شب یلدا

[Younes]

شب یلدا

انواع آجیل و میوه های خشک از جمله مواد
غذایی در سفر شب یلدا
آن روزها، زمان کودکی را میگویم که آیین شب یلدا یا شب چله (آغاز چله کوچک زمستان) بسیار جدی در خانواده ما برگزار میشد. یلدا شبی گرامی بود و نامی زیبا هم داشت که برای ما بچه ها رنگ و بویی از هزار و یک شب داشت و همراه شدن این نام زیبا با قصه های شیرین مادر بزرگ در زیر کرسی و در حال خوردن انار و هندوانه، از یلدا شبی میساخت بی نظیر و یگانه.


البته این گرد همایی خانوادگی مختص ما نبود، از یکی دو روز قبل از شب یلدا، بساط آجیل، هندوانه و انار فروشیها پر رونق بود و همه مشغول تهیه و تدارک "شب چره" بودند. اما صبر کنید، بهتر است ابتدا کمی از پیشینه این شب گرامی بدانیم و بعد از آن وارد ماجرای آداب و رسوم آن شویم.

تاریخچه مختصر شب یلدا
یلدا، طولانی ترین شب سال و محل تلاقی پاییز و زمستان است، شب اول دی ماه که نام آن در زبان سریانی به معنای میلاد و تولد، ریشه ای تاریخی دارد و از سویی آنرا به ظهور " میترا" ایزد خورشید، آتش، نور و گرما و از سویی به تولد حضرت عیسی مسیح منصوب کرده اند. روميان‌ نيز اين‌ شب‌ را ‌ Natalis Invictus يعني‌ روز تولد خورشید شكست‌ ناپذير می‌نامند.

این شب، از دیرباز شب جشن و سرور و دید و بازدید بوده و گفته میشود که رسم بر این بوده که در روز اول دی ماه، پادشاه پس از پوشیدن جامه سپید، از کاخ شاهی خارج میشده، در مکانی باز، بر روی فرش سپیدی مینشسته و بدون حضور نگهبان و سربازان، با مردم ملاقات میکرده و به اصطلاح بار عام میداده است.

شب یلدا در ادبیات
من و تمام بچه های فامیل، آشنایی و عشق به فرهنگ و ادبیات فارسی را مدیون پدر بزرگ و مادر بزرگم -که روحشان شاد و یادشان به خیر باد- هستیم. پدر بزرگ در شب یلدا، برای دل ما بچه ها یک بیت شعر فکاهی را با لهجه اصفهانی میخواند که از این قرار بود:

درازی شب یلدا و کوچه ای جلفا سرهمش بکنی تازه نصفی، زلفی، یار منس

انار از میوه های سفره شب یلدا
و پس از آن حافظ بود و شاهنامه، و حلاوت هر حرف و کلام این دو وجود عزیز و گرامی، که از پاسداران فرهنگ ما بودند.


حضور شب یلدا و تشبیه این شب طولانی و سیاه به دوری، هجران، گیسوی یار و سیاهی شب دلداده تنها، در ادبیات فارسی، برای یک فارسی زبان یا یک فارسی شناس به هیچ وجه عجیب نیست. ادبیات ما آمیخته با آیین سنتی، گوشه و کنایه های شیرین و تشبیهات دل انگیزی است که امیدوارم همواره شیرینی خود را حفظ کند و روزی نیاید که یک ایرانی از خود بپرسد گیسوی یار چه ربطی به شب یلدا دارد؟ و از آن بدتر، اصلا چیزی از گیسوی یار نشنیده باشد...

شاید خواندن این چند بیت از عبید خالی از لطف نباشد:

ای لعل لبت به دلنوازی مشهور وی روی خوشت به ترکتازی مشهور با زلف تو قصه‌ایست ما را مشکل همچون شب یلدا به درازی مشهور
و این ابیات سعدی:

به سخن گفتن او عقل ز هر دل برمید عاشق آن قد مستم که چه زیبا برخاست روز رویش چو برانداخت نقاب شب زلف گفتی از روز قیامت شب یلدا برخاست ترک عشقش بنه صبر چنان غارت کرد که حجاب از حرم راز معما برخاست
کمی هم از آداب و سنن
بر خلاف نوع استفاده ای که در ادبیات ما از شب یلدا شده و آنرا معمولا با تیرگی و تلخی آمیخته است، شب یلدا، از جشنهای پر سرور ایرانیان است و طولانی بودن یا سیاهی آن، نه تنها مانعی بر سر راه خوشیها ایجاد نکرده، که بهانه ای برای آنها به وجود آورده و از جمله شبهای زیبا و به یادماندنی سال محسوب میشود.

در شب یلدا، معمولا هر خانواده در منزل بزرگ خاندان جمع میشدند و یا مانند عید، در اول غروب به دیدار از بزرگان فامیل رفته و یا آنطور که بعدها رسم شد، به دعوت یکی از اعضای فامیل در منزل او گرد هم می آمدند تا از ساعات طولانی این شب استفاده کنند و دور هم باشند.

یکی از رسوم جالب شب یلدا که هنوز هم در بعضی مناطق ایران اجرا میشود فرستادن خوانچه به خانه عروس است. خوانچه (به معنای سفره کوچک) در واقع نوعی سینی یا طبق مستطیل چوبی است که گاهی روی آن آینه کاری و رنگ آمیزی میشود، روی این خوانچه را با سفره قلمکار یا ترمه می پوشاندند و در آن ظروف تزیین شده میوه میگذاشتند. این خوانچه را بر سر گرفته و به منزل عروس میرفتند. پس از آن، خانواده عروس نیز پیراهن یا پارچه نبریده مردانه برای داماد میفرستادند.

در این شب انواع "شب چره" که خوراکیهای مختلفی چون آجیل شیرین (که مانند آجیل چهارشنبه سوری است) ، تخمه بوداده، هندوانه، انار و سیب و انواع میوه های خشک بر سر کرسی یا میز دیده میشد و به خصوص در سالهایی که هیچ وسیله سرگرمی به جز گپ و قصه و شعر نبود، این خوراکیها در خلال شنیدن قصه های دلکش و گفت و شنود، خورده میشد.

یکی از خوردنیهایی که همه باید برایش یک سال صبر میکردند، برف شیره بود. که اگر در شب یلدا برف می آمد، موجود بود. برفی که به مصرف برف شیره میرسید، سومین برف سال بود. چرا که اعتقاد بر این بود که برف اول، برف کلاغ است و تمام آلودگیهای هوا را با خودش به پایین می آورد و بسیار آلوده است، برف دوم، برف گنجشک بود که آنهم ته مانده آلودگیها را با خود داشت و سومی، برف آدم بود که تمیز و خوشبو و مانند گل یاس سپید بود.

با شروع بارش برف، یک سینی یا هر ظرف بزرگ و نسبتا گودی را در حیاط یا پشت بام، زیر برف میگذاشتند تا پر شود، سپس این ظرف برف تازه را به داخل آورده، در کاسه های کوچکتر تقسیم میکردند و رویش شیره انگور ریخته و مانند بستنی نوش جان میکردند.

شب یلدا در نقاط مختلف ایران
آداب و رسوم شب یلدا در نقاط مختلف ایران یکسان برگزار میشود اما هر قوم و هر شهر، برای خود ریزه کاریهایی دارند که دانستنش جالب است. بد نیست بدانید که در بعضی مناطق، شب یلدا را ‌ جشن‌ را نود روز نيز می ‌نامند چرا كه‌ ميان‌ آن‌ تا نوروز نود روز تمام‌ فاصله‌ است‌.

برای مثال
مردم آذربایجان، در این شب هدایایی به خانه تازه عروسان یا دختران تازه نامزد شده میفرستند و به جای خوانچه از طبق استفاده میکنند. طبقها را با شال سرخ که نشاندهنده خوشبختی و شادی است، تزیین میکنند، هدایا را در آن میچینند و دور آنرا با هندوانه تزیین میکنند. این طبقها با رقص و پایکوبی و هلهله به خانه دختر برده میشوند.

آذریها همچنين معتقدند كه در شب چله نبايد كسي به سفر برود ، چون تا سال آينده در سفر خواهد بود. شام شب یلدا در آذربایجان معمولا کشمش پلو با آش ماست است.

در شمال ایران، خانواده تازه داماد، تمام خوردنیهای شب یلدا را با تزیینات زیبا به خانه عروس میفرستند که در میان آنها یک ماهی بزرگ که در ظرف زیبایی قرار گرفته نیز به چشم میخورد.

شیرازیهای مهمان نواز در شب یلدا به شب نشینی و دید و بازدید میپردازند و با گستردن سفره ای بزرگ از آنها پذیرایی میکنند. رسم است که در این شب، سفره ای مانند سفره هفت سین نیز بچینند. این سفره با آینه، قرآن، تصویر امام علی(ع) و شمعها و شمعدانهای زیبا تزیین میشود. در کنار آن اسپند دود میکنند و تمام تنقلات شب که انار، هندوانه و آجیل مشکل گشا از اجزا لازم آن هستند را، بر این سفره میگذارند.

شیرازیها در شب یلدا هویج پلو میپزند و تا دیر هنگام به گفت و گو، خنده و خوشی میپردازند.

[shokofe]

یلدا نام فرشته ای است، بالا بلند، با تن پوشی از شب و دامنی از ستاره
یلدا نرم نرمک با مهر آمده بود
با اولین شب پاییز آمده بود
و هر شب ردای سیاهش را قدری بیشتر بر سر آسمان می کشید
تا آدمها زیر گنبد کبود آرامتر بخوابند
یلدا هر شب بر بام آسمان و در حیاط خلوت خدا راه می رفت
و لا به لای خواب های زمین لالایی اش را زمزمه می کرد
گیسوانش در باد می وزید و شب به بوی او آغشته می شد
یلدا شبی از خدا پاره ای آتش قرض گرفت
آتش که می دانی، همان عشق است
یلدا آتش را در دلش پنهان کرد تا شیطان آن را ندزدد
آتش در وجود یلدا بارور شد
فرشته ها به هم گفتند:
یلدا آبستن است. آبستن خورشید
و هر شب قطره قطره خونش را به خورشید می بخشد
و شبی که آخرین قطره را ببخشد، دیگر زنده نخواهد ماند
فرشته ها گفتند:
فردا که خورشید به دنیا بیاید یلدا خواهد مرد
یلدا آفرینش را تکرار می کند

راستی فردا که خورشید را دیدی به یاد بیاور که او دختر یلداست
و یلدا نام همان فرشته ای است که روزی از خدا پاره ای آتش قرض گرفت

[ترنم]

شب یلدا - شب چله

شب اول دی ماه ( ۳۰ آذر) را شب یلدا یا شب چله می نامند. مردم از گذشته های دور این شب را جشن می گرفتند آن قدیم ها که زمستان ها خیلی سرد بود و برف زیادی می بارید

همه دور کرسی جمع می شدند و با هندوانه وانار و مخصوصاً آجیل که خودشان خشک کرده بودند از هم پذیرایی می کردند. در گذشته آجیل شب یلدا از این خوردنی ها تشکیل می شد:کشمش سبز، بادام، پسته، گردو، فندق، انجیر، توت، خرما، برگه ی زردآلو و برگه ی هلو. حالا باسلوق ونقل هم به آن اضافه شده که شیرینی مصنوعی است واستفاده زیاد از آنها باعث چاقی می شود.

از جمله خوردنی های این شب:

هندوانه : هندوانه ی شب یلدا که خیلی هم معروف است و همه می دانند که شب یلدا بدون هندوانه معنا ندارد ! اگه توی دور هم نشینی شب یلدا هندوانه نباشد اصلا اون شب یلدا معنی ندارد ! هندوانه یکی از خوراکی های این شب است که اگر نباشد این شب کامل نمی شود !

آجیل و تخمه : توی ایران باستان وقتی جشنی گرفته می شد ، مردم آجیل و خشکبار پخش می کردند و می خوردند . شب یلدا هم برای جشن گرفتن به آجیل نیاز دارد و توی شب نشینی باید آجیل به عنوان یه تنقلات وجود داشته باشد و مهمان ها در حین حرف زدن با هم یه چیزی هم بخورند !

انار : انار هم تو شب یلدا خیلی مشتری داره ، وقتی می خواهیم وارد زمستون بشویم و یه شب طولانی رو سپری کنیم خوردن انار خیلی می چسبد . معمولا بزرگترها که میزبان مهمان ها تو شب یلدایند می شینند و قبل از اومدن مهمانها انار رو دون می کنند و به مهمان ها تعارف می کنند .

انجیر

انجیر سرشار از انواع ویتامین، کلسیم و فسفر است. میوه ای مقوی است؛ و خوردن آن استخوان ها را محکم می کند و بوی بد دهان و لثه را از بین می برد اگر لاغری یا می خواهی هوشت تقویت شود، خوردن انجیر خیس خورده را فراموش نکند. فقط یادت باشد اگر خیلی چاقی یا ناراحتی معده و روده داری نباید در خوردن انجیر زیاده روی کنید.

کشمش

انگور سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مختلف است. خاصیت انگور پس از خشک شدن (کشمش شدن) هم از بین نمی رود. اگر می خواهی حافظه ای قوی داشته باشی، صبح ناشتا کمی کشمش بخور. کشمش داروی خوبی برای کم خونی، کم اشتهایی، بیماریهای قلبی و کبدی است.

گردو

مغز گردو یکی از بهترین داروها برای درد شکم و روده است. کسانی که بیماری قند دارند خوردن گردو را فراموش نکنند. گردو بهترین دارو برای پایین آوردن کلسترول خون است. یادتان باشد کسانی که دچار حساسیت هستند و ناراحتی کلیه دارند نباید گردو بخورند. بعد از خوردن گردو حتماً دهانتان را با آب بشویید.

بادام

بادام سرشار از ویتامین آ و ب، قند، کلسیم و فسفر است. بادام تازه و خشک را باید خوب جوید تا هضم ان آسان شود. اگر آن را کمی بو بدهید ومصرف کنید بهتر است. بادام، کلسیم زیادی دارد.

پسته

پسته سرشار از پتاسیم، فسفر، آهن و کلسیم است. هر کس که نیاز به غذای مقوی دارد می تواند پسته را پودر کند با قند وکمی هل مخلوط کند و بخورد.

فندق

فندق سرشار از میتامین آ و ب، کلسیم، آهن، پتاسیم، گوگرد، منیزیوم، مس و سدیم است. کسانی که بیماری قند و سنگ کلیه دارند خوردن آن را فراموش نکنند. کم خون ها می توانند هر روز صبح و ظهر، همراه با غذایشان 5 دانه فندق بخورند.

هلو

هلو سرشار از ویتامین آ و ب، کلسیم، آهن و پتاسیم است و خشک شده آن مانند میوه ی تازه اش خاصیت دارد.

برگه زردآلو

زردآلو پر از ویتامین آ وب وث و قند است. زردآلو اشتها آور و مقوی است و خوردن آن برای کم خونی مفید است. کسانی که اهل مطالعه هستند وکارهای فکری می کنند خوردن آن را فراموش نکنند. زردآلو آهن زیادی دارد، پس برای استخوان بندی شما بچه ها بسیار مفید است.

توت

میوه ی سفید و شیرین توت سرشار از ویتامین ث، آهن کلسیم است. وقتی میوه را خشک کنید خاصیتش بیشتر می شود. توت خشک خون ساز است و باعث چاقی می شود. کسانی که بیماری قند دارند می توانند از آن به عنوان قند گیاهی همراه با چای استفاده کنند.

خرما

خرما هم ویتامین، گوگرد و کلر فراوان دارد؛ پس می تواند ضدعفونی کننده و خوشبو کننده ی دهان باشد. منیزیوم فراوان خرما برای جلوگیری از سرطان مفید است. خوردن آن برای کسانی که کمردرد، ضعف شنوایی و بینایی، ضعف کلیه کم خونی دارند سودمند است. کسانی که چاق هستند و بیماری قند دارند نباید زیاد خرما بخورند. یادت باشد زیاده روی در خوردن خرما باعث دندان درد، زخم دهان، خارش بدن و بیماری کبد می شود.

از جمله رسومات غیر از دید و بازدید شامل موارد زیر است:

فال حافظ : از قدیم ها وقتی کوچیکترها می رفتن خانه بزرگترها در کنار همه ی اون بخور و بریزها گرفتن فال حافظ و قصه تعریف کردن خیلی مرسوم است . معمولا بزرگتر خونه یه دیوان حافظ می گیره و شروع می کنه به فال گرفتن و حافظ خوانی و مهمان ها هم کلی لذت می برن . بعدشم یه قصه تعریف می کنه که دیگه همه چی کامل بشود !

کرسی : الان با وجود گاز و بخاری و … دیگه کمتر کسی هست که تو خونش کرسی پیدا بشه ، ولی مردم در گذشته شب یلدا رو زیر کرسی می شستند و جشن می گرفتند . توی یه شب سرد زمستونی مردم زیر کرسی گرم می نشستند و آجیل و هندونه می خوردند و این شب رو کلی با هم خوش می گذروندند .

من از بزرگترها شنیدم شب یلدا بعضی ها روی برف بستنی درست می کردند و دور هم می خوردند ، ولی شب یلداها این دور و زمونه نه برف میاد و نه هوا زمستونی می شود که آدما خاطره سازی کنند!

خلاصه شب یلدا بین ایرانی ها یه شب خیلی خوب و شاده و ایرانی ها با پوشیدن لباس های نو و تمیز و رفتن به خونه بزرگترها این شب رو حسابی جشن می گیرند و خوش می گذرانند .

از غذا های این شب:

انار پلو غذای مخصوص شب یلدا

انار پلو خوشمزه و جدید برای دوستداران انار می باشد، با درست کردن این پلو مزه ای جدید و جالب از مخلوط انار، کشمش و پسته را تجربه می کنید.

لقمه: هر خانواده ایرانى در هر جایى به سبك آداب و رسوم نیاكان خود براى یلدا شام تهیه مى كند. شام یلدا معمولاً یكى از خوش خوراك ترین غذا هاى اقوام مختلف است.

غذای اصلی این شب، خورشت فسنجان است . اما در برخی استانها غذاهای دیگری هم رایج است. در شمال ایران گیلانى ها یا سبزى پلو درست مى كنند یا ترشى تره و در كنار آن سرسفره غذا ماهى سفید و یا ماهى دودى مى گذارند. اما در شیراز غذاى ویژه سفره یلدا هویج پلو است. شیرازى ها معمولاً براى شب یلدا سفره پهن مى كنند. كنار غذا انواع تنقلات مربوط به یلدا را بر سرسفره مى گذارند.

مواد لازم برای 4 نفر:

برنج 2 پیمانه

انار دانه شده یک و نیم پیمانه

خلال پسته یک سوم پیمانه

گشنیز تازه خرد شده 1 پیمانه

پودر تخم گشنیز 1 قاشق مربا خوری

کشمش پلویی نصف پیمانه

زعفران به مقدار لازم

طرز تهیه:

برنج را با آب و نمک خیس کرده، سپس به روش معمول خودتان آبکش کنید.مابقی مواد لازم را با یکدیگر مخلوط کرده و هنگام دم کردن برنج، یک ردیف برنج بریزید، یک ردیف مخلوط انار و همینطور ادامه دهید تا آخر و نهایتا اجازه دهید برنج دم بکشد.و در آخر هنگام کشیدن برنج مقداری کره و زعفران روی برنج بدهید و سپس در بشقاب یا دیس مورد نظر بکشید و نوش جان کنید.

آش مخصوص برای شب یلدا

معمولا مراسم شب یلدا بعد از شام که می تواند مثل شب عید سبزی پلو با ماهی باشد انجام می شود اما گاهی مادر بزرگهای مهربان ما با آش بسیار مقوی وخوشمزه به پیشواز زمستان می رفتند

مواد لازم برای 5نفر :

اسفناج و شوید نیم کیلو

عدس و لپه یک کاسه ماست خوری

چغندر قند سفید یک عدد متوسط

آرد گندم یک کاسه ماست خوری

سرکه دو قاشق غذاخوری

پیاز سرخ شده دو عدد متوسط

نعناع داغ کمی

نمک و فلفل و زردچوبه به میزان لازم

قرقوروت به میزان دلخواه

ابتدا به اندازه ی یک پارچ آب در قابلمه ی مورد نظرتان بریزید و بگذارید به جوش بیاید سپس نمک ،فلفل و زرد چوبه را داخل آن بریزید .به آبهای در حال جوش سبزی های درشت خورد شده را به همراه عدس ها و چغندر اضافه کنید ،پس از پختن عدسها که حدودا پانزده تا بیست دقیقه طول می کشد لپه ها را که از قبل خیس کرده و پخته اید به آن اضافه کنید.آرد گندم را با کمی آب سرد و نمک حل کرده تا به صورت مایع غلیظی در آید و به مواد به آرامی و با هم زدن بیافزایید تا ربع ساعت بجوشد و بوی خامی آرد حس نشود سپس دو قاشق سرکه را به همراه یک قاشق نعناع و پیاز داغ به مواد اضافه کنید که در صورت تمایل می توانید سرکه را بیشتر بریزید .آش شما آماده است که پس از کشیدن با بقیه ی نعناع و پیاز داغها تزیین کرده و می‌توانید بسته به مزاج با شکر یا قرقوروت میل نمایید.

[ترنم]

آداب و رسوم شهرستان های ایران برای مراسم شب چله یا شب یلدا

استان آذربایجان (شرقی و غربی)

در خطهٔ شمال و آذربایجان رسم بر این است که در این شب خوانچهای تزیین شده به خانهٔ تازه‌عروس یا نامزد خانواده بفرستند. مردم آذربایجان در سینی خود هندوانه‌ها را تزئین می‌کنند و شال‌های قرمزی را اطرافش می‌گذارند. درحالی که مردم شمال یک ماهی بزرگ را تزئین می‌کنند و به خانهٔ عروس می‌برند.

خراسان

در خراسان واژه یلدا هرگز بکار برده نشده در تمام ادوار تاریخی تا آنجا که اسناد مکتوب وجود دارد شبچله یا چله نشینی بکار رفته و در این شب طولانی آیین های و مراسم های خاصی وجود داشته که به آن شب چراغانی یا شب چراغ می گفتند.

از آنجا که هر میهمانی برای رفتن به شب نشینی، چراغی را همراه خود می برده و بدلیل فراوانی چراغ ها عبارت چهل چراغ که نشانه کثرت است بکار می بردند.ویدیو در یوتیوب یکی از سنتهای مهم برگزاری مراسم سرحمومی در شب چله بوده است.

سرحمومی مراسمی است که داماد در حمام عمومی مردانه و عروس در حمام زنانه طی مراسم با شکوهی به حمام می بردند و با رقص و پایکوبی و چوب بازی مراسم حنا بندان بعد از شستن و کیسه کشی داماد انجام می دادند و در مراسم حنا بدان آواز امشب حنا می بندیم... بر دست و پا می بندیم ... را بصورت گروهی می خواندند.

و درپایان لباس نو بر عروس و داماد و اقوام نزدیک آنها می پوشیدند این مراسم گاهی تا سحر طول می کشید و مقدمه مراسم عروسی در بعد از ظهر روز بعد بود. افراد دعوت شده در صحن حمام جمع می شدند اما جوانان و افراد غیر مدعو تا پایان مراسم در بیرون از حمام جمع می شدندو شوخی و بازی سیاه بازی و انتر بازی در می آوردند. هدیه دادن داماد برای نامزدش نیز یک امر اجباری بوده است در این شب به داماد این انتیاز بزرگ داده می شد که با بردن هدیه برای نامزدش شب در خانه بااو در یک اتاق و دوتایی بخوابد.

داماد تا قبل از شب زفاف فقط در مناسبتهای خاص و از جمله شب چله مجاز به خوابیدن با نامزدش بوده است که به آن نامزد بازی می گفتند. در شهرهای خراسان خواندن شاهنامهٔ فردوسی در این شب مرسوم است. یکی از آیین‌های ویژه شب چله در استان خراسان رضوی و خراسان جنوبی برگزاری مراسم «کف زدن» است.

در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را که در این دیار به «بیخ» مشهور است، در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام «تغار» می‌ریزند. مردان و جوانان فامیل با دسته‌ای از چوب‌های نازک درخت انار به نام «دسته گز» مایع مزبور را برای ساعتها هم می‌زنند تا به صورت کف سفت درآید و این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع مزبور کف و سپس سفت شود خشک شده آن مانند گز اصفهان می شود. کف آماده شده در پایان با مخلوط کردن شیره شکر آماده خوردن شده و پس از تزیین با مغز گردو و پسته برای پذیرایی مهمانان برده می‌شود. در این میان گروهی از جوانان قبل از شیرین کردن کف‌ها مجاز هستند با پرتاب آن به سوی همدیگر و مالیدن کف به سر و صورت یکدیگر شادی و نشاط را به جمع مهمانان می‌افزایند.

یکی دیگر از جشنهای ایرانی چله تموز است که عکس چله زمستان است و آن طولانی ترین روز سال است که هنوز هم در خراسان جنوبی گرامی داشته می شود.

استان کردستان

در کردستان نیز مانند سایر مناطق کوهستانی ایران این آیین تاریخ کهنی دارد.

استان بوشهر

مردم استان بوشهر نیز همچون دیگر هموطنان ایرانی، این آیین کهن را با رفتن به خانه بزرگ ترها می‌گذرانند. هندوانه در شب یلدا در بوشهر کاربرد زیادی دارد.

استان مازندران

در مازندران شب یلدا بسیار با اهمیت و گرامی داشته می‌شود. در این شب همه مردم به خانه پدر بزرگها و مادر بزرگها رفته و ضمن دور هم نشینی و خواندن فال حافظ و فردوسی خوانی به خوردن تنقلات و میوه جات خصوصا" انار و هندوانه و ازگیل می‌پردازند و با خوردن و نوشیدن و شنیدن صحبتها و داستان‌های بزرگترها شب را به صبح می رسانند و معتقدند که صبح بعد از یلدا روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکیها است.

استان فارس

سفرهٔ مردم شیراز مثل سفرهٔ نوروز رنگین است. مرکبات و هندوانه برای سرد مزاج‌ها و خرما و رنگینک برای گرم مزاج‌ها موجود است. حافظ‌خوانی جزو جدانشدنی مراسم این شب برای شیرازی‌هاست. البته خواندن حافظ در این شب نه تنها در شیراز مرسوم است، بلکه رسم کلی چله‌نشینان شده‌است.

استان همدان

همدانی‌ها فالی می‌گیرند با نام فال سوزن. همه دور تا دور اتاق می‌نشینند و پیرزنی به طور پیاپی شعر می‌خواند. دختر بچه‌ای پس از اتمام هر شعر بر یک پارچه نبریده و آب ندیده سوزن می‌زند و مهمان‌ها بنا به ترتیبی که نشسته‌اند شعرهای پیرزن را فال خود می‌دانند. همچنین در مناطق دیگر همدان تنقلاتی که مناسب با آب و هوای آن منطقه‌است در این شب خورده می‌شود. در تویسرکان و ملایر، گردو و کشمش و مِیز نیز خورده می‌شود که از معمولترین خوراکی‌های موجود در ابن استان هاست.

استان اردبیل

در اردبیل رسم است که خانواده ها شب یلدا دور هم جمع می شوند و تا پاسی از شب با هم شب نشینی می کنند.هنداونه.انار.پرتقال.تخمه.ما� �ی پلو و... از جمله خوراکی هایی است که در استان اردبیل مرسوم هست.


استان گیلان

در گیلان هندوانه را حتماً فراهم می‌کنند و معتقدند که هر کس در شب چله هندوانه بخورد در تابستان احساس تشنگی نمی‌کند و در زمستان سرما را حس نخواهد کرد. «آوکونوس» یکی دیگر از خوردنی‌هایی است که در این منطقه در شب یلدا رواج دارد و به روش خاصی تهیه می‌شود. در فصل پاییز، ازگیل خام را در خمره می‌ریزند، خمره را پر از آب می‌کنند و کمی نمک هم به آن می‌افزایند و در خم را می‌بندند و در گوشه‌ای خارج از هوای گرم اتاق می‌گذارند. ازگیل سفت و خام، پس از مدتی پخته و آبدار و خوشمزه می‌شود. آوکونوس در اغلب خانه‌های گیلان تا بهار آینده یافت می‌شود و هر وقت هوس کنند ازگیل تر و تازه و پخته و رسیده و خوشمزه را از خم بیرون می‌آورند و آن را با گلپر و نمک در سینه‌کش آفتاب می‌خورند.(آو= آب و کونوس = ازگیل). در گیلان در خانواده‌هایی که در همان سال پسرشان را داماد یا نامزد کرده‌اند رسم است که طبقی برای خانواده نوعروس می‌فرستند. در این طبق میوه‌ها و خوراکی‌ها و تنقلات ویژه شب چله به زیبایی در اطراف آراسته می‌شود و در وسط طبق هم یک ماهی بزرگ (معمولا ماهی سفید) تازه و خام همراه با تزیین سبزیجات قرار می‌گیرد که معتقدند باعث خیر و برکت و فراوانی روزی زوج جدید و همچنین سلامت و باروری نوعروس می‌گردد.

استان کرمان

مردم کرمان تا سحر انتظار می‌کشند تا از قارون افسانه‌ای استقبال کنند. قارون در لباس هیزم‌شکن برای خانواده‌های فقیر تکه‌های چوب می‌آورد. این چوب‌ها به طلا تبدیل می‌شوند و برای آن خانواده، ثروت و برکت به همراه می‌آورند.

استان قزوین

مردم استان قزوین نیز همچون دیگر هموطنان ایرانی، این آیین كهن را با رفتن به خانه بزرگ‌ترها می‌گذرانند. به عقیده بزرگ‌ترها آوردن میوه‌های مختلف خشك و تر و میوه‌های سرخ فام كه به "شب چره" معروف است، همراه با خوراكی‌های دیگر شگون داشته و زمستان پر بركتی را نوید می‌دهد. در بعضی مواقع كه مادر بزرگ‌ها در آوردن تنقلات تاخیر می‌كنند كوچكترها شعر "هر كه نیارد شب چره - انبارش موش بچره" سر می‌دهند، كه مادربزرگ در آوردن "شب چره" تعجیل می‌كند. دراین شب اغلب مردم قزوین با خوردن سبزی پلو با ماهی‌دودی و سپس هندوانه، انار، انواع تنقلات از جمله كشمش، گردو، تخمه، آجیل مشگل‌كشا و انجیر خشك، شب نشینی خود را به اولین صبح زمستانی گره می‌زنند. به عقیده مادر بزرگ‌های قزوینی اگر دراین شب ننه سرما گریه كند باران می‌بارد، اگر پنبه‌های لحاف بیرون بریزد برف می‌آید و اگر گردنبند مراوریدش پاره شود تگرگ می‌آید. یكی دیگر از آداب و رسوم "شب یلدا" فرستادن "خونچه چله" از سوی داماد به عنوان هدیه زمستانی برای عروس است. در این خونچه برای عروس پارچه، جواهر، كله‌قند و هفت نوع میوه مثل گلابی هندوانه، خربزه، سیب، به با تزئینات خاصی فرستاده می‌شود.

[ترنم]

طرز تهیه دسر ویژه شب یلدا

مواد لازم:
بیسکوئیت ساقه طلایی ۱ بسته
کره ۱۰۰ گرم
ژله تمشک ۱ بسته
بستنی وانیلی ۱ لیوان
ژله انار ۱ بسته
انار دانه شده به مقدار دلخواه

طرز تهیه دسر ویژه شب یلدا:
ابتدا ته قالب را یک کیسه پهن می کنیم و بیسکوئیت را پودر می کنیم و با کره مخلوط می کنیم داخل قالب می ریزیم و با پشت قاشق کمی فشار می دهیم تا حالت چسبندگی پیدا کند ، داخل یخچال می گذاریم به مدت یک ساعت سپس پودر ژله تمشک را ابتدا با یک لیوان آب جوش و سپس با یک لیوان بستنی خوب مخلوط می کنیم .

کمی که خنک شد داخل قالب روی بیسکوئیت ها می ریزیم و دوباره داخل یخچال تا بسته شود و در آخر پودر ژله انار را با یک لیوان آب جوش و یک لیوان آب سرد مخلوط می کنیم .

زمانیکه به غلظت سفید تخم مرغ رسید دانه های انار را به ژله اضافه کرده و داخل قالب می ریزیم و به مدت ۴ ساعت داخل یخچال می گذاریم. می توانیم به راحتی این دسر را برگردانیم بشقابی را روی قالب می گذاریم و قالب را برمی گردانیم سپس کیسه را به آرامی جدا می کنیم و دوباره بشقابی می گذاریم بر روی بیسکوئیت ها و به آرامی بر می گردانیم.

[behnam5555]

شب یلدا، شب زایش خورشید

دیر زمانی است كه مردمان ایرانی و بسیاری از جوامع دیگر، در آغاز فصل زمستان مراسمی را برپا می‌دارند كه در میان اقوام گوناگون، نام‌ها و انگیزه‌های متفاوتی دارد. در ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام می‌برند كه همزمان با شب انقلاب زمستانی است. به دلیل دقت گاهشماری ایرانی و انطباق كامل آن با تقویم طبیعی، همواره و در همه سال‌ها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سی‌ام آذرماه و بامداد یكم دی‌ماه است. هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند كه مراسم شب چله برای رفع نحوست بلندترین شب سال برگزار می‌شود اما می‌دانیم كه در باورهای كهن ایرانی هیچ روز و شبی، نحس و بد یوم شناخته نمی‌شده است. جشن شب چله، همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی، ریشه در رویدادی كیهانی دارد.
خورشید در حركت سالانه خود، در آخر پاییز به پایین‌ترین نقطه افق جنوب شرقی می‌رسد كه موجب كوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریكی شب می‌شود. اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگر باره بسوی شمال شرقی باز می‌گردد كه نتیجه آن افزایش روشنایی روز و كاهش شب است. به عبارت دیگر، در شش‌ماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانه روز خورشید اندكی پایین‌تر از محل پیشین خود در افق طلوع می‌كند تا در نهایت در آغاز زمستان به پایین‌ترین حد جنوبی خود با فاصله 5/23 درجه از شرق یا نقطه اعتدالین برسد. از این روز به بعد، مسیر جابجایی‌های طلوع خورشید معكوس شده و مجدداً بسوی بالا و نقطه انقلاب تابستانی باز می‌‌گردد. آغاز بازگردیدن خورشید بسوی شمال‌شرقی و افزایش طول روز، در اندیشه و باورهای مردم باستان به عنوان زمان زایش یا تولد دیگرباره خورشید دانسته می‌شد و آن را گرامی و فرخنده می‌داشتند.1
«یلدا» یک کلمه ی سریانی به معنی «میلاد» و «تولد» است. بسیاری از پژوهشگران معتقدند که آیین یدا در اصل جشن تولد حضرت خورشید یا حضرت میترا(مهر) بوده است و حضرت میترا در فردای چنین شبی به دنیا آمده است. هنگام گسترش آيين مهر در اروپا، مراسم شب چله به عنوان روز زايش مهر و نور و راستی با شکوه تمام برگزار می‌شده است و پس از استيلای مسيحيت در اروپا، آداب و رسوم آيين مهر که در زندگی مردم و ب‌خصوص در ميان روميان نفوذ کرده بود هم‌چنان باقی ماند و با آمدن دين جديد رنگ نباخت. تا سال ٣٥٠ ميلادی تمام فرقه‌های مختلف مسيحيت متفق‌القول روز ششم ژانويه را روز ميلاد مسيح می‌دانستند. اما نفوذ آيين مهر کليسای روم را بر آن داشت تا روز تولد عيسی مسيح را مطابق با تولد مهر يا ميترا قرار دهد تا از ترکیب اين دو مناسبت نفوذ بيشتری بر زندگی مردم داشته باشد و بزرگ‌ترين جشن آيين مهر را در خود حل کند. با قدرتمند شدن کليسای رم و پس از گذشت زمان، فرقه‌های ديگر مسيحيت به اين سمت و سو گرويدند. ليکن هنوز کليسای ارمنی و ارتدوکس شرقی روز ششم ژانويه را روز ميلاد مسيح می‌دانند. هم‌چنين ارتباط شب یلدا با مسیح در اشعار امير معزی و سنائی غزنوی مشهود است. 2

امير معزی:
ايزد دادار، مهر و کين تو گويی
از شب قدر آفريد و از شب يلدا
زان‌که به مهرت بود تقرب مومن
زان‌که به کينت بود تفاخر ترسا

سنائی غزنوی:
به صاحب‌دولتی پيوند اگر نامی همی جويی
که از يک چاکری عيسی چنان معروف شد يلدا

سيف افرنگی:
سخنم بلندنام از سخن تو گشت و شايد
که درازنامی از نام مسيح يافت يلدا

در فرهنگ عاميانه‌ی مردم، شب يلدا و شب چله، شب دوستی است. مردم ايران که اکثراً کشاورز يا دام‌دار بوده‌اند، آموخته‌اند تا سرمای زمستان را بهانه‌ای برای دورهم جمع‌شدن و جشن به پايان رساندن يک سال زراعی بدانند. اما در فرهنگ ادبی و رسمی کشورمان، يلدا اغلب چهره‌ی تاريک و خشن شبی طولانی است. شبی که عشاق به انتظار به سرآمدن آن هستند. طولانی و تاريک بودن يلدا استعاره‌ايست برای فراق جان‌کاه معشوق، تنهايی و انتظار وصال و گاه گيسوی سياه و بلند يار. شاعران فارسی زبان این شب را این گونه توصیف مرده اند:

حافظ:
صحبت حکام، ظلمت شب يلدا است
نور ز خورشيد خواه بو که برآيد

سعدی:
هنوز با همه دردم اميد درمان است
که آخری بود آخر شبان يلدا را

اوحدی:
شب هجرانت ای دلبر، شب يلدا است پنداری
رخت نوروز و ديدار تو عيد ماست پنداری

خاقانی:
تو جان لطيفی و جهان جسم کثيف
تو شمع فروزنده و گيتی شب يلدا

عنصری:
چون حلقه ربايند به نيزه، تو به نيزه
خال از رخ زنگی بربايی شب يلدا

منوچهری:
نور رايش تيره‌شب را روز نورانی کند
دود چشمش روز روشن را شب يلدا کند

مسعود سعد:
کرده خورشيد صبح ملک تو
روز همه دشمنان شب يلدا


ناصرخسرو:
او بر دوشنبه و تو بر آدينه
تو ليل قدر داری و او يلدا

ناصرخسرو:
گر نيابد خوي ايشان درنيابد خلق را
روز روشن دربر دانا شب يلدا شود.

ناصرخسرو:
قنديل فروزي به شب قدر به مسجد
مسجد شده چون روزو دلت چون شب يلدا.

خاقاني:
گر آن کيخسرو ايران و تور است
چرا بيژن شد اندرچاه يلدا.

خاقاني:
هست چون صبح آشکارا کاين صباح چند را
بيم صبحرستخيز است از شب يلداي من .
سعدي:
روز رويش چو برانداخت نقاب از سر زلف
گويي ازروز قيامت شب يلدا برخاست .

سعدي:
ياد آسايش گيتي بزند بر دل ريش
صبح صادق ندمدتا شبيلدا نرود.

سعدي:
نظر به روي تو هر بامداد نوروزي ست
شب فراق توهرگه که هست يلدايي ست .

آنچه به ما هويت ايراني مي‌بخشد همين جشن‌ها و آيين‌هاي ايراني است . اگر اين‌ها در ميان مردم زنده بماند كارمايه نيروهاي رواني و اجتماعي خواهد بود ما را به خودباوري خواهد رسانيد و نيروهاي نهفته و فروخفته درون ما را شكوفا خواهد كرد و به ياري اين نيروها مي تواند آن درخشش و شكوه فرهنگي را كه در گذشته برخوردار بوده ايم ديگر بار در جهان به دست آوريم .

یاری نامه ها:
1- روزنامه شرق، 4 دی‌ماه 1384
2- جهان فروری، بخشی از فرهنگ کهن ايران، دکتر بهرام فره‌وشی

حسین حسینی پناه

[ترنم]

طرز تهیه ی بستنی انار شب یلدا

مواد لازم برای ۸ نفر:

انار بزرگ

۲ عدد

لیمو ترش (لیمو شیرازی)

یک عدد

شکر

یک و نیم پیمانه

خامه غلیظ

۲ پیمانه

طرز تهیه بستنی انار :

• با فشار دست آب انارها و آب لیمو را گرفته، درون کاسه ای بریزید. (باید حدود ۳/۴ پیمانه آب انار داشته باشید).

• مقداری از دانه های انار را برای تزیین بستنی کنار بگذارید.

• به آب انار و لیمو، شکر اضافه کرده و خوب هم بزنید تا کاملا شکرها حل شوند.

• به مخلوط فوق، خامه را اضافه کرده، آنقدر آن را هم بزنید تا خامه به رنگ صورتی یکدستی درآید.

• مخلوط را با قاشق درون ظرف پلاستیکی محکم دردار ریخته و حداقل به مدت ۴ ساعت یا طی شب آن را درون فریزر قرار دهید.

• بستنی را از فریزر بیرون آورده و روی آن را با دانه های انار تزیین کنید.

[ترنم]

تاریخچه شب یلدا

شب یلدا، درازترین شب سال و یکی از بزرگترین جشن های ایرانیان است. ایرانیان همواره شیفته شادی و جشن بوده اند و این جشن ها را با روشنایی و نور می آراستند. آنها خورشید را نماد نیکی می دانستند و در جشن هایشان آن را ستایش می کردند. در درازترین و تیره ترین شب سال، ستایش خورشید نماد دیگری می یابد. مردمان سرزمین ایران با بیدار ماندن، طلوع خورشید و سپیده دم را انتظار می کشند تا خود شاهد دمیدن خورشید باشند و آن را ستایش کنند. خوردن خوراکی ها و مراسم دیگر در این شب بهانه ای است برای بیدار ماندن.
ریشه کلمه یلدا متعلق به زبان سریانی است و به معنای تولد یا میلاد است. در برخی منابع آمده است که پس از مسیحی شدن رومیان، سیصد سال پس از تولد عیسی مسیح، کلیسا جشن تولد مهر را به عنوان زاد روز عیسی پذیرفت، زیرا زمان دقیق تولد وی معلوم نبود. در واقع یلدا یک جشن آریایی است و پیروان میترائیسم آن را از هزاران سال پیش در ایران برگزار می کرده اند. وقتی میترائیسم از تمدن ایران باستان به سایر جهان منتقل شد در روم و بسیاری از کشورهای اروپایی روز 21 دسامبر به عنوان تولد میترا جشن گرفته می شد ولی پس از قرن چهارم میلادی در پی اشتباه محاسباتی، این روز به 25 دسامبر انتقال یافت و از سوی مسیحیان به عنوان روز کریسمس جشن گرفته شد. از این روست که تا امروز بابا نوئل با لباس و کلاه موبدان ظاهر می شود و درخت سرو و ستاره بالای آن هم یادگاری از کیش مهر است.
در ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام می‌برند که همزمان با شب انقلاب زمستانی است. به دلیل دقت گاهشماری ایرانی و انطباق کامل آن با تقویم طبیعی، همواره و در همه سال‌ها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سی‌ام آذرماه و بامداد یکم دی‌ماه است. هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند که مراسم شب چله برای رفع نحوست بلندترین شب سال برگزار می‌شود؛ اما می‌دانیم که در باورهای کهن ایرانی هیچ روز و شبی، نحس و بد یوم شناخته نمی‌شده است. جشن شب چله، همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی، ریشه در رویدادی کیهانی دارد.
خورشید در حرکت سالانه خود، در آخر پاییز به پایین‌ترین نقطه افق جنوب شرقی می‌رسد که موجب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب می‌شود. اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگرباره بسوی شمال شرقی باز می‌گردد که نتیجه آن افزایش روشنایی روز و کاهش شب است. به عبارت دیگر، در شش‌ماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانروز خورشید اندکی پایین‌تر از محل پیشین خود در افق طلوع می‌کند تا در نهایت در آغاز زمستان به پایین‌ترین حد جنوبی خود با فاصله 5/23 درجه از شرق یا نقطه اعتدالین برسد. از این روز به بعد، مسیر جابجایی‌های طلوع خورشید معکوس شده و مجدداً بسوی بالا و نقطه انقلاب تابستانی باز می‌‌گردد. آغاز بازگردیدن خورشید بسوی شمال‌شرقی و افزایش طول روز، در اندیشه و باورهای مردم باستان به عنوان زمان زایش یا تولد دیگرباره خورشید دانسته می‌شد و آنرا گرامی و فرخنده می‌داشتند.
در گذشته، آیین‌هایی در این هنگام برگزار می‌شده است که یکی از آنها جشنی شبانه و بیداری تا بامداد و تماشای طلوع خورشید تازه متولد شده، بوده است. جشنی که از لازمه‌های آن، حضور کهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد کهنسالی خورشید در پایان پاییز بوده است، و همچنین خوراکی‌های فراوان برای بیداری درازمدت که همچون انار و هندوانه و سنجد، به رنگ سرخ خورشید باشند.

تنوع برگزاری یلدا

یکی از آیین های شب یلدا در ایران، تفال با دیوان حافظ است. مردم دیوان اشعار لسان الغیب را با نیت بهروزی و شادکامی می گشایند و فال دل خویش را از او طلب می کنند. در برخی دیگر از نقاط ایران نیز شاهنامه خوانی رواج دارد. نقل خاطرات و قصه گویی پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها نیز یکی از مواردی است که یلدا را برای خانواده ایرانی دلپذیرتر می کند. اما همه این ها ترفندهایی است تا خانواده ها گرد یکدیگر جمع شوند و بلندترین شب سال را با شادی و صفا سحر کنند.
در سراسر ایران زمین، جایی را نمی یابید که خوردن هندوانه در شب یلدا جزو آداب و رسوم آن نباشد. در نقاط مختلف ایران، انواع تنقلات و خوراکی ها به تبع محیط و سبک زندگی مردم منطقه مصرف می شود اما هندوانه میوه ای است که هیچ گاه از قلم نمی افتد، زیرا عده زیادی اعتقاد دارند که اگر مقداری هندوانه در شب چله بخورند در سراسر چله بزرگ و کوچک یعنی زمستانی که در پیش دارند سرما و بیماری بر آنها غلبه نخواهد کرد.
یکی از دلایل گرفتن جشن دراین شب زاده شدن ایزدمهر است.
مهر به معنای خورشید و یکی از بغان ایرانی و هندی است و تاریخ پرستش به سال ها پیش از زرتشت می رسد. پس از ظهور زرتشت، این پیامبر ایرانی خدای بزرگ را اهوارمزدا معرفی کرد. ایزدان و بغان را به دو دسته اهورایی و دیوانی تقسیم کرد. در باور زرشتی، بغان تیره اهورایی ستوده و تیره دیوانی نکوهیده شود. یکی از ایزدان اهواریی مهر ایرانی و هنی بود. مهر ایزدی نیک است و قسمتی از اوستا به نام او، نام گذاری شده است. در مهریشت اوستا آمده است: «مهر از آسمان با هزاران چشم بر ایرانی می نگرد تا دروغی نگوید».
ایزد مهر در یکی از شهرهای خاوری ایران از دوشیزه ای به نام ناهید زاده شد. پس از مدت اندکی کشور به کیش مهرپرستی گروید. مهرپرستی از مرزهای ایران فراتر و به رم رفت. پادشاهان رم به آن گرویدند و دین رسمی رم شد. «یولیانوس» یا «ژولیان» یکی از پادشاهان رومی گروه گروه مردم ترسا را به دین مهر می کشاند و دعوت می کرد. هنوز هم نیایش های این شاه رومی با مهر برجاست. «ای پدر در آسمان نیایش مرا بشنو» «یولیانوس» در این نیایش خدا را پدر می نامد. این اسمی بود که ترسایان به تقلید از مهرپرستان بر خدای خود گذاشتند. رومیان سال های بسیار تولد مهر و شب چله را جشن می گرفتند و آن را آغاز سال می دانستند. حتی پس از گسترش دین مسیحیت، باز کشیشان نتوانستند از گرفتن این جشن ها جلوگیری کنند و به ناچار مجبور شدند به دروغ این شب را زادروز تولد عیسی معرفی کنند تا روز 25 دسامبر را به بهانه تولد عیسی جشن بگیرند نه تولد ایزدمهر،‌ هنگامی که به آیین و مراسم مسیحیان در کریسمس نگاه می کنیم بسیاری از نشانه های ایرانی این مراسم را در می یابیم. ایرانیان قدیم در شب چله درخت سروی را با دو رشته نوار نقره ای و طلایی می آراستند. بعدها مسیحیان درخت کاج را به تقلید از مهرپرستان و ایرانیان تزیین کردند. مهر از دوشیزه با کره ای به نام آناهیتا در درون غاری زاده شد که بعدها مسیحیان عیسی را جایگزین مهر و مریم را جایگزین آناهیتا قرار دادند. یکی دیگر از وام گیری های مسیحیان از مهرپرستان، روز مقدس مسیحی یعنی یکشنبه است.
Sunday به معنی روز خورشید یا مهر است که روز مقدس مهرپرستان بود. ارنست رنان درباره آیین مهرپرستی گفته است:‌ «اگر عیسویت به هنگام گسترش خود بر اثر بیماری مرگ ماری باز می ایستاد، سراسر جهان به آیین مهر می گروید».

[ترنم]

سبد میوه شب یلدا را چگونه تزیین کنیم؟

[چرو]

سلام به همه دوستای خوبم منم بعد از مدتها تونستم بیام ویلدا رو به همه تبریک میگم