تاثير مايوهاي جديد در پيروزي شناگران :فلپس مدال هايش را با ويلکينسون قسمت کند

[دانه کولانه]

تاثير مايوهاي جديد در پيروزي شناگران :فلپس مدال هايش را با ويلکينسون قسمت کند

نگاهي به تاثير مايوهاي جديد در پيروزي شناگران المپيک
فلپس مدال هايش را با ويلکينسون قسمت کند

محمدرضا دستوراني

مايکل فلپس شناگر امريکايي که با کسب هشت مدال طلا در المپيک پکن رکوردي تاريخي از خود برجاي گذاشت، از لباس شناي طراحي شده توسط دانشمندان ناسا استفاده کرد که تاثير بسزايي در رکوردهاي وي داشته است. به گزارش مهر رقابت هاي شناي المپيک پکن در حالي برگزار شد که شناگراني که رکوردهاي جهاني و المپيک را تغيير دادند، اکثراً از لباس هاي طراحي شده توسط دانشمندان ناسا استفاده کرده بودند که در اين ميان مايکل فلپس چشمگيرترين آنها بود. اين شناگر امريکايي و ناتالي کاگين شناگر زن شرکت کننده در المپيک پکن از لباس هايي به نام LZR Racer شرکت اسپيدو استفاده کردند که به عقيده بسياري از کارشناسان در ثبت رکوردهاي جديد، کمک هاي قابل توجهي به آنان کرده است.

لباس هايي که اين شناگران و ديگر شناگران المپيکي از آن استفاده کردند، حاصل تحقيقات گروهي از دانشمندان در مرکز تحقيقات لانگلي ناسا بود. استيو ويلکينسون مبتکر اصلي اين لباس ها درباره شاهکار تاريخي خود و گروه تحقيقاتي اش گفت؛ به دقت بازي هاي المپيک و مسابقه هاي شنا را دنبال کردم. خوشحالم که شاهد استفاده از تازه ترين نمودهاي فناوري نوين در ورزش روز و پرطرفدار جهان يعني شنا بودم. اين دانشمند مبتکر در ادامه گفت؛ براي دستيابي به اين لباس ها، مدل ها و مواد مختلفي را با سرعت کم در تونل هاي ويژه باد بررسي کرديم. آنچه ما انجام داده ايم در نوع خود پديده محسوب مي شود، چون تلاش کرده ايم برخورد و تماس ميان سطح بدن ورزشکار و جريان آب را به صفر نزديک کنيم. به نظر مي رسد آنچه اين گروه تحقيقاتي انجام داده اند، عملي شدن آرزوي چندين و چندساله شناگران بود. اينکه اصطکاک و برخورد بدن شناگر با سطح آب به کمترين ميزان خود برسد، به معناي افزايش سرعت شناگر و در نتيجه دستيابي به رکوردهايي است که تا همين چند سال پيش شناگران حتي به آن فکر هم نمي کردند.

استفاده از اين لباس در جريان برگزاري رقابت هاي شناي المپيک به يکي از پرسروصداترين خبرها تبديل شد، اما بايد دانست تا پيش از آغاز اين رويداد نيز اين لباس جنجال آفرين بوده است، چرا که تا پيش از برگزاري المپيک 48 رکورد جديد با LZR Racer ثبت شده بود. تا آغاز بيست ونهمين دوره رقابت هاي المپيک بيش از 48 رکورد جهاني در رشته هاي مختلف شنا با استفاده از اين لباس ها ثبت شد. از اين رو جاي هيچ گونه تعجبي نبود که پيش از استارت هر دور از مسابقه هاي المپيک، مي ديديم که شناگران اين لباس هاي جديد را بر تن کرده اند. بررسي ساختار اين لباس ها نشان مي دهد اليافي که در ساخت اين لباس ها استفاده شده است، به شکل ريزلوله هايي است که در کنار يکديگر چيده شده اند. ويلکينسون در اين باره گفت؛ در اين لباس هيچ گونه زاويه يا برآمدگي ديده نمي شود، پس منطقي است که اصطکاک بدن شناگر با جريان آب کمترين مقدار باشد. طراحي اوليه اين لباس و ايده جالب توجه آن به 30 سال پيش بازمي گردد. آن زمان حتي ويلکينسون هم فکر نمي کرد چنين نتيجه جالب توجهي حاصل شود. هيچ شکي وجود ندارد که اين دانشمند و ناسا به عنوان بخشي از تاريخ شناي جهان و المپيک جاودانه خواهند شد. پيش از آغاز المپيک درباره استفاده از فناوري هاي نوين در تجهيزات ورزشي(که باعث کارايي بيشتر ورزشکار استفاده کننده از آن مي شود) انتقادهاي بسياري صورت گرفته بود. اما در شرايطي که نگراني ها از تاثير فناوري بر ورزش شنا افزايش يافته بود، فدراسيون جهاني اين رشته ورزشي اعلام کرد درباره لباس هاي جديد شنا تحقيق خواهد کرد. پيش از المپيک رکوردهاي بسياري در ورزش شنا تغيير کرده بود که در بيشتر موارد آن، فرد رکوردشکن از لباس جديد و سرتاسري شرکت اسپيدو استفاده کرده بود. کورنل مارکولسکو رئيس فدراسيون جهاني شنا (فينا) گفت؛ «شواهدي وجود ندارد که لباس هاي جديد به شناگران کمک کرده اند، اما ما لباس هاي کلفت تري را که در مسابقات سه گانه از آن استفاده مي شود، نمي خواهيم.» با اين حال ئيمون سوليوان استراليايي تنها با استفاده از مايو جديد اسپيدو موفق شد در ماه فوريه رکورد قديمي الکساندر پوپوف در 50 متر آزاد را بشکند و آلن برنارد شناگر فرانسوي نه تنها در سه روز متوالي در مسابقه هاي قهرماني اروپا با اين لباس سه رکورد جهان را شکست، بلکه بعدها نيز دوباره يکي از اين رکوردها را شکست. مارکولسکو افزود؛ «ما در ماه آوريل، در شهر منچستر با توليدکنندگان مايو جلسه خواهيم داشت و در آن مقررات را مرور خواهيم کرد. همچنين کلفتي مواد استفاده شده در مايو هم در اين جلسه بررسي مي شود. شناي مسابقات سه گانه در درجه حرارت متفاوتي نسبت به آب استخر صورت مي گيرد و ما در مورد کلفتي لباس هاي شناي مورد تاييد براي مسابقات فينا تصميم مي گيريم. اين تنها اسپيدو نيست که لباس جديد عرضه کرده است، بلکه تا قبل از مسابقات المپيک، همه توليدکنندگان ديگر هم لباس هاي خود را به بازار عرضه مي کنند.» لباس هاي جديد اسپيدو که با همکاري ناسا، آژانس فضايي امريکا، توليد شده اند، اولين بار در 12 فوريه سال 2008 در شهرهاي سيدني، توکيو و لندن با حضور شناگران سرشناس جهان به نمايش درآمد. البته بعدها فينا(فدراسيون جهاني شنا) لباس شناي جديد و بحث برانگيز شرکت اسپيدو را که چندين رکورد جهاني در رشته شنا با آن شکسته شد، تاييد کرد. منتقدان اين لباس شنا مدعي بودند اين لباس غيرقانوني است و آن را «دوپينگ تکنولوژيک» ناميده بودند، زيرا در آن در کنار لايه يي از مواد معمول استفاده شده در لباس شنا، از ماده پليمر پلي يورتان استفاده شده بود. اما پس از برگزاري جلسه يي ميان مسوولان فدراسيون جهاني شنا و توليدکنندگان لباس شنا در حاشيه مسابقات قهرماني جهان در شهر منچستر بريتانيا، لباس شناي جديد شرکت اسپيدو توسط فدراسيون جهاني تاييد شد. اين فدراسيون در بيانيه يي اعلام کرد؛ «کليه لباس هاي تاييدشده تاکنون با موازين موجود مطابقت دارند.» فدراسيون جهاني شنا در بيانيه خود اعلام کرد؛ «در اين جلسه مشخص شد که فدراسيون جهاني و توليدکنندگان لباس شنا به خوبي مي دانند که هدف از موازين وضع شده، محدودساختن مواد مورد استفاده براي لباس شنا نيست و همان طور که چندين سال اين گونه بوده است، از اين پس هم نبايد قوانين را به عنوان عاملي محدودکننده تفسير کرد.» فدراسيون جهاني شنا پيشتر اعلام کرده بود هيچ گونه شواهد علمي وجود ندارد که نشان دهد ادعاهاي منتقدان در مورد شناوري بهتر مايوهاي اسپيدو صحت دارد. پوشيدن اين مايو به سهولت انجام نمي شود و شناگران براي تن کردن اين مايو 30 دقيقه وقت لازم دارند. يکي از شناگراني که رکورد جهان را شکست، در مورد اين مايو گفت؛ هنگامي که اين لباس را مي پوشي، مثل اين است که در سراشيبي شنا مي کني. ديگر شناگران نيز در مورد اين مايو مي گويند؛ به نظر مي رسد اين مايو به خاطر استحکامي که دارد، عضلات را ديرتر خسته مي کند. البته اين تنها شرکت اسپيدو نبود که لباس جديد عرضه کرده است. آرنا ديگر توليدکننده لباس هاي ورزشي، مايوي آر-اوولوشن را وارد بازار کرد و آديداس هم که لوازم تيم ملي شناي آلمان را تامين مي کند، با مايوي «TechFit Powerweb Suit » در اين رقابت شرکت کرده بود. شرکت اسپيدو نيز با تيم هاي امريکا و استراليا قراردادي براي تامين لوازم ورزشي ملي پوشان اين کشورها انعقاد کرده بود.






شنا با کمک ناسا

فينا فدراسيون جهاني شنا، لباس شناي جديد و بحث برانگيز شرکت اسپيدو را که با آن چندين رکورد جهاني در رشته شنا شکسته شد، پيش از برگزاري مسابقه هاي المپيک تاييد کرد. منتقدان اين لباس شنا مدعي بودند اين لباس غيرقانوني است و آن را «دوپينگ تکنولوژيک» ناميده بودند زيرا در اين لباس علاوه بر لايه يي از مواد معمول استفاده شده در لباس شنا، از ماده پليمري پلي يورتان نيز استفاده شده بود. اين لباس 700 دلار قيمت دارد و تنها مي توان آن را بين 6 تا 12 بار پوشيد. اما خصوصيات لباس شناي جديد چيست؟ شرکت اسپيدو براي توليد لباس شناي ال زدآر ريسر (LZR Racer) سه سال وقت صرف کرد و کارشناسان اين شرکت معتقدند اين لباس پنج درصد کمتر از لباس قبلي اين شرکت در برابر آب مقاومت مي کند. آنها مي گويند پوشيدن اين لباس باعث مي شود شناگر حتي نسبت به زماني که برهنه شنا مي کند با مقاومت کمتري در آب روبه رو شود. نزديک به يک سوم مقاومتي که شناگر هنگام شنا با آن مواجه است، به خاطر اصطکاک بدن با آب ايجاد مي شود. از اين رو لباس جديد سطح بيشتري از بدن را مي پوشاند. پيش از اين لباس هايي توليد شده بود که به طور کامل از مواد کم اصطکاک ساخته شده بود، اما درون آب متلاشي مي شدند، در نتيجه سازندگان لباس اسپيدو تلاش کردند با استفاده از کامپيوتر دريابند کدام قسمت بدن بيشترين اصطکاک را با آب دارد و تنها تکه هايي از اين ماده روي نقاط مورد نظر نصب شد. آزمايش ها درون استخرهايي کوچک و باريک انجام شد و عمده تاکيد و توجه روي وضعيت بدن در 15 متر پس از استارت يا بازگشت بود. بر اساس اين آزمايش ها مشخص شد هنگام حرکت در آب، ناحيه شکم (پايين سينه)، پهلو (بالاي کمر تا زير بغل) و کتف باعث ايجاد بيشترين مقاومت مي شود. گفتني است کارشناسان ناسا سهمي عمده در طراحي اين لباس داشتند. آنها با استفاده از فناوري سنجش زبري سطح مواد، بيش از صد ماده را آزمايش کردند تا ماده يي را پيدا کنند که کمترين مقاومت و اصطکاک در برابر آب را داشته باشد. از آنجا که آب و هوا از قوانين يکساني درباره حرکت پيروي مي کنند (مکانيک سيالات)، براي آزمايش مواد، از تونل بادي استفاده شد که در آن باد با سرعت بالاي صد کيلومتر در ساعت مي وزيد. اين وضعيت، حرکت در آب با سرعت دو متر در ثانيه را شبيه سازي مي کند. کارشناسان براي تشريح دليل موفقيت اين لباس مي گويند اين لباس عملکردي مانند شکم بند دارد و بدن ورزشکار را فشرده مي کند تا بدن در بهترين شکل ممکن قرار داشته باشد. با اين حال هنگام توليد اين لباس، ميزان اکسيژن جذب شده توسط شناگران با دقت اندازه گيري شد تا اطمينان حاصل شود که فشار تاثيري بر تنفس و عملکرد شناگر نمي گذارد. لباس ال زدآر ريسر علاوه بر فشرده کردن عضلات، آب را دفع مي کند و با کاستن از لرزش هاي روي پوست بدن به بدن شناگر حالتي لوله يي شکل مي دهد. براي ساخت اين لباس ابتدا ماده اصلي و پايه آن بافته مي شود. مواد کم اصطکاک نيز با دستگاه هايي که از امواج اولتراسونيک استفاده مي کنند به ماده زيرين جوش داده مي شود و نواري روي درزها چسبانده مي شود تا از ايجاد حاشيه هاي زبر جلوگيري کند.


منبع اعتماد