مجمع عمومی سازمان ملل متحد پیشنهاد "یونسکو" مبنی بر معرفی سال ۲۰۰۹ به عنوان سال نجوم را تصویب کرد.
یونسکو، سازمان علمی آموزشی ملل متحد در دسامبر ۲۰۰۵ پیشنهاد معرفی سال ۲۰۰۹ به عنوان سال "نجوم" را مطرح کرد که اکنون پس از گذشت دو سال این پیشنهاد در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد.
در حقیقت علت انتخاب سال ۲۰۰۹ به عنوان سال نجوم، سال ۱۶۰۹ میلادی است. ۱۶۰۹ مهمترین سال در تاریخ نجوم دنیا است، به طوری که در این سال گالیه اولین تلسکوپ تاریخ را به طرف آسمان گرفت و توانست دهانه ها و حفره های موجود در سطح ماه، مراحل رویت زهره، قمرهای مشتری و ذرات گرد و غبار کهکشان راه شیری را نشان دهد.
به همین منظور قرار است پس از گذشت ۴۰۰ سال از این رویداد تاریخی، علم نجوم که منجر به تغییر تاریخ فرهنگ جوامع انسانی شد جشن گرفته شود.
یونسکو مراسم این سال را با همکاری اتحادیه بین المللی نجوم و رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) برگزار می کند.
تاکنون ۹۹ کشور و ۱۴ سازمان بین المللی فعال در ارتباطات و آموزش علمی، توافقنامه برگزاری مراسم سال جهانی نجوم را به امضا رسانده اند.
هدف اصلی IYA۲۰۰۹ (سال بین المللی نجوم ۲۰۰۹) کمک به مردم تمام دنیا برای کشف دوباره جایگاه و نقش خود در هستی است.
برخی از اقدامات و مراسم پیش بینی در این سال به شرح زیر است:
"۱۰۰ ساعت نجوم" یک پروژه جهانی است که نتایج بزرگترین رصدهای نجوم را به منظور نزدیکی بیشتر مردم دنیا با رصدهای تلسکوپی در وب ارائه می کند.
The Galileoscope (گالیه اسکوپ) امکان ساخت یک تلسکوپ کوچک را برای کسانی که می خواهند اولین رصد خود را در آسمان انجام دهند، پیش بینی می کند.
Cosmic Diary (دفتر خاطرات کیهانی) امکان راه اندازی یک وبلاگ را فراهم می کند که در آن ستاره شناسان حرفه ای زندگی روزانه کاری خود را به صورت متن و تصویر در آن نقل می کنند.
The Portal to the Universe (پرتالی به سوی هستی) یک پرتال اینترنتی است که منابع نجوم را روی شبکه در دسترس قرار می دهد. این منابع چندرسانه ای بر پایه نجوم شامل تصاویر، فیلم و اخبار می شوند.
"او یک ستاره شناس زن است" (She is an
Astronomer@success.com) که به بررسی فعالیتهای ستاره شناسان زن می پردازد. در حقیقت از هر ۴ ستاره شناس یک نفر زن است.
▪ Dark Sky Awareness (شناخت آسمان تاریک): هدف از اجرای این پروژه محافظت آسمان ستاره ای از آلودگی است.
▪ Astronomy and World Heritage (نجوم و میراث دنیا): یونسکو و اتحادیه بین المللی نجوم به منظور شناسایی و ارزیابی اماکن و ساختارهای مرتبط با تاریخ نجوم این پروژه را اجرا می کنند.
▪ Galileo Teacher Training Programme (برنامه آموزشی گالیه برای تربیت معلم): در این برنامه کارگاههای آنلاینی به منظور تربیت معلمان نجوم برگزار می شود. همچنین این برنامه امکان خرید تلسکوپهای نوری و رادیویی، دستکاری تصاویر دیجیتالی و استفاده از نرم افزارهای نجوم را برای معلمان نجوم فراهم می کند.
▪ Universe Awareness (شناخت هستی): این پروژه بین المللی با هدف نزدیکی بیشتر کودکان به زیباییهای هستی از طریق بازیهای رایانه ای، آهنگ، آزمایشات دستی و پویانمایی اجرا می شود.
The Universe from the Earth (هستی از طرف زمین) نمایشگاه زیباترین تصاویر نجوم است که با تلسکوپهای فضایی و زمینی گرفته شده اند.
▪ Developing Astronomy Globally (توسعه جهانی نجوم) پروژه ای است که یک سری از اقدامات را در کشورهایی که در آنها تحقیقات ستاره شناسی هنوز توسعه زیادی نیافته است، اجرا می کند.