گرمازدگی ، آشنائی با گرمازدگی و روشهای درمان گرما زدگی

[امیر عباس انصاری]

گرمازدگی ، آشنائی با گرمازدگی و روشهای درمان گرما زدگی

بدن انسان بطور عمده توسط منبسط ساختن عروق سطحی پوست و تعریق دمای افزایش یافته بدن را كاسته وسبب تنظیم و كنترل گرمای بدن می گــردد.

اما در آب و هوای مرطوب عملكرد تعریق مختل و كند شده و بدن دیگر قادر به خنك ساختن خود نمیباشد. دو عـامل فعالیت بدنی شدید و طولانی مدت و آب و هوای گرم مسبب بیماریهای مربوط به گرما هستند. همچنین زمانیكه فرد دچار كم آبی در بدن خود میگردد در معرض عوارض گرمای زیاد قرار خواهد داشت زیرا در این حالت غلظت خون بدن افزایش یافته و جریان خون كند میگردد كه سبب اختلال در عملكرد ارگانهای بدن می شود.

عوارض ناشی از گرما به قرار زیراست:

-1 گرمازدگی خفیف
در این حالت بدن بشدت عرق كرده و حجم خون كاهش می یابد.

علایم: تعریق شدید-ضعف-سرگیجه-سردرد-حالت تهوع-استفراغ-افزایش ضربانقلب-كاهش فشار خون-پوست مرطوب،سرد و رنگ پریده-افزایش درجه حرات مركزی بدن تا 39-38 درجه سلسیوس.

درمان: انتقال بیمار به یك مكان خنك و سایه-دادن مایعات به بیمار برای جبران كم آبی بدن. برای جبران نمك بدن نیز باید اندكی نمك (به نسبت یك قاشق چای خوری نمك در یك لیتر آب) به آب اضافه كرد- لباسهای فرد گرمازده را در آورده و یك ملحفه مرطوب دور بدن وی بپیچید و یا توسط باد بزن مصدوم را باد بزنید.

-2 گرمازدگی شدید
این حالت بسیار خطرناك بوده و خطر مرگ را نیز میتواند در پی داشته باشد. در این حالت حرارت مركزی بدن از 40.5 درجه سلسیوس فراتر میرود. در این وضعیت اغلب ارگانهای بدن در معرض آسیببافتی قرار میگیرند. گرمازدگی شدید یك وضعیت اورژانس بوده و دمای بدن فرد گرمازده باید سریعا كاهش یابد. عدم درمان گرمازدگی شدید به تشنج، كما و مرگ منجر خواهد شد. گرمازدگی شدید علاوه بر اثرات سوء آن بروی سیستم عصبی همچنین كبد، كلیه ها، قلب و عضلات را نیز در معرض آسیب قرار میدهد.

علایم: پوست قرمز رنگ، داغ، رنگ پریده وخشك-ضربان تند و قوی-سردرد ضربانی-پریشانی و سرگیجه-تنفس كم عمق-مردمك چشم ممكن است متسع شده و به نور واكنش نشان ندهد.

عوامل ایجاد كننده: قرار گرفتن در زیر آفتاب به مدت طولانی-فعالیت شدید بدن-كم آب شدن بدن.

درمان: تلاش برای كاهش حرارت بدن باید بسرعت انجام گیرد: بیمار را به مكانخنك و سایه انتقال داده و لباسهایش را از تن جدا كنید. روی دستها و پاها آب خنك ریخته و یا یك ملحفه خیس را دور بدن مصدوم بپیچید- بیمار را در معرض باد قرار دادهو یا توسط پنكه و یا باد بزن اقدام به خنك كردن وی كنید. هنگامی كه روی دستها و پاها آب میریزید حتما دستها و پاها را شدیدا ماساژ دهید تا خون خنك شده به سمت نواحی مركزی بدن رانده گردد.

-3گرفتگی عضلات
همان گرفتگی عضلات میباشد كه عاملآن گرما میباشد. این حالت پس از فعالیت شدید بدنی ایجاد میگردد. درمان آن خوراندن مایعات كافی همراه با اندكی نمك (به نسبت 4/1 قاشق چایخوری نمك در یك لیوان آب) به مصدوم و انجام حركات كششی پس از آن میباشد.

-4سنكوب گرما
این حالت نوعی غش خفیف میباشد كه به علت فعالیت شدید در آب و هوای گرم ایجاد میگردد. بدن در تلاش برای افزایش دفع گرما از بدن اقدام به منبسط ساختنعروق سطحی پوست میكند اما هنگامی كه این مكانیسم بسرعت انجام میگیرد سبب كاهش جریان خون به مغز گشته و حالت غش را ایجاد میكند.
علایم: سرگیجه- سردرد- افزایش ضربان قلب- حالت تهوع- استفراغ- غش و بی هوشی.

درمان آن مانند درمان گرمازدگی خفیفمیباشد.

5-عرق سوز
در این حالت نواحی خاصی در بدن (معمولا نواحی پوشیده شده توسط لباس) دچار خارش و سوزش شدید میگردد. این حالت بیشتر در آب و هوای گرم و مرطوب و در افراد خردسال، دارای فعالیت شدید، بیماران بستری و تب دار مشاهده میگردد. این عارضه معمولا پس از چند روز بخودی خود بر طرف میگردد. هنگامی كه تعریق بدن افزایش می یابدعرق به سلولهای سطح پوست آسیب وارد ساخته و یك سد در مقابل خروج عرق ایجاد میكند. بنابراین عرق در زیر پوست به دام افتاده و تجمع می یابد. در این حالت برآمدگیهای ریزی روی پوست ایجاد میگردد. هنگامی كه این برآمدگیهای جوش مانند ریز میتركند محتویات عرق تخلیه گشته و فرد احساس سوزش میكند.

درمان: هیچگاه از مواد كاهش دهنده تعریق و یا پودر بچه استفاده نكنید این عمل تنها علایم را تشدید میكند. تنها از لوسیون كالامین (CALAMIN) و یا كرم هیدروكورتیزون (HYDROCORTISON 1%) استفاده كنید.

[امیر عباس انصاری]

خطر گرمازدگی : سالمندان بیشتر مراقب باشند

جام جم آنلاين: هر ساله در فصل تابستان موج گرما افراد را تحت تاثیر خود قرار می دهد و بسیار از افراد دچار گرمازدگی می شوند.
در این میان سالمندان ، کودکان و مبتلایان به برخیبیماری ها ی خاص بویژه بیماران تنفسی گروههای آسیب پذیرتر محسوب می شوند که نیازمند مراقبت و توجه بیشتر هستند اما سالمندان به سه علت در معرض خطر قرار دارند.
دلیل اول تغییرات فیزیولوژیکی است که با افزایش سن در بدن آنها رخ داده باعث افزایش خطر گرمازدگی می شود.
همچنین احتمال وجود بیماری های مزمن در افراد سالمند بیشتر است و دلیل سوم این است که افراد مسن احتمالا بیش از سایرین دارو های مختلف مصرف می کنند. همه این عوامل به تاثیر پذیری این گروه از گرما کمک می کند.
بنابراین لازم است سالمندان توصیه های ارائه شده در این خصوص را جدی بگیرند و در واقع با اقدام پیشگیرانه خود را از خطر گرمازدگی حفظ کنند. برخی از این توصیه ها عبارتند از :
- کاهش فعالیت بدنی در محیط بیرون. این روزها زمان مناسبی برای پیاده روی طولانی مدت یا کارهایی مثل باغبانی و غیره که مستلزم قرار گرفتن به مدت طولانی در هوای گرم است ، نیست.
- پوشیدن لباس های نخی و سبک
- نوشیدن مقادیرکافی مایعات بخصوص آب ؛ بیماران نارسایی قلبی که به توصیه پزشک باید کمتر آب بنوشند بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنند.

- دوش گرفتن با آب ولرم - خنک نگه داشتن محیط داخل ساختمان

توجه به اقدامات پیشگیرانه ضروری است زیراگرما زدگی بسرعت اتفاق می افتد. این حالت با قرمز شدن ناگهانی ، احساس ضعیف شدن نبض و در برخی موارد انقباضات عضلانی مشخص می شود.
لازم است درچنین وضعیتی هر چه سریع تر فرد را به مرکز درمانی برسانند تا فورا اقدامات پزشکی در مورد او صورت گیرد.

[امیر عباس انصاری]

دوغ و شربت آبلیموی خنك بهترین درمان گرمازدگی است

معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی گفت: دوغ و شربت آبلیموی خنك، بهترین راه درمان گرمازدگی در فصل تابستان بوده و ترجیحا بهتر است خانگی و دست ساز باشد.

معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی گفت: دوغ و شربت آبلیموی خنك، بهترین راه درمان گرمازدگی در فصل تابستان بوده و ترجیحا بهتر است خانگی و دست ساز باشد.
دكتر امام هادی ‌با بیان این كه گرمازدگی یك اصطلاح كلی است و بهتر است به جای آن صدمه حرارتی را عنوان كرد، گفت: زمانی كه بدن در معرض حرارت قرار گرفته و دچار آسیب می‌شود، عملا در اثر گرما فرد دچار گرمازدگی شده یا این كه به فرسودگی گرمایی مبتلا می‌شود كه علائم این دو با هم متفاوت است.
وی درباره گرمازدگی توضیح داد: زمانی كه بدن قادر به دفع حرارت اضافی نباشد، در نتیجهحرارت در بدن باقی مانده و بدن شروع به داغ كردن می‌كند، این افراد دچار تب شدیدی ‌شده و درجه حرارت آنها به ۴۲ درجه هم می‌رسد.
دكتر امام هادی در ادامه افزود: افراد گرمازده پوست بدن و زبانشان خشك است و دچار قرمزی و برافروختگی می‌شوند. معمولا افراد پیر و یا افرادی كه دچار صدمه مغزی شده‌اند به خصوص در حجاج مسن این عارضه مشاهده می‌شود.
وی تصریح كرد: افرادی كه در گرمای شدید فعالیت می‌كنند، دچار گرمازدگی می‌شوند به ویژه نوزادانی كه دچار سرما خوردگی شده‌اند و تب مختصری دارند. گاهی مادران به علت این كه سرما خوردگی كودك تشدید نشود، او را در زیر پتو قرار می‌دهند كه این امر سبب تداوم تب شده و نوزاد دچار گرمازدگی می‌شود.
امام هادی با بیان این كه كودكانی كه دچار گرمازدگی شده‌اند، باید پاشویه شوند، اظهار كرد: هنگامی كه كودكی دچار تب شدید می‌شود باید بلافاصله شكم و پشت نوزاد را با آب ولرم شستشو داد و نباید برخلاف تصور غلط مردم از الكل استفاده كرد.
وی یادآور شد: فردی كه در معرض گرمای شدید عرق می‌كند آب زیادی از بدنش را از دست می‌دهد و به علت تبخیر و ادرار زیاد نمك بدنش كاهش یافته و دچار فرسودگی گرمایی می‌شود.
امام هادی با بیان این كه فرسودگی گرمایی باعث مرطوب شدن و عرق كردن پوست بدن فردمی‌شود

اذعان داشت: بدن این افراد اصلا داغ نیست و فشار خون پایین و نبض كندی دارند، تشنه نیستند و گفته می‌شود تنظیم آب و الكترولیت‌های بدنشان به هم خورده است كه در صورت عدم رسیدگی به بیمار احتمال مرگ آنها بالاست.
وی درباره فرد گرمازده توصیه كرد: برخلاف فرسودگی گرمایی، فرد گرمازده بسیار تشنه و بدن داغی دارد و باید به سرعت خنك شود، تشنگی بیمار با مایعات خنك به مرور رفع می‌شود ولی مهمتر از همه خنك كردن بدن فرد بیمار است كه با مصرف آب بیشتر، فرد دچار فرسودگی گرمایی می‌شود.
معاون درمان دانشگاه شهید بهشتی با بیان این كه فرسودگی گرمایی در فرد هیچ علایم قرمزی و داغی بدن ایجاد نمی‌كند، ‌خاطرنشان كرد: دادن آب و خنك كردن فرد هیچ تاثیری در روند بهبودی بیمار ندارد و هرچه سریع تر باید به پزشك مراجعه كند. تنها راه درمان تزریق سرم است.
وی خاطرنشان كرد: اولین اقدام برای بهبود فرد گرمازده، قرار گرفتن بیمار در محیط خنك و در سایه و نیز شست و شوی او با آب ولرم است

[ترنم]

نکاتی برای جاوگیری از گرما زدگی

سلامت نیوز : با ورود به فصل گرما متخصصان هشدار می‌دهند که گرمازدگی و پیامدهای آن یک مسئله جدی است.
به گزارش ایسنا ، برندون مک دمورت از متخصصین پزشکی ورزشی دانشگاه تنسی و عضو موسسه KSI می‌گوید: ورزشکاران در مقابل گرما آسیب پذیرند و در صورت عدم درمان به موقع بیماریهای ناشی از گرما، فرد ورزشکار دچار صدمات جدی شده و حتی ممکن است جان خود را از دست بدهد.
برای پیشگیری از ابتلا به عوارض منفی گرما، موسسه KSI و انجمن ملی پزشکی ورزشی چند نکته مهم را مورد تاکید قرار داده است:
- جهت سازش و تطابق با هوا به خود فرصت دهید. فعالیت فیزیکی خود را به آرامی افزایش دهید و برای آن یک طیف زمانی 14 روزه در نظر بگیرید.
- در زمان ورزش بین ست‌های مختلف ورزشی به خود استراحت بدهید.
- آب به میزان کافی قبل، در زمان و بعد از ورزش مخصوصا در محیط باز بنوشید. ادرار با غلظت بالای رنگی نشانه عینی کمبود آب است.
- بهترین زمان برای ورزش، صبح زود و عصرها یعنی زمانی که درجه حرارت پایین‌تر است، می‌باشد.

[ترنم]

با فرد گرمازده چگونه برخورد کنیم؟
بررسی علائم حیاتی مانند فشار خون و دمای بدن از مراحل اولیه بررسی مصدوم بوده و هدف درمان اولیه، کاهش سریع دمای بدن در حد امکان است.

به گزارش آخرین نیوز به نقل از مهر، کارشناس اداره پیشگیری از حوادث اورژانس کشور، برای مواجهه با فرد گرما زده گفت: تا زمان رسیدن آمبولانس بهتر است مصدوم را به یک جای خنک منتقل کنند.

آرزو دهقانپور با اشاره به اینکه گرمازدگی یک اورژانس پزشکی است، اظهار داشت:‌ بررسی علائم حیاتی مانند فشار خون و دمای بدن از مراحل اولیه بررسی مصدوم بوده و هدف درمان اولیه، کاهش سریع دمای بدن در حد امکان است

وی درباره مواجهه با فرد گرمازده توصیه کرد: تا زمان رسیدن آمبولانس بهتر است مصدوم را به یک جای خنک منتقل کنند و بیمار را به پشت قرار داده تا سطح بیشتری از بدن او در جریان هوا قرارگیرد.

دهقان افزود: باید لباس بیمار را خارج کرده و بدن او را با آب سرد بشویند و اگر این کار ممکن نیست، بدن فرد را با حوله مرطوب بپوشانند همچنین می توانند در کنار گردن، کشاله ران و زیر بغل کیسه یخ بگذارند.

کارشناس آموزشی اورژانس کشور ادامه داد: با باد زدن مصدوم و یا استفاده از پنکه جریان هوا را افزایش داده و او را خنک کرده و پاهای بیمار را بلند کنند.

وی با تأکید بر اینکه بدن فرد گرمازده باید ماساژ داده شود،‌ گفت:‌ بهتر است دستها و پاهای فرد گرمازده را ماساژ داد تا خون سرد به مغز و قسمت مرکزی بدن بازگردد و از دادن داروهایی مانند آسپرین و استامینوفن خودداری کنند.

دهقانپور افزود: توصیه می شود در صورتی که فرد هوشیار است به او مایعات خنک داده شود و در طول مدت شستشوی بدن مصدوم هر 10 دقیقه دمای بدن او را اندازه گیری کرده و مراقب باشند که دمای بدن وی از c 5/38 کمتر نشود و در صورتی که دماسنج ندارند، خنک کردن بدن وی را باید تا زمانی ادامه داد تا پوست در لمس خنک به نظر آید.

وی درباره درمان خستگی گرمایی و کرامپ عضلانی، گفت: بیمار را در محیط خنک به پشت بخوابانند و لباسهای وی را کم کرده و بدنش را با آب سرد بشویند، حتی می توان از حوله مرطوب و کیسه یخ استفاده شود.



کارشناس آموزشی اورژانس کشور تاکید کرد: به مصدوم مایع نمکی خنک بدهند و برای این کار یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیتر آب حل کرده و سپس آن را در مدت یک ساعت به بیمار بدهند و همچنین می توان به مایع فوق یک قاشق غذاخوری شکر و یا پودر شیرین کننده اضافه کنند تا انرژی فرد تأمین شود.

دهقانپور افزود: اگر بیمار سالمند است و یا نمی تواند مایع نمکی را تحمل کند، او را سریع به بیمارستان منتقل کنند و افرادی که دچار خستگی گرمایی و یا کرامپ شده اند باید به مدت 24 ساعت استراحت کنند.

[ترنم]

بخور نخورهای گرمازدگی





گرمازدگی به علت بالا رفتن درجه حرارت محیط بیش از 35 درجه اتفاق می‌افتد که این درجه از گرما را افراد به ویژه کودکان و سالمندان نمی‌توانند تحمل کنند لذا این افراد باید از بیرون رفتن در این دما خودداری کنند.
افرادی مانند کارگران ساختمان، رانندگان تاکسی و کشاورزان که مجبورند در این درجه از هوا و در ساعات ظهر کار کنند باید لباس روشن پوشیده، کلاه نقاب دار جهت محافظت از نور آفتاب به سر کنند و در هنگام عرق کردن مایعات زیادی بنوشند.
خسرونیا، رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران، ضعف و خستگی، کشیدگی و درد عضلات، استفراغ و تهوع، پوست رنگ پریده و چسبناک، دمای طبیعی بدن، گرفتگی عضلات، سرگیجه، ضعف و غش، ادرار زرد تیره یا نارنجی، سردرد و اسهال را علائم نشان دهنده گرمازدگی دانست و تصریح کرد: در صورتی که فردی این علامت‌ها را مشاهده کرد باید سریعاً خود را به جای خنک مانند زیر سایه درخت برساند و شروع به نوشیدن مایعات خنک کند و در صورت داشتن اسهال، ضعف و بی حالی به پزشک مراجعه کند.
متأسفانه بیشتر افراد به علت دیر مراجعه کردن به پزشک دچار عوارضی می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها از بین رفتن کلیه‌هاست که در پی آن کاهش حجم ادرار ایجاد شده و در نهایت منجر به دیالیز می‌شود بنابراین درمان باید در همان دقایق اولیه انجام شود.
رفع گرمازدگی با نوشیدنی‌های شیرین ممنوع!
دکتر امیر نجاتی، متخصص طب اورژانس با بیان این که در حالت عادی درجه حرارت بدن بین 36 تا 38 درجه است، افزود: گرمازدگی به حالتی گفته می‌شود که دمای بدن به مدت طولانی و به دلایل محیطی و استعداد فردی به بیش از 40 درجه افزایش یابد.
نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه و چای ادرارآور است و سبب از دست دادن آب بدن می‌شود و توصیه می‌کنیم آن‌هایی که عادت به خوردن چای دارند نهایتاً چای کمرنگ بنوشند.
وی ادامه داد: بهتر است افراد آب خنک حاوی یخ در قالب بطری با خود داشته باشند تا در صورت تشنگی یا مواجهه با گرما از آن استفاده کنند و اگر برای مدت مدیدی قرار است در گرما باشند، مقداری نمک یا آب‌لیمو در آب نوشیدنی خود بریزند.
وجود قند در مایعات هم عاملی برای دفع آب بدن است، چرا که هضم قند نیاز به آب دارد، بنابراین مصرف نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه و شربت در این موارد توصیه نمی‌شود.