ئێواره ی پاییز..مامۆستا هێمن

[behnam5555]

ئێواره ی پاییز..................

له ئاسۆیه کی دووره ده ست
ئاوابوو زه ردی پایزی
ده تگوت بووکێکی بێ نازه
په رده جێ دێ ڵێ به زیزی
***
په ڵه هه ورێکی چڵکنه
گرتی سووچێکی ئاسمان
گه ڵای زه ردی دارێک وه ری
زریان بردی به ره و نه مان
***
جووتێک کۆتری سه ر به کڵاوه
هه ڵکورماون له سوانه یه ک
دیاره له و ده ورو به رانه
پێیان شک دێ هێلانه یه ک
***
پاساری سه رداذی کۆڵان
فره و جیکه یان لێ برا
قه ل..فری فری..تاون بوو
هه ر روو ره شیی خۆی پێ برا
***
شه پۆلێک موسیقای به سۆز
هات رابوارد به بن گوێمدا
شوێنێکی بۆ خۆی کرده وه
له ناخی د ڵی توێ توێمدا
***
ئاخر کۆڵی بۆ برده ژوور
بار به رێکی درێژی رووت
ده رگی دووکانی گاڵه دا
مام حاجی و به ره وماڵ بزووت
***
نازدارێکی چارشێو به سه ر
به ته نیشتمدا تێپه ری
به غار هات و توند قیژاندی
رووته ڵه یه ک به به د فه ری
***
که مێک راوه ستا جا رابورد
ئه و لاوه ی جاده ی ده پێوا
دیاربوو خێسێکی دابوویه
ئه و شۆخه له بن چارشێوا
***
کیژێک خۆی له ژوور کوتاوه
ده رکه ی حه و شه که ی پێوه دا
ئیتر شوێنه واری جوانی
به دی ناکه م له نێوه دا
***
تا تاریکان په یدا ده بێ
چۆڵ و چۆڵتر ده بێ جاده
نه دێته ده ر کیژی له بار
نه راده برێ لاوی ساده
***
هه وا بوولێڵه،ئاولێڵه
گوڵ سیس بووه،گه ڵا زه رده
ته نانه ت ره نگی گۆراوه
ئه م دیوار و دار و به رده

ته ماشای هه ر شتێ ده که م
ره نگی پایزی گرتووه
جوانی خۆی لێ شاردوومه وه
دزێوی رێزی گرتووه
***
چاوم له ئاسمان بری
دڵم هێنده ی دیگه گیرا
گه لێک بیروه ری کۆنم
له پر هاتنه وه به بیرا
***
ئارام ئارام به لۆژه لۆژ
ئه وا به ره و ماڵ بوومه وه
نه که س له پێشمدا ده رووا
نه که س دیاره به دوومه وه
***
نانا نارۆم، مه له ی ده که م
له نێو ده ریای مه ندی خه یاڵ
داهێزاو روو گرژ، تووره
دڵ پرتاسه، مێشک به تاڵ
***
ئاخ دیسان رووپه رێک درا
له رۆژ ئه ژمێری ته مه نم!
ئاخ،دیسان شه و داهاته وه
من هه روا دووره ته مه نم!
***
ئاخ،دیسان چوومه ژێر باڵی
ره شی شه وگاری ته نیایی
ئاخ،ده بێ دیسان بچێژم
ژه هراوی تاڵی جودایی!
***

ئاخ،دیسان ده بێ رابوێرم
له ژوورێکی ساردو سردا!
ده گه ڵ ئازار ده س له ملان بم
تا به یان له نوێنی شردا!
***
ده رۆم، ده ترسم، ده له رزم
له په لاماری مۆته ی شه و
داد له ده س ئه م دڵه ی به خه م!
وای له ده س ئه م چاوه ی بێ خه و
***
ده رۆم تا سه ر پێکه وه نێم
ده گه ڵ زام و ده ردو ئێشم
ده رۆم تا شه وێکی پایز
من شه و نخوونی بکێشم
***
دوور قاقایه کم گوێ لێ بوو
ده تگوت گول له م پێوه ده نێ
چۆن به ئێواره ی پایزیش
ئی وا هه یه پێ بکه نێ
***
خه یاڵم ببوو به وشه
نه مزانی که س به دوامه وه
ده نگێکی له رزۆک و نه رم
به سپایی جوابی دامه وه
***
«به ڵێ هه ن و یه کجار زۆرن
بازرگانی فرمێسک و خوێن
به ڵێ هه ن و و پێ ده که نن
به سه به هه ش به مل به کوێن
***
به ڵێ هه ن و پێ ده که نن
به من، به تۆ، به هه زاران
به داخی باوک کوژراوان
به هه نیسکی هه تیو باران
***
به نه زانی، به نه خۆشی
به تاریکان،به شه و زه نگ
به زنجیر ،به ته ناف ، به دار
به گرتوو خانه ی ته ر و ته نگ
***
به بۆ کرووز به چره دووکه ڵ
به هاڵاو، به گر،به ئاگر
به ته م ،به مژ،به هوره، به دۆک
به توفانی وڵات داگر
***
به بوومه له رزه،ره شه با
به سووتمان و زیان و زه ر
به هه رچی خراپ و شوومه
به گشت ده سکری وای شه ر
***
به ناڵه،به کوڵ،به گریان
به سینگ کوتان،به روو رنین
به به رگی ره ش، به چاوی سوور
به گۆرخلنه، به ۆری شین
***
به که لاوه ،به کونده بوو
به دیواری هه رس هێناو
به داوێنی تیتۆڵ تیتۆڵ
به ئانیشکی پینه کراو
***
به نووکه نووکی بێوه زتن
به هانه هانی ماندووان
به زیره زیری منداڵان
به نووزه ی نیوه زیندووان
***
به نه ره نه ری جه لادان
به قرمه قرمی شه ست تیران
به ویره ویری قه مچیان
به ئه شکه نجه ی رووناکبیران
***
به چڵکی یه خه ی کرێکار
به که فی سه ر شانی جووتێر
به په چه و رووبه ند،به خه نجه ر
به یه ک نه بوونی مێ و نێر
***
به قه ڵه می به زیوی کول
به زمانی له بند براو
به ده رکی داخراو فێرگه
به کتێب و ده فته ری دراو
***
له قامووسی ئه وانه دا
به زه یی مانای نه ماوه
بێزیان له بزه هه ڵ ده ستێ
وازیان له خوێن و زووخاوه
***
هه ر د ڵۆپی خوێنی لاوێ
بۆ وان یاقووتێکی سووره
هه ر تکه ی فرمێسکی کیژێ
بۆ وان مرواریی به رمووره
***
هه ناسه ی ساردی ئاواران
کۆشکی ئه وان گه رم ده کا
له شی ره ق و زگی برسی
جێ پاروویان نه رم ده کا
***
سه رمایه ی وان له گه ردابێ،
با زۆر ده رک به قور گیرێ!
دولار له بره و نه که وێ
با کۆڵه وار بێ داپیرێ!
***
ده با خوین بێ و سه ران به رێ
چه رخی کارگه یان بگه رێ
پێ ده که نن، پێ ده که نن
به بڵێسه ی ئاگری شه رێ»
***
گوتم:«که وابوو،ئاشنا!
به شی ئێمه له نێو چوونه»
گوتی:«نا،نا،دوور بنواره...
دووربنواره...ئاسۆروونه...»
===============.

مامۆستا هێمن