استفاده از داروهای گیاهی در درمان آسیب های پوستی مانند زخم و سوختگی با انجام تحقیقات مختلف و تأیید اثربخشی آنها مرسوم گردیده است. اثرات مفید گیاهانی مانند آلوئه، همیشه بهار، لاواند و ... در بهبود زخم ها و سوختگی ها كاربرد آنها را در طبابت نوین تأیید نموده است.
اخیراً استفاده از درمان های گیاهی به طور فزایندهای در میان بیمارانی كه به دنبال روشهای درمانی سنتی هستند، مرسوم شده و مورد پسند بیماران و پزشكان قرار گرفته است. تعداد ویزیتهای انجام شده توسط پزشكان طب سنتی در آمریكا به سرعت در حال افزایش است.
به طور تخمینی تقریباً 50 درصد از مردم انواعی از طب سنتی را مورد استفاده قرار میدهند و بسیاری از بیماران این موضوع را به پزشك خود نمیگویند.
در آلمان یك مرجع تنظیم كننده بنام كمیسیون E به طور گسترده ای گیاهان شایع را بررسی کرده است و كیفیت، اثربخشی بالینی و موارد استفاده 300 فرآورده گیاهی را مورد ارزیابی قرار داده که این بررسیها به استاندارد شدن درمان های گیاهی منجر شده است. در حال حاضر ایالات متحده قوانین سختی در مورد فرآوردههای گیاهی اعمال مینماید. در اروپا و آسیا طی هزاران سال درمان های گیاهی به طور موفقیتآمیزی در درمان اختلالات پوستی به كار رفتهاند. اكنون این درمان ها بصورت علمی مورد پژوهش قرار میگیرند.
بررسی اثربخشی تعدادی از درمان های گیاهی برای وضعیتهای درماتولوژیك در حال انجام است و بعضی از آنها شواهد علمی قابل توجهی از اثربخشی را نشان دادهاند. تركیبات گیاهی زیادی برای بیماری های مختلف از جمله بیماری های پوست جهت فروش، عرضه میشوند. اكنون كه ارتباط پیشرفته بین پزشكان سرتاسر دنیا وجود دارد، مهم است كه اطلاعات مربوط به درمان های گیاهی، اثرات آنها و تداخلات دارویی را به یكدیگر اطلاع دهیم تا ارائه راه های درمانی سنتی به بیمارانمان امكانپذیر باشد.
این مقاله برای آموزش و استفاده از این چالشهای درمانی نوشته شده است. اطلاعاتی كه با یك روش عملی تألیف شده باشند، ممكن است اكثر بیماران را قادر سازند تا از این درمان ها كه اكنون در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند، سود ببرند. در این نوشتار داروهای گیاهی که دارای شواهد علمی مبتنی بر اثربخشی بالینی بوده اند و نیز گیاهان رایج كه در درمان اختلالات پوستی مفید بودهاند، مورد بررسی قرار گرفته اند. بیخطر بودن هر گیاه مشخص شده است تا پزشك قادر باشد درمان های گیاهی را كه ممكن است در كار بالینی مورد استفاده قرار دهد، بهتر بشناسد. همچنین تداخلات دارویی و عوارض شایع داروهای گیاهی در زمینه بیماری های پوستی بیان شده است.
آلوئه ورا (Aloe vera)
یك برگ تازه از آلوئه را برش داده و ژل حاصل از آن را روی پوست قرار دهید، یا پوست آن را جدا كنید و باقیمانده برگ را روی پوست بمالید.
برگ های گیاه آلوئه (صبرزرد)، دو ماده تولید میكنند که شامل ژل و شیره یا لاتكس است. ژل را از قسمت داخلی برگ به دست میآورند که طی قرنها برای درمان موضعی زخمها و سوختگیها به كار بردهاند. شیره یا لاتكس یك مایع تلخ زرد رنگ است كه از بخشهای ویژهای از پوسته داخلی برگ استخراج میكنند و معمولاً بصورت پودر فروخته میشود و اثرات ملین بسیار قوی دارد.
چندین گزارش موردی و مطالعه روی حیوانات نشان داده كه آلوئه سوزش، خارش و جای زخم همراه با درماتیت(التهاب پوستی) ناشی از اشعه را كاهش میدهد. همچنین بهبود زخمهای مزمن پا، زخمهای ناشی ازجراحی وسرمازدگی اعضاء را تسریع مینماید. آلوئه، ترومبوكسان A2 و B2 و نوعی پروستاگلاندین را كه موجب انقباض عروقی و تجمع پلاكتی میشوند، كاهش می دهد و به نظر میرسد پرفیوژن پوستی را افزایش و خطر از دست رفتن بافت به علت ایسكمی(کم خونی موضعی) را كاهش میدهد.
سالیسیلیك اسید در آلوئه وجود دارد و با مهار تولید پروستاگلاندین بعنوان یك مسكن و ضد التهاب عمل میكند.
لاكتات منیزیوم موجود در آلوئه با مهار هیستیدین دكربوكسیلاز كه تبدیل هیستیدین به هیستامین را در Mast cells كنترل میكند، به عنوان یك ضد خارش تأثیر دارد. همچنین به نظر میرسد برطرف شدن التهاب به علت خواص Immunomodulatory پلیساكاریدهای ژل به ویژه Acetylated mannas باشد.
در آزمایشگاه آلوئه فعالیت ضد باكتری و ضد قارچ دارد.
عوارض جانبی:
عارضه جانبی عمده در استفاده موضعی از ژل آلوئه،درماتیت تماسی آلرژیك است. همچنین تأخیر ترمیم بعد از لاپاراتومی (شكافتن شكم برای پی بردن به بیماری) یاسزارین گزارش شده است. در صورت استفاده درست، مصرف خوراكی آلوئه بسیار مطمئن است.
نویسنده : دکتر رضا بخردی