برنامه‌هایی برای تست قطعات سیستم , تست سخت افزار hardware test

[bigbang]

سنجش توان سخت‌افزارها و بررسی آنها معمولا با استفاده از مفاهیم الکترونیک و با تجهیزات مخصوص این کار انجام می‌شود، با این حال قطعاتی که در رایانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند در نهایت باید بتوانند توانایی مناسبی برای راه‌حل‌های نرم‌افزاری و رسیدن به یک نتیجه محاسباتی یا عملیاتی داشته باشند. این نتیجه‌ها هستند که نشان می‌دهند یک قطعه برای استفاده مناسب است یا نه و در کنار آن هم موضوع قیمت مطرح می‌شود. هر کدام از قطعات سخت‌افزاری که توسط برندهای مختلف تولید می‌شوند دارای یک سطح کیفی از کارایی هستند اما زمانی که قیمت را به این توانایی اضافه می‌کنیم مفهوم جدیدی با نام صرفه اقتصادی برای قطعات مطرح می‌شود که در واقع هدف اغلب تست‌های سخت‌افزاری بررسی این صرفه اقتصادی است. توجه به چنین شاخص‌هایی در انتخاب بهتر قطعات سیستم موثر است. گاهی اوقات نیز نرم‌افزارها برای تشخیص کارایی یک قطعه و اطمینان از صحت عملکرد آن اجرا می‌شوند. علاوه بر این نرم‌افزارهای دیگری هم وجود دارند که می‌توانند در اورکلاک قطعات یا تنظیم انرژی مصرفی آنها کاربرد داشته باشند.

این نرم‌افزارها هر کدام در دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرند و معمولا از تنظیمات خاص خود استفاده می‌کنند. اینکه روش‌ یک برنامه برای سنجش یک قطعه تا چه حد به توان واقعی و کاربردی آن قطعه نزدیک است از مواردی است که باعث می‌شود برخی نرم‌افزارها در تست‌ها بیشتر مورد توجه قرار بگیرند. یکی از روش‌های متداول برای بررسی، ایجاد محیط‌های شبیه‌سازی‌شده است. در این شرایط عملکرد قطعه در محیطی مشابه با محیط حقیقی سنجیده می‌شود و نرم‌افزار این عملکرد را یا به صورت حقیقی مانند میزان پهنای باند و سطح اجرای یک دستورالعمل اعلام می‌کند و یا اینکه بر اساس شاخص‌های خاص خود آن را به صورت امتیاز برای قطعه نشان می‌دهد. در ادامه با برخی نرم‌افزارهای عمومی تست و شناسایی سخت‌افزار آشنا می‌شوید. این نرم‌افزارها معمولا برای شناخت توان کلی سیستم استفاده می‌شود.


AIDA64


نرم‌افزار AIDA64 با اینکه نام جدیدی در بخش سخت‌افزار است اما نرم‌افزاری قدیمی است و در واقع همان برنامه معروف اورست است که به AIDA64 تغییر نام داد. این برنامه برای تست سخت‌افزار کمتر به کار می‌رود و بیشتر از توانایی تشخیص و بررسی آن استفاده می‌شود. البته ویژگی‌های محاسباتی در آیدا۶۴ به اندازه کافی قدرتمند و متنوع هستند اما به دلیل توانایی بیشتر در بخش شناسایی قطعات، اغلب کاربران حرفه‌ای از این قابلیت استفاده می‌کنند. در این برنامه می‌توانید یک نمای کلی از مشخصات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری سیستم را مشاهده کنید و پس از آن برای اطلاع از جزییات هر قسمت وارد بخش مربوطه شوید. به عنوان مثال برای مشاهده وضعیت پردازنده این برنامه قادر است علاوه بر اطلاعات عمومی مانند فرکانس هر کدام از هسته‌ها و پهنای باند پردازنده اطلاعات تکمیلی دیگری در مورد ضرایب، فرکانس مرجع و مقدار اورکلاک را نمایش دهد. در همین قسمت می‌توان از وضعیت ولتاژها، دما و حتی عملکرد فن‌های سیستم نیز مطلع شد.
در بخش بررسی سخت‌افزاری و بنچمارکینگ، نرم‌افزار AIDA64 می‌تواند با انجام برخی دستورالعمل‌های محاسباتی و با کمک فرمول‌های ریاضی، کارایی پردازنده را نشان دهد. در این قسمت چهار شاخص مختلف محاسباتی مورد بررسی قرار می‌گیرند و انواع فناوری‌های پردازنده مانند دستورالعمل‌های MMX و SSE نیز محاسبه می‌شوند. پردازنده می‌تواند این محاسبات را برای پردازنده‌های با ۳۲ هسته نیز انجام دهد. برای حافظه‌های سیستم تست‌های دیگری وجود دارد که میزان پهنای باند، سرعت خواندن و نوشتن، کپی و زمان تاخیر را می‌سنجند. این حافظه علاوه بر بخش رم شامل حافظه نهان پردازنده هم می‌شود. این برنامه برای محاسبه سرعت هارددیسک و درایوهای SSD هم به کار می‌رود.
برنامه AIDA64 در بخش نرم‌افزاری نیز قدرت زیادی دارد و می‌تواند اطلاعات کاملی در مورد نرم‌افزارهای موجود روی سیستم نمایش دهد که حجم آنها بالغ بر ۵۰ صفحه می‌شود. این اطلاعات دربرگیرنده مواردی همچون نرم‌افزارهای نصب‌شده و وضعیت مجوز آنها، نرم‌افزارهای امنیتی سیستم، تنظیمات ویندوز، برنامه‌هایی که همزمان با ویندوز اجرا می‌شوند و سرویس های در حال اجرا هستند.

PCMARK


نرم‌افزار پی‌سی‌مارک یکی از معتبرترین برنامه‌های تست سخت‌افزار است که می‌تواند توان کلی سیستم و توان هر یک از بخش‌ها را به صورت کاربردی نشان دهد. این برنامه به هر بخش امتیاز می‌‌دهد و این امتیاز نیز بر اساس کارایی سیستم در یک رده کاربردی خاص است. به عنوان مثال در این برنامه شاخصی برای سنجش کارت گرافیکی وجود ندارد اما می‌توانید کارایی سیستم برای بازی را بررسی کنید. این بررسی با درنظر گرفتن توان پردازنده، کارت گرافیکی، رم و حتی تراشه صوتی سیستم انجام می‌شود. این شاخص‌ها برای بخش‌هایی مانند چندرسانه‌ای، ارتباطات، حافظه و موارد دیگر هم وجود دارند. با مراجعه به پایگاه اینترنتی این نرم‌افزار می‌توانید مشخصات سیستم خود را با سایر سیستم‌ها و امتیازهایی که کسب کرده‌اند مقایسه کنید. در این برنامه هفت قسمت مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد و علاوه بر آن سطوح متفاوتی نیز به صورت پیش‌فرض تعیین شده است که می‌توانند در حالت‌های گوناگون مانند تست کامل یا تست برای یک بخش خاص مورد استفاده قرار بگیرند. نکته دیگر در این برنامه وجود حالت‌های سبک برای تست لپ‌تاپ‌ها و سیستم‌های ضعیف است که قادر به اجرای حالت‌های پیش‌فرض و سنگین نیستند. یکی دیگر از نرم‌افزارهای معروف و معتبر شرکت فیوچرمارک نرم‌افزار ۳DMARK است که در آینده و هنگام معرفی نرم‌افزارهای تست پردازنده و کارت گرافیکی به آن خواهیم پرداخت.




PCMark 7


آخرین نسخه از این نرم‌افزار است که ۲۵ مرحله سنگین را در هفت شاخه اجرا می‌کند و نتیجه آن را هم به صورت یک امتیاز مشخص و هم به صورت واحد‌های عملیاتی نشان می‌دهد. در این نسخه تغییرات زیادی نسبت به قبل دیده می‌شود و از ویژگی‌های جدید سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مانند آخرین نسخه دایرکت‌ایکس پشتیبانی می‌کند. این تست‌ها شامل بررسی بخش سرگرمی با سناریوهایی برای بازی و رسانه، بخش خلاقیت با سناریوهایی برای قسمت‌های صوتی و تصویری، بخش کارایی برای بررسی توان سیستم در انجام وظایف روزمره همچون آفیس و اینترنت، سناریو محاسباتی برای بررسی توان محاسبات پردازنده و هسته‌های گرافیکی و در نهایت سناریو بررسی ذخیره‌سازی هستند.

PCMark Vantage


این نسخه از نرم‌افزار پی‌سی‌مارک همزمان با حضور ویندوز ویستا معرفی شد و مهم‌ترین ویژگی‌ آن توانایی تست ویندوز در نسخه‌های ۳۲ و ۶۴ بیتی بود. در این نسخه امکان سنجش توان پردازنده با حالت اجرای یک یا چند دستورالعمل فراهم شد و بخش‌های مختلف سیستم به طور جداگانه مورد بررسی قرار می‌گرفتند. در نسخه Vantage تاکید بیشتری روی قطعات بود و با اینکه کاربردهای مختلف سیستم مورد بررسی قرار می‌گرفت اما تمرکز اصلی در این کاربردها روی سخت‌افزار هدف قرار داشت. این نسخه نسبت به روایت‌های قبلی حجم بیشتری داشت و بار پردازشی آن سنگین‌تر از قبل شده بود به همین دلیل چندان مورد توجه اورکلاکرها قرار نگرفت اما کاربران خانگی و نیمه‌حرفه‌ای به علت دقت بالای آن استقبال خوبی از Vantage کردند.

PCMark05


قدیمی‌ترین نسخه پی‌سی‌مارک که هنوز هم مورد توجه است روایت ۰۵ این برنامه است. این نسخه علاوه بر اینکه امکان بررسی کاربردهایی مانند مالتی‌تسک و موارد حرفه‌ای را داشت، حجم چندانی را به خود اختصاص نمی‌داد و البته برای اجرا روی سیستم‌های ضعیف نیز امکانات آن مناسب بود. در این نسخه‌ هم مانند روایت‌های قبلی و بعدی، سوییت‌های نرم‌افزاری خاصی به صورت پیش‌فرض وجود دارد اما کاربران می‌توانند برنامه را به طور کامل بر اساس خواسته خود منطبق کنند. این موضوع برای کاربران حرفه‌ای اهمیت زیادی داشت. سایر نسخه‌های پی‌سی‌مارک مانند PCMark04 و PCMark2002 دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و کاربرد زیادی ندارند.

SiSoft Sandra




نرم‌افزار سی‌سافت‌سندرا قدمت زیادی در سنجش توان سخت‌افزارها دارد و این سابقه طولانی باعث شده یکی از پرکاربردترین برنامه‌های بررسی سخت‌افزار باشد. در این برنامه تست سخت‌افزار در اولویت دوم قرار دارد و کارایی آن را می‌توان در بخش‌هایی مانند بررسی توان قسمت‌های مختلف سیستم و معرفی آن بخش‌ها مشاهده کرد. در سی‌سافت‌سندرا یک پایگاه داده درونی وجود دارد که پس از بررسی عملکرد هر قسمت، محصولات مشابه و رتبه‌ای را که به دست آورده‌اند نمایش می‌دهد. با کمک این قابلیت می‌توانید به صورت آفلاین و بدون نیاز به اینترنت یک مقایسه کلی در مورد سیستم خود داشته باشید. عده‌ای معتقدند این برنامه در اصل یک نرم‌افزار خطایابی است، با این حال عنوان آن تاثیری در کاربردهای فراوانش ندارد. توسط این برنامه می‌توانید بخش‌هایی همچون قابلیت‌های مالتی‌مدیا یا محاسبات در پردازنده را بررسی کنید یا از توانایی شبکه وایرلس خود مطمئن شوید؛ کارت صدا، ورودی‌ها و خروجی‌ها و هارددیسک، رم و بسیاری از بخش‌های سیستم در این برنامه می‌توانند بررسی شوند. جزییات ارائه‌شده توسط این برنامه به قدری زیاد است که برای چاپ تمام مشخصات سیستم به صد صفحه کاغذ نیاز خواهید داشت. این تست‌ها تنها شامل بخش سخت‌افزاری نمی‌شوند و گزینه‌های دیگری هم برای سیستم‌عامل و انواع کامپوننت‌های نرم‌افزاری وجود دارد. یکی از توانایی‌های این برنامه محاسبه شاخص‌های ترکیبی برای نمایش کارایی یک قطعه است. به عنوان مثال ظرفیت در برابر قیمت یا سرعت در برابر توان مصرفی و مواردی مانند این توسط برنامه سنجیده می‌شود.
در این برنامه یک تست درونی قرار داده شده است که با تاکید بر قسمت‌های اصلی انجام می‌شود و شاخص کارایی (Performance Index) نام دارد. در این تست توانایی پردازنده در فعالیت‌های محاسباتی و چندرسانه‌ای سنجیده می‌شود و در کنار آن کارایی حافظه، شبکه، بخش گرافیکی و هارددیسک نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نسخه ۲۰۱۱ این نرم‌افزار تست‌های زیادی افزوده شده است و به عنوان مثال می‌توان به تست‌های بخش مالتی‌مدیا اشاره کرد که با شبیه‌سازی تبدیل انواع فرمت‌های صوتی و تصویری به یکدیگر توانایی سیستم را با کوچک‌ترین جزییات آن همچون میزان پهنای باند مصرفی برای این تبدیل بیان می‌کند. یکی دیگر از موارد جدید در این برنامه محاسبه توان کارت گرافیکی برای سنجش کارایی سیستم در کاربردهای غیرگرافیکی (GPGPU) مانند رمزگذاری داده‌هاست که نیاز به توان پردازش بالایی دارد.