فرهنگ نام های اوستایی ، مادی و پارسی

**behnam5555** · #1 12-12-2009

فرهنگ نام های اوستایی ، مادی و پارسی

اسامی دخترانه

آباندخت :
نام زن داریوش سوم
آبگینه :
شیشه، بلور
آپامه :
خوشرنگ و آب . دختر اردشیر دوم هخامنشی
آتری :
آذر
آتشگون :
سرخ فام، سرخ رنگ
آتوسا :
نام دختر كورش ، زن داریوش
آدخت :
خجسته و نیكو
آذر :
آتش، فروغ، روشنایی
آذربانو :
بانوی آتش گون
آذرچهر :
همانند روشنایی
آذرگون :
گل همیشه بهار و نام دختری در ویس و رامین
آراسته :
با نظم و ترتیب
آرام :
قرار، سكون
آرام دخت :
از نام های برگزیده
آرام دل :
از نام های برگزیده
آرامش :
آرمیدن
آرمیتا :
آرمان، عشق پاك
آرمیتی :
فروتنی و پاكی و محبت
آرمیدخت :
از نام های برگزیده
آزادچهر :
آزاده نژاد
آزاده :
نام مادر گشتاسب
آزیتا :
از نام های برگزیده
آژند :
نام گلی است
آشتی :
مهر و دوستی، یكرنگی
آشنا :
یار، دوست
آشوب :
شور، انقلاب
آشیان :
لانه و كاشانه
آفتاب :
گرمی، روشنایی
آفرین :
درود و سپاس
آلاله :
نام گلی است
آمی‌تیس :
نام دختر آستیاك، پادشاه ماد، نام زن كورش
آناهیتا :
بانوی پاك و بیگناه، پاكبانو
آندیا :
نام زن اردشیر ساسانی
آنیتا :
از نام‌های برگزیده
آهنگ :
سرود و نغمه
آوا :
آواز، آهنگ
آوازه :
شهرت و نام آوری
آویشن :
گیاهی خوشبو
اختر :
ستاره، شهاب
ارشیا :
راست و درست
ارغوان :
نام گلی است
ارمغان :
پیشكشی، هدیه
ارنواز :
نیكو سخن و خوش گفتار. نام یكی از خواهران جمشید
اروس :
سپید، درخشان و زیبا
اشااونی :
زن پاك و راست
اشوچهر :
از نام های برگزیده
اشودخت :
از نام های برگزیده
اشوروی :
از نام های برگزیده
اشوزاد :
از نام های برگزیده
اشومهر :
از نام های برگزیده
افروز :
روشن، روشن كننده
افسانه :
داستان، خاطره و یادمان
افسر :
بالا و سرور
افسون :
از نام های برگزیده
افشان :
از نام های برگزیده
اَمُرداد :
كمال و رسایی جاودانی
انارام :
روشنایی بی فروغ و بی پایان
انگبین :
عسل، شهد
انوش :
جاویدان
انوشك :
انوشه، جاودان
انوشه :
بی‌مرگ و جاودان
انیران :
روشنایی بی پایان
اَهونَوَر :
نگهبان تن
ایران :
آزادگان و سرزمین آزادی
ایرانبانو :
بانوی ایرانی
ایراندخت :
دختر ایران
ایشتار :
ستاره باران و آب، تشتر(تیر)
باوَند :
از اسپهبدان مازندران

ب

باستیان :
بردبار ، شكیبا
بانو :
خانم، كلمه احترام دربارهبانوان
بانو گشسب :
نام دختر رستم زال ، زن گیو و مادر بیژن
بردبار :
شكیبا، با حوصله
برسومه :
برسم، شاخه‌های گیاه
برنا :
جوان ، خوش اندام
برومند :
خوش قامت،نام مادر بابك خرمدین
بلوت :
درخت سودبخش
بنفشه :
نام گلی است
به آفرید :
نام دختر كی گشتاسب
به نگار :
خوب چهره، نیكو صورت
به‌آفرین :
نیك آفریده شده
بهار :
نخستین فصل سال
بهاره :
از آن بهار
بهدخت :
نیك ترین دوشیزه
بهرخ :
نیك چهره
بهرو :
نیکو چهره
بهشت :
پردیس، بهترین
بهگل :
نیکوترین گل
بهناز :
از نام های برگزیده
بهنوش :
نیكوترین نوشیدنی
بهین :
بهترین ، نیكوترین
بوته :
گیاه، ساقه جوان
بوختار :
از نام های برگزیده
بوستان :
باغ پر گل
بی تا :
یكتا، بی‌مانند
بیدار :
هشیار و سرزنده
بینا :
روشن، دل آگاه

**behnam5555** · #2 12-12-2009

منتظر باشید بازهم باز میگردم

فعلا رخصت....

**behnam5555** · #3 12-13-2009

پ

پاداش :
پاداش
پارمیدا :
از نام های برگزیده
پارمیس :
نام دختر بردیا پسر كورش بزرگ
پارند :
نیك بختی و فرارونی. نگهبان گنج و خواسته
پاك سیما :
از نام های برگزیده
پاكبانو :
آناهیتا، بانوی پاك
پاكچهر :
خوش صورت
پاكدل :
پاكیزه دل، دلپاك، خوش قلب
پاكرخ :
از نام های برگزیده
پاكروز :
از نام های برگزیده
پاكروی :
از نام های برگزیده
پاكفر :
از نام های برگزیده
پاكناز :
از نام های برگزیده
پاكیزه :
بدون آلودگی، پاك
پانته‌آ :
پایدار، نام زن آریاسب، سردار نامدار كوروش بزرگ
پرتو :
فروغ، روشنایی
پرخیده :
سخن سربسته
پردیس :
باغ بهشت
پرشت :
پر آرزو
پرند :
پارچه ابریشمی
پرنیان :
حریر ، دیبا
پروانه :
از نام های برگزیده
پروین :
نام ستاره‌ای
پری :
زن زیبا
پری بانو :
از نام های برگزیده
پری سیما :
زیبا روی
پریچهر :
پری رخسار، خوشگل، زیبا روی
پریدخت :
از نام های برگزیده
پریدخت :
از نام های برگزیده
پریرخ :
پری رو، پری رخسار، خوبروی
پریروی :
خوشگل، زیبا رو
پریزاد :
فرزند پری، فرزند زیبا
پریسا :
مانند پری
پریسان :
از نام های برگزیده
پریفام :
زیبا چهره
پریگون :
مانند پری
پریماه :
از نام های برگزیده
پریمرز :
از نام های برگزیده
پریناز :
از نام های برگزیده
پریوش :
پری مانند
پگاه :
سحر، بامداد
پوپك :
پرنده‌ای است، هدهد
پودینه :
پونه
پوران :
از نام های برگزیده
پوروچیستا :
نام كوچكترین دختر اشوزرتشت
پونه :
بوته و گلی خوشبو
پیراسته :
با نظم، با آرایش
پیرایه :
آراسته، آرایش
پیروزه :
از سنگ های قیمتی

ت

تابان :
نورانی، فروغمند
تابانروی :
از نام های برگزیده
تابانمهر :
از نام های برگزیده
تابش :
نورافشان
تابناك :
پرتو، نورانی
تابنده :
تابیدن
تازه :
جدید، پرتراوت، لطیف
تاژ :
لطیف و نازك
تخشك :
خوبرو و زیبا
تذرو :
نام دختر داریوش سوم هخامنشی
ترانه :
تر و تازه، لطیف، نرم
ترگل :
گل تازه
تُرنج :
نام میوه ای است
ترنگ :
آواز تارهای ساز
تَرَنُم :
آواز خوش
تریتی :
نام دختر میانه اشوزرتشت
تشتر :
نام ستاره تیر. نگهبان باران
تكاو :
نام یكی از آهنگ های نامی باربد
تمیس :
گیاهی بالا رونده
تناز :
نام مادر لهراسب. دختر آرش
تنبور :
نوعی ساز، دنبره
تَندُر :
بلبل
تندیس :
پیكره، تصویر
تِهرت :
نام دختر میانه اشوزرتشت
تهمینه :
زن رستم و مادر سهراب
توران :
از نام های برگزیده
تورانبانو :
از نام های برگزیده
توراندخت :
از نام های برگزیده
تِیتَك :
شبكیه چشم به زبان پهلوی
تیهو :
پرنده‌ای خوش رنگ

ث
ج

جالیز :
كشتزار
جام :
پیاله، ساغر
جان پرور :
از نام های برگزیده
جانانه :
دوست داشتنی
جانمهر :
از نام های برگزیده
جر یره :
زن سیاوخش، مادر فرود
جلبك :
گیاه سبز آبزی
جلگه :
زمین پهناور
جوانه :
جوان، جوانی،رویش
جویبار :
كنار جوی آب

چ

چام :
ناز و عشوه
چشمه :
آب طبیعی از كوه
چكاو :
نام پرنده ای خوش آواز
چكاوك :
آهنگی از موسیقی ایرانی
چَمان :
خرامان
چهرزاد :
از نام های برگزیده
چیترا :
از نام های برگزیده
چیستا :
دانش و دانایی . نام جوانترین دختر اشوزرتشت ، ایزد دانش
چیستی :
دانش و آگاهی

ح
خ

خاور :
جای خورشید یا سرزدن خورشید
خجسته :
شادباش، مبارك
خجیر :
زیبا روی و پسندیده
خرامان :
با ناز و وقار راه رفتن
خرم چهر :
از نام های برگزیده
خرمدل :
خوشدل، خوشحال، شادمان
خندان :
خندیدن، با لبخند
خوب چهر :
از نام های برگزیده
خوبرخ :
از نام های برگزیده
خوبروی :
از نام های برگزیده
خوردخت :
از نام های برگزیده
خورزاد :
از نام های برگزیده
خورشاد :
از نام های برگزیده
خورشید :
هور، هور شید
خورشید چهر :
از نام های برگزیده
خُوروَش :
همانند خورشید
خوشبوی :
از نام های برگزیده
خوشچهر :
نیکو روی
خوشخو :
نیک رفتار، با صفا
خوشدل :
شاد، شادمان، خوشنود، خوشحال
خوشروی :
خوشرو، خوش صورت، خوشگل
خوشگو :
خوش سخن
خوشنوا :
خوش آواز، خوش آهنگ
خوشه :
چند دانه که در كنار هم آویزان باشند

**behnam5555** · #4 12-13-2009

د

دُخمل :
از نام های برگزیده
دراج :
نام پرنده‌ای است
دُرافشان :
روشن، تابان ، شیرین سخن
درخشان :
درخشنده، روشنایی دهنده
دُردانه :
دانه در، مروارید بزرگ
درسا :
از نام های برگزیده
درمان :
چاره
دِرمنَه :
گیاهی خوشبو
دُرنا :
نام پرنده ای است
دریا :
از نام های برگزیده
دَستنبو :
میوه ای خوشبو
دُغدو :
نام مادر اشوزرتشت
دل آرا :
مایه نشاط و خرمی
دل آرام :
آرامش دهنده دل
دل آشوب :
از نام های برگزیده
دل افروز :
روشن كننده دل
دل انگیز :
نشاط آور
دلاویز :
دلپسند، مرغوب، دلخواه
دلبر :
یار و معشوق
دلپذیر :
دلخواه, پسندیده
دلپسند :
پسندیده، مرغوب
دلجو :
نوازش كننده
دلخوش :
خوشدل، خوشحال ،شادمان
دلدار :
دلبر, معشوق, دلیر, دلاور, شجاع
دلشاد :
خوشحال ، شادمان
دلكش :
دلربا, دلپذیر, دلفریب
دلگرم :
خشنود، امیدوار
دلنواز :
دلارام, دلجو, دلپذیر
دمساز :
همدم، همراز، هم صحبت
دنبره :
نوعی ساز، تنبور
دنیا :
گیتی ،جهان
دیبا :
نوعی پارچه ابریشمی
دیبارخ :
از نام های برگزیده
دینا :
از نام های برگزیده
دیناز :
از نام های برگزیده

ذ
ر

رادنوش :
از نام های برگزیده
رازمهر :
از نام های برگزیده
رازیانه :
گیاهی خوشبو
رام افزون :
شادی افزون ،آرامش بخش
رام دخت :
از نام های برگزیده
رامش :
خوشی
رامك :
آرامش دهنده
رایكا :
پسندیده و دوست داشتنی
رایومند :
دارنده فروغ و شكوه
رخسار :
روی، چهره، صورت ، سیما
رخشا :
رخشان، درخشان
رخشانه :
رخشان و درخشنده
رخشنده :
درخشان ، نورانی
ردیمه :
نام زن كمبوجیه و دختر هوتن
رسا :
بالغ، بلند
رَسابانو :
از نام های برگزیده
رَسادخت :
از نام های برگزیده
رُكسانا :
نام دختر داریوش سوم هخامنشی
رودابه :
فرزند تابان و مادر رستم دستان
روژین :
سرخ فام
روشنك :
دختر دارا
روناك :
روشنایی
رویا :
خاطره‌های شیرین
ریواس :
گیاهی با شاخه‌های سپید

ز

زادمهر :
برآمده از روشنایی
زرافشان :
افشاننده سیم و زر
زراندام :
از نام های برگزیده
زربانو :
نام دختر رستم و خواهر بانو گشتاسب
زرستان :
نام دختر ارجاسب
زرشام :
نام دختری از خاندان جمشید
زرگیس :
از نام های برگزیده
زرگیسو :
از نام های برگزیده
زرمان :
زرمانند و بسیار زیبا
زرنگار :
از نام های برگزیده
زری :
منسوب به زر، زر دار
زرین :
طلایی
زرین بانو :
از نام های برگزیده
زرین چهر :
از نام های برگزیده
زرین چهر: :
از نام های برگزیده
زُمرد :
گوهر، از سنگ های قیمتی
زیبا :
خوبروی، خوش چهره
زیبا دخت :
از نام های برگزیده
زیباچهر :
خوش رو
زیبارخ :
از نام های برگزیده
زیباروی :
از نام های برگزیده
زیبنده :
شایسته، سزاوار
زیور :
آرایش، پیرایه

ژ

ژاله :
شبنم
ژیان چهر :
از نام های برگزیده
ژیان دخت :
از نام های برگزیده

س

ساحل :
از نام های برگزیده
سارا :
از نام های برگزیده
ساغر :
جام و پیمانه
سالمه :
سالومه
سالومه :
حساب سال و ماه
سامیار :
از نام های برگزیده
ساویس :
با ارزش، گرانمایه
سایه :
از نام های برگزیده
سپیتا :
سفیدترین و پاكترین
سپیته :
سپید و درخشان
سپیده :
آغاز بامداد
ستاره :
اختر،كوكب
ستی :
بانو، خانم، کلمه احترام
سداب :
نام گیاهی است
سرور :
شادمانی
سَروَر :
رییس ، پیشوا
سمن :
نام گلی است ، یاسمین
سمن چهر :
از نام های برگزیده
سمن رخ :
از نام های برگزیده
سمن روی :
از نام های برگزیده
سمن ناز :
نام دختر كورنگ
سمنبر :
لطیف، سفید و خوشبو
سمنزار :
بوستان یاسمن
سمیرا :
از نام های برگزیده
سنبل :
نام گلی است
سهی :
راست، نام زن ایرج
سودابه :
نام زن كیكاووس
سوزان :
نام زن رامشگر تورانی
سوسن :
نام گلی خوشبو
سوگل :
از نام های برگزید
سوگند :
از نام های برگزیده
سیما :
روی ، چهره ،صورت
سیمبر :
دارنده اندام سفید
سیمروی :
سپیدروی
سیمگون :
نقره فام
سیمین :
نقره فام، سفید
سیمین چهر :
سپیدروی
سیمین دخت :
ازنام های برگزیده
سیمین رخ :
از نام های برگزیده
سیندخت :
نام دختر مهراب، پادشاه كابل

**behnam5555** · #5 12-13-2009

ش

شاد آفرید :
از نام های برگزیده
شاداب :
تر و تازه، خرم - نام سخنوری بوده است
شادبانو :
از نام های برگزیده
شادپری :
از نام های برگزیده
شاددل :
از نام های برگزیده
شادروز :
نیك روز، خوشبخت
شادروی :
از نام های برگزیده
شادكام :
شادمان، كامران، كامروا
شادمان :
خوش، مسرور
شادمهر :
از نام های برگزیده
شادی :
سرور و شادمانی ، خوشی
شادی آور :
از نام های برگزیده
شادی افزا :
افزاینده شادی و نشاط
شاهدخت :
از نام های برگزیده
شاهرو :
از نام های برگزیده
شایسته :
با ارزش ، سزاوار
شب بو :
نام گلی است
شبنم :
ژاله
شراره :
جرقه، ریزش آتش
شرمین :
از نام های برگزیده
شكربانو :
از نام های برگزیده
شكرناز :
از نام های برگزیده
شكفته :
از نام های برگزیده
شكوفه :
گل‌های رنگارنگ میوه
شكوه :
بلندجایگاه، با عظمت
شگون :
خجستگی، با شانس
شنایا :
همه چیز دان
شهربانو :
نام زن رستم
شهرخ :
از نام های برگزیده
شهردخت :
از نام های برگزیده
شهرزاد :
از نام های برگزیده
شهرناز :
نام خواهر جمشید
شهرنواز :
خواهر شاه جمشید پیشدادی
شهرو :
نام مادر برزویه پزشك
شهرود :
نام زن سهراب ومادر یرزو
شهگل :
از نام های برگزیده
شهلا :
از نام های برگزیده
شهناز :
از نام های برگزیده
شهنواز :
از نام های برگزیده
شهین :
از نام های برگزیده
شهین بانو :
از نام های برگزیده
شورانگیز :
از نام های برگزیده
شیدا :
شیفته
شیدبانو :
از نام های برگزیده
شیددخت :
از نام های برگزیده
شیدرخ :
از نام های برگزیده
شیرین :
مزه شادكامی
شیرین گل :
از نام های برگزیده
شیفته :
عاشق، مجنون
شیوا :
رسا و بلند و كشیده

ص
ض
ط
ظ
ع
غ

غنچه :
از نام های برگزیده

ف

فایدیم :
گل نیلوفر، نام همسر داریوش، دختر هوتن
فراتاگون :
نام دختر آرتان، برادر داریوش بزرگ
فرانك :
نام مادر شاه فریدون
فرخ ناز :
از نام های برگزیده
فرخنده :
مبارك، پرارج
فردخت :
از نام های برگزیده
فرزان :
از نام های برگزیده
فرزانه :
گرامی، ارجمند
فرسیما :
از نام های برگزیده
فرشته :
از نام های برگزیده
فرگون :
مانند روشنایی
فرمهر :
از نام های برگزیده
فرناز :
از نام های برگزیده
فرنگیس :
نام دختر افراسیاب، زن سیاوش، مادر شاه كیخسرو كیانی
فرنوش :
از نام های برگزیده
فرنی :
بسیار ، افزون و فروزان
فروردین :
نخستین ماه هر سال
فروزان :
نورانی، شعله ور
فروزش :
روشن
فروزنده :
از نام های برگزیده
فروغ :
روشنایی، تابش
فروغبانو :
از نام های برگزیده
فریبا :
فریبنده
فریماه :
از نام های برگزیده
فرین :
نام یكی از دختران اشوزرتشت
فریناز :
از نام‌های برگزیده
فلامك :
الماس گلی رنگ
فیروزه :
نگین انگشتر

ق
ک

كاساندان :
نام زن كوروش بزرگ و مادر كمبوجیه
كامدل :
از نام های برگزیده
كامروا :
خوشبخت، خرسند
كاویش :
پیمانه شیر
كبیتا :
نوعی شیرینی
كتایون :
نام زن كی گشتاسب در شاهنامه
كشور :
از نام های برگزیده
كشوربانو :
از نام های برگزیده
كُنیا :
دختری كه ازدواج نكرده است
كی بانو :
از نام های برگزیده
كی دخت :
از نام های برگزیده
كیارنگ :
از نام های برگزیده
كیانا :
طبیعت، اهل هرچیز
كیانبانو :
از نام های برگزیده
كیاندخت :
از نام های برگزیده
كیسر :
از نام های برگزیده
كیمیا :
كمیاب
كیوان بانو :
از نام های برگزیده
كیوانچهر :
از نام های برگزیده
كیواندخت :
از نام های برگزیده
كیوانرخ :
از نام های برگزیده
كیوانزاد :
از نام های برگزیده

گ

گاتا :
سرودهای جاودانه اشوزرتشت
گردآفرید :
نام دختر گژدهم و یكی از بانوان پهلوان
گردیه :
نام خواهر بهرام چوبینه و زن خسرو پرویز
گل آذین :
طرز قرار گرفتن گل‌ها بر روی ساقه یا شاخه
گل آرا :
از نام های برگزیده
گل آسا :
از نام های برگزیده
گل آفرید :
از نام های برگزیده

منبع : اهورامزدا

**behnam5555** · #6 12-13-2009

فرهنگ نام هایاوستایی ، مادی و پارسی

پسرانه

الف
آبادان :
خرم و باصفا
آبتین :
نام پدر فریدون پادشاه پیشدادی
آبدوس :
نام یكی از درباریان اردوان سوم اشكانی
آبستا :
اوستا
آتروپات :
نام والی آتروپاتن(آذرآبادگان(
آترین :
نام پسر اوپدرم در زمان داریوش بزرگ
آتش :
فروغ و روشنایی
آخشیج :
نماد، عنصر
آدُر :
آذر، آتش
آدُرباد :
نام موبد موبدان دوران شاپور
آذر بُرزین :
نام موبدی بوده
آذر بُرزین :
نام موبدی بوده
آذرآیین :
نام پسر آذرساسان
آذرافروز :
نام پسر مهرنوش پسر اسفندیار
آذرباد :
نام موبد موبدان روزگار شاپور دوم
آذربُد :
نام پسر هومت كه نوشتن نامه دینكرد را به انجام رساند
آذربود :
موبدی در زمان یزدگرد
آذرپَژوه :
پسر آذرآیین پسر گستهم نویسنده كتاب گلستان دانش
آذرپناه :
نام یكی از ساتراپ آذرآبادگان
آذرخش :
صاعقه، برق
آذرفر :
در اوستا به دارنده فرآذر
آذركیوان :
از موبدان بزرگ شیراز در روزگار حافظ
آذرمهر :
نام موبدی است در زمان كواد
آذرنوش :
در اوستا به دوست‌دار فرهنگ
آذین :
زیور، نام فرمانده لشكر بابك خرمدین
آراستی :
نام عموی اشوزرتشت و پدر میدیوماه
آرتمیس :
نام فرمانده نیروی دریایی خشایارشاه
آرتین :
نام هفتمین پادشاه ماد
آرش :
پهلوان و یكی از بهترین تیراندازان ایرانی
آرمان :
آرزو، خواسته
آرمین :
آرامش، آسودگی
آریا :
اصیل و آزاد ، فرمانده ارتش ایران در روزگار كورش
آریامن :
نام فرمانده ناوگان خشایار شاه
آریامنش :
نام پسر داریوش
آریامهر :
دارنده مهر ایران
آریوبَرزَن :
دلاور و پهلوان. سردار داریوش سوم
آزاد :
نام بهدینی كه در فروردین یشت ستوده شده
آزاد منش :
راد، جوانمرد، دارنده خوی آزادگی
آزادمهر :
از نام های برگزیده
آژمان :
بی زمان
آسا :
نام پدر بهمن كه در چكامه از او یاد شده
آستیاك :
نام چهارمین و آخرین پادشاه ماد
آونگ :
آویخته، نگهدارنده
آویز :
آویختن، نگهداری
آیریك :
نام نیای یازدهم اشوزرتشت
اَبدَه :
بی آغاز
اَبیش :
بی رنج
اپرنگ :
نام پسر سام
اَپروَند :
دارنده بلندی و شكوه یا فرهمند
اَپروَیژ :
پیروزمند و شكست ناپذیر . نام خسرو دوم پادشاه ساسانی
اَپیوه :
نام پسر كیقباد نخستین پادشاه كیانی
اَترس :
دلیر، بی ترس
اَرتان :
راستگودارنده بلندی و شكوه یا فرهمند
پیروزمند و شكست ناپذیر . نام خسرو دوم پادشاه ساسانی
نام پسر كیقباد نخستین پادشاه كیانی
اَرتان :
. نام پسر ویشتاسب
ارج :
ارزنده. نام یكی از نیاكان اشوزرتشت
ارجاسب :
اوستایی آن یعنی دارای اسبان پرارزش
ارجمند :
با ارزش
ارد :
نام سیزدهمین پادشاه اشكانی
اردشیر :
نام پادشاه هخامنشی و ساسانی
اردلان :
از واژه ارد ایرانی است
اردوان :
در اوستا ، پشتیبان راستی و درستی است
ارژنگ :
نام سالار مازندران
ارشا :
راست و درست
ارشاسب :
دارنده اسبهای نر
اَرشام :
پسر عموی داریوش بزرگ
اَرشان :
نام نیای داریوش بزرگ
ارشك :
نام نخستین پادشاه اشكانی
اَرشَن :
نام برادر كاووس
اروتَدنر :
نام پسر میانی اشوزرتشت. فرمان گذار
اروَند :
شریف- نجیب. نام پدر لهراسب
اُزیرن :
گاه پسین
اسپاد :
دارنده سپاه نیرومند
اسپنتمان :
نام خانوادگی و یكی از نیاكان اشوزرتشت
اسپهبُد :
نام پدر بزرگ خسرو انوشیروان
اسفندیار :
نام پسر كی گشتاسب كیانی و برادر پشوتن
اشا :
راستی ، درستی ، راه خوشبختی
اشاداد :
داده پاكی و پارسایی
اشتاد :
راستی
اشكان :
نام سومین نیای پاكر
اُشهن :
گاه سپیده دم، آغاز روشنایی
اَشوداد :
نام برادر هوشنگ پیشدادی
اشوفْرَوَهَر :
پاكروان
اشومنش :
پاك منش
افروغ :
روشنایی و فروغ. از مفسران اوستا در زمان ساسانیان
افشین :
نام سردار ایرانی
اقاقیا :
درختی با گل های سپید
اَگومان :
بی گمان
البرز :
كوه بلند. نام پهلوانی است
الوند :
توانا و تیزپا
امید :
نام پدر آذرپات، از نویسندگان نامه دینكرد
امیدوار :
نام پسر خواستان دیلمی از سرداران مازیار
اندریمان :
كسی كه اندیشه اش در پی شهرت و ستایش است
اَنوش :
بی مرگ. جاویدان
انوشیروان :
پاكروان، پادشاه ساسانی
اَهنَوَد :
رهبری و فرمانداری . نخستین بخش از سروده گات‌ها
اهورا :
هستی بخش، خداوند
اوتانا :
نام یكی از یاران داریوش
اَوَخشیا :
بخشاینده
اَوَرداد :
از سرداران كورش بزرگ
اَوَركام :
نام پسر داریوش هخامنشی
اورمزدیار :
خدایار، یاور اهورا
اَُورنگ :
تخت پادشاهی . نام فرستاده پادشاه كشمیر به یمن
اُوژن :
زننده و شكست دهنده دشمن
اوس :
در اوستا به چم دارنده چشمه ها
اوستا :
دانش، كتاب دینی
اوستانَه :
نام سردار سغد در زمان هخامنشی
اوشَه :
بامداد و سپیده در اوشهین گاه
اوشیدر :
پروراننده قانون مقدس
ایدون :
اینچنین، اینگونه
ایران پناه :
از نام های برگزیده
ایرانپور :
از نام های برگزیده
ایرانشاه :
نام یكی از بزرگان ایران
ایرانمهر :
روشنایی ایران
ایرج :
یاری دهنده آریایی ها
ایزد :
ستایش و ستودن
ایزدیار :
یاور ستودنی
ایسَدواستَر :
خواستار كشتزار و آبادكننده. بزرگترین پسر اشوزرتشت

**behnam5555** · #7 12-13-2009

ب

بابك :
نام پسر ساسان در زمان اشكانیان
باتیس :
نام دژبان غزه در هنگام داریوش سوم
بادرام :
كشاورز
باربُد :
نام نوازنده و رامشگر نامی زمان خسرو پرویز
بامداد :
نام پدر مزدك
بامشاد :
نام نوازنده. نامی در روزگار ساسانیان
بامگاه :
هنگام بامداد
بایگان :
نگهدارنده
بخت آفرین :
نام پدر هیربد شهریار
بَختیار :
از فرزندان رستم در روزگار خسرو پرویز
بَخشا :
از نام های روزگار هخامنشیان
بَدخشان :
لعل
بدره :
بهره. نام یكی از سرداران خشایار شاه
بَرازمان :
بلند اندیشه
بَردیا :
نام پسر كوچك كورش
بُرزو :
بلندبالا. نام پسر سهراب
بُرزویه :
نام رییس پزشكان شاهی در روزگار خسرو
بَرسام :
نام یكی از سرداران یزدگرد ساسانی
بَرَسم :
شاخه های گیاهی
بَرِشنوم :
پاك و تمیز
بَرمك :
نام وزیر شیروی ساسانی
بُزرگمهر :
نام مهین دستور انوشیروان دادگر
بَگاداد :
نام یكی از سرداران ایرانی روزگار هخامنشی
بَگاش :
نام یكی از سرداران هخامنشی
بلاش :
نام نوزدهمین پادشاه ساسانی
بُندار :
دارنده اصل و بنیاد
بُنشاد :
شاد بنیاد
بَهاوند :
در اوستا به چم وهوونت دارنده نیكی
بِهراد :
نیكی بخش
بهرام :
فتح و پیروزی است. نام پهلوانی در شاهنامه
بَهرامشاه :
نام یكی از دانشمندان و عارفان زرتشتی
بِهروز :
روزگار نیك و خوش
بِهزاد :
نام یكی از پهلوانان ایران پسر پیل زور
بِهمرد :
از نام های برگزیده
بهمن :
نیك منش. نام پسر اسفندیار
بهنام :
نیك نام
بوبار :
دارنده زمین. نام كشاورزی در زمان خشایار
بوجه :
رهایی یافته. نام یكی از بزرگان هخامنشی
بوخشا :
رستگار
بیژن :
نام پسر گیو

پ

پارسا :
پرهیزكار
پاساك :
نام برادر زاده داریوش بزرگ
پاكدین :
دین درست، دین پاك
پاكروان :
پاك باطن، نیك نفس
پاكزاد :
پاك نژاد، نجیب
پاكمهر :
از نام های برگزیده
پالیز :
كشتزار
پَتَه مانی :
دادگستر
پدرام :
نام نبیره سام. درود، شادباش
پرچم :
درفش
پَرنگ :
نام پسر سام
پرهام :
از نام های برگزیده
پرویز :
شكست ناپذیر و پیروزمند. كنیه خسرو دوم ساسانی
پَریبُرز :
بلند بالا، نام پسر كیكاووس
پژدو :
نام نیای اشوزرتشت، بهرام پژدو از چكامه سرایان نامی زرتشتی
پژمان :
از نام های برگزیده
پَشَنگ :
نام برادر زاده فریدون پیشدادی
پشوتَن :
پیشكش كننده تن یا فداكار
پوروشسب :
دارنده اسبان زیاد پدر اشوزرتشت
پوریا :
نام یكی از پهلوانان ایران
پولاد :
نام پسر آزادمرد پسر رستم
پویا :
جوینده
پویان :
پوییدن
پیروز :
پادشاه ساسانی
پیروزگر :
پیروز، كامیاب
پیشداد :
نخستین قانون گذار، بنیانگذار عدل و دادگری
پیلتَن :
پهلوانی بوده از فرزندان رستم زال
پیمان :
مهر، عهد

ت

تاژ :
برادر هوشنگ پیشدادی
تخشا :
كوشنده
تَسو :
واحد زمان
تكاپو :
جستجو
تَنسِر :
نام موبد موبدان روزگار اردشیر بابكان
تَهماسب :
از بزرگان ملك داراپادشاه ایران
تَهمتَن :
بزرگ پیكر
تهمورس :
دلیر و پهلوان. نام دومین پادشاه پیشدادی
توانا :
نیرومند، زورمند
تور :
نام پسر شاه فریدون
تورج :
دلیر و پهلوان
توس :
نام پسر نوذر یكی از پهلوانان نامی ایران
تیرداد :
بخشنده تیر. نام دومین پادشاه اشكانیان
تیس :
نام درختی است
تیگران :
نام یكی از سرداران خشایار شاه

**behnam5555** · #8 12-13-2009

ث
ج

جاماسب :
نام شوهر پورچیستا جوانترین دختر اشوزرتشت
جان‌پرور :
نشاط انگیز
جانان :
دلیرو زیبا
جاوید :
نام پدر اردشیر یكی از بهدینان خراسان
جم :
مخفف جمشید
جمشید :
از پادشاهان پیشدادی
جهانگیر :
نام پسر رستم زال پهلوان نامی ایران

چ

چالش :
با ناز و غرور
چالیك :
از بازی‌های كودكان
چلیپا :
گردونه مهر
چوگان :
ابزار بازی قدیمی
چینوَد :
چگونه زیستن

ح
خ

خدابخش :
از نام های برگزیده
خداداد :
از نام های برگزیده
خدایار :
از نام های برگزیده
خدیو :
بلند جایگاه، سرور
خردمند :
نام یكی از پیروان دستور آذركیوان
خرم :
شادمان، خوش
خسرو :
نیك آواز. نام پادشاه ساسانی
خشاشه :
از سرداران ایرانی در دورة پادشاهی شاه گشتاسب
خشاشه :
از سرداران ایرانی در دوره پادشاهی شاه گشتاسب
خشایار :
شاه دلیر و مردمنش
خشنود :
شاد، شادمان، خوشحال
خورسند :
راضی
خوش‌منش :
نیك نهاد
خوشنام :
درستكار، نیكنام
خُونیرِث :
نام یكی از هفت كشور زمین

د

داتَه :
دادگری، قانون
دادار :
دادگر، عادل
دادبان :
نگهبان قانون
دادبه :
قانون خوب
دادبه :
قانون خوب.پسر دادگشنسب كه نامه تنسر را به تازی برگردانده
دادپویه :
از شاگردان موبد كیخسرو پور آذركیوان
دادجو :
جوینده عدل و داد
دادخواه :
خواستار عدل و داد
دادرس :
دادرسنده
دادفر :
از نام های برگزیده
دادمهر :
از نام های برگزیده
دادنام :
از نام های برگزیده
دادوَر :
دادگر، عادل
دارا :
دارنده، نام نهمین پادشاه كیانی
داراب :
نام پسر بهمن، هشتمین پادشاه كیانی
داریوش :
نام سومین شاهنشاه هخامنشی
داژو :
سوخته، داغ
دانا :
هوشیار، آگاه
داور :
نام موبدی است
دَریز :
نام داماد داریوش بزرگ
دَسَم :
فرمانده ده تن سرباز
دلاور :
دلیر، قهرمان
دماوند :
نام سرداری درزمان ساسانیان
دهناد :
از نام های برگزیده
دینشاه :
یاور و سرور دین
دینیار :
یاری دهنده دین
دیهیم :
كلاه پادشاهی

ذ
ر

راتین :
بخشنده. یكی از سرداران اردشیر دوم
راد :
بخشنده
رادمان :
سخاوتمند . نام سپهدار خسرو پرویز
رادمهر :
مهربخش. نام سردار داریوش سوم
رادین :
بخشندگی
رازقی :
گل سپید، گونه‌ای انگور
رامتین :
نام چنگ نواز نامی خسروپرویز
رامیار :
كسی كه ایزدرام(شادمانی) یاور اوست
رامین :
نام یكی از فرزندان كیخسرو
رپیتون :
گاه نیمروزی
رَتوشتَر :
نام برادر بزرگتر اشوزرتشت
رَتوناك :
دارای بزرگی و سروری یكی از بزرگان هخامنشی
رَخشان :
تابان، از سرداران داریوش
رَزین :
واژه پهلوی به چم زورمند
رَسام :
نام پیكار نگار بهرام گور
رستم :
بالش و روینده. پسر زال پهلوان نامی ایران
رشن :
نام یكی از مفسران اوستا
رَشنُو :
ایزد دادگری و آزمایش
رشنواد :
نام سپهدار همای بهمن
رَنگوشتَر :
نام برادر بزرگ اشوزرتشت
رها :
آزاد
رُهام :
نام یكی از پهلوانان ایرانی. پسر گودرز
رهی :
آزاد، رها
روزبِه :
نام وزیر بهرام گور
روشاك :
نام یكی از سرداران ایرانی در جنگ اسكندر
روشن :
تابان ، درخشان
رویین تن :
نام دیگر اسفندیار پسر گشتاسب كیانی
ریوند :
میوه ریواس

ز

زادان :
نام پدر شهریار از زرتشتیان كازرون
زال :
نام پدر رستم
زامیاد :
نگهبان زمین
زروان :
نام خوانسالار انوشیروان ساسانی
زَریر :
دارنده جوشن زرین
زَم :
نام یكی از پسران غباد ساسانی
زنگه :
از پهلوانان ایرانی در دوره كاووس شاه كیانی
زَهیر :
نام یكی از سرداران شاه كیخسرو كیانی
زَواره :
پهلوانی ایرانی. نام پسر زال و برادر رستم
زوپیر :
یكی از همدستان داریوش بزرگ در جنگ بابل
زیار :
نام پدر مردآویچ
زیگ :
راه ستاره شناسی

**behnam5555** · #9 12-13-2009

ژ

ژوپین :
نام پسر كیكاووس
ژیان :
از نام های برگزیده

س

ساسان :
نام پدر بزرگ اردشیر بابكان
سالار :
پدر زال، پسر نریمان
سام :
بهدینی از خاندان گرشاسب
سامان :
نام بزرگ زاده بلخ
سَپْرَنگ :
نام پسر سام
سِپنتا :
مقدس، ورجاوند
سپند :
ورجاوند و مقدس. اسفند
سِپِهر :
آسمان
سپهرداد :
داده یا آفریده آسمان
سپیدار :
درخت بلند و راست
ستایش :
خوب گفتن
ستُرگ :
قوی هیكل، نیرومند
سرافراز :
سربلند، با افتخار
سُرایش :
سرودن
سُرخاب :
نام پنجمین پادشاه باوندی
سُروش :
گوش دادن به صدای وجدان و فرمانبردار
سزاوار :
شایسته
سَلم :
نام یكی از سه پسران شاه فریدون پیشدادی
سهراب :
تابش سرخ. نام پسر زال
سورن :
دلیر و پهلوان ، توانا
سوشیانت :
برگزیده دینی
سیامك :
نام پسر كیومرس در شاهنامه
سیاوخش :
سیاوش، پسر كیكاووس
سیاوش :
نام پسر كیكاووس
سیروس :
نام كورش به پیكره دیگر
سینا :
یكی از نخستین پیروان اشوزرتشت

ش

شا بهرام :
نام بهرام گور پادشاه ساسانی
شاپور :
نام دومین شاهنشاه ساسانی
شاخه :
بخشی از گیاه و درخت
شاد :
نام یكی از بزرگان روزگار ساسانیان
شادان :
شادمان و خشنود. نام پسر برزین. از كارمندان نگارش شاهنامه
شادبه :
از نام های برگزیده
شادفر :
از نام های دوران هخامنشی
شادكام :
نام برادر فریدون
شادمان :
خوشحال
شادنوش :
از نام های برگزیده
شاهرخ :
از نام های برگزیده
شاهروز :
نام پسر شاه بهرام پادشاه كشمیر
شاهین :
نام یكی از بزرگترین سرداران لشكر ایران در زمان خسرو پرویز
شایان :
سزاوار، شایسته
شایگان :
گرانمایه، لایق
شباروز :
همه گاه، شبانه روز
شباهنگ :
مرغ سحر، ستاره بامدادی
شباویز :
پرنده شب پرواز
شتاب :
چالاكی و سرعت
شتابان :
پرسرعت
شروین :
نام پسر سرخاب
شكیبا :
بردبار
شهاب :
ستاره باران
شهباز :
باز سفید و بزرگ
شهداد :
از نام های برگزیده
شهراد :
از نام های برگزیده
شهرام :
از نام های برگزیده
شهران :
از نام های برگزیده
شهرَوان :
از نام های برگزیده
شهروز :
از نام های برگزیده
شهریار :
فرمانروای شهر ، نام پسر خسروپرویز
شهزاد :
از نام های برگزیده
شهسوار :
دلاور، ماهر
شهیار :
از نام های برگزیده
شیان :
درختی بلند ، خون سیاووشان
شیدفر :
از نام های برگزیده
شیده :
نام پسر افراسیاب
شیدوَر :
از نام های برگزیده
شیدوش :
نام پسر گودرز. پهلوان نامی زمان
شیردل :
شجاع، دلیر
شیرزاد :
زاده شیر، بچه شیر ، نامی از روزگار انوشیروان
شیرمرد :
از نام های برگزیده
شیروان :
از نام های برگزیده
شیروَش :
همانند شیر
شیشَم :
از ابزار خنیاگری

ص
ض
ط
ظ
ع
غ
ف

فاتك :
نام پدر مانی نقاش دوران ساسانی
فراز :
بالا، بلندی
فرازمان :
از نام های برگزیده
فرازمند :
از نام های برگزیده
فرامرز :
نام پسر رستم زال
فربُد :
نگهبان و نگهدار فر
فربود :
راست و درست
فرخ :
بزرگی و شوكت. از مفسران اوستا در زمان ساسانی
فرداد :
از نام های برگزیده
فردین :
پیشرو در دین
فرزاد :
از نام های برگزیده
فرزام :
از نام های برگزیده
فرزین :
از نام های برگزیده
فرشاد :
شادبخت و شادمان
فرشوشتر :
یكی از وزیران كی گشتاسب
فرشید :
نورانی تر
فرمنش :
از نام های برگزیده
فرنام :
نام یكی از سرداران شاپور
فرنوش :
از نام های برگزیده
فرهاد :
پیشرو قانون .نام پهلوانی در شاهنامه . نام چند پادشاه اشكانی
فَرََهمند :
از نام های برگزیده
فَرهود:
از نام های برگزیده
فرهومند :
باشكوه و بزرگ
فُرود :
نام پسر سیاوش
فْرَََوَرِتیش :
نام دومین پادشاه ماد
فَرَوَشی :
فَرَوَهَر، نیروی اهورایی
فَرَوَهَر :
نیروی اهورایی درون انسان
فریان :
خاندانی از دوستان اشو زرتشت
فریبرز :
نام پسر كیكاووس
فریدون :
از پادشاهان پیشدادی، نجات دهنده قوم آریا
فوكا :
نوعی درخت بید
فوگان :
نوشیدنی از دانه جو
فولاد :
از نام های برگزیده
فیروز :
نام هجدهمین پادشاه ساسانی

ق
ک

كاچار :
سر و سامان
كاردار :
پسر مهر نرسی از ارتشتاران دوره ساسانی
كارن :
از نام های برگزیده
كاری :
تلاشگر
كامبوزیا :
كمبوجیه
كامبیز :
از نام های برگزیده
كامجو :
از نام های برگزیده
كامدین :
از نام های برگزیده
كامران :
نام دانشمندی زرتشتی اهل شیراز
كامكار :
كامروا، كامران
كاموس :
نام یكی از سرداران افراسیاب
كامیاب :
كامروا، خوشبخت
كامیار :
كامیاب ، كامروا
كاوش :
جستجو كردن، كاویدن
كاوه :
نام آهنگر نامی كه پادشاهی ذهاك را برانداخت
كاووس :
از نام های برگزیده
كاویان :
از نام های برگزیده
كرتیر :
نام موبد موبدان روزگار شاپور یكم
كركوی :
از نوادگان سلم، پسر فریدون
كمبوجیه :
از نام های برگزیده
كورنگ :
نام پادشاه زابلستان و پدر زن جمشید پیشدادی
كوروش :
بنیانگزار شاهنشاهی هخامنشی
كوسان :
نام رامشگری است
كوشا :
كوشیدن
كوشان :
كوشا بودن

منبع : اهورامزدا