نوکته.....

[behnam5555]

مامۆستای ئاین له‌ قوتابییه‌کانی ئه‌پرسێت:
"كام پێغه‌مبه‌ر زمانی هه‌موو گیاندارانی زانیوه‌؟"
قوتابییه‌کیش له‌ وه‌ڵامدا ئه‌ڵێ:
"حه‌زره‌تی ته‌ڕه‌زان، سڵاوی خوای لێ بێت."

******************************
کابرایه‌ک، له‌ ماڵه‌وه‌، خه‌ریكی بیره‌خواردنه‌وه‌یه‌ و چونکه‌ مێشیش بۆژۆی کردووه‌، به‌ مێشکوژێکه‌وه‌ خه‌ریکی مێشکوشتنه‌ و له‌و کاته‌دا که‌ زرمه‌ له‌ مێشی پێنجه‌م هه‌ڵئه‌سێنێت، ژنه‌که‌ی خۆی ئه‌کات به‌ ژووردا و ئه‌ڵێت:
"ئه‌یه‌ڕۆ پیاوه‌که ئه‌وه‌ خه‌ریکی چیت؟‌ بیره‌خواردنه‌وه‌ و مێشکوشتنیان وتووه‌؟"
کابراش ئه‌ڵێت:
"ئه‌ره‌وه‌ڵا هیچی ناگاتێ و تا ئێستاش سێ مێشی مێ و دووانی نێرم کوشتووه‌ و خوا گه‌وره‌شه‌ بۆ هی تر!"
ژنه‌که‌شی ئه‌ڵێت:
"جا پیاوه‌که‌ چۆن ئه‌زانیت سێیان مێیه‌ و دوویان نێر؟"
ئه‌ویش ئه‌ڵێت:
"لێی ئاسانتر نییه‌! دووانه‌ نێره‌که‌ به‌سه‌ر قوتووی بیره‌که‌مه‌وه‌ نیشتبوونه‌وه‌ و سێیانه‌ مێیه‌که‌ش به‌سه‌ر ته‌له‌فۆنه‌که‌مانه‌وه‌!"

[behnam5555]

کچێک تازه‌ ده‌نکێکی ئه‌بێت و زۆر شه‌یدای ئه‌بێت، به‌ڵام تا ئێستا هه‌لیان بۆ هه‌ڵ نه‌که‌وتووه‌ که‌ ته‌نها هه‌ر خۆیان بن به‌ یه‌که‌وه‌. ئێواره‌یه‌کی دره‌نگ کچه‌که‌ ته‌له‌فۆن بۆ کوڕه‌که‌ ئه‌کات و ئه‌ڵێ:
"دایک و باوکم ناچار بوون به‌ په‌له‌ سه‌فه‌ر بکه‌ن و بچن بۆ ماڵی باپیرم. ئه‌مشه‌و ماڵه‌وه که‌سی لێ نییه‌ و خۆم به‌ ته‌نهام، به‌ قوربانت بم وه‌ره‌ بۆ لام."
کوڕه‌که‌ش له‌ وه‌ڵامدا ئه‌ڵێ:
"خه‌مت نه‌بێت و مه‌ترسه‌، هه‌ر دوعا و قورعان بخوێنه‌ ئینشاڵڵا هیچ نابێت."

[behnam5555]

ئوتۆمبیلێک له‌ کابرایه‌ک ئه‌دات و قاچێکی ئه‌شکێنێت. شۆفێره‌که‌ ئه‌یه‌وێت له‌گه‌ڵ کابرای قاچشکاو ڕێک بکه‌وێت تا تووشی مه‌حکه‌مه‌ نه‌یه‌ت، کابرای قاچشکاویش به‌ هه‌لی ئه‌زانێت و داوای سه‌دهه‌زار دینار ئه‌کات. کابرای شۆفێر له‌ وه‌ڵامی ئه‌م داوایه‌دا ئه‌ڵێ:
"بۆ تۆ وا ئه‌زانیت من ملیۆنێرم وا داوای سه‌دهه‌زارم لێ ئه‌که‌یت؟"
کابرای قاچشکاویش ئه‌ڵێ:
"ئه‌ی بۆ تۆش وا ئه‌زانیت من هه‌زارپێم وا قاچێکت شکاندووم و ئه‌شته‌وێت لێت خۆش ببم؟"

[behnam5555]

کابرایه‌ک له‌ ته‌والێت ئه‌بێت که‌ زه‌نگی مۆبایله‌که‌ی لێ ئه‌دات. که‌ ئه‌بینێت کوڕه‌که‌یه‌تی وه‌ڵامی ئه‌داته‌وه‌. کوڕه‌که‌شی پاش سڵاوکردن ئه‌ڵێ:
"دایکم ئه‌ڵێ: له‌ هه‌ر کوێیه‌که‌ له‌وێ تێر بخوات چونکه‌ هیچم لێ نه‌ناوه‌ بۆ نیوه‌ڕۆ."

***************************************************
پیاوێکی زۆر پیر به‌ له‌رزه‌له‌رز خۆی ئه‌کات به‌ دووکانی موزه‌میدێکی لاکۆڵاندا و پاش سڵاوکردن ئه‌ڵێ:
"کوڕم هاتووم ئه‌م ده‌رزییه‌م لێ بده‌یت، دوکتۆر بۆی نووسیوم."
موزه‌میده‌که‌ش له‌ ترسی ئه‌وه‌ی نه‌وه‌کا له‌ ژێر ده‌ستیا ده‌رنه‌چێت، ناوێرێت لێی بدات بۆیه‌ بیانوو ئه‌هێنێته‌وه‌ و ئه‌ڵێ:
"خاڵه‌ گیان به‌و خوایه‌ زۆر حه‌زم ئه‌کرد یارمه‌تیت بده‌م، به‌ڵام هه‌ر وه‌ک خۆت ئه‌بینیت کاره‌بامان نییه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ ناتوانم."
کابرای پیره‌ش ئه‌ڵێ:
"ڕۆڵه‌ گیان من نه‌مووت قنگم بۆ له‌حیم بکه‌ تا تۆ بڵێیت کاره‌بامان نییه‌، ده‌رزیلێدان کاره‌بای بۆ چییه‌؟"

[behnam5555]

ژنێکی زۆر ڕه‌زیل پێنج دینار ئه‌دات به‌ منداڵه‌که‌ی بۆ ئه‌وه‌ی بچێت‌ نان بکڕێت. له‌ ڕێگایدا بۆ نانه‌واخانه‌که، منداڵه‌که‌‌ باوکی ئه‌بینێت ئۆتۆمبیل لێی ئه‌دات، بۆیه‌ به‌ ڕاکردن ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ماڵه‌وه‌ و هاوار ئه‌کات:
"دایه،‌ دایه‌ باوکم ئۆتۆمبیل‌ لێی دا."
دایکشی ئه‌ڵێت:
" ئۆی، ناوی جه‌رگت به ‌ئاو بێت، ڕۆحم چوو وه‌مزانی پێنج دیناره‌که‌ت ون کردووه‌."

[behnam5555]

منداڵێک ئه‌چێته‌ دووکانی کۆڵانه‌که‌ی خۆیان و به‌ خاوه‌ن دووکانه‌که‌ ئه‌ڵێ:
"مام عه‌لی بنێشتت هه‌یه‌؟"
مام عه‌لیش ئه‌ڵێ:
"به‌ڵێ کوڕم هه‌یه‌."
منداڵه‌که‌ش ئه‌ڵێ:
"ده‌ دوو پیاڵه‌ گوڵه‌به‌ڕۆژه‌م بده‌رێ."
مام عه‌لیش دوو پیاڵه‌ گوڵه‌به‌ڕۆژه‌ی ئه‌داتێ و منداڵه‌که‌ ئه‌ڕوات. زۆری پێ ناچێت منداڵه‌که‌ ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌ و ئه‌ڵێ:
"مام عه‌لی گه‌نمه‌شامیت هه‌یه‌؟"
مام عه‌لیش ئه‌ڵێ:
"به‌ڵێ کوڕم هه‌یه‌."
منداله‌که ئه‌ڵێ:
"ده‌ دوو بنێشتم بده‌رێ."
منداڵه‌که‌ به‌م شێوه‌یه‌ ڕۆژی چه‌ند جارێک ئه‌چێته‌ لای مام عه‌لی و پرسیاری شتێکی لێ ئه‌کات و شتێکی تر ئه‌کڕێت. مام عه‌لی ته‌واو هه‌راسان ئه‌بێت بۆیه‌ ئه‌چێت بۆ ماڵیان هه‌تا لای باوکی شکاتی لێ بکات. مام عه‌لی به‌ باوکی کوڕه‌که‌ ئه‌ڵێ:
"ئه‌و کوڕه‌ت ڕۆژی چه‌ند جارێک دێته‌ دووکانه‌که‌م و پرسیاری شتێکم لێ ئه‌کات و شتێکی تر ئه‌کڕێت. من وا هه‌ست ئه‌که‌م گاڵته‌م پێ ئه‌کات بۆیه‌ هاتووم شکاتی لێ بکه‌م."
باوکی کوڕه‌که‌ش ئه‌ڵێ:
"ئینجا بۆ هاتوویت شکاتی لێ ئه‌که‌یت، ئه‌ی بۆ خۆت ده‌ستت نییه‌؟"
مام عه‌لیش ئه‌ڵێ:
"به‌ره‌وه‌ڵڵا ده‌ستم هه‌یه‌."
باوکی کوڕه‌که‌ش ئه‌ڵێ:
"ئێ ده‌ که‌واته‌ دوو تف بکه‌ره‌ ناوچه‌وانی."

[behnam5555]

کابرایەک زۆر تەنگاو ئەبێت و ئەچێت بۆ ته‌والێت، زۆر دائەنیشێ هیچی بۆ ناکرێت ته‌نانه‌ت بایەکیشی پێدا نایەت. ماوەیەک دائەنیشێ و لە ناکاودا قرقێنه‌یه‌ک لێ ئه‌دات. سەیرێکی ئاسمان ئەکات و ئەڵێت:
"خوایە گیان، تۆ بڵێی سەروبن دانەنیشتبم!"

******************************************
کوڕێکی گێلی ئیزعاج ده‌وروخولی کچێکی داوه‌ و هه‌موو ڕۆژێک پێی ئه‌ڵێ:
"خه‌ڵک ئه‌نێرمه‌ داوات."
کچه‌که‌ش بۆ ئه‌وه‌ی ڕزگاری بێت له‌ ده‌ستی ڕۆژێک پێی ئه‌ڵێ:
"من خۆم لاریم نییه‌ له‌وه‌ی که‌ بنێریته‌ داوام، به‌ڵام به‌ خوا من ئه‌زانم که‌ ماڵه‌وه‌مان ڕازی نابن و به‌ خزمی خۆم نه‌بێت به‌ که‌سم ناده‌ن."
کوڕه‌که‌ ئه‌ڵێ:
"باشه‌ تۆ چوزانیت؟"
کچه‌که‌ش ئه‌ڵێ:
"به‌وه‌دا ئه‌زانم که‌ نه‌نکمیان داوه‌ به‌ باپیرم، دایکم به‌ باوکم، ئامۆژنم به‌ مام و خاڵۆژنیشم به‌ خاڵم."

[behnam5555]

دوو ته‌مه‌ڵ له‌حه‌وشه‌یه‌کا پاڵکه‌وتوون.. یه‌کێکیان به‌وی تریان ئه‌ڵێ: ئه‌وه‌تۆ به‌چه‌ند ده‌قه‌ئه‌گه‌یته‌ده‌رگای حه‌وشه‌؟ ئه‌ویش پاش سه‌عات و نیوێک جوابی ئه‌یاته‌وه‌و ئه‌ڵێ وه‌ڵا به‌پێنج سه‌عات.. ته‌مه‌ڵی یه‌که‌م پاش دوو سه‌عات ئه‌ڵێ: ئه‌‌ھ باوکه‌ڕۆۆۆۆۆ فیشه‌که

‌..

ژنێکی زۆر ڕه‌زیل پێنج دینار ئه‌دات به‌منداڵه‌که‌ی بۆ ئه‌وه‌ی بچێت‌نان بکڕێت. له‌ڕێگایدا بۆ نانه‌واخانه‌که، منداڵه‌که‌‌باوکی ئه‌بینێت ئۆتۆمبیل لێی ئه‌دات، بۆیه‌به‌ڕاکردن ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌بۆ ماڵه‌وه‌و هاوار ئه‌کات:
"دایه،‌دایه‌باوکم ئۆتۆمبیل‌لێی دا."
دایکشی ئه‌ڵێت:
" ئۆی، ناوی جه‌رگت به ‌ئاو بێت، ڕۆحم چوو وه‌مزانی پێنج دیناره‌که‌ت ون کردووه.

مامۆستایه‌ک به‌ته‌له‌به‌یه‌ک ئه‌ڵێ: ئه‌وه‌بۆ تۆ سپی پێستیت و براکه‌ت ڕه‌شه‌؟

ئه‌ویش ئه‌ڵێ ئاخر باوکم ڕه‌فیقێکی زۆر خۆشه‌ویستی قوله‌ڕه‌شی هه‌یه‌..

به كابرايه ك ئه لين: مه له ئه زانيت؟

ئه ليت: له ئاوا؟

به كابرايه ك ئه لين ئاو سوودي چييه؟
ئه ليت: ئه گه ر ئاو نه بيت ناتوانين مه له بكه ين
ئه گه ريش نه توانين مه له بكه ين ...ئه خنكيين..