تندرستی و طب چینی

**ساقي** · #1 01-22-2010

تاریخچه طب سنتی چین

درطب سنتی چین ، تاریخ طب ملیت " هان " دیرینه تر و تجربیات عملی آن و شناخت تئوریک آن گسترده تر است .

طب چینی درحوضه رودخانه زرد چین بوجود آمده و مدتهاپیش سیستم علمی و دانشگاهی آن شکل گرفته است. در فرایند درازمدت توسعه طب چینی ، هر سلسله نوآوری هایی داشته و بسیار پزشکان مشهور را پرورش داده و مکاتب فکری مهم و آثار معروفی بوجود آورده است .

در کتیبه های دوران " این شآن " ( قرن 11 ق . م - 16 ق. م ) ، نگاشته شده بر روی استخوان ها یا لاک لاک پشتان در بیش از 3000 سال پیش، مواردی مربوط به پزشکی و بهداشتی و بیش از 10 نوع بیماری درج شده است.

درسلسه " جئو" ، روش های درمانی ازجمله شیوه های چهارگانه تشخیص بیماری یعنی نظارت ، استماع و استشمام ، استفهام و گرفتن نبض و طرز معالجه مانند ، دارو ، سوزنی و عمل جراحی مورد استفاده قرار گرفت. در دوران سلسله های " چین " و " هان " ، " هوان دی نه جین " چنین آثار طبی با تئوری منظم به رشته تحریر درآمد. این کتاب نخستین اثر کلاسیک و تئوریک موجود طب چینی بشمارمیرود. " تئوری بیماری های مرتبط با سرماخوردگی" که " جان جون جین" نوشته است، شامل اصول تشخیص امراض گوناگون و معالجه آنها براساس تحلیل همه جانبه بیماری ها و حالت مزاجی بیماران است.

این اثر برای توسعه طب بالینی تأثیرگذار بوده است. علم جراحی در سلسله " هان " سطح نسبتا عالی داشت. طبق کتاب " تاریخ سه کشور پادشاهی " ، " خوا تو " طبیب مشهوری زندگی می کرد که به درمان بیماری های گوناگون می پرداخت و از مایع بی حسی تمام بدن بنام " پودر ما فی " برای جراحی ها استفاده می نمود.

از سلسله های " وی " و " جین " و سلسله های جنوب و شمال ( 220 -- سال 589 میلاد ) تا سلسله های " شوه " و " تانگ " و " وو دای " ( پنچ سلسله ) ( سال 581 -- سال 960 میلاد ) ، تشخیص با گرفتن نبض رواج یافت. کتابی بنام " کتاب کلاسیک گرفتن نبض " که " وان شوحه " طبیب معروف سلسله " جین " نوشته است ، 24 نوع حالت نبض را تشریح می کند. این کتاب نه تنها برای طب سنتی چین تأثیرات مثبتی داشته بلکه در خارج از چین مورد استفاده بوده است. در این دوره هر رشته پزشکی ، تخصصی شد. مونوگرافی های طب سوزنی عبارت بودند از :

" کتاب کلاسیک طب سوزنی درجات یک و دو " ؛ کتاب های " بائو پوجی" و" جئو حو فائو" آثار نماینده تهیه قرص های عمر جاویدان بخش ( وابسته به مذهب " تائو") ؛ در زمینه داروسازی ، کتابی بنام " تئوری تهیه داروهای له گون " وجود داشت ؛ در زمینه جراحی ، کتابی بنام " نسخه های باقی مانده لیو جون جی " موجود بود ؛ کتاب" تئوری درباره علل بیماری ها " مونوگراف علل بیماری است. کتاب " درباره نرمه سر " مونوگرافی بخش اطفال است ؛

کتاب " داروهای گیاهی تجدید نظر شده " نخستین اثر مربوط به داروها در جهان بحساب می آید ؛ مونوگرافی بخش چشم پزشکی بنام " نکات ظریف این حای " و غیره . علاوه بر این ، در سلسله تانگ کتاب های پزشکی مهمی ازجمله کتابی بنام " نسخه های مهم و گرانبها " تألیف شد. این کتاب را " سون سی میائو" نوشت. کتاب " نکات مهم جراحی " را " وان تائو" نوشت که اثر مهم پزشکی محسوب می شود.

در آموزش پزشکی سلسله سون ( سال های 960 -- 1279 میلاد ) ، تدریس طب سوزنی با اصلاحات مهم و بزرگی همراه بود. " وان وی یی " کتابی بنام " نقشه طب سوزنی -- نقاط مناسب روی بدن مجسمه مسی آدم " تألیف کرده و دو مجسمه بزرگ مسی به اندازه قد انسان را برای طب سوزنی طراحی و تهیه کرده است که شاگردان بر روی آنها آزمایش پزشکی انجام می دادند.

این ابتکار برای توسعه طب سوزنی در آینده تأثیرات عظیمی برجای گذارد. در سلسله مین ( سال های 1368-- 1644 میلاد ) شمار زیادی پزشکان ظهور کردند. آنها توانستند بیماری های ناشی از عوامل سرماخوردگی و بیماری های تب فصلی و طاعون و غیره را تشخیص دهند. تا سلسله چینگ ، تئوری بیماری های تب فصلی به مرحله پختگی رسید و مونوگرافی هایی مانند " تئوری بیماری های تب فصلی" تألیف شد.

از سلسله مین ، پزشکی غرب به چین منتقل شد و شمار زیادی پزشکان به " تلفیق و آمیزش طب سنتی چین با پزشکی غربی " پرداختند.

..

**ساقي** · #2 01-22-2010

شیوه های تشخیص در طب سنتی چین

پزشکان با استفاده از کارکرد های حس پنجگانه بینایی ، شنوایی ، بویایی ولامسه و چشایی و صحبت با بیماران و مطلعین بیمار و اطلاعات مربوط به بیماری را به طور کامل و منظم کسب کرده و سپس با استفاده از این اطلاعات به درمان بالینی می پردازند. شیوه های تشخیص عبارت است از: نظارت، استماع و استشمام ، استفهام و سنجش نبض که شیوه های چهارگانه تشخیص بیماری است. هر یک از این شیوه های چهارگانه تشخیص بیماری نقش خاص و ویژه خود را دارد و نمی توان آنها را جایگزین دیگری کرد و برای درمان بالینی این موارد لازم است و در این صورت می توان با توجه به عوارض بیماری ، نتیجه گیری صحیح انجام داد.

شیوه نظارت

شیوه نظارت بر اساس تئوری هایی درباره مجراهای اصلی و فرعی و نصف النهار ها برای تشخیص بیماری انجام می شود. ارتباطات بخش برونی بدن انسان امعاء و احشای بدن فشرده و نزدیک است. اگر فعالیت ارگان های حساس بدن انسان تغییر کند ، حتما در بخش های ظاهری بدن واکنش نشان خواهد داد مانند تغییر رنگ پوست ، جسم و حالت روحی و غیره. از این جهت با نظارت وضع ظاهر بدن و علائم تغییرات حالت و کارکرد حس پنج گانه صورت می توان تغییرات ارگانهای داخلی را درک کرد.

شیوه های نظارت می تواند شامل نگاه کردن وضعیت ظاهری بیمار، رنگ چهره ، صورت ظاهری و سر و گردن و پنج ارگان حسی ( یعنی گوش ها ، چشم ها ، لب ها ، بینی و زبان ) پوست ، شریان و رگ و ورید ، مدفوع و ادرار و غیره باشد. محور نگاه کردن حالت ظاهری و مشاهده رنگ صورت و تشخیص از طریق زبان است. چون که با دیدن علایم گوناگون چهره و زبان ، می توان تغییرات کارکرد امعاء و احشاء را تشخیص داد.

استماع و استشمام

استماع و استشمام شیوه دیگر تشخیض بیماری است. پزشکان با استفاده از حس شنوایی از طریق صدای بیمار و حس بویایی و بوی متنوع مدفوع و ادرار بیمار سبوه معالجه را تشخیص می دهند.
با شنیدن صدا ، نه تنها می توان تغییرات پاتولوژیک ارگانهای صوتی مربوط را متوجه شد بلکه با توجه به تغییرات صوت ، تغییرات امعاء و احشاء شامل قلب ، جگر ، طحال ، ریه ، معده ، کیسه صفرا ، روده و مثانه بیمار قابل معاینه است. استماع صوت عبارت است از : صدای حرف زدن ، تنفس ، سرفه و غیره.

استشمام کردن بوها به دو نوع استشمام بوهای بدن بیمار و بوی اطاق مسکونی بیمار تقسیم می شود. بوهای بدن بیمار بطورعمده از نفوذ و رخنه سمومی درامعاء و احشاء بدن انسان ، انرژی حیاتی و خون و مایع بدن ناشی می شود و از منافذ بدن بیماران و مدفوع و ادرار منتشر می شود ؛ بوی اطاق بیمار شامل همین موارد است. برای نمونه بوی بیماران مبتلا به طاعون کاملا مشخص است.

شیوه استفهام

شیوه استفهام روش دیگر تشخیص بیماری است. پزشکان با گفتگو با بیماران و یا مطلعین بیماری اطلاعاتی در باره بیماران همانند ابتلا به مرض، پیشرفت بیماری ، عوارض کنونی ، جریان درمان وغیره بدست می آورند. زمانی که تشخیص بیماری مشکل است وعوارض بدنی وجود ندارد و یا مبهم است ، می توان با این روش به پیشرفت هایی دست یافت. پزشکان با این روش می توانند از تمامی اطلاعات مربوط به بیماری ازجمله زندگی روزانه ، محیط کار غذا ، اعتیاد ، وضعیت ازدواج و دیگر موارد آگاه شوند.

موضوعات اصلی شیوه استفهام اطلاعات عمومی مبتلایان ( نام ، جنسیت ، سن ، شغل ، ازدواج ، ملیت ، محل تولد ، نشانی ، تاریخ مراجعه به پزشک ) ، اظهارات مبتلایان درباره وضع بیماری ، تاریخچه بیماری کنونی ، عوارض کنونی ، تاریخچه بیماری های گذشته ، تاریخچه شخص ، تاریخچه خانواده و غیره را دربر دارد. شیوه استفهام عوارض کنونی بطور عمده عبارت است از : استفهام سرما و گرما ، استفهام خواب ، عواطف و همچنین مدفوع و ادرار.

شیوه گرفتن نبض

پزشکان با دست روی بدن بیمار را آهسته لمس کرده و برخی نقاط را فشار می دهند. گرفتن نبض و لمس بدن روشی برای تشخیص بیماری است. روش تشخیص بوسیله گرفتن نبض شامل تجربه و مشاهده تغییرات حالت نبض ، تغییرات پاتولوژی درون بدن بیماران و موارد مشابه است. فشار دادن برخی نقاط بدن برای آگاهی از تغییرات غیر عادی انجام می شود. با این کار تغییرات پاتولوژی و شدت بیماری مشخص می شود.

...

**ساقي** · #3 01-22-2010

داروی سنتی چین

داروی سنتی چین مواد دارویی است که در طب سنتی چین برای پیشگیری از بیماری ها و تشخیص و درمان آنها استفاده می شود. این داروها بطورعمده از داروهای طبیعی و فرآورده های تکمیلی ترکیب می شود که شامل داروهای گیاهی ، داروهای حیوانی و معدنی و بخشی از داروهای تکمیلی شیمیایی و بیولوژیک است. اختراع و اکتشاف داروی سنتی چین و کاربرد آن در چین تاریخ چند هزار ساله دارد. با این حال کلمه " داروی سنتی چینی " بعدها پیدا شد. پس از ورود علم پزشکی غربی به چین به منظور تشخیص دو نوع علم پزشکی و دارویی " داروی سنتی چین " نیز پا به عرصه گذارد.

تاریخچه مختصر داروی سنتی چین

امپراتور سوم در عصر باستان چین " شن نون " نام داشت. گفته می شود که او یک روز صد نوع گیاه را مزه کرد ... و 70 نوع ماده سمی یافت. این روایت بیانگر روانه سرسختی زحمتکشان عصر باستان بود که مبارزات دشواری با طبیعت و بیماری داشته و در جریان آن داروها را کشف کرده وتجربیاتی اندوختند. این تصویر واقعی از منشاء داروهای سنتی چین است.

از دوران سلسله های شیا ، شان و جو ( تقریبا در پایان 22 قرن قبل از میلاد تا سال 256 قبل از میلاد)، در چین نوشیدنی های دارویی و جوشانده های گیاهی دارویی چینی وجود داشته است. کتاب " شی جین " مجموعه اشعار در سلسله جوی غربی ( تقریبا 11قرن قبل از میلاد -- 771 سال قبل از میلاد) قدیمی ترین کتابی است که درباره داروها نوشته شده است. کتابی" نیه جین" قدیمی ترین قانون نامه باستانی درباره تئوری طب چینی می باشد که تاکنون حفظ شده و پایه ای برای تئوری اساسی داروهای چینی است.

کتاب " شین نون بن تسائو جین " قدیمی ترین مونوگراف داروشناسی می باشد که تاکنون حفظ شده است. پزشکان زیادی در سلسله های چین و هان ( سال 221 قبل از میلاد -- سال 220 میلاد ) مدارک فراوان داروشناسی را از سلسله " چین" بدست آورده و تا سلسله " هان " جمع آوری و جمع بندی کرده و این کتاب را تألیف کردند. در این کتاب 365 نوع دارو ثبت شده که تاکنون نیز مورد استفاده بالینی است. این کتاب شکل گیری اولیه داروشناسی سنتی چین را ثابت می کند.

در سلسله تان ( سال 618 -- 907 میلادی ) اقتصاد رونق یافته و به توسعه داروهای سنتی چین مساعدت شد. دولت تان ابتدا کار تآلیف و تجدید نظر کتاب " داروهای گیاهی تان " -- اولین داروهای گیاهی در سراسرجهان را انجام داد. در این کتاب 850 نوع دارو ثبت شده است. علاوه بر این مجموعه صفحات مصور دارویی افزایش یافته ، مقیاس و ترکیبات داروشناسی سنتی چین بیش از پیش تکمیل شد.

تا سلسله مین ( سال 1368 -- 1644 میلادی ) ، " لی شی جین " کارشناس داروهای گیاهی با صرف 27 سال زمان ، کار تآلیف اثر" یادداشت های داروهای گیاهی" اثر بزرگ درباره داروشناسی سنتی چین را انجام داد. دراین کتاب 1892 نوع دارو ثبت شده است. این کتاب بزرگترین اثر در تاریخ داروهای گیاهی چین است.

پس از تأسیس جمهوری خلق چین در سال 1949 ، پیرامون داروهای سنتی چین به پژوهش های گسترده درزمینه های گیاه شناسی ، علم تشخیص و تمیز ،

شیمیایی ، داروشناسی و پزشکی بالینی انجام شده وبرای تعیین منشاء دارویی ، تشخیص ساختگی بودن مواد داروی و تشریح مکانیسم نقش و غیره مآخذ علمی ایجاد شد. بر اساس تحقیق و بررسی عمومی منشاء دارو در سراسر چین، درسال 1961 کتاب " تاریخچه داروهای سنتی چین " کشوری و محلی تألیف شد.

چاپ " لغت نامه بزرگ داروهای سنتی چین " در سال 1977، باعث شد تعداد داروهای سنتی چین که در قانون نامه های باستانی به آن اشاره شده بود ، به 5767 نوع برسد. علاوه بر این ، کتب مرجع درباره داروهای سنتی چین مونوگراف های فراوان درباره داروهای گیاهی چینی محلی و روزنامه ها و مجله های مربوط به داروهای سنتی چین یکی پس از دیگری به چاپ و نشر رسید و ارگان های پژوهشی علمی ، آموزشی و تولید داروهای سنتی چین ایجاد شدند.

..

**ساقي** · #4 01-22-2010

منابع داروهای سنتی چین

چین پهناور بوده و دارای مزیت های جغرافیایی مختلف است. آب و هوای آن گوناگون می باشد و محیط زیست مناطق ، متفاوت است. این وضعیت برای رشد گیاهان دارویی شرایط مساعدی فراهم آورده است. در حال حاضر ، در چین بیش از 8000 نوع داروی سنتی چین آماده بهره برداری است و بیش از 600 نوع داروها مورد استفاده روزمره است. فراوانی انواع و کمیت بالای آن در مقام اول جهان قرار دارد. داروهای سنتی چین نه تنها نیاز داخلی کشور را تکافو نموده بلکه به بیش از 80 کشور و منطقه جهان صادر شده و در جهان شهرت زیادی یافته است.

جمع آوری و تهیه داروهای سنتی چین

جمع آوری و برداشت داروهای گیاهی سنتی چین از جمله کارهای مهم تولید و تهیه مواد دارویی گیاهی سنتی چین بوده و کارشناسان طب و داروی سنتی چین در

سلسله های مختلف بر جمع آوری و برداشت تأکید خاصی داشته اند. بدلیل آنکه داروهای گیاهی در مراحل متفاوت رشد آن ، عناصر و میزان محتوای آن یکسان نیست و شفابخشی داروها و تأثیرات منفی و جانبی آن نیز فرق می کند. از این جهت ، جمع آوری و برداشت بموقع برای تضمین تأثیرگذاری دارو، کاهش تأثیرات منفی و جانبی بسیار مهم است. معمولا مواد علفی مورد استفاده پزشکی اکثرا هنگامی که شاخ و برگ زیاد و پرپشت داشته و تازه شکوفه می دهد ، جمع آوری می شود.

همچنین وقتی که گل تازه غنچه داده است ، جمع آوری و چیده می شود تا مورد استفاده پزشکی قرار گیرد. دانه ها هنگامی که رسیده می شود

چیده میگردد ؛ مواد مورد استفاده پزشکی از نوع ریشه و ساقه بهتر است در اواخر پائیز و اوایل بهار برداشت گردد ؛ ریشه و پوست گیاهان بهتر است در بهار و پائیز جمع آوری و بریده شود ؛ داروهای حیوانی باید با توجه به فصول رشد و نمو و فعالیت حیوانات جمع آوری گردد ؛ مواد معدنی در تمام سال قابل جمع آوری است. از این مواد می توان برای مصارف پزشکی استفاده کرد. پس از جمع آوری و برداشت مواد مورد استفاده پزشکی برای تهیه دارو، باید از شیوه های تهیه داروی چینی از انتخاب قطعه کردن ، خشک کردن ، پخت با آتش ملایم گرفته تا جوشاندن پالایش و تخمیر استفاده کرد.

مواد دارویی پس از تهیه اولیه می تواند مستقیما به داروخانه برای تجویز نسخه و کارخانجات داروسازی برای تهیه منتقل شود و مورد استفا ده قرار گیرد. مواد مورد استفاده پزشکی که به اشکال فوق تهیه می شود باید با توجه به خاصیت آنها جداگانه با اتخاذ شیوه هایی چون زیر آفتاب در هوای آزاد ، در سایه و یا با آهک در حالت خشک نگهداری شود. برخی از آنها باید با شیوه هایی چون حرارت کم ، دور کردن از نور ، مهر و موم کردن ، مقابله و آمیختن با مواد شیمیایی نگهداری شود تا فاسد نشود و در آب حل نگردد و از بین نرود. این مواد باید قبل از استفاده مورد نظارت و تشخیص قرار گرفته و مرغوبیت آن تأئید شود تا امینت و تأثیرگذاری آن برای استفاده پزشکی و دارویی تضمین گردد.

...

**ساقي** · #5 01-22-2010

کاربرد داروهای سنتی چین

تاریخ کاربرد داروهای سنتی چین بسیار طولانی است و در تکثیر و رونق ملت چین نقش مهمی ایفا کرده است. تئوری داروهای سنتی چین و تجربیات عملی آن ویژگی فرهنگ چین را نشان می دهد. داروهای سنتی چین اکثرا از گیاهان دارویی طبیعی گرفته شده است.

از این رو تأثیرات منفی و جانبی کمی دارد. علاوه بر این ، یک دارو ترکیبات زیادی دارد و بطور گسترده در درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. داروهای سنتی چین غالبا از چند جزء ترکیبی ساخته شده است و به طور همزمان متشکل از چند نوع دارو و چند نسخه و به شکل منطقی ، استفاده می شود. تأثیرات درمان آن بالا و تأثیرات منفی و جانبی آن کم است.

در تئوری علم طب سنتی چین اثرات مداوای داروهای سنتی به انسان مأخذ و اصل است. اثرات مداوای داروهای سنتی چین به خاصیت دارو بستگی دارد. داروهای سنتی چین سرما ، گرما ، معتدل بودن ، خنکی و پنج مزه ترش ، تلخ ، شیرین ، تند و شور و سموم را دربر دارد. به منظور کاربرد امن و مؤثر داروهای سنتی چین ، باید دانش اصلی داروهای سنتی چین مانند استفاده همزمان از دو دارو یا بیش از آن ، رژیم غذایی ، میزان دارویی ، روش های استفاده از آن و نسخه پیچیدن را فرا گرفت. طبق وضع بیماری و ویژگی های مختلف دارو، اغلب چند نوع داروها با یکدیگر آمیخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد.

رژیم غذایی عبارت است از: عدم استفاده نابجا از دو دارو یا بیش از آن ، رژیم در زمان بارداری ، غذا خوردن و عوارض بیماری . میزان دارویی بالینی را توصیه می کند. زیادی و کمی در میزان دارو باید با توجه به عوامل مختلف از جمله خاصیت دارو ، شکل دارو ( مانند مایع ، پودر یا قوص ) ، استفاده همزمان از دو دارو یا بیش از آن ، سن بیمار ، بنیه ، وضع بیماری و تغییرات فصلی تعیین شود.

توسعه داروهای سنتی چین

داروهای سنتی چین در آینده نیز توسعه خواهد یافت. بر این اساس از تجربیات مربوط به تولید سنتی مواد پزشکی برای داروهای سنتی چین و پرورش دانه های مرغوب گیاهی استفاده خواهد شد. برای نمونه ، پژوهش در زمینه های پرورش دانه ها از طریق تابیدن ایزوتوپ و پروژه موجودات زنده : تقویت جذب و کشت و پرورش گیاهان پزشکی خودرو با میزان بالا از قبیل ریشه شیرین بیان ، " هوان چینگ " نوعی گیاه پزشکی در چین بنام " روت " و " چائو هو " نوعی گیاه پزشکی در چین و بیش از 20 نوع از مواد پزشکی وارداتی و همچنین پژوهش درباره پیشگیری از فساد نژادی دانه ها و تقویت کارهای تحقیق و بررسی منابع جدید و توسعه منابع .

...

**ساقي** · #6 01-22-2010

تئوری طب سوزنی

طب سوزنی بخش مهمی از پزشکی سنتی چین است ، این بخش ابتدا فقط نوعی شیوه درمانی تلقی می شد و بعدا بتدریج توسعه یافت. علم طب سوزنی علم جمع بندی و پژوهش فنون درمانی طب سوزنی و قواعد کاربرد بالینی و تئوری اساسی آن بحساب می آید. ( تصویر چپ نقشه بخشی از نکات مناسب بدن برای طب سوزنی )

طب سوزنی دارای تاریخ دیرینه است. در کتب باستانی و قدیمی آمده است که وسایل ابتدایی طب سوزنی ، سوزن سنگی است که در طب سوزنی چین باستان بکار می رفت. این وسیله سوزن سنگی برای استفاده طبی تقریبا در عصر حجر جدید 8000 تا 4000 سال پیش معادل مرحله بعدی نظام کمون قبیله ای به وجود آمد. چین درجریان اشتغال به مطالعه و بررسی کشفات قدیمی ، سوزن سنگی

برای استفاده طبی را کشف کرد. تا در سلسله های بهار و پائیز(770 سال تا 476 سال قبل از میلاد )، طب از قید وبند جادوگری رها شده و پزشکان متخصص پرورش یافتند.

در کتاب " بیوگرافی فامیل جوی شی " طب سوزنی و نوعی معالجه در طب چینی که در آن برگ های ریز برنجاسف چینی سوزانده و برای درمان در نقاط معین اعصاب بدن انسان گذارده ، تشریح شده است.

از سلسله کشورهای جنگجو تا سلسله هان غربی ( سال 476 قبل از میلاد تا سال 25 میلاد ) ، بدنبال پیشرفت فنون ذوب آهن ، سوزن فلزی بتدریج تعمیم یافت. در نتیجه سوزن فلزی تدریجا جایگزین سوزن سنگی برای استفاده طبی شد و بدین ترتیب ، دامنه کاربرد طب سوزنی گسترده تر گردیده و روند توسعه طب سوزنی تسریع شد.

در سلسله هان شرقی و سلسله سه کشور پادشاهی ، بسیاری از کارشناسان پزشکی که در طب سوزنی مهارت داشتند ، پا به عرصه گذاشت. کتاب " قانومندی و روش های طب سوزنی " که " هوان فو می " تألیف کرد ، یک مونوگرافی طب سوزنی با سیستم کامل است. در سلسله های جین غربی و شرقی و سلسله های جنوب و شمال ( سال 256 -- 589 میلاد ) ، تعداد مونوگراف های طب سوزنی بیشتر شد. در این دوران ، فنون طب سوزنی به کره شمالی و ژاپن و کشورهای دیگر انتقال یافت.

در سلسله های " شوه" و " تانگ " ( سال 581 -- 907 میلاد) ، طب سوزنی به یک محبث تخصصی مبدل و در دفتر دولتی پزشکان ویژه امپراتور-- ارگان آموزش پزشکی آن زمان رشته تخصصی طب سوزنی دایر شد. سپس علم طب سوزنی بطور مستمر توسعه یافت. از قرن 16 م ، طب سوزنی در اروپا گسترش و توسعه یافت. با این حال ، در سلسله " چینگ " ، اطبا ء به نقش داروها اهمیت داده و کمتر به طب سوزنی می پرداختند. این وضع تا اندازه ای مانع توسعه طب سوزنی گردید.

پس از تأسیس جمهوری خلق چین در سال 1949 ، طب سوزنی بطور گسترده توسعه یافت. در بیش از 2000 بیمارستان طب چینی که در حال حاضر در سراسر چین پراکنده اند، بخش طب سوزنی دایر شده است؛ پژوهش علمی طب سوزنی به سیستم های مختلف ارگانیسم و بخش های بالینی مرتبط است ؛ پژوهش در مسایلی مانند نقش های طب سوزنی در تعدیل و تنظیم ، تسکین درد و تقویت مصونیت و پدیده های نصف النهار ها ، مسایل مربوط به ارتباطات این مجرا و نقاط مناسب بدن برای طب سوزنی با امعاء و احشاء شامل قلب ، جگر ، طحال ، ریه ، معده ، کیسه صفرا ، روده و مثانه مرتبط است و مدارک فراوان با ارزش در آزمایش های علمی محسوب می گردد.

...

**ساقي** · #7 01-22-2010

ماساژ و مالش راهی برای سالم سازي بدن

ماساژ( یا مالش) شیوه ای است که روی مجراهای اصلی و فرعی انرژی حیاتی و رگ های خون انسان و نقاط مناسب بدن برای طب سوزنی و محل های معین انجام می شود و با انجام آن از ابتلا به بیماری ها جلوگیری و به سالم سازی بدن کمک می شود.

نکته های مهم اساسی ماساژ و مالش راهی برای سالم سازی بدن

ماساژ بر اساس نظریه طب سنتی چین و براساس اصول تشخیص مرض و معالجه آن با تحلیل همه جانبه بیماری و حال مزاجی بیمار انجام می شود. درماساژ دادن از داروهای خوراکی بهره گرفته نمی شود و تأثیرات منفی آن بسیار کم است و برای بسیاری بیماری ها ، تأثیرگذاری نسبتا خوب دارد و روشی ساده و آسان است. با این حال دامنه کاربرد آن بسیار گسترده است. اینگونه روش معالجه برای بیماری های معمولی از قبیل : بیماری مهره های گردن ، آسیب دیدگی حاد عضلات کمر( بر اثر کار جسمی زیاد) ، شکاف در مهره های بدن ، صدمه به عضلات ورباط ها و مفاصل دست ها و پاها و غیره مؤثر است.

حرکات دستی ماساژ طبق استاندارد معین و با رعایت اصول فنی و خواستهای اساسی مانند بادوام ، با قوت ، متعادل ، ملایم و اثرگذار عملی می شود. ماساژ تنها به حرکات دست محدود نمی شود بلکه با پا و قسمت بالای بازو دست و یا با توسل به وسایل مخصوص ماساژ انجام می شود. گاهی نیزمی توان از مرهم های ویژه برای ماساژ دادن استفاده کرد. برای نمونه مرهم مالش، خامه مالش ، روغن گرفته شده از گیاهی به نام " دونگ چینگ "، روغن کافیشه ، روغن کنجد و موادی مانند پودر و یا سایر مایع های روغن کاری. شیوه های ماساژ دادن فراوان است.

شیوه های معمولی عبارت است از: فشار دادن ، مالیدن، فشردن با یک انگشت ، حرکت دادن ، کوفتن ، با دست کشیدن وغیره. برخی اوقات ماساژ برای پیشگیری و درمان بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. برای نمونه : ماساژ کودکان ، ماساژ برای معالجه شکسته بندی استخوان ، ماساژ با " چی گون " ( روش سنتی تمرین تنفسی عمیق در چین) وغیره ؛ ماساژ گاهی برای سالم سازی بدن شخصی انجام می شود و هر کسی قادر به انجام آن است: مثلا ماساژ بهداشت چشمان ، بهداشت دست ها و پاها ، برای سالم سازی معده ، برای آرامش بخشیدن به اعصاب وغیره

تأثیرات ماساژ و مالش راهی برای سالم سازی بدن عبارت است از :

اول – کارکرد های امعا و احشاء شامل قلب ، جگر ، طحال ، ریه ، معده ، کیسه صفرا ، روده و مثانه را تعدیل و تنظیم می کند. طب سنتی چین تغییرات پاتولژی بدن انسان به از کار افتادگی کارکرد امعا و احشاء را خلاصه می کند. ماساژ و مالش با کاربرد مهارت و تکنیک کارکرد از کار افتاده شده امعا و احشاء را مجددا به تعادل جدید می گراید و بدین ترتیب به هدف درمان بیماری و حفظ الصحه و سالم سازی می رسد. ( نقشه : مهارت و تکنیک ماساژ و مالش )

دوم -- باز کردن مجراهای اصلی و فرعی انرژی حیاتی و خون انسان و انرژی حیاتی . ارژی حیاتی ماده اصلی برای نگهداری حیات محسوب می شود ، مجراهای اصلی و فرعی انرژی حیاتی و خون انسان مجراهای بدن انسان برای گردش انرژی حیاتی ، انتقال و ارتباط بحساب می آید.

بمحض آنکه نصف النهار و انرژی حیاتی غیر عادی شود ، تأثیرات نا سالم در محیط که باعث بیماری شود ، از خارج وارد امعا و احشاء بدن انسان می شود و باعث ابتلا به بیماری می شود ؛ در مقابل امعا و احشاء بدن انسان مریض می شود و هم می تواند از طریق نصف النهار در مظهر بدن منعکش شود. ماساژ و مالش از طریق تحریک تکنیک دستی می تواند به بوجود آمدن کارکرد نصف النهار و انرژی حیاتی و گردش آنها مساعدت کند و بدین ترتیب باعث همآهنگی مکانیسم امعا و احشاء می شود و از تأثیرات نا سالم جلوگیری می شود و بیماری های دارونی مورد معالجه قرار می گیرد. ( نقشه : مهارت و تکنیک ماساژ و مالش

سوم – تعدیل و تنظیم استخون بندی و عضلات و مفاصل. مهارت و تکنیک ماساژ و مالش برای پوست ، عضلات و مجرای خون انجام می شود ، می تواند نقش تعدیل و تنظیم پوست ، رگ های پوستی و رخنه بین عضلات زیر پوست را ایفا کند و می تواند حرکت بطی خون را از بین برده و گردش خون را سریع گردانیند. مهارت و تکنیک ماساژ و مالش میتواند مستقیما در رفتگی عضلات و استخوان را اصلاح کند. از این جهت ، چه بیماری های ناشی از ضرر رسانی باد ، سرما ، گرما و رطوبت و چه ناخوشی یا بهم خوردگی مزاج و زخم در اثر زمین خوردن و کوفتگی ورگ برگ شدگی می توان با ماساژ و مالش درمان کرد.

...

**ساقي** · #8 01-22-2010

تئوری اساسی طب چینی

تئوری اساسی طب چینی ،جمع بندی و خلاصه نظری درمورد حرکات حیاتیبدن انسان و قانونمندی تغییرات بیماریها می باشد که بطور عمده احکامی مانند " ئین " و " یان " ، عناصر پنجگانه ، " یون چی " و مظاهر ارگانهای درونی و نصف النهارها و همچنین موضوعاتی از قبیل علل بیماری ، تفسیر و تعبیر علت بیماری( بروز و جریان یک بیماری، روش و اصول تشخیص ، اصول و شیوه درمان ، پیشگیری از امراض و حفظ سلامتی و غیره را دربر می گیرد.

" ئین " و" یان" از مقوله های فلسفه باستانی چین است. مردم از طریق ملاحظه ودیدن پدیده های متضاد بتدریج مفهوم تضاد داخل منقوله " ئین " و" یان " را درک می کنند و با کاهش و یا افزایش نیروی " ئین " و" یان" تغییرات حرکات اشیا را توضیح می دهند. طب چینی با استفاده از نظریه تضا د و وحدت" ئین " و" یان " ، ارتباطات مرکب و بغرنج بین بخش های بالائی و پائینی ،

درونی و برونی بدن انسان و بدن انسان و حیات از یکطرف با حلقه های بیرونی مانند طبیعت و جامعه از طرف دیگر را تشریح می کند. تعادل نسبی یگانگی اضداد میان " ئین " و " یان " پایه ای برای حفظ و تضمین فعالیت های عادی بدن انسان می باشد وعدم تعادل و یا برهم خوردن روابط یگانگی اضداد منجر به بروز بیماری در بدن انسان شده و بر فعالیتهای معمولی حیات تاثیر می گذارد. تئوری عناصر پنجگانه ، یعنی مقولات فلسفی پنجگانه چوب ، آتش ، خاک ، طلا و آب ، نسبت اشیای متفاوت در جهان عینی را خلاصه می کند و با الگوی دینامیک توسعه و محدود ساختن پنج عنصر ارتباطات متقابل بین اشیاء و قاعده تبدیل آنها را تشریح می کند. طب سنتی چین بطور عمده با تئوری عناصر پنجگانه ارتباطات کارکرد بین ارگان های حساس بدن انسان و مکانیسم ابتلای به بیماری های در حال عدم تعادل امعاء و احشاء شامل قلب ، جگر ، طحال ، ریه ، معده ، کیسه صفرا ، روده و مثانه را تشریح می کند و نیز برای درمان بیماری های مفید است.

حکم " یون چی" حکمی برای تحقیق و کاوش و آگاهی از تاثیرات تغییرات نجومی ، هواشناسی و آب و هوا در طبیعت بر سلامتی مزاج و بیماری ها می باشد بعبارت دیگر این حکم ، حکمی است که طبق پارامتر نجومی تغییرات آب و هوا در طول سال قانونمندی بروز امراض را محاسبه میکند.

" یون " شامل " یون " چوب ، آتش ، خاک ، طلا و آب می باشد. بعبارت دیگر گردش طبیعت در فصول سال : بهار، تابستان ، تابستان طولانی ، پائیز و زمستان. "چی" به عوامل آب وهوا در چهار فصل سال از قبیل باد ، سرما، گرما، رطوبت، خشکی و آتش اشاره دارد.

تئوری مظاهر ارگان های درونی انسان ، فیزیولوژی و تغییرات پاتولوژیک پنج ارگان درونی انسان ( قلب ، جگر ، طحال ، ریه ها و کلیه ها ) ، اعضای ششگانه مجوف و توخالی در بدن ( روده باریک ، روده بزرگ ، معده ، مثانه ، کیسه صفرا و " سان جیاو " و مغز ، مغز استخوان ، استخوان ، نبض ، کیسه صفرا ، جفت و غشای جنینی زنان ) را بطور عمده بررسی می کند.

تئوری نصف النهار ها با تئوری علائم ارگانهای درونی ارتباط فشرده دارد. نصف النهار مجرای گردش انرژی حیاتی و خون بدن انسان است و نقش آن برقراری ارتباط اعضای درونی و برونی و شبکه ای کردن تمام بدن انسان می باشد. در وضعیت پاتولوژی ، کارکرد سیستم نصف النهار تغییر می کند و باعث پیدایش عوارض متقابل و علائم بدنی می شود . از طریق این علایم می توان بیماری های امعاء و احشاء درونی بدن را تشخیص داد.

..

**ساقي** · #9 01-22-2010

طب اقلیت های ملی چین

ملیت هوی

طب سنتی ملیت هوی محصول ترکیبی طب سنتی چین با پزشکی عربی و اسلامی است. در سلسله های جین و یوان (سال های 1115– 1368 میلاد ) ، توسعه طب و داروی ملیت هوی به اوج رسید و مونوگرافی ها از جمله " نسخه های دارویی ملیت هوی " آثار پزشکی جامع و بزرگ طب و دارو ملیت هوی ، یکپارچگی طب و دارو شناسی عربی و طب سنتی چین با خصوصیات ملیتی هوی چین ، بوجود آمد. با توجه به نسخه دارویی درج شده در کتاب " نسخه های داروی ملیت هوی " هم داروهایی مانند مایع ، قرص ، پودر ، خمیر و جوشانده گیاهی چینی و هم داروهای معطر، قطره بینی ، نوشابه های الکلی مخلوط با آب میوه ، مایعات محلول غلیظ قندی که در جهان عرب متداول شده نیز در آن به ثبت رسیده است.

طب سنتی ملیت هوی در جریان توسعه درازمدت و با روش های درمانی خاص در میان مردم شکل گرفته است. نسخه پزشکی رایج در میان مردم یعنی تجویزات عامیانه و نسخه پزشکی مؤثر شناخته شده در میان مردم ملیت هوی دارای خصوصیات مهمی است که " درمان بیماری با دارو و خوراک " نامیده می شود . همچنین بر اساس این روش های درمانی می توان با خوردن روغن کنجد همراه با سولفات دوسود یبوست ، ورم مری و سرطان مری در مراحل ابتدایی را درمان کرد. این داروی خوراکی باعث باز کردن مجراهای مسدود می شود.

...

**ساقي** · #10 01-22-2010

ملیت میائو

براساس طب سنتی ملیت " میو" ، سموم ،جراحات و زخمی ها ، سوء هاضمه ، میکروب ها و حشرات شش عامل اصلی ابتلای انسان به بیماری است که نام اختصاری آن " شش عنصر" است. تشخیص بیماری ها از طریق روش های سنتی از جمله گرفتن نبض ، شنیدن صوت و صدا ، مراقبت از رنگ ، پرسش از بیمار درباره وضع بیماری ، دست زدن ، لمس کردن ، ضربه با سرانگشت ها و دست ها ، فشار وارد آوردن برای آشنایی با تغییرات بدن انسان در زمینه های شکلی و ترکیبات و وضعیت غیر عادی در زمینه روحی در این طب سنتی رایج است.

داروهای طب سنتی ملیت " میو " اکثرا داروهای گیاهی ، حیوانی و قدری داروهای معدنی است. خصوصیات دارویی به سه نوع گرمایی، سرمایی و ملایم خلاصه می شود : داروهای گرمایی می تواند بیماری های سرد را درمان کند و داروهای سرمایی می تواند بیماری مربوط به گرما را معالجه نماید. داروی نوع سوم می تواند مزاج را تقویت بخشیده و بیماری ضعیف بنیه را برطرف کند. طبق آمار، تعداد داروهای معمولی بیش از 1500 نوع است و تقریبا 200 نوع مورد استفاده معمولی قرار می گیرد.

داروهای " میو" بطور عمده در مناطق سکونت ملیت " میو " ازجمله سلسله جبال " میو لین " ، سلسله جبال " وو مان " و سلسله جبار " وو لین " وجود دارد. بدلیل آنکه عرض جغرافیایی ، محیط جغرافیایی ، عادات استفاده از دارو در مناطق مختلف یکسان نیست ، پراکندگی داروهای متنوع هم فرق می کند ، بعضی انواع مثلا نوعی گیاه بنام " جیان سیو فی " ،

نوعی گیاه بنام " Cordate houttuynia " ، نوعی گیاه دارویی چینی بنام Root of balloon flower" و غیره تقریبا در هر منطقه وجود دارد و برخی مانند گیاه های " ای نا سین " ، " ما بین لان " ، " جین تیه شو " ، " سون لوی" و " جی جین لیان " فقط در برخی مناطق مثلا مناطق مرتفع بالا تر از سطح دریا می روید. در سال های اخیر ، در مناطق وسیع سکونت ملیت " میو " تعداد زیادی پایگاه های کشت و تولید گیاهان دارویی ایجاد شده و کشت و پرورش گیاهان دارویی در حال توسعه است. این گیاهان شامل " تیان ما " ، " فو لین " ، نوعی گیاه پزشکی در چین بنام " Balk of eucommia" " اکومیا " و غیره دربر می گیرد.

...