مصرف خودسرانه قرص آهن ‌منجر به رسوب كبدي ‌مي‌شود

[Setare]

مصرف زياد قرص‌هاي آهن، بدون انجام آزمايش خون كه نشان‌دهنده نياز بدن به آهن باشد، منجر به بروز مشكلاتي در دستگاه كبدي فرد مي‌شود
آزمايش آهن پلاسماي خون، آزمايش ميزان تراكم هموگلوبين در جريان خون و آزمايش فريتين 3 آزمايشي است كه كمبود اين عنصر را در بدن نشان مي‌دهد.

دكتر بهروز ميردامادي، متخصص بيماري‌‌هاي‌‌ خوني گفت: با مصرف نابه‌جاي‌‌ قرص‌‌هاي حاوي‌‌ آهن، اين ماده راهي‌ براي خروج سريع از بدن نداشته و در بافت‌‌هاي بدن رسوب مي‌كند.

وي افزود: يكي از مشكلات شايع در بين مردم ايران به‌ويژه زنان فقر آهن در بدن است، هم‌اكنون نيز حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد از زنان از فقر آهن رنج‌ مي‌برند و بسياري از اين افراد درحالي‌با مصرف خودسرانه قرص‌‌ها و داروهاي حاوي آهن به خوددرماني مي‌پردازند كه مصرف ‌ اين داروها با عوارضي چون رسوب آهن به‌ويژه در كبد و استخوان‌‌ها همراه است.

ميردامادي با اشاره به عوامل كاهش گلبول‌‌هاي‌‌ موجود در خون تصريح كرد: ظروف آلومينيومي‌ كه براي پخت غذا استفاده مي‌شود، آهن قابل جذب مواد غذايي را به‌طور چشمگيري كاهش مي‌دهد و رژيم‌‌هاي‌‌ غيرعلمي و سوء تغذيه نيز مي‌تواند از عوامل مهم كاهش گلبول‌‌هاي‌‌ قرمز و فقر آهن در بدن به‌ويژه براي زنان شود.

اين متخصص بيماري‌‌هاي‌‌ خوني بيان داشت: بيشتر افراد جامعه در ايران از عوارض اين داروها اطلاعي ندارند و به خوددرماني مي‌پردازند؛ غافل از اينكه با مصرف خودسرانه اين قبيل داروها بعد از مدتي‌ مقدار آهن مورد نياز خون بالا مي‌رود، گلبول‌‌هاي‌‌ آهن به‌صورت رسوب به‌ويژه در كبد مشاهده مي‌شود و در نقاط مختلف بدن رسوب مي‌كند و صدمات جدي و جبران‌ناپذيري به كبد و مغز استخوان وارد مي‌كند.

ميردامادي با اشاره به استفاده از داروهاي آهن تنها با تجويز پزشك اظهار داشت: به‌دليل بالا بودن آهن در اين نوع داروها نسبت به مواد غذايي، اگر شرايط صحيح مصرف اين داروها رعايت نشود عوارض جانبي‌‌ زيادي براي‌ بدن به‌وجودمي‌آورد، بنابراين توصيه مي‌شود براي جبران كمبود و فقر آهن در بدن، بيشتر از مواد طبيعي استفاده شده و فقط درصورت تشخيص پزشك معالج دارو مصرف شود.

وي با توجه به علل بروز كم‌خوني در بدن ادامه داد: از مهم‌ترين مواد مغذي براي خونسازي كه كمبود آنها سبب بروز كم خوني مي‌شود مي‌توان به آهن، ويتامين ب12 و اسيد فوليك اشاره كردكه از بين آنها كم‌خوني ناشي از فقر آهن يكي از شايع‌ترين كم‌خوني‌‌هاي‌‌‌‌ تغذيه‌اي است.

اين متخصص بيماري‌‌هاي‌‌ خوني به فارس گفت: ميزان آهن در بدن هميشه از طريق جذب آهن از روده و مقداري كه از بدن دفع مي‌شود در حد ثابتي نگه داشته مي‌شود، بنابراين اگر ميزان دفع بيشتر از حد نرمال و مقدار جذب آن شود ذخيره آهن بيمار كاهش مي‌يابد و كم‌خوني و فقر آهن، پديد مي‌آيد.

وي با اشاره به بررسي دقيق و حل مشكل علت كمبود آهن در بدن به همراه درمان افزود: در كم‌خوني فقر آهن، معمولا اندازه گلبول‌‌هاي‌‌ قرمز كوچك‌تر از حد معمول بوده و گلبول‌‌ها كمرنگ‌تر هستند، همچنين تشخيص دقيق‌تر آن با آزمايش خون و اندازه‌گيري مواد خاصي كه در خون بوده صورت مي‌گيرد و بايد توجه داشت هميشه به همراه درمان علت كمبود آهن نيز بررسي شود.

مكمل‌هاي آهن بالاترين مصرف را دربين ايرانيان دارد

در حال حاضر به گفته كارشناسان، مكمل‌هاي آهن در ميان انواع مكمل‌هاي غذايي، بيشترين موارد مصرف، حتي مصرف خودسرانه، را در بين شهروندان ايراني دارد. براي همين است كه تاكيد مداوم كارشناسان بر اين است كه مكمل‌ها تنها زيرنظر پزشك استفاده شود.

با اينكه به گفته متخصصان، بيش از آنكه مردم دنيا از پروتئين، قند و چربي آسيب ببينند، از فقر آهن آسيب مي‌بينند، به‌تازگي محققان كشور دريافته‌اند چنانچه زنان سالم و آن گروهي كه دچار كم‌خوني و فقر آهن نيستند، در دوران بارداري به‌طور مرتب از قرص‌هاي مكمل آهن استفاده كنند، بيشتر در معرض فشار خون بالا و تولد جنين نارس قرار مي‌گيرند.

دكتر سعيده ضيايي، متخصص زنان ونازايي دراين خصوص به همشهري گفت:گرچه شواهد بي‌شماري وجود دارد كه نشان مي‌دهد مصرف مكمل آهن به‌طور قابل توجهي آثار مثبتي بر وضعيت آهن زنان باردار به هنگام زايمان و پس از آن دارد اما از سوي ديگر، تحقيقات جديد، ارتباط سطوح بالاتر هموگلوبين را با افزايش خطر كوچكي جنين براي سن بارداري، مرده‌زايي، هيپرتانسيون ناشي از بارداري، محدوديت رشد داخل رحمي، وزن كم هنگام تولد، تولد پيش از موعد و مرگ هنگام زايمان نشان داده‌اند.

وي افزود:تحقيقات محققان دانشكده علوم پزشكي دانشگاه تربيت مدرس حاكي از آن است كه مصرف مكمل آهن با كندكردن جريان افت فيزيولوژيك غلظت هموگلوبين و هماتوكريت و فريتين طي بارداري در زنان در 3 ماهه دوم كه احتمالاً با افزايش نامناسب حجم پلاسما مواجه هستند،

به‌دليل عدم‌رقيق‌شدگي مناسب خون و در نهايت صدمه به گردش خون رحمي جفتي، آنها را در معرض افزايش خطر تولد نوزاد كم‌وزن قرار مي‌دهد.زنان بارداري كه كم‌خون نيستند و تا حدي هم مبتلا به پرخوني هستند، اصلاً نيازي به قرص آهن ندارند و ما به اين افراد فقط مصرف اسيد فوليك و مولتي‌ويتامين‌ها را توصيه مي‌كنيم.

اين متخصص با اشاره به اينكه كم خوني با كم آهني متفاوت است، گفت: كم خوني ناشي از فقر آهن در زنان باردار، زنان شيرده و افراد سالمند بيشتر ديده مي‌شود كه اين گروه‌ها بدون انجام آزمايش خون مي‌توانند قرص آهن مصرف كنند.

كمبود آهن در كساني كه دچار مشكلات دستگاه گوارشي از جمله زخم معده هستند نيز بيشتر ديده مي‌شود. وي افزود: مصرف چاي بعد از خوردن مواد گوشتي و به‌خصوص گوشت قرمز باعث جذب بيشتر آهن در بدن مي‌شود، اما مصرف چاي بعد از خوردن سبزيجات و مواد گياهي حاوي آهن، جذب آهن را كم مي‌كند.

وي يادآور شد: افسردگي، خستگي، ضربان تند قلب، سبكي سر، كاهش فشار خون و در مراحل حاد، حالت‌هايي چون زخم‌هاي دهان و تغيير شكل ناخن از جمله علائم و نشانه‌هاي كمبود آهن است.
http://hamshahrionline.ir