چه بخوريم تا سالمتر بمانيم؟

[رزیتا]

چه بخوريم تا سالمتر بمانيم؟

بنابر برخي از آمارها حدود يك پنجم از كودكان زير 6 سال كشور از سوء تغذيه رنج مي برند. سوء تغذيه از عوامل مختلفي ناشي مي شود. در اين ميان عدم يك برنامه غذايي دقيق و علمي كه بتواند پروتئين و انرژي لازم را براي حفظ سلامتي كامل بدن تامين كند، از اهميت بسزايي برخوردار است.

آنچه پيش روي داريد يك برنامه غذايي كامل جهت پيش گيري از سوء تغذيه و حفظ سلامت بدن است كه توسط معاونت بهداشتي وزارت بهداشت، انستيتو تحقيقات تغذيه و صندوق كودكان سازمان ملل متحد (يونيسف) تهيه شده است.

اميد است خانواده هاي محترم با رعايت اين برنامه غذايي بر حسب شرايط اقتصادي خود، به حفظ سلامتي و بهداشت اعضاي خانواده كمك كنند.

الف) گروه شير و لبنيات

ـ اين گروه شامل موادي مانند: شير ، ماست ، پنير ، كشك و بستني است.

ـ مواد مغذي مهم اين گروه : پروتئين ، كلسيم ، فسفر ، بعضي از انواع ويتامين هاي گروه B ، ويتامين A

ـ واحد اندازه گيري: هر واحد از اين گروه برابر است با يك ليوان شير يا يك ليوان ماست يا 30 گرم پنير يا يك چهارم گرم ليوان كشك پاستوريزه يا 5/1 ليوان بستني

ـ مقدار مصرف : براي افراد بالغ سالم ، مصرف روزانه 2 تا 3 واحد توصيه مي شود.

- اثرات بر سلامتي بدن: اين گروه، براي رشد و استحكام استخوان ها و دندان ها و سلامت پوست لازم است.

[رزیتا]

چگونه از گروه شير و لبنيات استفاده كنيد:

1ـ از شير هاي پاستوريزه شده كم چربي ( 5/2 درصد يا كمتر) استفاده كنيد.

2ـ اگر به شير پاستوريزه دسترسي نداريد، مي توانيد شير باز را به مدت 10 دقيقه بجوشانيد و سپس مصرف كنيد.

3ـ سرشير و خامه كمتر مصرف كنيد.

4ـ از پنيرهاي تهيه شده از شير پاستوريزه استفاده كنيد.

5ـ بستني هايي را مصرف كنيد كه از شير پاستوريزه تهيه شده باشد.

6ـ اگر كشك ، پاستوريزه نيست، حتما قبل از مصرف، مقداري آب به آن اضافه كنيد و حداقل 10 تا 15 دقيقه در حال به هم زدن بجوشانيد .

روزانه از هر يك از گروه هاي غذايي حداقل يك ماده غذايي را بخوريد.

ب) گروه گوشت و حبوبات

ـ اين گروه شامل موادي مانند : گوشت هاي قرمز( گوسفند و گوساله)، گوشت هاي سفيد(مرغ، ماهي، پرندگان)، امعاء و احشاء(جگر، دل، قلوه، زبان و مغز)، تخم مرغ و حبوبات (نخود، لوبيا، عدس، باقلا، لپه، ماش) است.

ـ مواد مغذي مهم : پروتئين، آهن، روي و بعضي از انواع ويتامين هاي گروه B

ـ واحد اندازه گيري : بجاي هر 30 گرم گوشت با چربي متوسط ، مي توان از يك عدد تخم مرغ يا يك ليوان حبوبات پخته، يك سوم يا نصف ليوان حبوبات خام استفاده كرد.

ـ مقدار مصرف: براي افراد بالغ سالم مصرف روزانه 2 تا 3 واحد (60 تا 90 گرم) از اين گروه توصيه مي شود.

- اثرات سلامتي : اين گروه براي رشد، خونسازي و سلامت سيستم عصبي لازم است.

[رزیتا]

چگونه از گروه گوشت و حبوبات استفاده كنيد:

ـ قبل از مصرف گوشت هاي قرمز، تمام چربي قابل رويت آن را جدا كنيد. پوست مرغ را كه حاوي چربي زياد است جدا كنيد.

2ـ حتي الامكان از سرخ كردن گوشت اجتناب كنيد.

3ـ مغز و زبان داراي چربي و كلسترول فراوان است. در خوردن آنها افراط نكنيد.

4ـ اگر مي خواهيد گوشت يخ زده را به صورت آب پز بخوريد، آن را بلافاصله بپزيد و اگر بخواهيد بصورت كباب شده يا به صورت هاي ديگر بخوريد، براي خارج كردن گوشت از حالت يخ زده بايد آن را 24 ساعت در قسمت پايين يخچال قرار دهيد و بعد بپزيد .

5ـ بهتر است به جاي گوشت قرمز، بيشتر از گوشت هاي سفيد مانند مرغ و ماهي استفاده كنيد.

6ـ براي بزرگسالان مصرف زرده تخم مرغ به علت دارا بودن كلسترول زياد، بايد حداكثر به 3 عدد در هفته محدود شود.

7ـ مصرف حبوبات به علت دارا بودن فيبر و پروتئين زياد توصيه مي شود.

ج) گروه نان و غلات

ـ اين گروه شامل موادي مانند: انواع نان ، برنج ، ماكاروني ، گندم ، جو و ذرت است .

ـ مواد مغذي مهم : انرژي ، بعضي از انواع ويتامين هاي گروه B ، آهن و مقداري پروتئين است.

ـ واحد اندازه گيري: يك استكان كوچك برنج خام (80 گرم) يا دو استكان كوچك (160 گرم برنج پخته) يا يك دوم ليوان ماكاروني پخته يا يک کف دست نان بدون محاسبه انگشتان(فقط نان لواش 4 کف دست).

ـ مقدار مصرف : براي افراد بالغ سالم ، مصرف روزانه 6 تا 11 واحد توصيه مي شود.

- اثرات سلامتي: اين گروه براي تامين انرژي، رشد و سلامت سيستم عصبي لازم است .

چگونه از گروه نان و غلات استفاده كنيد:

1ـ تا آنجا كه ممكن است برنج را به صورت كته مصرف كنيد.

2ـ سعي كنيد بيشتر از نان هاي حاوي سبوس( مثل نان جو، سنگك و بربري ) استفاده كنيد.

3ـ نان را به اندازه مصرف خانواده بخريد و از مصرف نان هاي كپك زده جدا خودداري كنيد.

4ـ براي كامل كردن پروتئين گروه نان و غلات، بهتر است آنها را به صورت مخلوط با حبوبات مصرف كنيد،مثل عدس پلو ، باقلا پلو ، عدسي با نان و ... .