوه حقیقی
گیاه هستند.
[IMG]http://**********/images/pdbjlvi0scsx1ysd06lz.jpg[/IMG]