جلوگیری از مضرات کامپیوتر با عینکهای مخصوص
دكتر ابراهيم جعفرزادهپور، عضو هيات علمي گروه اپتومتري ايران در مورد انواع مانيتورها و اثرات مخرب پرتوهاي آنها و همچنين چگونگي بهكارگيري يك عينك مناسب هنگام استفاده از اين ابزار توضيح ميدهد.
با فراگيرتر شدن استفاده از كامپيوتر در خانه و محل كار، تعداد افراد مبتلا به مشكلات بينايي ناشي از كار با كامپيوتر رو به افزايش است.
بنا به گفته متخصصان چشم، مهم ترين علائم اين اختلال عبارتند از خستگي چشم، خشكي چشم و تاري ديد.
نوع مانيتور تاثيري مثبت يا منفي بر سلامت ديد دارد؟
به طور كلي دو نوع مانيتور در بازار وجود دارد؛ مانيتورهاي CRT يا همان مانيتورهاي قديمي و مانيتورهاي LCD. هر كدام از اين مانيتورها از نظر سلامت چشم معايب و مزاياي خود را دارند.
در مانيتورهاي CRT از تفنگهاي الكتروني براي نمايش تصوير استفاده ميشود و همين امر باعث ميشود نقاط نوراني به رنگهاي مختلف بر روي صفحه مانيتور ديده شود. مهمترين عيب اين مانيتورها احتمال وجود پرتوهاي X و ماوراء بنفش و پرتوهاي نور مرئي است كه با سرعت، نور زياد را پرتاب ميكنند. اين پرتوها كاملا داخل چشم جذب ميشوند.
از نظر فيزيك بهداشتي، دو پديده را براي مضر بودن اين پرتوها بايد در نظر گرفت: شدت اين پرتوها و مدت زمان مواجهه با آنها. بنابراين مانيتورهاي CRT بايد استانداردهاي مربوط به ايمني پرتو را داشته باشند.
اين طور كه شما ميگوييد به هر حال وقتي در مواجهه طولاني با آنها قرار ميگيريم، اين پرتوها مضر هستند، پس رعايت تمام استانداردها چه نتيجهاي دارد؟
ببينيد، اين پرتوها براي چشم مشكلاتي ايجاد ميكنند كه مهمترين آنها تاثير پرتو الكترومغناطيسي و پديدهاي به نام «خيرگي» است.
وقتي شما كتابي را كه صفحات آن گلاسه است ميخوانيد، برق آن چشم شما را اذيت ميكند، يا حتي موقع نگاه كردن به تخته سفيد (وايتبورد) اين احساس را خواهيد داشت.
افرادي كه مجبورند براي مدت طولاني در مقابل اين مانيتورها بنشينند، اين دو مشكل را دارند. پس ما بايد از عينكهايي استفاده كنيم كه جاذب پرتوهاي الكترومغناطيسي باشند.
عدسي اين عينكها نسبت به عينكهاي شيشهاي چه فرقي دارد؟
در عدسي اين عينكها از پليمرها استفاده شده است كه علاوه بر جذب اشعه الكترومغناطيسي، باعث ميشوند كه طيف نور مفيد هم وارد چشم شود. پس نبايد از عينك با لنز شيشهاي در اين موارد استفاده كرد.
در مورد مانيتورهاي LCD چطور؟
اين مانيتورها تشعشعات الكترومغناطيسي ندارند، ولي شدت نور آنها كمتر است و معمولا قدرت تمايز رنگي چشم را كاهش ميدهند. رويت آنها هم به زاويه وابسته است، يعني هرچه زاويه نسبت به اين مانيتور افزايش پيدا كند، كيفيت تصوير كاهش پيدا ميكند و برعكس.
براي همين ما مجبور ميشويم قدرت تمركز چشم خود را نسبت به صفحه مانيتور در مقايسه با مانيتورهاي قبلي افزايش دهيم. در اين حالت به سيستم حركتي چشم ما فشار يا تنش زيادي وارد ميشود.
استفاده از اين مانيتورهاي LCD در كدام افراد مضر است؟
افرادي كه ديد دو چشمي ندارند، با اين مانيتور دچار مشكل ميشوند و بايد تحت نظر اپتومتريست عينك مخصوصي برايشان تجويز شود.
اين عينك با عينك بيماراني كه در مقابل مانيتورهاي CRT قرار ميگيرند، متفاوت است. بنابراين افرادي كه در مقابل كامپيوتر كار ميكنند، بايد كاملاً بيناييسنجي شوند.