سالانه سه هزار میلیارد ریال آنتی بیوتیك در كشور مصرف می شود

[رزیتا]

سالانه سه هزار میلیارد ریال آنتی بیوتیك در كشور مصرف می شود


تهران- دبیر علمی همایش 'عوامل ضد میكروبی و مقاومت به آنها' گفت: حدود 13 درصد حجم ریالی بازار دارویی كشور را داروهای آنتی بیوتیك تشكیل می دهند و سالانه سه هزار میلیارد ریال در كشور آنتی بیوتیك مصرف می شود.

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، دكتر 'شهناز آرمین' روز پنجشنبه در مراسم افتتاحیه همایش 'عوامل ضد میكروبی و مقاومت به آنها' افزود: ایران جزو 20 كشوری است كه بیشترین میزان مصرف آنتی بیوتیك را در دنیا دارد و در این زمینه در آسیا پس از چین، دومین كشور است.

وی ادامه داد: بررسی كشوری نسخ پزشكان در سال 87 و 88 نشان می دهد كه میانگین تعداد اقلام تجویزی در هر نسخه به ترتیب 26/3 و 21/3 قلم بوده است كه 49 درصد یعنی نزدیك به نصف آن فقط آنتی بیوتیك بوده است.

وی بیان داشت : ویژگی بارز فرهنگ دارویی در ایران، مصرف بیش از اندازه داروهای تزریقی است؛ به طوری كه سرانه مصرف داروهای تزریقی در ایران حدود 4/11 بوده است؛ در حالی كه این رقم چهار برابر سرانه مصرف این قبیل دارو‌ها در جوامع در حال توسعه است.

آرمین به آمارهای موجود اشاره كرد و گفت: ایرانی‌ها بیش از استاندارد جهانی دارو مصرف می‌كنند و 10 تا 15 درصد دارو‌ها بدون مشورت با پزشك و خودسرانه مصرف می‌شود.

به گفته وی در این بین داروهای مسكن و آنتی‌بیوتیك بیشترین میزان مصرف خودسرانه دارو را تشكیل می‌دهند. این وضعیت باعث شده است تا علت بستری 10 تا 20 درصد بیماران در بیمارستان‌ها ناشی از عوارض دارویی عنوان شود.

در این بین سالمندان، زنان باردار و كودكان بیشتر در معرض خطر عوارض دارویی قرار گرفته‌اند.

وی كشف مواد آنتی‌میكروبیال را كمك بزرگی به علم پزشكی عنوان كرد و گفت طی سالیان گذشته تاكنون جان انسان‌های زیادی را نجات داده است و در بین داروهای امروزی از جمله بیشترین داروهای تجویزی هستند.

وی ادامه داد: مصرف نامناسب و غیر منطقی داروهای ضد میكروبی شرایط مناسبی را برای ایجاد میكروب ارگانیسم‌های مقاوم گسترش و باقی‌ماندن آن‌ها فراهم می‌كند. همچنین عفونت‌هایی كه به علت میكروارگانیسم‌های مقاوم ایجاد می‌شوند به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهند و این امر منجر به طولانی شدن بیماری و افزایش خطر مرگ می‌شود.

دبیر علمی كنگره عوامل ضد میكروبی و مقاومت با آنها بیان كرد: هر ساله مقاومت به دارو سبب ایجاد حدود 440 هزار مورد جدید سل مقاوم به چند دارو می‌گردد كه حداقل باعث سالیانه 150 هزار مرگ می‌شود.

آرمین با اشاره به اینكه مقاومت به نسل جدید داروهای ضد مالاریا نیز در كشورهایی كه مالاریا بومی است گسترش پیدا كرده درصد بالایی از عفونت‌های بیمارستانی به وسیله باكتری‌های مقاوم ایجاد می‌شود.

وی خاطرنشان كرد: ظهور مقاومت آنتی‌بیوتیك‌ها سالانه هزینه‌ای معادل 4 میلیارد دلار به كشور آمریكا تحمیل می‌كند. این آمار‌ها ضرورت پیشگیری از مقاومت میكروبی را گویا‌تر بیان می‌كند.

دبیر علمی كنگره عوامل ضد میكروبی و مقاومت با آنها گفت: در دسترس بودن آنتی‌بیوتیك، فرهنگ غلط خوددرمانی یا والدین درمانی و متاسفانه در مواردی فروش بدون نسخه آنتی‌بیوتیك موجب شده است كه مردم بدون در نظر گرفتن عوارض، برای درمان حتی بیماری‌های ویروسی نیز به این گروه درمانی روی آورند.

وی ادامه داد: از جمله موارد تاثیرگذار برای تجویز و مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیك در كشور مسائل اقتصادی، فرهنگ عمومی جامعه و ضعف گروه پزشكی در مصرف بیش از حد این نوع دارو است.

دبیر علمی عوامل ضد میكروبی و مقاومت با آنها خاطرنشان كرد: بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت تولید آنتی‌بیوتیك‌های جدید نیز نمی‌تواند راه حل این معضل جهانی باشد و اگر این روند متوقف نشود،در 5 سال آینده به دوران قبل از كشف آنتی‌بیوتیك برمی‌گردیم.

وی ادامه داد: زمانی كه عفونت‌های جزئی می‌تواند منجر به مرگ شود این موضوع باید یك نگرانی عمده به حساب آید زیرا یك عفونت مقاوم ممكن است كشنده باشد و به دیگران منتقل شود و گسترش پیدا كند و باعث تحمیل هزینه‌های سنگین به افراد و جامعه شود. این باعث می‌شود تا دستاورهای پزشكی مدرن به وسیله مقاومت به دارو در معرض خطر قرار ‌گیرند.

آرمین با بیان اینكه بدون تاثیر داروهای ضد میكروبی برای درمان و پیشگیری از عفونت‌ها موفقیت درمان‌هایی از جمله پیوند شیمی درمانی و جراحی‌های مهم ممكن است به خطر بیافتد گفت: دو عامل باعث افزایش و گسترش مقاومت به داروهای ضد میكروبی می‌شود یكی مصرف بیش از حد و سو مصرف داروهای ضد میكروبی و دیگری گسترش و انتشار ارگانیسم‌های مقاوم بین افراد جامعه و كشور‌ها است بنابراین مقابله با مقاومت به دارو‌ها ضد میكروبی نیاز به مداخله از جمله بهبود مصرف داروهای ضد میكروبی و جلوگیری از انتقال ارگانسیم‌های مقاوم دارد.

وی به راه كارهای پیشنهاد شده سازمان جهانی بهداشت برای كنترل این مشكل اشاره كرد و اظهار داشت: این موضوع همكاری بین دولت‌مردان و سیاست‌گذاران سیستم بهداشتی را می‌طلبد.

به گفته آرمین وضع قوانین كارامد در جهت نظارت و بررسی نسخ برپایی نظام مراقبت در بیمارستان‌ها به طور جدی ممنوعیت فروش آنتی‌بیوتیك بدون دستور پزشك حمایت از بیماران و افزایش پوشش بیمه‌ها به جهت تكمیل دوره‌های درمان و اقدامات پیشگیری كننده از بروز بیماری مانند واكسیناسیون، بالابردن سطح بهداشت جامعه، فرهنگ سازی و افزایش آگاهی پزشكان نسبت به پدیده مقاومت آنتی‌بیوتیكی از موارد مورد اهمیت است.

همایش عوامل ضد میكروبی و مقاومت به آنها چهارم و پنجم خرداد ماه با هدف افزایش آگاهی پزشكان درباره مقاومت میكروبی در برابر آنتی بیوتیك برگزار و كنترل عفونت بیمارستانی و نقش آزمایشگاه در ارزیابی مقاومت آنتی بیوتیكی مورد بررسی قرار می گیرد.

چهار نشست تخصصی ، چهار نشست پرسش و پاسخ از دیگر برنامه های همایش عوامل ضد میكروبی و مقاومت به آنها است.