رينولد آلين نيكلسون

[آريانا]

[IMG]http://*****************/Files/d57b6396982a4fd5bbaa.jpg[/IMG]

او سالهای طولانی از عمر گرانمایۀ خود را صرف تحقیق و تفحّص در متون کهن اسلامی

عرفانی کرد ولی شاهکار او در سالیان متمادی ، ویرایش و تنقیح مثنوی مولانا بود که تا

هم اکنون معتبرتربن و متداولترین نسخۀ مثنوی معنوی است.

گذشته از کار سترگ یاد شده ،ترجمۀ مثنوی به زبان انگلیسی و شرح و تفسیر آن در ۸ جلد از دیگر کارهای ناب و ماندگار رینولد نیکلسون است .

او در۱۸ اوت سال ۱۸۶۸ میلادی در ایالت یورکشایر انگلستان متولد و پس از عمری پر برکت و سودمند ، در ۲۷ اوت سال ۱۹۴۵ میلادی در کشور خود در گذشت .

نیکلسون از اوان کودکی به کتابخانۀ پدربزرگش رفت و آمد داشت ، و به تدریج با نوشته

های غیر اروپایی آشنایی عینی پیدا کرده بود . او تحصیلات مقدماتی خود را در اسکاتلند

آغاز و برای ادامه به کالج ترینیتی در دانشگاه کمبریج رفت و در ۲۴ سالگی جایزۀ اول

دانشگاه کمبریج در زبانهای هندی را از آن خود کرد . زبان عربی را در دانشگاه لیدن و

استراسبورگ فراگرفت ولی آموزش زبان فارسی در دانشگاه استراسبورگ برای او

آشنایی با مستشرق بزرگ یعنی اداورد براون را به همراه داشت که مصاحبت با او

دریچه های معرفت و آشنایی با بزرگان شرق ، بویژه مولانا را برایش گشود .

علاقه به زبان فارسی ، نیکلسون را به انتشار برگزیدۀ اشعار دیوان شمس تبریزی در

سال ۱۸۹۸ میلادی که با ترغیب رابرتسون اسمیت استاد عربی بود سوق داد . این اثر

به نظر کارشناسان فن بسیار استادانه ویرایش ، ترجمه و تفسیر شده است و با اینکه

بیش از یک قرن از ترجمۀ آن گذشته است ، هنوز در زمرۀ آثار با ارزش کلاسیک جای دارد .

نیکلسون در سال ۱۹۰۱ هنگامی که ۳۳ ساله بود جانشین اداورد براون در دانشگاه

کمبریج شد و کرسی زبان فارسی را در اختیار گرفت و عضو رسمی آکادمی زبان

فارسی گردید .

در سال ۱۹۰۳ میلادی با یکی از بستگانش به نام «سیسیلیا وارتی» ازدواج کرد . همسر

او زنی ساده و خوش قلب و نوازندۀ پیانو بود که در کنار یکدیگر زندگی آرامی را سپری

میکردند . آنها هرگز صاحب فرزندی نشدند . خانم نیکلسون ۱۰ سال پس از درگذشت همسرش بدرود زندگی گفت .

نیکلسون هرگز از اروپا خارج نشد و طبعا موفق به دیدار از کشورهای شرقی مانند ایران ،
ترکیه ، هندوستان و کشورهای عربی ، که عاشق فرهنگ و ادبیات شان بود نگردید.

پشتکار رینولد ستودنی بود و او بی وقفه کار میکرد . گذشته از دهها مقالۀ تحقیقی ، در

سال۱۹۰۵ تذکره الاولیای شیخ فریدالدین عطّار را در دوجلد تنقیح و منتشر کرد.

شخصیت انسانی وی در اثر ممارست با فرهنگ عرفانی شرق ، بیشتر از پیش آرامتر و

متواضعتر شده بود و همین امر باعث شد که وی بدون ادعا و دریافت کمک از دیگران در

دریای فرهنگ اسلامی به غوّاصی بپردازد .

نیکلسون شعر هم می سرود و در سال ۱۹۱۱ میلادی مجموعه ای به نام « دُن و درویش »را منتشر ساخت .

[آريانا]

سال ۱۸۹۸ انتشار تصحیح و ترجمۀ گزیدۀ دیوان شمس تبریزی .

▪ سال ۱۹۰۰ ترجمۀ قسمتهایی از رسالۀ الغفران ابولعلاءمُعرّی .

▪ سال ۱۹۰۵ تصحیح جلد اول تذکره الاولیای شیخ فریدالدین عطّار با حاشیه نویسی علامه قزوینی .

▪ سال ۱۹۰۷ تصحیح جلد دوم تذکره الاولیای شیخ فریدالدین عطّار با حاشیه نویسی علامه قزوینی .

▪ سال ۱۹۰۷ کتاب تاریخ ادبی اعراب به زبان انگلیسی .

▪ سال ۱۹۰۷ یک دوره کتاب متن عربی برای مبتدیان زبان عربی .

▪ سال ۱۹۰۹ مقدمه ای بر رباعیّات عمر خیّام که قبلا توسط ادوارد فیتز جرالد منتشر شده بود .

▪ سال ۱۹۱۱ انتشار ترجمان الاشواق محی الدین عربی ، همراه با برگردان تحت اللفظی متن به زبان انگلیسی .

▪ سال ۱۹۱۱ ترجمۀ کشف المحجوب هجویری ( کهن ترین رساله در بارۀ صوفیه ) به زبان انگلیسی .

▪ سال ۱۹۱۳ ترجمۀ خلاصۀ تاریخ گزیدۀ حمدالله مستوفی قزوینی .

▪ سال ۱۹۱۳ انتشار داستانهای عرفانی ، حاوی ۵۱ داستان .

▪ سال ۱۹۱۴ انتشار کتاب الّلمع فی التصوّف تالیف ابو نصر سراج همرا با تفاسیر انتقادی به زبان انگلیسی .

▪ سال ۱۹۱۴ عرفای اسلام به زبان انگلیسی .

▪ سال ۱۹۲۰ ترجمه و انتشار اشعار علامه اقبال لاهوری تحت عنوان اسرار خودی .

▪ سال ۱۹۲۱ تصحیح فارسنامه ابن البلخی با همکاری جی استرنج .

▪ سال ۱۹۲۱ مطالعاتی در عرفان اسلامی .

▪ سال ۱۹۲۱ مطالعاتی در شعر اسلامی شامل گلچینی از ادبیات قدیم فارسی .

▪ سال ۱۹۲۲ ترجمۀ شعر و نثر شرقی – ترجمۀ گزیدۀ آثار منظوم و منثور عربی و فارسی به انگلیسی .

▪ سال ۱۹۲۲ انتشار مجلّدی از مطالعات شرقی با همکاری تی – وی آرنولد که به ادوارد براون تقدیم شده بود .

▪ سال ۱۹۲۵ تصوّر شخصیت در تصوّف .

▪ سال ۱۹۲۵ انتشار اولین جلد از ویرایش ، ترجمه و تفسیر مثنوی مولوی از روی قدیمی ترین نسخ خطّی موجود و انتشار بقیۀ مجلّدات تا سال۱۹۴۰. این مجموعه شامل ۸ جلد به شرح زیر است :

▪ ۳ جلد اول شامل متن کامل فارسی مثنوی یعنی هر جلد شامل ۲ دفتر .

▪ ۳ جلد بعدی شامل ترجمۀ مثنوی به زبان انگلیسی است .

▪ ۲ جلد شامل تفسیر مثنوی به زبان انگلیسی .

▪ سال ۱۹۳۱ انتشار قصه هایی از معانی عرفانی – برگزیدۀ اشعار مولانا به زبان انگلیسی .

▪ سال ۱۹۳۲ انتشار فهرست توصیفی از نسخ خطّی شرقی ادارود براون . این کتاب توسط نیکلسون نهایی و در یادنامۀ ادوارد براون منتشر شد .

▪ سال ۱۹۳۳ مقدمه ای بر ترجمۀ قرآن به انگلیسی بوسیلۀ ای . اچ . پالمر .

▪ سال ۱۹۴۴ ترجمۀ اشعاری از سیر العباد الی المعاد اثر سنایی غزنوی با همکاری دو تن دیگر .

[آريانا]

نيكلسون کتاب و مقالات متعدد دیگری در زمینه های گوناگون از او به یادگار مانده است که گفته میشود مجموع کتابهای ابشان افزون بر ۳۵ و مقالات علمی و پژوهشی وی افزون بر ۴۸ مورد باشد .

او درجات علمی معتبر و برجسته ای داشت : دکترای ادبیّات (LITT.D.) ، دکترای حقوق (LL.D.) و عضو فرهنگستان بریتانیا (F.B.A) ولی هرگز این قبیل رتبه های اجتماعی باعث بر غرور و تبختر وی نبود .

نیکلسون طرح کاملی پیرامون تصحیح و تفسیر مثنوی مولوی آغاز و به اتمام رساند که به تنهایی برای عمر یک پژوهشگر برجسته و متبحّر کافی می نماید .

او برای این کار سترگ از زبانهای انگلیسی ، عربی ، فارسی و ترکی که به خوبی بر آنها تسلط یافته بود بهره می جست .

ویرایش ، ترجمه و تفسیر ۲۶۰۰۰ بیت از کتاب بزرگی مانند مثنوی عمری ۱۸ ساله از نیکلسون گرفت ولی زحمات او به بار نشست و کار او مورد تقدیر و استفادۀ میلیونها انسان در سراسر جهان قرار گرفت .

مثنوی تصحیح او از دیدگاه باریک اندیشان و پژوهشگران برجسته ، همواره مورد بررسی قرار گرفته است و نه تنها بر آن ایرادی مترتب نشده اند بلکه همواره مورد تحسین و توجه قرار داده اند .

[آريانا]

Reynold Alleyne Nicholson, or R. A. Nicholson, (August 18, 1868 — August 27, 1945) was an eminent English

orientalist, scholar of both Islamic literature and Islamic mysticism, and widely regarded as one of the greatest Rumi

scholars and translators in the English language

Son of paleontologist Henry Alleyne Nicholson, Nicholson was born in Keighley, Yorkshire, England; he died in Chester,

Cheshire, England. He was educated at Aberdeen University and theUniversity of Cambridge, Nicholson was lecturer in

the Persian language (1902–26) and Sir Thomas Adams's Professor of Arabic at Cambridge University (1926–1933).

He is considered a leading scholar in Islamic literature and Islamic mysticism who exercised a lasting influence on

Islamic studies.He was able to study and translate major Sufi texts in Arabic, Persian, and Ottoman Turkish to

English. Nicholson wrote two very influential books: Literary History of The Arabs (1907) and The Mystics of Islam (1914).