تحول اینترنت با وب۳

[SonBol]

تحول اینترنت با وب۳

نزدیک به ۳ سال پیش بود که مردی با نام Dale Dougherty از وب ۲ سخن گفت که بی درنگ عملی نیز شد. این ایده در آغاز چندان جدی نبود تا این که در اواخر سال ۲۰۰۵ نخستین کنفرانس درباره وب ۲ برگزار شد و روشن شد که این استاندارد با خود انقلابی به همراه دارد. وب ۲ آمد تا هر کجا که به اشتراک گذاری داده ها لازم است به ما کمک کند و نتیجه آن را در وبلاگ ها، دایرة المعارف های اینترنتی و RSS feedها می بینیم کهWikipedia ، MySpace و YouTube نمونه های عملی آن ها هستند. از آن جا که این استاندارد جنبه های گوناگونی را پوشش می دهد هنوز ارزش و سودمندی آن برای برخی روشن نیست. وب ۳ اصطلاحی است که برای اشاره به وب آینده به کار می رود. پس از آن که اصطلاح وب ۲ برای تکامل اخیر وب رواج یافت، بسیاری از متخصصان، روزنامه نگاران و رهبران فن، اصطلاح وب ۳ را به کار بردند تا فرضیاتی درباره موج آینده تغییرات اینترنت مطرح کنند. نظرات پیرامون مرحله بعدی سیر تکاملی وب، بسیار متفاوت است، برخی از کارشناسان معتقدند پدیدار شدن فناوری وب مفهومی راه وب را تغییر خواهد داد و آن را به سوی هوش مصنوعی خواهد برد.
دیگر نظریه پردازان نیز بر این باورند که وب ۳ افزایش سرعت اینترنت، اپلیکیشن های تحت وب، یا پیشرفت گرافیکی رایانه، نقش کلیدی را در سیر تکاملی وب بازی خواهد کرد.البته هنوز خیلی زود است که بخواهیم با قاطعیت درباره آن صحبت کنیم. حتی وب ۲ هنوز از برخی جنبه ها در حال پیشرفت است. اما هیچ شکی نیست که همین حالا نیز فناوری های تازه شبکه در دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و شرکت های پیشرو در دست بررسی و پایه گذاری اند. اگر به وبلاگ ها سری بزنید مشاهده خواهید کرد که گفت و گو بر سر نسل بعدی بسیار داغ است. برای بسیاری، وب ۳ یعنی Semantic Web این عبارت را Tim Berners- Leeیعنی همان کسی که سنگ بنای وب را گذاشت مطرح کرد.Semantic Web یا وب مفهومی مکانی است که ماشین ها صفحات وب را همان گونه که ما می خوانیم می خوانند و موتورهای جستجو می توانند بهتر درون وب کاوش و نتایج دقیق تری ارائه کنند.


● وب مفهومی
وب مفهومی ایده تازه ای نیست. این ایده که در آن فضایی وجود دارد تا رایانه بتواند متن ها را بهتر بخواند و پردازش کند نخستین بار در سال ۲۰۰۱ در قالب یک مقاله در نشریه Scientific American مطرح شد. این مقاله که Berners- Lee نیز در تألیف آن نقش داشت دنیایی را شرح می داد که در آن، agent های نرم افزاری اعمال مربوط به وب را که به طور معمول خود کاربر انجام می دهد، انجام می دادند. این داستان با یک شخصیت مجازی با نام Lucy آغاز می شود که یک پزشک به مادرش می گوید باید با یک پزشک متخصص مشورت کند.
در آن داستان چنین آمده است: �در مطب دکتر، لوسی از طریق رایانه خود به Semantic Web agnet فرمان داد و agent جزئیات مربوط به وضعیت مادر لوسی را از agent دکتر دریافت کرد. سپس با روشن شدن شیوه درمان، فهرستی از ۲۰ بیمارستان که توانایی چنین کاری داشتند به دست آورد و روال های بیمه ای لازم برای آغاز درمان را با نزدیک ترین دفتر و بهترین خدمات هماهنگ کرد.�این شاید اغراق آمیز به نظر بیاید اما آینده مورد نظر Berners- Lee از وب همین است.Semantic Web agnet لوسی می تواند بدون نیاز به کمک و راهنمایی او همه قرار ملاقات های مادرش را بررسی و بهترین وقت ها را تعیین کند.Semantic Web agnet یا وب ۳ فناوری است که می تواند برای تمامی فعالیت ها از جمله تنظیم مرخصی و تعطیلات شما گرفته تا تحقیق درباره یک موضوع برنامه ریزی کند. اما این کار چگونه انجام می گیرد؟ از نگاه Berners- Lee باید در استانداردهای وب بازنگری هایی انجام گیرد و همهmeta- data هایی که ما برای خواندن صفحات وب به کار می رود به شکل قابل فهم برای ماشین به آن اضافه کرد. اکنون ۶ سال پس از انتشار مقاله Scientific American، meta- dataهای لازم همراه با Recourse Description و Web Ontology Language آماده شده و به سایت ها و ابزار اینترنتی نیز راه پیدا کرده است.


● نوآوری های وب ۳ اپلیکیشن های مبتنی بر وب و دسکتاپ
فناوری وب ۳ هم چون نرم افزارهای هوشمند از داده های مفهومی استفاده می کنند.


● تبدیل وب ۳ به یک دیتابیس
نخستین قدم به سوی وب ۳ ظهور �داده وب� است، ساختاری که اسناد در وب منتشر می شوند. فرمت های قابل استفاده، قابل کنترل و قابل جست وجو هم چون RDF، ICDL و microformats رشد اخیر فناوری SPARQL استانداردی برای زبان جست وجو و API برای جست وجوی سراسر RDF، دیتابیسی توزیعی روی وب فراهم کرده است. داده وب مرحله جدیدی از داده های یک پارچه و اپلیکیشن های مشارکتی را فعال کرده و داده ها را قابل دستیابی باز و قابل پیوند هم چون صفحات وب ساخته است. داده وب نخستین قدم از راهی است که به سوی وب به طور کامل مفهومی می رود.


● سیر تکاملی هوش مصنوعی
هم چنین وب ۳ مسیر تکاملی وب را که به هوش مصنوعی منتهی می شود توصیف می کند، مسیری که وب را به شکل یک شبه انسان تبدیل می کند. کمپانی هایی هم چون آی بی ام و گوگل در حال تکمیل فناوری های جدیدی هستند که اطلاعات شگفت انگیزی به دست می آورد مانند پیش بینی موسیقی از طریق اطلاعاتی که روی وب سایت های موزیک موجود است.


● وب مفهومی و SOA
در رابطه با مدیریت هوش مصنوعی، وب ۳ می تواند تحقق و توسعه وب مفهومی شود، تحقیقات علمی برای گسترش نرم افزار برای استدلال بر مبنای منطق تعریفی و عوامل هوشمند پیش می رود. بنابراین اپلیکیشن ها می تواند عملیات استدلال منطقی را با استفاده از مجموعه قوانین منطق انجام دهد و ارتباط میان مفهوم و داده روی وب را بیان کند. وب ۳ هم چنین با هم گرایی معماری جهت دار سرویس ها و وب مفهومی پیوند خورده است.


● حرکت تکاملی به سوی ۳ بعدی
احتمال دیگر برای وب ۳ این است که مسیر ۳ بعدی را طی کند، که توسط کنسرسیوم وب ۳ بعدی پشتیبانی می شود. این ممکن است وب را به یک دوره فضای ۳ بعدی وارد کند. مفهومی که به آینده Second Life مرتبط می شود. نتیجه این فعالیت ها را می توانید برای نمونه در food siteیاهو مشاهده کنید. به عنوان مثال شرکت Radar Networks نیز گونه ای پورتال وب ۳ را در دست ساخت دارد.شرکت HP نیز در حال کار روی یک رابط برنامه نویسی با نام Jena است که ساختارهای وب ۳ در ابزار بانک اطلاعاتی Oracle آن نیز دیده می شود.هم اکنون پژوهش گران زیادی هر یک با دید شخصی خود در حال کار روی وب ۳ هستند.
این گروه به جای بازنگری در فرمت وب که تغییر در همه سایت ها را ایجاب می کند در حال آماده کردن agent (عامل) بهتری هستند که می توانند صفحات وب را بهتر بفهمند.آن ها به دنبال ساد ه تر کردن ساختار صفحه های وب نیستند بلکهagent های باهوش تری می سازند.Blue Organizer محصول Adaptiv Blueیکی از نخستین نمونه ها است. مرورگر Blue Organizer تحت شرایطی هنگامی که یک صفحه وب را باز می شود موضوع سایت را می فهمد و به طور خودکار اطلاعات پیرامون آن موضوع را از سایت های دیگر می گیرد. برای نمونه اگر یک وبلاگ مربوط به یک فیلم را باز کنید بی درنگ سایت هایی که به وسیله آن می توانید این فیلم را بخرید یا اطلاعات بیشتری درباره آن بخوانید دریافت خواهید کرد.
شرکت های زیادی هم چون شرکت Claris as Personal Web محصولاتی مانند Blue Organizerعرضه کرده اند که البته با recommendation engine آمازون تفاوت چندانی ندارد که بسته به چگونگی گشت و گذار کاربر در اینترنت، موضوعات مورد علاقه کاربر را حدس زده و تازه ترین محصولات را معرفی می کند. ما هنوز تا رسیدن به agent هایی که بتوانند خودشان فکر کنند راه درازی در پیش داریم. شاید نخستین چیزی که برای وب مفهومی یا وب ۳ نیاز داریم همان گونه که Berners- Lee معتقد است، metadata باشد.