اخبار زيست شناسي

[SonBol]

پژوهشگران امریکایی ساختارهای مومانندی در اندازه نانو ساخته اند که می توانند به روشن شدن چگونگی کار همتاهای زیستی شان (مژک های درون بدن) کمک کنند. مژک ها پیوست های سلولی هستند که در بدن انسان کارهای بسیار متفاوتی انجام می دهند. آنهایی که درون گوش هستند، صدا را به دام می اندازند و آنهایی که درون کلیه ها هستند به صورت حسگر کار می کنند. مژک های درون شش ها (تصویر سمت راست) به مانند پاروهای قایق پس و پیش می زنند و موسلامح و مواد آسیب رسانی را که همراه هوا آمده اند، از دستگاه تنفس بیرون می فرستند. آنها از این راه نقش بنیادی در جلوگیری از بیماری های دستگاه تنفس بازی می کنند. اما ساز و کار این فرآیند به خوبی روشن نیست. از این رو، «ریچارد سوپرفاین» و همکارانش در دانشگاه کارولینای شمالی در ایالات متحده امریکا، مژک هایی مصنوعی ساخته اند تا به کمک آنها دریابند همتاهای زیستی آنها چگونه در شش ها کار می کنند. آنها امیدوارند این کار به پژوهشگران دیگر کمک کند درمان های بهتری برای بیماری ها دستگاه تنفس، مانند سیستیک فیبروسیس، پیدا کنند. ● دستکاری با آهن ربا گروه «سوپرفاین» دسته ای نانومیله از بسپارهای انعصاف پذیر را به اندازه مژک های زیستی (نزدیک ۱۰ میکرون درازا و ۲/. میکرون پهنا) با ویژگی های فیزیکی همانند فراهم کردند. نانومیله ها را با ریختن پلی دی متیل سیلوکسان (دارای نانوذره های اکسید آهن) در قالب درست کردند و سپس خود قالب را با فرآیند شیمیایی کنار گذاشتند و صدها نانومیله به دست آورند. چون نانومیله ها ذره های اکسید آهن دارند آنها را می توان با آهن ربا دستکاری کرد. یک آهن ربای الکتریکی زیر دسته ها گذاشته شده بود تا آنها را خم کند و حرکت دهد و میکروسکوپی از بالا آن حرکت ها را نشان می داد. پژوهشگران شبیه سازی های رایانه ای را به کار بردند تا دریابند چگونه نانومیله ها را به گونه ای با آهن ربا برانگیزانند که به مانند مژک های شش ها حرکت کنند. آنها هنگامی که به یک سو حرکت می کردند راست می شدند و هنگامی که به سوی دیگر می رفتند، خم می شدند. ● دینامیک سیال ها «سوپرفاین» گفت؛ «آنچه ما به عنوان بزرگترین دستاورد خود می دانیم افزایش درک ما از زیست شناسی است. هنوز به روشنی نمی دانیم که هر مژک چگونه کار می کند و چگونه مجموعه آنها سیالی را جابه جا می کنند.» گام دیگر، آزمودن مژک های ساختگی با مایع های چسبناک (ویسکوز) است که رفتار موسلامح درون شش ها را تقلید می کنند. «سوپرفاین» می گوید؛ «این یک مساله دینامیک سیال جدید است.» به نظر او این پژوهش ممکن است به توضیح اینکه مژک ها در جاهای دیگری از بدن، مانند درون مغز و در جنین در حال شکل گیری، چگونه کار می کنند، نیز کمک کند. «چانگ لیو» از دانشگاه ایلینویز ساختارهای مومانند مشابهی درست کرده است، اما نه برای بررسی چگونگی حرکت آنها بلکه برای بررسی ویژگی حسگری مژک ها. این کار او را شگفت زده کرده است. با وجود این، به نظر او راه درازی در پیش است تا مژک های ساختگی بتوانند به درستی کار مژک های واقعی را تقلید کنند. او در این خصوص گفت؛ «این کار بسیار شگفت انگیز و زیباست، اما زمان درازی می خواهد تا یک ابزار بسیار کارآمد شود.» گزارش این پژوهش در مجله Nano Letters آمده است. NewScientist.com,۱۳Apr.۲۰۰۷ ویل نایت مترجم : حسن سالاریروزنامه شرق